موضوع ورود پزشکان عمومی به حوزه زیبایی و پوست و مو، واردات مواد بوتاکس از چین و عوارض آن روی تعدادی از افراد استفاده کننده، تبلیغات گمراه کننده زیبایی در روزنامه ها و صدا و سیما، ممنوعیت فروش کیت "پی.ار.پی" و روش های لیزر موهای زائد بدن و استفاده از دستگاههای مستعمل لیزر، مهمترین بخش های گفت و گوی میزان با عضو انجمن پست ایران است.
به گزارش میزان، امروزه انجام عمل های جراحی و غیر جراحی زیبایی در دنیا رونق یافته است و ایران هم به عنوان یکی از کشورهای پیشرو در این زمینه به عنوان یکی از ۱۰ کشور اول متقاضی انجام عمل زیبایی در دنیا مطرح است. با وجود تعدد متخصصان حاذق در زمینه پوست و زیبایی در ایران ، اما شاهد فعالیت افراد غیر متخصص و گاها غیر مرتبط با رشته زیبایی هستیم، تردیدی نیست که حضور این افراد و دخالت آنها در رشته ای تخصصی حوزه سلامت امروز توانسته جذبه زیادی در بین مردم داشته باشد به طوری که حتی مشاهده شده آرایشگاها به راحتی در برخی از امور مربوط به زیبایی ورود کرده اند و آسیب های فروانی هم به حوزه سلامت و هم به قشر کثیری که متقاضی امور زیبایی هستند وارد کردند.
با نزدیک شدن به عید نوروز هر ساله بر شمار متقاضیان جوان سازی و زیبایی پوست به ویژه در بین بانوان اضافه میشود ، از این رو برای اطلاع رسانی و شفاف سازی مردم گفتگویی با مجتبی قمری متخصص بیماری های پوست ، مو و زیبایی و عضو انجمن پوست ایران انجام دادیم که در ادامه می خوانید.
یکی از اصلی ترین مشکلات حوزه پوست و زیبایی که در سال های اخیر گریبان گیر این بخش از حوزه سلامت شده است، ورود افراد غیر متخصص به این حوزه است در این باره توضیح دهید
مسلما در دنیای امروز بحث پوست و زیبایی وارد موقعیت جدیدی شده و در مواردی در سبد نیاز مردم قرار گرفته است و بر این اساس بسیاری از مردم عزیز برای دریافت خدمات پوست و زیبایی دچار سردرگمی هستند و متاسفانه گروههای غیر متخصص و یا متخصصین غیر مرتبط و حتی گاها غیر پزشك با ورود به ان سعی در كسب درامد دارند.بدیهی است حوزه پوست و زیبایی اركانی از بدن انسان و سلامت افراد محسوب میگردد كه به هیچ عنوان نمی بایست محل ازمون و خطا و بازی های بازاری برای كسب درامد قرار بگیرند.
گزارشات فراوانی در زمینه ورود پزشکان عمومی به حوزه پوست، مو وزیبایی وجود دارد (موضوعی که انجمن جراحان زیبایی هم سالهاست در این زمینه از وزارت بهداشت و نظام پزشکی کمک خواسته) این افراد چگونه می توانند در این زمینه فعالیت کنند
اصولا ورود به هر یك از حیطه های تخصصی در خصوص بدن انسان نیاز به احراز صلاحیت و تخصص دقیق در ان رشته دارد كه طبق قانون اساسی جمهوری اسلامی تنها اموزش دیدگان دوره تخصصی رشته پوست و مو و زیبایی در حوزه بیماریها و جراحی های پوستی و زیبایی پوست واجد شرایط هستند.
همچین فوق تخصص جراحی پلاستیك و ترمیمی در حوزه های جراحی های وسعیع تر زیبایی و ترمیمی و اموزش دیدگان رشته جراحی گوش و حلق و بینی در یكسری جراحی های زیبایی منطقه گوش و حلق و بینی دارای مهارت هستند همچنین جراحیهای زیبایی در محدوده چشم پزشكی و فك و صورت نیز در این دو رشته تخصصی تعریف شده است.
