بانکداری ایرانی ـ لیلا فریادرس ، «از آنجایی که بانک ها بخشی از اقتصاد سنتی در کشور هستند، در آینده نیز شاهد حذف بانک ها خواهیم بود، البته بانکداری به قوت خود باقی است زیرا استارتاپ ها و شرکتهای دانشبنیان بزودی به بزرگترین شرکتهای کشور تبدیل خواهند شد.»
این سخنان معاون علمی و فناوری رییسجمهور در حالی مطرح میشود که در ایران هنوز استارتاپ ها و شرکتهای دانشبنیانها راه زیادی در پیش داشته و در بسیاری از مواقع شاهد شکست استارتاپهای نوپا هستیم ، بنابراین این ابزارها تا بتوانند سیستم سنتی اقتصاد را از بین برده و رویه جدیدی را راهاندازی کنند به دهههای زیادی نیاز داریم؛ چرا که جادههای پیشروی استارتاپها و شرکتهای دانشبنیان در ایران چندان هموار نیست.
در صنعت بانکداری ایران هنوز استارتاپها جایگاه بسیار ضعیفی داشته و تنها یکی دو بانک به این عرضه ورود کرده اند که البته برخی از آنها کپی برداری از دیگر کشورهاست و علت اصلی آن به مساله بزرگ فرهنگسازی و دانش مدیران ارشد بر میگردد. علاوه بر این ، در سالهای اخیر بسیاری از استارتاپها در حوزه های مختلف اقتصادی و کسب و کار در ایران با شکست مواجه شدهاند و استارتاپهایی که در برخی از کسبوکارها باقی ماندند هم بعضا کپیبرداری از دیگر کشورها بوده و حاصل ایده و خلاقیت بومی نیستند.
در حوزه بانکداری نیز به دلیل مشکلات و ضعفهای ساختاری که در صنعت بانکداری وجود دارد ، هنوز این زمینه فراهم نشده است تا طبق ادعای معاون علمی و فناوری رییس جمهور این در آینده نزدیک بتوان بانکداری را حذف کرده و اقتصاد مدرن را در ایران جایگزین آن کرد و با در نظر داشتن چند مساله زیر می توان نتیجهگیری کرد که استارتاپها و شرکتهای دانشبینان در ایران در ابتدای راه هستند:
نخست اینکه در ایران هنوز ساختار لازم برای رشد استارتاپها و شرکتهای دانش بنیان فراهم نشده است. به عنوان نمونه در بانکهای ایرانی زیرساخت رشد استارتاپها فراهم نیست و حتی برخی از بانکها ساختاری برای سرمایه گذاری در این حوزه ندارند.
نکته دوم فرهنگ سازی است. استارتاپها هنوز در ایران به صورت همه گیر نشده و همه درک کاملی از این مساله ندارند تاجایی که بسیاری از مدیران ارشد به دلیل همین نداشتن شناخت کافی ، مقاومتهای زیادی بروز میدهند.
مساله سوم سرمایه گذاری لازم در این حوزه است. یکی از دلایل شکست استارتاپها در ایران، نبود سرمایه لازم برای این نوع فعالیتهاست. به دلیل اینکه هنوز این فرهنگ در در بین سرمایهگذاران ایرانی جا نیافتاده است که با حمایت از استارتاپها میتوان گامهای زیادی برای ارتقا و کیفیت بهتر سرمایه برداشت و به همین دلیل مقاومتهای وجود دارد.
مساله چهارم هزینه بالای راه اندازی یک استارتاپ در ایران است. به دلیل اینکه ممکن ست استارتاپ ها شیوه کسب و کار را تغییر دهند، رقبای سنتی در ایران مقاومت کرده و با وجود داشتن قدرت اقتصادی بیشتر عامل شکست این استارتاپها می شوند.
روی هم رفته استارتاپها و شرکتهای دانش بنیان در ایران نوپا بوده و راه زیادی دارند تا به میزان کشورهای دیگر رشد کنند و این ادعا که شرکت های دانشبینان و استارتاپها بانکداری را از وضعیت سنتی به مدرن تبدیل کرده و بانکها را بصورت فیزیکی حذف می کنند، ادعای بزرگی است که حداقل تا چند دهه دیگر در ایران رخ نخواهد داد مگر اینکه انقلابی در فضای کسب و کار ایجاد شده و فرهنگ سازی درست، سرمایهگذاری به جا و حمایت همه جانبه از سوی بخش خصوصی صورت گیرد.