ظرف هشت سال اخیر رکود دامنگیر صنعت ساخت و ساز سبب افت رغبت به سرمایه گذاری در این بخش شده بطوری که تعداد صدور پروانه های ساختمانی در خراسان رضوی طی همین مدت 59 درصد کاهش یافته است.
به گزارش ایرنا، طبق اعلام مرکز آمار ایران پارسال در حالی 131 هزار و 651 پروانه احداث ساختمان توسط شهرداریهای در سطح کشور صادر شد که این رقم در سال 1387 حدود 223 هزار و 975 مورد بود.
به گفته متخصصان صنعت ساخت و ساز سایه رکود صنعت ساختمان در کلانشهر مشهد و خراسان رضوی سنگینتر از سایر نقاط کشور است بگونه ای که مساحت کنونی ساخت و ساز در این استان از هشت میلیون مترمربع در سال 1391 هم اینک به دو میلیون مترمربع رسیده است.
گرچه تصمیم گیریهای جزیره ای، وضع قوانین ناکارآمد و ایجاد بار مالی بر دوش صنعت ساختمان طی سالهای گذشته از عوامل دخیل در این رکود بوده است اما بنا بر پیش بینی بسیاری از دست اندارکاران حوزه صنعت ساختمان، با توجه به طرحهای دولت یازدهم در نیمه دوم امسال وضعیت این صنعت بهتر خواهد بود و هم اکنون نیز شاهد شیب ملایم رونق در این بخش از اقتصاد ایران هستیم.
* رونق نامحسوس بازار مسکن و ساخت و ساز
مدیر مسکن و ساختمان اداره کل راه و شهرسازی خراسان رضوی در این خصوص به خبرنگار ایرنا گفت: میزان صدور پروانه ساختمانی در این استان طی سال 1394 نسبت به سال 1393 کاهش 36 درصدی داشت.
رضا نوروزی افزود: با این وجود از اردیبهشت ماه امسال با ارائه تسهیلات بانکی توسط دولت و کاهش نرخ سود وضعیت بازار صنعت ساخت و ساز و مسکن با شیبی ملایم در حال رونق می باشد گرچه کند و نامحسوس است.
وی ادامه داد: سایه رکود در خراسان رضوی و مشهد به دلیل اتفاقات ناخوشایند سرمایه گذاری در شرکتهایی نظیر پدیده، موسسه مالی میزان و صندوقهای اعتباری بیشتر از سایر نقاط کشور است.
مدیر مسکن و ساختمان اداره کل راه و شهرسازی خراسان رضوی گفت: این رخدادها به نوعی اعتماد برای سرمایه گذاری در صنعت ساختمان این استان را خدشه دار کرده است.
* 18 هزار واحد مسکن مهر خالی مانده است
مدیر مسکن و ساختمان اداره کل راه و شهرسازی خراسان رضوی همچنین گفت: خالی بودن واحدهای مسکن مهر در استان و مشهد نیز گواهی بر رکود بازار است.
وی افزود: هم اکنون از 800 واحد مسکن مهر در دست ساخت در شهرک مهرگان مشهد هنوز برای 314 واحد متقاضی معرفی نشده است.
نوروزی ادامه داد: همچنین 10 هزار واحد مسکن مهر خالی در شهرهای جدید گلبهار و بینالود وجود دارد و حدود چهار هزار و 500 واحد نیز در شهرهای قوچان، گناباد و تربت حیدریه بدون متقاضی مانده اند.
وی گفت: علت اصلی خالی بودن این واحدها و فقدان متقاضی به رکود موجود در بازار مسکن و صنعت ساخت و ساز برمی گردد. بی رغبتی سرمایه داران برای سرمایه گذاری در بخش صنعت منجر به تعطیلی بسیاری از پروزه های بزرگ ساختمانی شده است.
* مصوبات شورای شهر بلای جان ساخت و ساز
مدیر مسکن و ساختمان اداره کل راه و شهرسازی خراسان رضوی در ادامه گفت: شورای اسلامی شهر مشهد با برخی مصوبات نظیر افزایش جرائم ساختمانی به رکود این صنعت در مشهد دامن زد.
وی افزود: از آنجا که حدود 70 درصد درآمد شهرداری مشهد از محل اخذ جرائم تخلفات ساختمانی تامین می شد لذا شورای شهر طی مصوباتی در سه سال اخیر میزان جرائم و هزینه اخذ مجوزات ساختمانی را افزایش داد.