در خصوص پزشكان محترم عمومی با توجه به اینكه این عزیزان بار اصلی طرح سلامت خصوصا در خارج از مراكز را به دوش میكشند و اكثریت این عزیزان با شرافت كامل در حال ارائه خدمات تعریف شده برای ایشان هستند ولی به همان دلایل عرض شده گروهی از این عزیزان با ورود به حوزه تخصصی پوست و زیبایی و حتی گاها جراحی پلاستیك در حال فعالیت هستند كه تعداد انها در مقابل تعداد كل پزشكان عمومی در اقلیت میباشد ولی متاسفانه دركل تعداد زیادی هستند که شاهد افزایش شما این متخلفان هستیم.
آیا وزارت بهداشت تا کنون در این زمینه اقدامی کرده است، از طرفی با وجود اینکه یکی از بیشترین شکایتها به نظام پزشکی در همین حوزه و از همین افراد غیر متخصص است، تا کنون چه اقداماتی در این زمینه شده است
ما در وزارت بهداشت درمان و اموزش پزشكی در خصوص فعالیت رشته های تحصیلی قوانین كاملا مبسوط و روشنی داریم كه بر اساس دروس و ازمونهای ارائه شده در دوران تحصیلی تخصصی كه كوریكولوم نامیده میشوند اجازه فعالیت هر گروه را مشخص می کند و حد و مرز ها تا حدود بسیار زیادی هم طراز و متقارن با اهداف اموزشی هر گروه اموزشی مشخص شده است.
در خصوص گروهی از پزشكان عمومی كه در حیطه های مختلف پوست و مو و لیزر و زیبایی و جراحی های زیبایی فعالیت مینمایند طبق قانون و بخشنامه های متعدد وزارت بهداشت از انجاییكه اهداف اموزشی این عزیزان به هیچ وجه موارد ذكر شده نبوده و نیست اجازه فعالیت در این خصوص وجود ندارد ، ولی متاسفانه علیرغم وجود این قوانین به علت كثرت این دخالتها و گاها حضور بعضی از منفعت برندگان جناحی و سیاسی در بعضی مدیریت ها و معاونتهای دانشگاهی ، دربخش نظارت و اجرای قوانین شاهد بروز مشكلات زیادی هستیم، به غیر از این نكته ای كه در سطح جامعه و مردم بیشتر خودنمایی می كند عدم شفافیت و صداقت خدمات دهنده به مردماست.
متاسفانه اكثریت این گروه با اسامی و القابی كه سندیت و ارزش قانونی و علمی ندارند سعی در گمراه كردن مراجعه كنندگان دارند طوریكه حتی در برخورد با تابلو و سرنسخه های بیشتر این مراكز و مطبها تشخیص اینكه فرد خدمات دهنده ایا متخصص هستند یا اینكه متخصص كدام رشته میباشند قابل تشخیص نیست و اكثرا مراجعه كنندگانی كه به مشكلاتی برخورد می كنند در محاكم متوجه عنوان اصلی فرد می شوند . در جهت اگاهی مردم سایت رسمی انجمن متخصصین پوست لیست متخصصین پوست كشور را ارائه کرده كه با مراجعه به ان می توانند به نام و ادرس متخصص دسترسی داشته باشند و سایر سایتها و تبلیغات فضای مجازی به هیچ عنوان قابل استناد نیست.
بی تردید شما به عنوان متخصص پوست، مو و زیبایی از چگونگی عملکرد این افراد و داروهای مصرفی مطلع هستید در صورت امکان برای روشن شدن موضوع قدری توضیح دهید، به طور کلی مصرف داروهای نامعتبر توسط افراد غیر متخصص چه عوارضی به دنبال داشته است؟
در زمینه آگاه سازی و شفاف سازی، توجیه و مجوز انجام خدمات بهداشتی و درمانی نقش وزارت بهداشت درمان و اموزش پزشكی وسازمان نظام پزشكی بسیار بارز و اصلی است و در این خصوص وظیفه سطح بندی و مرزبندی و صدور مجوزات انجام خدمات از سوی متخصصین رشته های مختلف ، و حتی پزشكان عمومی نیز بر عهده وزارت بهداشت و درمان و اموزش پزشكی است كه بر اساس مصوبات شورایعالی انقلاب فرهنگی و به طریق اولا قوه مقننه میباشد . که تردیدی نیست که دراین خصوص تقریبا بطور كامل قوانین موجود و دستورالعملها واضح هستند. البته در مواردی در دوره هایی از ریاست ها و معاونت ها بخشنامه هایی صادر شده كه باعث خروج از شفافیت گشته اند و در مواردی دستوراتی بدون در نظر گرفتن اهداف اموزشهای تخصصی و عمومی صادر شده است. با تمام اینها متاسفانه همچنان این دو مدیریت در بخش اطلاع رسانی و شفاف سازی برای مردم عزیز و متخصصین و پزشكان كاستی هایی دارند كه با توجه به حساسیت بسیار زیاد موضوع می تواند منبع ضرر و زیانهای جبران ناپذیری برای مردم باشد.
