بحران های جهان خصوصا آن چه امروز در کشورهایی از منطقه خاورمیانه در حال بروز است، ایجاب می کند که کشورهای مهم و تأثیرگذاری نظیر ایران درهنگامی که در آستانه یک انتخاب سرنوشت ساز به سر می برند، با انتخابی شایسته رویکردی را برگزینند که اگرچه نمی تواند یک تنه تمام بحران ها را خاتمه دهد، اما ایجاد کننده آن ها نباشد.
روزنامه نوآوران در گزارشی نوشت: بحران های جهان خصوصا آن چه امروز در کشورهایی از منطقه خاورمیانه در حال بروز است، ایجاب می کند که کشورهای مهم و تأثیرگذاری نظیر ایران درهنگامی که در آستانه یک انتخاب سرنوشت ساز به سر می برند، با انتخابی شایسته رویکردی را برگزینند که اگرچه نمی تواند یک تنه تمام بحران ها را خاتمه دهد، اما ایجاد کننده آن ها نباشد.
در ادامه این گزارش می خوانیم: جمهوری اسلامی ایران بارها کشورها را به اتحاد برای اعتدال گرایی، صلح و دوستی و مبارزه با افراط گرایی فراخوانده است.چندی پیش رئیس جمهوری در جشن نوروز در کابل در تاکیدی که مسوولیت پذیری جمهوری اسلامی ایران در قبال صلح و ثبات منطقه ای و جهانی را نشان می دهد ، گفت : به عنوان منتخبان و نمایندگان ملت های خود اعلام می کنیم که راهی جز اعتدال نیست و اعتدال نه فقط یک آیین تاریخی که یک راهبرد سیاسی و اجتماعی برای رشد توسعه و هم زیستی در جهان امروز است.
دولت روحانی در شرایطی زمام امور کشور را در دست گرفت که فضای بین‌المللی علیه ایران بود و فصل هفتم شورای امنیت سایه جنگ را بر کشور افکنده بود. دولت روحانی با هوشمندی و با دستور عمل نرمش قهرمانانه منجر به برجام، سایه جنگ را از ایران دور کرد. آرامش روانی حاصله از دولت روحانی خود به تنهایی دستاورد بزرگی بوده و هست. بحران های جهان خصوصا آن چه امروز در کشورهایی از منطقه خاورمیانه در حال بروز است، ایجاب می کند که کشورهای مهم و تأثیرگذاری نظیر ایران درهنگامی که در آستانه یک انتخاب سرنوشت ساز به سر می برند، با انتخابی شایسته رویکردی را برگزینند که اگرچه نمی تواند یک تنه تمام بحران ها را خاتمه دهد، اما ایجاد کننده آن ها نباشد.
**تهاجم و تعادل دو روی متفاوت یک سیاست در شرایط بحرانی
عبدالله ناصری، عضو بنیاد امید باران و فعال سیاسی اصلاح طلب گفت: تجربه مراودات کشورها در جهان ثابت کرده است که سیاست خارجی مبتنی بر اصل تهاجم با منافع ملی در تعارض است و پاسخ گوی مطالبات داخلی و خارجی نخواهد بود.
او افزود: به عبارت دیگرهر کشوری که در دنیای امروز سیاست مبتنی بر تهاجم را در مراودات بین المللی خود اتخاذ می کند، با دستان خود انزوای جهانی را برای خود مهیا ساخته است.
این عضو بنیاد امید باران معتقد است که سیاست خارجی مبتنی بر تهاجم بالذات سیاستی مطرود است، اما این به آن معنا نیست کشورها در عرصه روابط بین المللی بر اصل مقابله به مثل توجه نداشته باشند . به گفته او در خصوص مقابله به مثل نیز گفتنی است که دولت ها باید ظرفیت های داخلی و بین المللی را تؤامان در نظر بگیرند و در این راستا واقع بینانه عمل کنند.
به گفته این استاد دانشگاه آن چه که باید از سوی جمهوری اسلامی ایران در مواجهه با دولت جدید ایالات متحده آمریکا و مسائل منطقه ای مورد توجه قرار گیرد، سیاستی کاملاً اعتدال گرایانه و دور اندیشانه است. به گونه ای که انتظار می رود نه دولت و نه دستگاه دیپلماسی به هیچ وجه تحت تأثیر جریان سازی ها قرار نگیرند. در همین راستا دولت از این پس بیشتر از گذشته هوشمندانه و هوشیار در مواجهه با قدرت های جهانی عمل کنند.
