اعتماد نوشت:دیپلماسی آب، بحران آب، برنامهریزی برای برون رفت از بحران، اینها واژههایی است که در نشست خبری رییس اتاق ایران بارها و بارها تکرار شد.
محسن جلالپور كه در جمع خبرنگاران حضور يافته بود تا از اهميت سياستگذاريهاي آتي براي حل بحران آب سخن بگويد، آمارهاي تكاندهندهاي را در برخي حوزهها ارايه داد و خواستار برنامهريزي در اين زمينه شد. او با اشاره به بحراني كه خشك شدن درياچه اروميه در منطقه ايجاد كرده است، گفت: آبي كه قرار بود به اين درياچه بريزد صرف توليد دو ميليارد دلار محصول شد حال آنكه خشك شدن درياچه اروميه در اثر عدم ورود منابع آبي زياني ٢٠٠ ميليارد دلاري را به جا گذاشته است.
اين تنها تصويري نبود كه جلالپور در اين نشست خبري براي روشن شدن اهميت آب در مناسبات و معادلات منطقهاي، سياسي و اجتماعي ارايه داد. او با تاكيد بر اينكه تركيه، همسايه غربي ايران براي ٥٠ سال آينده خود نيز سرمايهگذاري كافي رد منابع آبي كرده است، گفت: نكته مهم اينجاست كه كشورهاي ايران و عراق كه درگير جنگ بودند با آسيبي جدي در اين حوزه روبهرو شدند و مساله ريزگردها نيز تحت تاثير همين كمبود منابع آبي خود را نشان داده است. وي با تاكيد بر اينكه اتاق بازرگاني ايران از چهار، پنج سال گذشته به موضوع آب به عنوان يكي از اصليترين مسائل ورود كرده، گفت: راهكارهاي خوبي را هم در اين سالها دنبال كرده است، چرا كه آب در مساله اقتصادي، سياسي، امنيتي و حتي سلامت مردم هم تاثيرگذار است.
اشتغال كشاورزي كاهش يافت
وي به افت ميزان اشتغال در بخش كشاورزي كشور به دليل بحران آب اشاره كرد و افزود: در دهه ٧٠ شمسي ٢٦درصد از اشتغال در بخش كشاورزي بوده كه اكنون اين رقم به ٤/١٨درصد رسيده است. همين مساله نشان ميدهد كه موضوع آب و كمآبي بر اشتغال ما نيز تاثير دارد و ميتواند تمام بخشهاي اقتصادي كشور را تحت تاثير قرار دهد. او با اشاره به اينكه ما بايد امنيت غذايي را نيز مدنظر قرار دهيم چرخش اشتغال به سمتي جز كشاورزي و آببري را مورد تاكيد قرار داد و گفت: بيش از ٩٠ درصد كشاورزي ايران غيرديم است يعني نياز به برداشت از منابع آبي براي آن وجود دارد حال آنكه در اغلب كشورها خصوصا كشورهاي اروپايي ٧٠ درصد كشاورزي بر مبناي ديم صورت ميگيرد.
از ديپلماسي آب مغفول ماندهايم
جلالپور به سياستهاي وزارت امور خارجه در اين عرصه اشاره كرد و گفت: تاكنون در زمينه ديپلماسي آب هيچ حركت جدي انجام ندادهايم و موضوع آب بايد به عنوان مذاكرات اصلي با كشورهاي همسايه مدنظر قرار گيرد.
بازار آب راهاندازي شود
جلالپور اين را هم گفت كه كارشناسان همواره تاكيد بر راهاندازي بازار آب دارند و افزود: در يك نمونه، كشاورزي آب مصرفي را اگر ١١ كيلومتر آن طرفتر انتقال ميداد، ميتوانست آن را شش ميليارد تومان بفروشد، اما ماحصل آن ٤٥٠ ميليون تومان محصول كشاورزي بود و بايد ارزش و معيار آب مشخص شود. در ادامه اين نشست عباس كشاورز، معاون امور توليدات گياهي وزارت جهادكشاورزي و معاون پژوهشي مركز مطالعات راهبردي كشاورزي و آب از در راه بودن كارت هوشمند آب خبر داد و گفت: استفاده از كارت آب مثل كارت بنزين كه ميزان مصرف را نشان ميدهد، ديده شده است.
در ارتباط با آب، سياستهاي كلي در نظام داريم كه مقام معظم رهبري در سال ٧٩ اين سياستها را در پنج بند اعلام كرده بودند كه يكي از اين بندها، توجه به مهار و كنترل مصرف آبهاي مرزي است. وي افزود: در سالهاي گذشته دولتها بعضا اعتباراتي را من جمله از محل اعتبارات تملكي براي آبهاي مرزي قرار ميدادند اما متاسفانه بيتوجهي به آبهاي مرزي يكي از واقعيتهاي مديريت آب كشور طي ٢٥ سال گذشته است.
معاون پژوهشي مركز مطالعات راهبردي كشاورزي و آب با بيان اينكه دولت يازدهم به مساله آبهاي مرزي ورود كرده، گفت: هم وزارت نيرو و هم وزارت جهاد كشاورزي با تعيين مجريان مشخصي كه اختياراتي در حد مشاوران وزير دارند مسائل مربوط به دشتهاي خوزستان و ايلام، شمال غرب كشور و جنوب شرق كشور را پيگيري ميكنند .