چگونه باید از داشتن مجوز مراکز ارائه دهنده خدمت در زمینه پوست و زیبایی مطلع شد؟
قبل از پرداختن به موضوع مواد و داروهای مجاز و علمی بد نیست به معضل زشت و ناپسند این روزهای جامعه اشاره ای شود. متاسفانه مدتی است رسانه ملی علیرغم تجربه تلخ و شكست خورده كرم حلزون و درمان قطعی لك و ریزش مو و... محل تاخت و تاز تبلیغاتی شده كه دقیقا قشر نا آگاه و نیازمند به خدمات در جامعه را نشانه گرفته و باز شوربختانه در این ایجاد هیجان كاذب از چهرهای سرشناس غیر پزشكی مثل هنرپیشه ها خواننده ها و ورزشكاران حرفه ای سواستفاده می شود ،سالهای مدیدی در تفسیر كانالهای ماهواره ای این دروغ و دغل واضح بوده و متاسفانه در حال حاضر این عملیات در رسانه ملی مشاهده می شود و حتی كار به بیلبوردهای عظیم تبلیغاتی نیز كشیده شده است و نیاز برخورد صریح و سریع مراجع علمی و انتظامی با این معضل جدی وجود دارد.
در خصوص مواد و داروهای مجاز واجد بودن تاییدیه های معاونت های مختلف وزارت بهداشت در كشور می توانند مقیاس قابل قبولی برای تضمین سلامت دارو باشد ولی باید توجه داشت استفاده از این مواد و داروها حتی در سطح مكمل ها درصورتیكه خارج از دایره علمی توصیه و تجویز نشود نه تنها بی اثر خواهد بود بلكه میتواند مخرب و اسیب رسان باشند.
در نتیجه در هر حوزه فقط متخصصین آن رشته می توانند محل استفاده انها را تعیین کنند.همانطوركه در تبلیغاتی كه قبلا توضیح داده شد از موادی كه دارای تاییدیه هم هستند در مقیاسها و عملكردهای غیر واقعی نام برده می شود.
با توجه به نزدیک شدن ایام عید نوروز شاهد افزایش تقاضا در زمینه جوان سازی و زیباسازی پوست هستیم، چه توصیه ای به مردم دارید؟
اصولا در تمام مكاتب علمی زیبایی نكته اول كه مهمترین است. بررسی توقع مراجعه كننده در خصوص شخص و آن خدمات خاص است و وظیفه یك متخصص پوست بررسی و شفاف سازی میزان تقارن و قابلیت انجام این توقعات است. چنانچه تطابق وجود نداشت مسلما متخصصین پوست توصیه به انجام خدمات دیگر یا حتی عدم انحام خدمات را خواهند داشت و این نقطه ای است كه گروههای متخلف از آن برای جلب بیشتر مراجعه كنندگان و دریافتهای غیر منطقی مبالغ استفاده می كنند و با ایجاد هیجان و توقع غیر واقع در آنان در واقع می توانند منشا عوارض وخیم و گاها غیرقابل برگشت برای سلامتی و زیبایی و حتی جان انان باشند.
مسلما با نزدیك شدن نوروز تقاضای مردم برای دریافت خدمات زیبایی بیشتر خواهد بود ولی باید به یاد داشت كه بیشتر خدمات جوانسازی در زمان دو هفته منشا اثر واضح نیستند یا اینكه ایجاد علائم موقتی روی پوست دارند كه صلاح نیست در این زمان كوتاه انجام شوند و بهتر است به توصیه متخصصان پوست خود از خدمات خاصی بهره ببرند.
