نخستین و مهمترین مساله نگاه به تعلیم و تربیت است چرا که من احساس می‌کنم باید یک تغییر رویکرد و تغییر نگرش در نظام تعلیم و تربیت ایجاد شود تا رسالت آموزش و پرورش تحقق یابد.
روزنامه اعتماد در گفت وگو با فخرالدین احمدی دانش آشتیانی وزیر آموزش و پرورش دولت یازدهم به بررسی وضعیت کنونی آموزش و پرورش پرداخت و آورد: نخستین و مهمترین مساله نگاه به تعلیم و تربیت است چرا که من احساس می‌کنم باید یک تغییر رویکرد و تغییر نگرش در نظام تعلیم و تربیت ایجاد شود تا رسالت آموزش و پرورش تحقق یابد.
در ادامه این گفت وگو می خوانیم: دکتر فخرالدین احمدی دانش آشتیانی چند ماهی است که نامش در حوزه آموزش و پرورش بر سر زبان ها است به ویژه اینکه او علاقه زیادی به مدرسه و کلاس درس و معلم و دانش‌آموز دارد و در این مدت حدودا چهار ماهی که از وزارت او می‌گذرد بیش از هرجایی او در مدرسه دیده شده است و بیش از هر چیزی او در مورد اهمیت مدرسه و تربیت حرف زده است گویا دیدگاه‌ها و دغدغه هایی دارد که راه پیاده کردن و رفع آن را در مدرسه جست و جو می‌کند.
**مهمترین مساله نگاه به تعلیم و تربیت است
وزیر آموزش و پرورش در این گفت وگو با اشاره به مهم ترین سرفصل های دیدگاه‌های خود گفت: همان‌گونه که شما گفتید از هر فرصتی برای آن استفاده می‌کنم و علتش هم آن است که من نقش آموزش و پرورش در توسعه کشور را کلیدی می‌دانم. اعتقاد من بر این است که اگر می‌خواهیم چرخ‌های تولید بچرخد باید این نگاه را در آموزش و پرورش ایجاد کنیم و باید ما انسانی را تربیت کنیم که هم دارای مهارت‌های زندگی در جامعه باشد و هم تخصص لازم را داشته باشد اما متاسفانه الان بحث مهارت‌ها مورد غفلت قرار گرفته است ونباید آموزش بر پرورش سلطه داشته در حالی که باید مساله اصلی پرورش باشد اما باید کار کنیم و در رسانه‌ها پرداخته شود و اندیشمندان و محققان بیایند و روی آن بحث کنند.
** ما از نقش کلیدی معلم و مدرسه غافل هستیم
وی در بخش دیگری از این گفت‌وگو افزود: مساله بعدی بحث منزلت و جایگاه فرهنگیان است که خیلی بی‌ارتباط به موضوع نخست نیست که این مساله را در چند بعد باید مورد توجه قرار دهیم؛ نخست جایگاه آموزش و پرورش در عمل است نه در شعار. اگر همه جا تاثیرگذار باشد که ببینیم همه جا در تولید و اشتغال نقش دارد آنگاه می‌بینیم که جایگاه آن تغییر خواهدکرد و آن وقت می‌بینیم که در بودجه هم تاثیرگذار خواهد بود.
مساله بعدی استفاده واقعی از خود فرهنگیان است. متاسفانه ما از نقش کلیدی معلم و مدرسه غافل شدیم و این در جایگاه معلمان تاثیر گذاشته است. همه‌چیز را ما برای معلمان تعیین می‌کنیم و تا ریز مسائل را دستورالعمل می‌دهیم و در واقع کارکرد مدرسه را از بین می‌بریم، مدیر مدرسه می‌گوید خود آموزش و پرورش ما را تحقیر می‌کند لذا احساس کردیم ما باید این نقش و جایگاه را به معلم و مدرسه بدهیم. بنابراین وقتی این شأن را از دست می‌دهند خلاقیت و پویایی آنها هم کاهش می‌یابد در حالی که مدرسه باید همه کارها را خودش انجام دهد تا پویایی و خلاقیت در آن حاکم شود لذا کاری که جهت ارتقای شأن معلمان انجام می‌دهیم این است که اختیارات بیشتری را به آنها واگذار کنیم و وزارت باید فقط سیاستگذاری کند.
** دیدگاه های من صرفا نظری نیست ما آن را پیاده کردیم
دانش آشتیانی در بخش دیگری از این گفت وگو در مورد اجرایی کردن دیدگاه هایش گفت: اولا تفاوتی که خود من با بعضی افراد دیگر داشتم این است که صرفا دیدگاه های من نظری نیست ما آن را پیاده کردیم. واقعیت این است که نظام آموزشی بسیار آمیخته است با فرهنگ، لذا یک الگو را اگر بیاوریم بدون توجه به زمینه فرهنگی نمی‌توان پیاده کرد بحث‌هایی که ما مطالعه کردیم بخشی فلسفی و علمی است بله اما باید آن را بیاوریم و بومی کنیم. مثل بحث‌های صنعتی است از طرفی این بحث‌ها به تاریخ خود ما هم برمی‌گردد.
