
چهارمین همایش پیشرفت و توسعه علمی کشور، با حضور وزیر علوم و وزیر کشور، توسط شورای انجمنهای علمی ایران و با حمایت وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، بانکپاسارگاد، دانشگاه خاتم و انجمنهای علمی، در تاریخ 3 آبان 1395 برگزار شد.
به گزارش روابط عمومی بانک پاسارگاد، این همایش با حضور دکتر فرهادی وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، دکتر رحمانی فضلی وزیر کشور، دکتر مجید قاسمی رییس شورای انجمنهای علمی و رییس دانشگاه خاتم، رییسان و اعضای انجمنهای علمی، استادان برجسته دانشگاهها و دانشجویان، در محل دانشگاه خاتم برگزار شد. در این همایش محورهای اشتغال و کارآفرینی فارغالتحصیلان، همگرایی دولت، صنعت و دانشگاه در پیشرفت و توسعه کشور و نقش بخش خصوصی در توسعه کیفی و کمی پژوهش و آموزش عالی، در قالب سخنرانی، ارایه مقاله و برگزاری نشستهای تخصصی مورد بحث و تبادلنظر قرار گرفت. همچنین در پایان همایش، از انجمنهای برتر تقدیر شد.
وزیر علوم: انجمنهای علمی در جهت تحقق نوآوری و تحول ابعاد ساختاری، مدیریتی و فرهنگی نقش تاثیرگذاری دارند
دکتر فرهادی وزیر علوم، تحقیقات و فناوری در این همایش با اعلام این که در حال حاضر 2880 واحد آموزش عالی و موسسه و پژوهشگاه و قریب به ۵ میلیون دانشجو در کشور مشغول به تحصیل هستند، گفت: اکنون فارغالتحصیلان بیکار زیادی در کشور وجود دارند. رشد ۸ درصدی در طول برنامه ششم به نتیجه خواهد رسید و در صورتی که در سال اول بتوان به 5 درصد آن دست یافت؛ درصد زیادی شغل در کشور ایجاد خواهد شد.
دکتر فرهادی با بیان اینکه ساماندهی رشتههای تحصیلی متناسب با امکانات و نیازهای لازم از جمله اهداف وزارت علوم است، ادامه داد: تلاش وزرات علوم، در جهت تقویت ارتباط بین صنعت و دانشگاه است و در همین راستا پیشنهادی مبنی بر کارورزی در صنعت به وزرات صنعت و تجارت ابلاغ کردهایم. البته در حال حاضر کارورزیهایی به این شکل به صورت نمونه وجود دارد.
وزیر علوم تحقیقات و فناوری در رابطه با نقش انجمنهای علمی تصریح کرد: انجمن های علمی در جهت تحقق نوآوری؛ تحول ابعاد ساختاری، مدیریتی و فرهنگی و کمک به وزارت علوم نقش تأثیرگذاری دارند. همچنین در بحث مشکلات و معضلات آموزشی، موضوع کارآفرینی و در شرایطی که در حال برون رفت از مشکلات اقتصادی کشور تا رسیدن به ثبات اقتصادی هستیم، انجمنهای علمی نقش مهمی را ایفا میکنند.
به گفته وی، حل مشکلات اقلیمی، در حالی که کشور به سمت خشکی میرود، و ما دچار بحران خواهیم شد نیز میتواند از دیگر کمکهای انجمنهای علمی به وزارت علوم باشد.
وی با بیان اینکه انجمنهای علمی میتوانند در برنامهریزیهای آموزش عالی بیش از پیش کمککننده باشند، خاطرنشان کرد: باید قبول کرد که عمر بعضی از برنامههای آموزشی تمام شده؛ اما مقاومت بعضی از آنها زیاد است. به هر جهت ما سعی کردهایم جلوی برخی از آنها را بگیریم.
وزیر کشور: باید به نیازهای مردم کشور و دنیای اسلام پاسخ دهیم
عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر کشور در اختتامیه این همایش ضمن طرح این پرسش که «استانها و مناطق ما توان اداره خود را دارند اما دانشگاهیان چقدر روی این مسئله کار کردهاند؟» گفت: چرا همه مسئولان کشور که از داخل همین دانشگاهها بیرون آمدهاند زمانی که پشت میز مینشینند، انگار آن طرف میز را فراموش میکنند و قادر نیستند کاری انجام دهند؟ در واقع مسئله خارج از خود ما نیست بلکه از ماست که برماست. ما هستیم که باید به خواستههای دانشگاهیان پاسخ دهیم.
رحمانی فضلی ادامه داد: این توقع درستی نیست که انتظار داشته باشیم همه دانشگاهها در سبد علم رتبه 20 را داشته باشند. عدهای باید پیشرو باشند و مرزها را بشکنند و رو به جلو حرکت کنند و بقیه دانشگاهها نیز باید دنبال این پیشگامان حرکت کنند. آیا قادریم همه دانشگاههای کشور را به پیشرفت و توسعه برسانیم، یا دنبال این هستیم که پیشگامهایی به عنوان لوکوموتیو علم داشته باشیم؟
وی با اشاره به اینکه باید به این سوال پاسخ دادهشود که توسعه و پیشرفت علم به چه منظور است؛ گفت: آیا به منظور این است که با دانشگاههای جهان رقابت کنیم؟ که البته توقع بهجایی است؛ یا به دنبال این هستیم که با توسعه و پیشرفت علم به توسعه کشور دست یابیم و یا توسعه و پیشرفت علم را به منظور ارتقای سطح دانش عمومی جامعه در نظر گرفتهایم؟
رحمانی فضلی تصریح کرد: نگاههای مختلفی در این مسئله وجود دارد که باید تعیین تکلیف شود، بیشتر تأکید من بر این است که توسعه و پیشرفت علم به منظور توسعه و پیشرفت کشور باشد. ما به عنوان حکومت اسلامی در دنیا ادعایی داریم، پس باید به نیازهای مردم کشور و دنیای اسلام پاسخ دهیم و تقویت بنیههای اقتصادی و امنیتی کشور و افزایش ارتقای تکنولوژی را در دستور کار قرار دهیم.
