احیای خط لوله گاز ایران - بغداد

روزنامه ایران در صفحه اقتصادی درباره صادرات گاز ایران به عراق و شفاف سازی نحوه پرداخت پول آن به گفت و گو با حمیدرضا عراقی پرداخت و نوشت: مدتی است که قرارداد صادرات گاز ایران به عراق (بغداد) امضا شده اما اجرای آن درگیر شفاف سازی نحوه پرداخت پول گاز صادراتی است.

در ادامه این گفت و گو که در شماره دوشنبه 19 مهر 1395 خورشیدی با معاون وزیر نفت منتشر شد، می خوانیم: مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران در این خصوص به «ایران» گفت: ماه هاست که عراقی ها پرداخت پول را به تأخیر انداخته اند و از آنجایی که مجری این طرح صادرات گاز پیمانکار بخش خصوصی است، نمی توانیم بدون مشخص شدن شیوه پرداخت و دریافت پول گاز را صادر کنیم.

حمیدرضا عراقی با بیان اینکه در مراود ه های بین المللی تعارف نداریم، افزود: ایران برای صادرات گاز به بغداد آمادگی کامل دارد و منتظر اعلام آمادگی دولت عراق است. وی تصریح کرد: در خصوص صادرات گاز به بصره هم تلاش می کنیم و تا پایان سال صادرات گاز ایران شروع می شود. برای صادرات گاز به عراق دو قرارداد امضا شده است.

صادرات گاز به منطقه بغداد سال ٢٠١٣ امضا و سال ٢٠١٦ الحاقیه ای در زمینه افزایش حجم و مدت زمان قرارداد نیز امضا شد. براساس این قرارداد، صادرات گاز از هفت میلیون مترمکعب در روز آغاز و پس از ٢١ ماه به سقف قرارداد خواهد رسید. در فصول گرم ٣٥ و در فصول سرد ٢٥ میلیون مترمکعب و در مجموع سالانه ١٠ میلیارد مترمکعب گاز به منطقه بغداد صادر خواهد شد.

قرارداد صادرات گاز به منطقه بصره نیز سال ٢٠١٥ امضا و براساس آن، در فصول گرم ٣٥ و در فصول سرد ٢٠ میلیون مترمکعب و در مجموع سالانه ٩ میلیارد مترمکعب گاز به این منطقه ارسال خواهد شد. از سال گذشته دولت بارها اعلام کرده است که بزودی صادرات گاز ایران به بغداد آغاز خواهد شد اما بدقولی عراق در تعیین نحوه پرداخت پول گاز مانع از اجرای این قرارداد شده است. اما به گفته معاون وزیر نفت بزودی این مشکل برطرف و صادرات شروع خواهد شد.

به گفته مسئولان و مدیران نیروگاه بغداد، کار عملیات لوله گذاری و تست خط لوله واردات گاز از ایران با موفقیت به انجام رسیده و در حال حاضر این نیروگاه منتظر دریافت گاز از ایران است. در همین رابطه یکی از مسئولان صنعت نفت عراق گفت: مذاکرات برای دریافت گاز از ایران به اتمام رسیده است و مسائل مربوط به قیمت نیز حل و فصل شده و هم اکنون منتظر تأیید وزارت نفت عراق و ایران هستیم تا گاز را از ایران دریافت کنیم. 

براساس آخرین اطلاعات ارائه شده از سوی مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران، ایران برای صادرات گاز به عراق دو قرارداد دارد که یکی قرارداد مربوط به صادرات گاز به بصره و دیگری قرارداد صادرات گاز به بغداد است که هدف از قرارداد صادرات گاز به بغداد استفاده در نیروگاه های «المنصوره» و «بغداد» خواهد بود که منازلی که در اطراف خط لوله گاز صادراتی هستند نیز از این گاز استفاده خواهند کرد. در حال حاضر بخشی از مردم بغداد از گاز ال پی جی استفاده می کنند به طوری که این گاز در مخازن بزرگ ذخیره سازی شده و از طریق لوله کشی به منازل مردم عراق ارسال می شود که با ارسال گاز ایران به بغداد استفاده از گاز ال پی جی کاهش خواهد یافت.

براساس گفته های مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران هم اکنون گاز ایران به منطقه نفت شهر رسیده است و با اعلام آمادگی مسئولان عراقی گاز ایران به بغداد ارسال خواهد شد. براساس تفاهمنامه امضا شده بین ایران و عراق قرار است در 9 ماه اول صادرات گاز، روزانه 7 میلیون متر مکعب گاز به این همسایه غربی بدهیم که به مرور زمان و طی تقریباً 2 سال بعد به روزانه 25 میلیون متر مکعب می رسد.

** هدفگذاری 40 میلیارد مترمکعبی ایران

قرار است در برنامه ششم توسعه ٦٨ تا ٨٠ میلیارد مترمکعب گاز تولیدی کشور به بخش صادرات اختصاص یابد که از این مقدار ٥٠ تا ٦٠ میلیارد مترمکعب آن به کشورهای همسایه اختصاص می یابد.هم اکنون از ١٥ کشور همسایه ایران، ١٠ کشور ظرفیت دریافت گاز دارند و ارسال گاز به کشورهای هند و چین نیز در دستور کار است. 

صادرات گاز به کشورهای ژاپن و کره جنوبی نیز از دیگر برنامه های این شرکت به شمار می رود که پس از تکمیل طرح ال ان جی امکان پذیر است. در حال حاضر ایران چند قرارداد صادرات گاز به کشورهای همسایه دارد. 

برای مثال قرارداد ٢٥ ساله صادرات گاز به ترکیه سال ١٩٩٦ امضا و ارسال گاز از سال ٢٠٠١ آغاز شد وتا سال ٢٠٢٦ ادامه خواهد داشت. بر اساس این قرارداد، روزانه ٣٠ میلیون مترمکعب و سالانه ١٠ میلیارد مترمکعب گاز به ترکیه صادر می شود.اکنون این قرارداد در نیمه راه است.

یکی دیگر از این قرارداد ها، قرارداد صادرات گاز به پاکستان است که سال ٢٠٠٩ امضا شده و باید از اواخر سال ٢٠١٤ ارسال گاز آغاز می شد اما تاکنون عملیاتی نشده است. در این مورد قرار بود که خطوط لوله در دو طرف تکمیل و صادرات آغاز شود که متأسفانه طرف پاکستانی خط لوله را آماده نکرد و هم اکنون امکان تحویل گاز وجود ندارد.خط لوله هفتم سراسری به طول ٩٠٠ کیلومتر از عسلویه تا ایرانشهر در مرحله نخست برای صادرات گاز به پاکستان اجرا شد و مابقی نیز موکول به اعلام آمادگی طرف پاکستانی شد. 

البته هم اکنون مذاکره با امارات، عمان و کویت در حال انجام است و پیش بینی می شود پتانسیل امضای قرارداد صادرات ٢٠ میلیارد مترمکعب گاز به این کشورها وجود داشته باشد. صادرات گاز به اروپا نیز یکی از اهداف ایران در 5 سال آینده است اما در حال حاضر اولویت اول ایران صادرات گاز به کشورهای همسایه است.

*منبع: روزنامه ایران