سودآوری در عملیات بیمه‌گری امری مهم و اجتناب‌ناپذیر است که اغلب با مدیریت ریسک، تولید پرتفوی متوازن و کنترل ضریب خسارت مرتبط است و این مهم اگر در رفتار اقتصادی شرکت‌های بیمه‌ای مورد توجه قرار نگیرد، می‌تواند با بروز یک رخداد، مشکل‌آفرین باشد و شرکت را به سمت بحران بکشاند.
وضعیت سال‌های گذشته شرکت بیمه آرمان مصداقی از همین شرایط بوده است، اما مدیران فعلی شرکت توانستند با ساختارسازی و برنامه‌ریزی تشکیلاتی و به‌کارگیری استراتژی‌های مناسب، این وضع را بهبود ببخشند و شرکتی را که در دو سال مالی گذشته با زیان عملکرد روبه‌رو شده بود پس از یک دوره بازسازی، از زیان خارج و درنهایت به سمت سودآوری سوق دهند. کامبیز پیکارجو، مدیرعامل شرکت بیمه آرمان معتقد است: بیمه آرمان حداقل سه سال زمان نیاز داشت تا بتواند از وضعیتی که در آن قرار گرفته بود، خارج و احیانا به سودآوری برسد، اما این مهم با برنامه‌ریزی انجام شده، دوساله محقق شد و این بیمه توانست خود را بازسازی و از زیان‌دهی خارج و حتی به سودآوری دست یابد.
ایجاد تغییر در استراتژی‌های توسعه بازار
پیکارجو در گفت‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» در خصوص روند سوددهی شرکت بیمه آرمان پس از زیان چندساله گفت: شرکت‌های بیمه با توجه به ماهیت فعالیت، همواره با فرازونشیب‌های زیادی روبه‌رو هستند و بیمه آرمان هم از این قاعده مستثنا نبوده، اما عوامل به وجود آمدن وضعیت خاص این شرکت را می‌توان در فعالیت نادرست بیمه‌گری، برنامه‌ریزی غلط مالی و استراتژی نامناسبی جست‌وجو کرد که بروز یک رخداد همچون زلزله کرمانشاه سبب شد این شرکت وارد زیان شود و روزهای پرتلاطمی را طی کند.
مدیرعامل بیمه آرمان افزود: زلزله سال ۹۶ کرمانشاه با توجه به حجم خسارت و گستردگی جغرافیایی که داشت باعث شد تا عملیات بیمه‌گری بیمه آرمان با زیان شدیدی مواجه شود و درنهایت فضا برای بهبود این وضعیت به‌شدت سخت شود؛ در زمان بروز چنین بحران‌هایی با ویژگی‌های بیمه آرمان که درآمدها و سرمایه‌گذاری‌ها دچار مشکل و جریان نقدینگی با اختلال روبه‌رو می‌شود، کمتر شرکتی می‌توانست خودش را احیا و بار دیگر سودآور شود که نمونه آن را در صنعت بیمه شاهد بودیم.
مدیرعامل بیمه آرمان با بیان اینکه تمام تلاش ما این بود که زیان انباشته شرکت در دو سال متوالی ۹۶ و ۹۷ را کاهش دهیم افزود: در همین راستا برای خروج از این بحران چند برنامه مهم را در دستور کار قرار داده و در نخستین اقدام دست به تغییر ساختار کلی شرکت زدیم و با یک استراتژی متفاوت، فرآیند گزینش ریسک را تغییر دادیم.
تغییر در فرآیند گزینش ریسک
به گفته وی، آرمان در دوره فعالیت، حجم بزرگی از پوشش‌های بیمه را پذیرفته بود که در مقابل، توان کارشناسی پوشش این ریسک را نداشت که با بهره‌گیری از همین تجربه؛ ابتدا فرآیند گزینش ریسک را تغییر داده و در گام بعدی شبکه فروش شرکت را به‌گونه‌ای تبیین کردیم که هر ریسکی را قبول نکنند. به عبارتی جلوی پذیرش ریسک‌های بزرگ و فاجعه‌آمیز را گرفتیم.