ناصری ضمن مثبت ارزیابی کردن سیاست خارجی دولت تدبیر و امید درخصوص ضرورت های آینده مراودات جهانی، ادامه داد: جریان رادیکال مخالف دولت برای این که زمینه ورود روحانی به انتخابات 96 را تنگ کند امروز از همین رهگذر افکار عمومی را به سمتی می برند که سیاست خارجی این دولت آثاری نداشته است. بنابراین این دولت است که باید هوشیارتر از گذشته به اداره امور داخلی و خارجی بپردازد.
**اعتدال بهترین مشی برای جلوگیری از آشوب آفرینی است
فریدون مجلسی، کارشناس مسائل بین المللی با اشاره به این که زمانی که بلندترین صداهای جنگ‌طلبانه از طرف مقابل شنیده می‌شود نباید آشوب‌آفرینی کرد، گفت: سیاست خارجی دولت تدبیر و امید با مشی اعتدالی بهترین راه حل برای امنیت و استفاده بهینه از شرایط است.
او با اشاره به بحران های موجود در خاورمیانه، حمله واشنگتن به سوریه را یادآور شد و افزود: دولت ترامپ برای اعتبار بخشیدن به ادعاهای خود به ویژه در سوریه دنبال بهانه‌ای بود که به نظر می‌رسد حمله شیمیایی به ادلب این دستاویز را به آن داد تا اقدامات یک جانبه خود را در سطح منطقه با ورود به سوریه آغاز کند.
مجلسی این حمله را قانونی و موجه ندانست و توضیح داد: دلیل آن هم این است که دولت جدید آمریکا بدون این که مقصران حمله شیمیایی چند روز گذشته به ادلب مشخص شود، دست به چنین اقدامی زده است.
او شکیبایی دولت‌ها در وضعیت بحرانی جهان و منطقه را بهترین راهکار دانست و اظهار کرد: دولت ها در چنین شرایطی باید تا حد امکان جلوی جنگ را بگیرند و ایران نیز باید هوشیاری لازم را در دستور کار قرار دهد.
این کارشناس مسائل بین المللی معتقد است درچنین شرایطی دشمنان جهانی و منطقه‌ای کشورمان خواهند کوشید تا از چنین فرصتی برای تسویه حساب با ایران استفاده کنند و با ادامه درگیری‌ها وستیزه‌جویی در منطقه، بهانه‌هایی برای کشاندن ایران به این بحران به وجود آورند. بنابراین دولت باید با رویکرد اعتدالی سهم خود در چارچوب منافع ملی را کسب کرده و با تدبیر از گسترش اقدامات نظامی طرفین متخاصم در منطقه جلوگیری کند.
او همچنین با بیان این که به نظر نمی‌رسد دامنه حمله واشنگتن به سوریه به حدی گسترده شود که در پی آن جنگی تمام عیار در سطح منطقه ایجاد شود، گفت: هر چند که می‌توان پیش‌بینی کرد این اقدام تا مدتی می‌تواند موجب ضربه زدن به پایگاه‌های ترکیه در سوریه و عراق شود که بدون اجازه دولت این کشورها، نیروهای خود را وارد خاک آن ها کرده‌است.
**عقلانیت و تدبیر مهمترین ضرورت های دستگاه دیپلماسی
صادق ملکی، تحلیل گر ارشد سیاست خارجی نیز با اشاره به این که مسؤولیت اصلی دیپلماسی تنش زدائی، تلاش برای کاهش دامنه بحران و دستیابی به فضای آرامش بوده و خواهد بود، می گوید: امروز که شاهد بحرانی جدی در منطقه هستیم کشورها باید به گونه ای عمل کنند که نتیجه و حاصل آن اگر به حل بحران منجر نگردد، حداقل کاهش آن را در پی داشته باشد.
او با بیان این که قدرت در دنیای امروز نه در تقابل بلکه در تعامل معنا می شود، افزود: هر بحرانی در صورت عدم مدیریت صحیح می تواند بسترساز درگیری های بزرگ باشد و همین ایجاب می کند تا رویکرد دستگاه های دیپلماسی به آن ها نگاهی همراه با عقلانیت و توام با نگرانی باشد.
ملکی با اعتقاد بر این که صحنه سیاست صحنه صبر و عملکردی انعطافی است، ادامه داد: اولین راهکار در دستیابی به این هدف، پرهیز از تنش و تعامل مثبت براساس رعایت اصل احترام و منافع متقابل است.
او همچنین گفت: دولت باید از طریق رایزنی با دیگر کشور ها، ضمن تلاش برای کاهش بحران در مشارکت جمعی برای آن بهترین راه حل را اتخاذ نماید.
*منبع: روزنامه نوآوران، 1396.1.20
نظر شما