درباره کیت های پی آر پی (که چندی پیش سازمان غذا و دارو در خصوص ممنوعیت استفاده از آن در حوزه جوان سازی پوست هشدار داده بود)، توضیح دهید؟
به طور كلی روش "پی ار پی" روشی است كه از گذشته های دور در تسكین مشكلات و دردهای مفصلی و ترمیم بافتهای اسیب دیده استفاده می شد، ولی از زمان ورود ان در حوزه پوست مجددا محل بزرگنمایی و اغراق و اغوا گری برخی سودجو قرار گرفت و برخی غیر متخصص و شركتها با هجوم تبلیغاتی سعی در بزرگنمایی و پولسازی كاذب از این روش علمی کردند تا جایی كه برای مثال یك پزشك عمومی سالها با تبلیغ در صفحه اصلی روزنامه دارای نیازمندی، این روش را جایگزین تمام روشهای درمانی و ترمیمی بیماریهای مو و حتی جایگزین كاشت مو اعلام می كرد و از این راه میلیاردها تومان از جیب مردم خارج كرد و میلیاردها دلار بی اعتمادی و سردرگمی بین مردم ایجاد شد. ما نباید نافی اثربخشی نسبی و شرطی این روش در مواردی و با درصد مشخص باشیم و در این زمینه مقالات معتبری هم وجود دارد و به هر حال ذكر این نكته در مبحث بیماریهای مو ضروریست كه در كنار درمانهای كلاسیك پی ار پی می تواند با حدود درصد مشخصی كمك كننده باشد.
طبیعتا بعد از بعضی پزشكان غیر متخصص كه برای این روش هیجان كاذب ایجاد کردند برخی شركتها نیز سعی در سودجویی کرده و كیتهایی كه عملا هزینه تولید بالایی ندارند را خارج از استاندارد با قیمتهای گزاف ارائه کردند كه متاسفانه مراجع قانونی به جای نظارت به این موضوع سعی در پاك كردن صورت مسئله داشته و استفاده از كیت پی ار پی غیر قانونی اعلام سد.
این روزها تقاضا برای تزریق بوتاکس هم شدت یافته برای اطلاع رسانی بیشتر به مردم در این زمینه چه توصیه ای دارید؟
بحث بوتاكس و اثرات ان یك مبحث علمی است ولی نكته ای كه مردم باید توجه داشته باشند این است كه گرفتار دام تزریق مواد غیر استاندارد و غیر قانونی نشوند. سال گذشته در روزهای پایانی سال تزریق نوعی بوتاكس چینی بنام كنیتوكس كه بر خلاف روی ان پرجم كانادا نقش بسته بسیاری از مراجعه كنندگان به این مراكز زرد را راهی بیمارستان ها و حتی بخش های مراقبت ویژه کرد.
بوتاکس
تا بحال فقط چهار محصول از طرف سازمان غذا و دارو تاییده دارند كه عبارتند از دیسپورت انگلستان ، نرونكس كره جنوبی ، زئومین المان و مصپورت ایران. بدیهی است هر متخصص پوستی با توجه به تجربه شخصی و تمایلات و شرایط بیمار از یكی از این محصولات استفاده خواهد كرد. ضمنا باید بدانید كه تزریق بوتاكس مثل تزریق ژل و سایر خدمات تخصصی پوست و زیبایی جز اهداف اموزشی پزشكان عمومی نیست و این عزیزان مجاز به انجام آن نیستند.
به نظر شما آیا برای متقاضی تزریق بوتاکس این حق وجود دارد تا از برند تزریقی به پوستش توسط پزشک مطلع شود؟
طبیعتا بهترین مقیاس ها برای مردم در زمان تزریق بوتاكس اول اطمینان از اینكه فرد تزریق كننده متخصص پوست باشد و توجه به اینكه هیچ سرتیفیكیشن و عنوان فرعی از جمله عضو انجمن های داخلی و خارجی جایگزین مدرك تخصصی رسمی و دانشگاهی نیست كه باید در تابلو و سرنسخه و بصورت علنی در مطب یا كلینیك بصورت قابل رویت نصب باشد و در ان عنوان دانشنامه رسمی فرد در وزارت بهداشت و سازمان نظام پزشكی دكتری تخصصی پوست و مو ذكر شده باشد.سایر القاب هیچ ارزش قانونی ندارد، در درجه بعد مردم حق دارند داروی تزریقی را با چشم خود ببینند و قبل از اینكه تزریق شود چك كنند و به هیچ عنوان فریب شلوغی مكانها و قیمت ارزان را نخورند زیرا ممكن است جبران مافات آن امكان پذیر نباشد.