پیکارجو در ادامه به دو رشته بیمه درمان و شخص ثالث به‌عنوان پاشنه‌آشیل صنعت بیمه اشاره کرد و گفت: این دو رشته بیمه‌ای در حالی همواره برای صنعت بیمه زیان‌ده بوده است که در سبد پرتفوی آرمان به دلیل نامتناسب بودن تعهدات و فروش این بیمه‌نامه‌ها به گروها‌ی با ضریب خسارت بالا، این زیان‌دهی تشدید شد. از این روی در آن بازه زمانی، سعی کردیم که فروش بیمه‌های درمان را محدود و در بحث فروش بیمه‌نامه شخص ثالث خودروهای صفر کیلومتر را هدف قرار دهیم.
مدیرعامل بیمه آرمان خارج کردن بیمه‌گذاران بدحساب و پرخطر از سبد پرتفوی شرکت را از دیگر اقدامات مهم در این راستا عنوان کرد و افزود: به هر ترتیب، تدبیری اتخاذ شد که دیگر بیمه درمان را به‌راحتی نمی‌فروختیم، فروش بیمه عمر را محدود کردیم و ارائه بیمه‌نامه شخص ثالث کارکرده را کاهش دادیم تا بتوانیم از این طریق ضریب خسارت شرکت را کمتر و سودآوری را افزایش دهیم.
حرکت به سمت جذب بیمه‌گذاران کوچک
به گفته وی، علاوه بر این اقدامات، به‌جای جذب بیمه‌گذاران بزرگ به سمت جذب بیمه‌گذاران متوسط و کوچک گام برداشتیم و استراتژی فروش شرکت را فروش بیمه‌نامه در بازار خرده‌فروشی قراردادیم تا از این بابت ریسک‌های احتمالی را محدود کنیم. همچنین احیای شعب استان‌های دارای مناسب‌ترین ریسک ازجمله اصفهان، تبریز، شیراز و... از دیگر اقداماتی بود که در دستور کار قرار گرفت و در این زمینه برای توسعه پرتفوی، روی این استان‌ها کارکردیم.
پیکارجو، در ادامه با اشاره به انباشت بالای خسارت معوق شرکت بیمه آرمان در دوره بحران گفت: برای خروج از این زیان انباشته، چابکی، دقت و کنترل‌های مالی را ملاک فعالیت قرار دادیم و به سمت سرمایه‌گذاری در بخش‌های مختلف حرکت کردیم و همزمان با رشد بازار سرمایه، حوزه مدیریت سرمایه‌گذاری شرکت را فعال‌تر کردیم تا بتوانیم از این فرصت برای افزایش بازدهی و سودآوری شرکت استفاده کنیم.
وی افزود: با فعال‌تر شدن حوزه مدیریت سرمایه‌گذاری، وضعیت درآمد شرکت از محل سرمایه‌گذاری‌ها به‌تدریج افزایش یافت و درمجموع با کاهش ضریب خسارت و با افزایش درآمد سرمایه‌گذاری و اصلاح ساختاری و کنترل‌ها توانستیم در سال ۹۸ از زیان‌دهی خارج و به سودآوری برسیم که بهبود نسبت‌های مالی شرکت موید همین موضوع است.
آمارها چه می‌گویند؟
به گفته پیکارجو، شرکت بیمه آرمان توانست با این اقدامات در بحث نسبت‌های مالی موثر بر سلامت مالی شرکت‌های بیمه ازجمله نسبت‌های سرمایه‌گذاری (اهرمی)، مدیریت ریسک، نسبت‌های سودآوری و... نمره قابل قبولی بگیرد. به‌عنوان نمونه در نسبت‌های اهرمی، توانست در شاخص نسبت بدهی به سرمایه که توانایی شرکت برای تعهد به دیون خود را نشان می‌دهد، از ۹۴ درصد سال ۹۷ به ۸۶ درصد در سال گذشته برسد؛ این نسبت در صنعت بیمه در سال ۹۷ چیزی در حدود ۹۲ درصد بود.