نوروزی ادامه داد: این افزایش درحدی است که درمجموع معادل 30 درصد ارزش یک ساختمان باید برای اخذ پروانه ساخت، جرائم و صدور پایان کار هزینه شود. البته این میزان در مناطق خاص نظیر منطقه ثامن و منطقه یک شهرداری مشهد بیشتر است.
وی گفت: اخیرا شورای شهر مشهد اصلاحاتی روی این مصوبات انجام داد، مصوباتی که عاملی برای گریز سرمایه گذاران از سرمایه گذاری در این بخش در مشهد شده بود.
براتعلی خاکپور عضو شورای شهر مشهد نیز معتقد است مصوباتی همچون افزایش هزینه پروانه در تراکمهای بالا، افزایش هزینه خلاف ضابطه، تغییر در ضوابط و محاسبات مشاعات، افزایش هزینه های اشغال معابر کارگاهها و پروژههای اقتصادی و نیز افزایش هزینه های نقل و انتقال بخش کم رمق زمین و مسکن را از نفس انداخت.
بین سالهای 89 تا 92 سالانه حدود 18 میلیون مترمربع پروانه ساخت و ساز در کلانشهر مشهد صادر شد ولی در سال 1392 این حجم به 10.4 میلیون مترمربع، در سال 1393 به 6.1 میلیون مترمربع و پارسال به 4.1 میلیون مترمربع کاهش یافت.
* کاهش 70 درصدی صدور پروانه ساختمانی
عضو شورای اسلامی شهر مشهد نیز به خبرنگار ایرنا گفت: 70 درصد درآمد شهرداری مشهد در سالهای گذشته از محل صنعت ساختمانی و صدور پروانه های ساخت و ساز تامین می شد.
محسن انتظاری هروی افزود: پارسال نسبت به سالهای قبل به دلیل رکود شاهد 70 درصد کاهش در تعداد صدور پروانه های ساختمانی بودیم.
وی به 200 عنوان شغل که بطور مستقیم با صنعت ساخت و ساز در ارتباط است اشاره و بیان کرد: برای کاهش رکود 'لایحه خروج از رکود صنعت ساختمانی' در شورای شهر مشهد بررسی و تصویب شد.
عضو شورای شهر مشهد ادامه داد: طبق این لایحه به منظور خروج صنعت ساخت و ساز از رکود، هزینه صدور پروانه ساختمان در مشهد تقسیط می شود.
وی گفت: بر همین اساس تا پایان سال 1396 شهرداری مشهد 10 درصد هزینه صدور پروانه های ساختمانهای دارای بیش از 800 مترمربع زیربنای ناخالص را به صورت نقد و مابقی را به صورت اقساط 18 ماهه و با اعمال 10 درصد تخفیف دریافت خواهد کرد.
انتظاری هروی افزود: پویایی صنعت ساخت و ساز رونق اقتصادی را به ارمغان می آورد لذا باید برای خروج این صنعت از رکود تلاش کرد.
* درآمد هزار میلیاردی از محل جرائم ساختمانی
رکود ساخت و ساز باعث کاهش صدور پروانه ها و بروز مشکلات زیادی در تامین بودجه شهرداری مشهد شده زیرا 70 درصد بودجه این نهاد از همین محل تامین می شود. به رغم کاهش رکود در صنعت ساختمانی میزان درآمد امسال شهرداری مشهد از محل جرایم ماده 100 حدود 135 درصد افزایش یافته است.
رئیس کمیسیون برنامه و بودجه شورای اسلامی شهر مشهد در این خصوص به خبرنگار ایرنا گفت: نیمه نخست امسال درآمد کسب شده از محل جرائم ماده 100(تخلفات ساختمانی) حدود هزار و 400 میلیارد ریال بوده است.
محمد سهیلی افزود: میزان درآمد حاصل از این محل در سه ماه نخست سال حدود 260 درصد افزایش و در سه ماه دوم حدود 10 درصد افزایش نسبت به مدت مشابه پارسال داشته است.
وی ادامه داد: همچنین تعداد پروانه های ساختمانی صادره در نیمه نخست امسال 2 هزار و 378 مورد بود که این میزان نسبت به مدت مشابه سال قبل حدود 39 درصد افزایش داشته است.
رئیس کمیسیون برنامه و بودجه شورای اسلامی شهر مشهد گفت:
در این مدت پنج هزار فقره پایانکار ساختمانی نیز صادر شد که نسبت به مدت مشابه پارسال حدود 17 درصد کاهش داشته است.
وی افزود: لایحه خروج از رکود صنعت ساختمانی خرداد امسال در شورای شهر مشهد مشهد در قالب 10 بند تصویب و تاکنون چهاربند آن اجرایی شده است.