به عنوان سوال پایانی قدری در خصوص لیزر پوست هم توضیح دهید.چند سالی است که پیامکهایی با این محتوا( انجام لیزر الکساندریت با قیمت تعیین شده ) رونق یافته، چقدر می توان به این پیامک ها اعتماد کرد؟ توصیه شما در زمینه لیزر چیست؟( با توجه به اینکه در حال حاضر لیزر در آرایشگاه های زنانه و یا مراکز بدون مجوز به راحتی انجام میشود در خصوص عوارض این عمل زیبایی نیز توضیح دهید؟
اصولا كلمه لیزر یك نام عمومی در خصوص طیف وسیعی از دستگاهها هستند كه ایجاد طول موجهای مختلف می كنند كه در حیطه رفع موهای زائد سه طول موج اصلی به این كار اختصاص دارند كه عبارتند از طول موج الكساندرایت طول موج دایود و طول موج ان دی یگ، تولید تجهیزاتی كه طول موجهای فوق را ایجاد می كنند در كمپانی های زیادی در دنیا انجام می شوند كه بر اساس سابقه كمپانی ، قطعات بكار رفته ، كنترل كیفیت ، بررسی خطای هر قطعه در شرایط مختلف و ..دسته بندی میگردند و در نتیجه تعداد كمپانی هایی كه تمام فاكتورها را با امتیاز بالا رعایت می کنند، خیلی زیاد نیستند.
در ضمن باید توجه داشت كه در كشور ما لیزر الكساندرایت به عنوان دستگاه گرانقیمت تر معرفی می شود در حالی كه با توجه به تیپ پوستی مردم كشور ما خصوصا در بعضی استانها لیزر مناسب تر از نوع دایود و یا "ان دی یگ" است. ولی نكته قابل تامل اینكه در بازار ایران به تعداد بی شمار لیزر بی كیفیت از خانواده دایود وجود دارد و چنانچه قرار باشد دایود موثرو با كیفیتی برای رفع موهای زائد انتخاب شود،هزینه تهیه این تكنولوژی در مواردی با تهیه دستگاه الكساندرایت با كیفیت برابری می كند.
ضمنا تجهیزات حرفه ای لیزر دارای عمر محدودی هستند كه علیرغم اینكه با تعویض بعضی قطعات امكان استفاده طولانی از آنها وجود دارد ولی قطعات اصلی این دستگاهها افت كیفیت خواهند داشت. طبق تعریف و توجیه اقتصادی این دستگاهای گرانقیمت بین ٤ تا ٦ سال عمر دارند و پس از آن قیمت این دستگاهها حتی در مورد برند های بسیار معتبر از نظر كمپانی سازنده به صفر می رسد. ولی متاسفانه در آشفته بازار ایران تعداد بسیار زیادی از این تجهیزات به صفر رسیده مشغول فعالیت هستند كه طبیعتا برای مالك قانونا شامل هزینه ای نیست و می تواند با دریافتی های بسیار پایین و در عین حال با كیفیت پایین و احتمال عوارض بالا ارائه خدمات كنند.
اصولا تعداد جلسات لازم برای رفع موهای زائد چالشی است كه متاسفانه مستمسكی است برای سو استفاده،تعیین تعداد دقیق جلسات كمی مشكل است ولی تعداد در حیطه ٦ تا ١٠ جلسه بر حسب نواحی مختلف متفاوت است. این به شرط رعایت انرژی مناسب كیفیت مناسب دستگاه و تعداد شاتهای مناسب است كه با فواصل چهار تا شش هفته انجام می شود.اخیرا با اگهی هایی روبرو هستیم كه با بكار گیری از اسامی لیزرهای معتبر مدعی هستند هزینه جلسات بسیار بسیار پایین دریافت می كنند كه در تماس با این مراكز تعداد جلسات را دو برابر عادی و فاصله جلسات را نصف زمان عادی اعلام می كنند كه كاملا می توان نتیجه گرفت در چنین برنامه غیر علمی تعداد شاتها نیز می تواند زیر سوال باشد.