وی ادامه داد: در بحث مدیریت ریسک، در حالی در سال ۹۷ ظرفیت نگهداری ریسک در کلیت صنعت بیمه چیزی در حدود ۷۸درصد بود که این نسبت در بیمه آرمان ۹۰درصد بود که توانستیم با بهبود این وضعیت، این شاخص را به ۵۵ درصد برسانیم. به گفته مدیرعامل بیمه آرمان، در بحث بهینه‌سازی پرتفوی، این نسبت در صنعت بیمه در حالی بر اساس محاسبات انجام‌شده حدود ۹۳درصد را نشان می‌داد که بیمه آرمان در سال ۹۷ عدد ۸۵درصد را تجربه کرد که در سال گذشته توانستیم آن را به ۷۳درصد برسانیم.
وی نسبت خسارت سهم نگهداری صنعت بیمه در سال ۹۷ را حدود ۸۷ درصد عنوان کرد که در این سال، نسبت خسارت بیمه آرمان چیزی حدود ۸۲ درصد بود که با اقدامات انجام شده، این نسبت در سال ۹۸ به ۵۵ درصد رسید.
پیکارجو با تاکید بر اینکه این نسبت‌ها نشان از این دارد که بیمه آرمان توانسته در سال ۹۸ در مقایسه با دو سال گذشته از وضعیت قابل قبول‌تری برخوردار شود یادآور شد: درمجموع سود ناخالص ناشی از فعالیت‌های بیمه‌گری بیمه آرمان در حالی در سال ۹۷ حدود ۲۰ میلیارد تومان بوده است که این عدد در حال حاضر به بیش از ۱۱۴ میلیارد تومان افزایش یافته است. به عبارتی توانستیم زیان عملیاتی شرکت را از ۶۱ میلیارد تومان سال ۹۷ به حدود ۵۰ میلیارد تومان سود در سال ۹۸ برسانیم و اینک از زیان انباشته ۱۰۵ میلیارد تومانی خارج‌شده و امیدواریم از سال ۱۴۰۰ به سطح سودآوری کامل ورود کنیم.
ظرف دوسال از بحران خارج شدیم
این فعال صنعت بیمه با تاکید بر اینکه با توجه به شرایط خاص شرکت، پیش‌بینی ما این بود که سه سال زمان برای خروج از زیان‌دهی لازم باشد، یادآور شد: ما توانستیم این مهم را دوساله محقق کنیم و از بحران خارج شویم، اینک ارزش دارایی‌های شرکت به حدود ۱۴۰ میلیارد تومان افزایش یافته و ارزش‌افزوده تولیدی آرمان به بیش از ۶۰۰ میلیارد تومان رسیده است.
به گفته پیکارجو شرکت بیمه آرمان درعین‌حال درصدد است افزایش سرمایه ۱۰۰ میلیارد تومانی از محل آورده نقدی را محقق کند که در این راستا در تلاشیم این امر قبل از برگزاری مجمع، عملیاتی شود. سرمایه بیمه آرمان با عملیاتی کردن این افزایش سرمایه، از ۱۵۰ میلیارد تومان به ۲۵۰ میلیارد تومان خواهد رسید.
ترسیم آینده آرمان
مدیرعامل بیمه آرمان در ادامه صحبت‌های خود با توجه به تحولات و برنامه‌ریزی‌های در حال انجام شرکت گفت: اگر بخواهیم از آینده این شرکت یک تصویر ترسیم کنیم، پیش‌بینی ما این است که در اسفند ۹۹ یا از زیان انباشته به‌طور کامل خارج خواهیم شد یا این زیان به زیر ۱۰ میلیارد تومان خواهد رسید. ضمن اینکه به نظر می‌رسد جریان سوددهی شرکت تا پایان سال تثبیت شود و روند افزایش درآمدها از محل سرمایه‌گذاری‌ها افزایش یابد.