این بحث های تربیتی در حوزه های علمیه ما هم بوده و رابطه مرید و مرادی جواب گرفته است. مثلا می‌گوییم فلانی پای درس فلان استاد یا مرجع بوده و حتی در مکتبخانه‌های ما این نقش برجسته بوده است چیزی که دنیا هم به این نتیجه رسیده است.
** در عمل برنامه های ما ممکن است در جاهایی با سند تحول و برنامه مغایرت داشته باشد
وزیر آموزش و پرورش در مورد سازگاری دیدگاهایش با سند تحول به خبرنگار ما گفت: واقعیت اینطور است که در عمل برنامه‌های ما ممکن است در جاهایی با سند تحول و برنامه مغایرت داشته باشد واقعیت این است که در بحث زیرساخت‌ها باید در نظام تعلیم و تربیت نقش کلیدی را معلم داشته باشد و ما اگرنتوانیم معلمی را داشته باشیم که اهداف سند و دیدگاه‌های ما را پیاده کند ما به اهداف مورد نظرمان و سند هم نمی‌رسیم.
** ستاد وزارتخانه الان یک ستاد اجرایی و عملیاتی است نه فکری و سیاستگذاری
وی در بخش دیگری با اشاره به مشکلات ساختاری در مسیر اجرا افزود: واقعیت این است که این ساختاری که الان وجود دارد این ظرفیت را ندارد و نمی‌تواند. از نظر ساختاری ما یک کار تصدی‌گری را برای یک جمعیت بزرگ در سطح کشور با پراکندگی بالا انجام می‌دهیم به همین دلیل می‌گویند آموزش و پرورش خودش چهارتا وزارتخانه است. ستاد وزارتخانه الان یک ستاد اجرایی و عملیاتی است نه فکری و سیاستگذاری لذا نخست این بعد را باید اصلاح کرد و تبدیل کرد به یک ستاد سیاستگذاری و فکری.
** ساختار خود وزارتخانه به نسبت ساختار پیری است
دانش آشتیانی در ادامه همین مطلب گفت: اما ساختار خود وزارتخانه به نسبت ساختارپیری است باید یک مدت جوان‌گرایی شود و نیروهای جوان و خوش فکر با این نگرش و بینش یواش‌یواش بیایند داخل وزارتخانه و استان‌ها خودم الان شروع کردم اتفاقا یکی از کارهای من این است که ارتباطم را با بدنه بیشتر کنم.
** هر جا می رویم مسائل روزمره و معیشتی مطرح می‌شود
وزیر آموزش و پرورش در بخشی از این گفت‌وگو با انتقاد از غلبه نگرش معیشت محور در عرصه رسانه‌ای نسبت به موضوع فرهنگیان گفت: اما یک مساله‌ای که داریم این است که باید این نگرش را تغییر دهیم این نگرش هم این است که هر جا می‌رویم مسائل روزمره و معیشتی مطرح می‌شود ولی اگر جایی ما یک مساله ریشه‌ای را مطرح کنیم، منعکس نمی‌شود ولی اگر از حقوق معلمان می‌گویم همان موضوع تیتر می‌شود مثلا ما کلی حرف می‌زنیم و در کنارش می‌گویم پاداش بازنشسته‌ها را دادیم و همین تیتر می‌شود و به سایر بحث‌ها پرداخته نمی‌شود لذا خود رسانه‌ها اگر می‌خواهند بیایند به کمک ما باید مسائل ریشه‌ای را مطرح کنند نه اینکه وقتی من کلی مطلب را طرح می‌کنم و یک جمله در مورد پاداش بازنشستگان می‌گویم، همین تیتر شود.
** به دکتر شکوهی و دکتر نجفی من نزدیک‌ترم
وی در پاسخ به این پرسش «اعتماد» که به کدام یک از وزرای پس از انقلاب دیدگاه‌های خود را نزدیک می‌دانید، گفت: از نظر دیدگاهی و نگرشی بنده خودم را به زنده‌یاد دکتر شکوهی نزدیک می‌دانم و از نظر مدیریتی و اجرایی به آقای نجفی نزدیک‌تر هستم.
باید تلاش کنیم که نگاه بقیه کابینه را نسبت به آموزش و پرورش ارتقا دهیم.