وی در ادامه رفع نسبت نامتوازن ترکیب پرتفوی و دستیابی به یک ترکیب بهینه پرتفوی را از اهداف مهم شرکت تا پایان سال عنوان کرد و گفت: به نظر می‌رسد در صورت تحقق این اهداف و پیش‌بینی‌ها، شرکت بیمه آرمان بتواند تا سال ۱۴۰۲ به یکی از ۱۰ شرکت برتر صنعت بیمه تبدیل شود که این هدف با توجه به اقدامات در حال انجام شرکت، برای ما دور از انتظار نیست.
خدمات جدید بیمه‌ای در راه است
پیکارجو همچنین به برنامه‌های آتی شرکت اشاره کرد و افزود: به‌جز بحث بهبود ترکیب پرتفوی به‌عنوان یکی از اولویت‌های مهم شرکت در مدت اخیر، همزمان به طراحی و ارائه محصولات جدید بیمه‌ای نیز فکر کرده‌ایم که نتیجه آن هم دو محصول جدیدی است که قرار است به‌زودی وارد بازار شود.
وی صدور مکانیزه بیمه‌نامه‌های مسافرتی برای اتباع خارج از کشور و بیمه‌نامه حمایت از سرمایه‌گذاری در حوزه استارت‌آپ‌ها و دانش‌بنیان‌ها را از جمله خدمات جدید شرکت بیمه آرمان عنوان کرد که طراحی آن در سال ۹۸ آغاز شده است و گفت: این دو طرح بیمه‌ای مراحل دریافت تایید و مجوز را گذرانده‌اند و اکنون برای مرحله عملیاتی شدن آماده می‌شوند که امیدواریم طرح نخست تا مهرماه و طرح دوم هم تا پایان سال وارد بازار شود.
پیکارجو در خصوص طرح صدور مکانیزه بیمه‌نامه‌های مسافرتی برای اتباع خارج از کشور گفت: این طرح که برای اولین بار در صنعت بیمه عملیاتی خواهد شد و منحصر به بیمه آرمان است، این شرایط را فراهم می‌کند که افراد در مبادی ورودی به کشور بتوانند در کمتر از چند ثانیه بیمه‌نامه مسافرتی دریافت کنند. خرید بیمه‌نامه مسافرتی برای اتباع خارج از کشور در حال حاضر به شکل سنتی و دستی انجام می‌شود که با مکانیزه کردن این فرآیند، این موضوع می‌تواند با کمترین مشکل و با سهولت زیاد انجام شود. با عملیاتی شدن این طرح، دیگر نیازی به استقرار نماینده بیمه در مبادی ورودی کشور برای صدور بیمه‌نامه نیست و این کار می‌تواند از طریق دستگاه‌هایی که در این مراکز تعبیه می‌شود انجام گیرد.
مدیرعامل بیمه آرمان تصریح کرد: دستگاه‌های مکانیزه صدور بیمه‌نامه به شکل پایلوت در چند نقطه از مبادی ورودی نصب شده است تا بتوانیم این طرح را تا مهرماه عملیاتی کنیم. مدیرعامل بیمه آرمان همچنین به طرح دیگر این شرکت اشاره کرد و گفت: با هماهنگی و همکاری که با صندوق شکوفایی و نوآوری نهاد ریاست جمهوری داشته‌ایم، قرار است بیمه‌نامه‌ای با هدف حمایت از سرمایه‌گذاران در حوزه استارت‌آپ‌ها و دانش‌بنیان‌ها انجام شود که امیدواریم این طرح نهایتا تا پایان سال به بهره‌برداری برسد.
وی از طراحی و ارائه چند طرح بیمه‌ای جدید دیگر در شرکت بیمه آرمان خبر داد و در ادامه تصریح کرد: این شرکت با دارا بودن دو بانک ایران‌زمین و گردشگری به‌عنوان سهامدار اصلی، فاز جدید فعالیت‌های خود در بخش بیمه-بانک را در دستور کار قرار داده است که تلاش داریم خدمات متناسب با فرآیند علمی بیمه-بانک را جلو ببریم و امیدواریم این موضوع هم به‌زودی عملیاتی شود.