وزیر آموزش و پرورش در یک بخش دیگر از این گفت وگو در پاسخ به پرسش «اعتماد» پیرامون جایگاه این نهاد در هیات دولت هم گفت: این مقداری برمی‌گردد به فعالیت‌های خود من واقعیت این است که شاید نگاه من را نداشته باشند و جایگاهی را که من قایل هستم، آنها قایل نباشند ولی باید تلاش کنیم که نگاه بقیه اعضا هم تغییرکند و یواش یواش این جایگاه را ارتقا دهیم.
** از طرف گروهی در مجلس تحت فشار هستم
دانش آشتیانی در یک بخش دیگر هم گفت: ممکن است در مجلس گروهی باشند و نگاه سیاسی داشته باشند و تلاش می‌کنند و به دنبال این هستند که با یک حرکت یا بحثی مسائلی را ایجاد و فشاری وارد کنند و به طور قطع از طرف این گروه تحت فشار هستم بعضا خواسته‌هایی را در زمینه تغییرات مدیریت‌ها دارند اما با فراکسیون امید رابطه خوبی دارم و حامی بنده هستند و دیدگاه‌های نزدیکی داریم.
** رابطه خوبی با تشکل‌ها دارم و به زودی مشاورم در این زمینه معرفی می‌شود
این عضو کابینه تدبیر و امید همچنین در رابطه با تشکل‌های معلمی گفت: من سیاستم این است که با تشکل‌ها رابطه خوبی داشته باشم و نشست‌هایی را هم داشته‌ام ما الان گفتیم موضوع مشاور وزیر در امور تشکل‌ها را پیگیری کنند و به زودی تکلیف مشخص می‌شود حتما و به زودی کسی که ارتباط خوبی با تشکل‌ها داشته باشد، معرفی خواهد شد و در برنامه‌ام دارم که در استان‌ها یک جلسه‌ای را در هر سفر با تشکل‌ها داشته باشم.
**در سه سطح مدیریت و ساختار و محتوا در صندوق ذخیره فرهنگیان کار می‌شود
دانش آشتیانی در مورد صندوق ذخیره و احتمال تغییر اعضای هیات امنای صندوق نیز به «اعتماد» گفت: بله برای آینده مدنظر داریم که تغییری در هیات امنا هم ایجاد کنیم و حتی در ساختار صندوق تجدیدنظر کنیم در حال حاضر هیات‌مدیره جدید مشغول بررسی عملکرد شرکت‌ها و کم و کیف قراردادها است تا در راستای تخصصی شدن تغییرات لازم را انجام دهند و مواردی را که سودآور نیست تجدید نظر کنند و به طور کلی در سه سطح مدیریت و ساختار و محتوا کار می‌شود تا سرمایه فرهنگیان حفظ و اعتماد آنها جلب شود؛ باید افرادی باشند که دیدگاه‌های اقتصادی و مدیریتی داشته باشند و بتوانند کمک کنند مثلا خود مدیرعامل چنین ویژگی‌ای را دارد.
** ما یک نوع مدرسه اما با تنوع در نوع مدیریت خواهیم داشت
وی در ادامه این گفت‌وگو پیرامون تنوع مدارس هم گفت: ما به این سمت می‌رویم که تفکیک نداشته باشیم اما نمی‌شود در آموزش و پرورش سریع کار کرد باید بستر‌سازی لازم را انجام دهیم یک نوع مدرسه باید داشته باشیم تنوع مدیریتی می‌توانیم داشته باشیم اما فرآیندهای داخلی مدرسه پروسه خودش را باید داشته باشد این تنوعی که الان وجود دارد غیرانتفاعی، هیات امنایی، دولتی و... در نوع مدیریت است.
** لایحه نظام حقوقی معلم را تدوین می‌کنیم
دانش آشتیانی در مورد مساله رفاه و معیشت معلمان هم گفت: ما بحثمان این است که نگاه کارمندی و اداری به معلم وجود نداشته باشد، کارگروهی را گذاشتیم و یکسری کارهایی انجام می‌دهیم اما براساس حکمی که در برنامه ششم توسعه آمده است ما لایحه نظام حقوقی معلم را تدوین می‌کنیم که با همان رویکرد مورد نظر که معلم کارمندی از نظر ضوابط حقوقی نداشته باشد که مباحثی مثل همترازی نیز در آن خواهد آمد.
** برای جذب نخبگان باید معیشت و منزلت معلمان را ارتقا دهیم
وی در ادامه افزود: من بحثم بر این است که با توجه به اینکه یکی از اهداف سند تامین نیروی انسانی کیفی و مدرسه محوری است، باید نخبگانی را داشته باشیم و این در صورتی تحقق می‌یابد که هم منزلت را ارتقا دهیم و هم مسائل معیشتی را و یک زندگی عادلانه را برای معلمان داشته باشیم و تحقق آن بستگی دارد به اینکه این دیدگاه و گفتمان چقدر موفق باشد و نتیجه مثبت داشته باشد.
*منبع: روزنامه اعتماد، 1395.12.23
نظر شما