وزیر کشور در ادامه به سفر اخیر خود به استان سیستان و بلوچستان اشاره کرد و گفت: برخی از شهرهای این استان از نظر شرایط زندگی طبق استانداردهای صد سال گذشته هستند و این در حالی است که علم باید به دنبال حل مشکلات مردم باشد و پیشرفت علم متناسب با قدرت پاسخگویی و انطباق با نیازها صورت گیرد.
به گفته وی برای عدم توازن، عدم تعادل و نابرابریها در کشور باید فکری اساسی شود. این مسائل یک اصل قطعی در کشور بوده که نتیجه آن توزیع نامناسب امکانات و منابع و البته افزایش جرم، جنایت، بزهکاری، حاشیهنشینی و مهاجرت بودهاست.
رحمانی فضلی اظهار داشت: با وجود تمام مشکلات توقع داریم بخش خصوصی اقدام به ساخت دانشگاه کند اما بخش خصوصی این کار را نمیکند، نگاه بخش خصوصی نگاهی بر محور عرضه و تقاضا است. اگر مشکلات حل شود و خدمات به بخش خصوصی ارائه شود قطعاً آنها نیز متقاضی ورود به عرصه علم و دانش خواهند شد، اما اگر دانشگاه و علم مسیر خود را برود و بخش خصوصی نیز مسیر خود را برود مشخص است که هیچگاه این دو به هم نمیرسند.
وی ادامه داد: از ابتدای انقلاب مسئله وحدت دانشگاه و صنعت را مطرح کردهایم و نزدیک به هزار سند در این رابطه تهیه شده اما در عمل به جایی نرسیدهایم، در حالی که دانشگاه و صنعت هر دو از یک جنس هستند اما با این وجود درک متقابلی از یکدیگر ندارند.
به گفته وی به عنوان حکومت اسلامی باید به نیازها و مطالبات مردم که به آنها مدیون هستیم و نیز دنیای اسلام که به ما رو آورده و توقع دارند و همچنین تقویت قلههای اقتصادی و امنیتی و افزایش توان تکنولوژی پاسخ دادهشود.
رییس شورای انجمنهای علمی کشور: قرار است دانشگاه خاتم به مرکز فلسفه دنیا تبدیل شود
در این همایش همچنین دکتر مجید قاسمی رییس شورای انجمنهای علمی ایران، رییس دانشگاه خاتم و مدیرعامل بانکپاسارگاد ضمن توضیح در خصوص بخشهای مختلف همایش، به اهداف تأسیس دانشگاه خاتم اشاره کرد و گفت: یکی از توفیقات این دولت و وزارت علوم، ارتقای کیفی دانشگاهها است. به همین دلیل ما تلاش زیادی جهت دریافت مجوز برای دانشگاه خاتم انجام دادیم.
رییس دانشگاه خاتم تصریح کرد: در حال حاضر دکترای فلسفه هم به 40 رشته دیگر دانشگاه خاتم اضافه شده است که سعی شده از بهترین و خبرهترین استادان در این حوزه دعوت بهعمل آید.
دکتر قاسمی هدف از اضافه کردن مقطع دکترای فلسفه به دانشگاه خاتم را تبدیل کردن ایران به مرکز فلسفه دنیا دانست و گفت: مسئله علم و ارتقای کیفی علمی میتواند راهگشا باشد.
وی در ادامه به موضوع کارآفرینی و اشتغال فارغالتحصیلان پرداخت وتصریح کرد: در بحث اهداف کلان کشور باید به سند چشمانداز بیست ساله افق 1404 اشاره داشت. در این سند به ارتقای ایران به جایگاه اول از نظر اقتصادی، علمی و فناوری در سطح منطقه اشاره شده است. به گفته وی؛ در این سند به ویژگیهای جامعه ایرانی پرداخته شده و آمده است: برخورداری از دانش پیشرفته، توانایی در تولید علم و فنآورى و متکى بودن بر سهم برتر منابع انسانى و سرمایه اجتماعى در تولید ملى از جمله ویژگیهای جامعه ایرانی است.
قاسمی با بیان اینکه در برنامه پنجم توسعه نیز به اهداف کلان کشور اشاره شده بود، اظهارداشت: رشد نرخ متوسط 8 درصد سالیانه تولید ناخالص داخلی و انجام اقدامات ضروری و لازم برای کاهش نرخ بیکاری به 7 درصد در پایان برنامه از جمله مواردی است که در برنامه پنجم توسعه هدفگذاری شده بود.
وی به سیاستهای کلی برنامه ششم توسعه برای رسیدن به اهداف کلان کشور اشاره کرد و اظهار نمود: رشد اقتصادی شتابان و پایدار و اشتغالزا بهگونهای که با بسیج همهی امکانات و ظرفیتهای کشور، متوسط رشد ۸ درصد در طول برنامه محقق شود، بهبود مستمر فضای کسب و کار و تقویت ساختار رقابتی و رقابتپذیری بازارها و مشارکت و بهرهگیری مناسب از ظرفیت نهادهای عمومی غیردولتی با ایفای نقش ملی و فراملی آنها در تحقق اقتصاد مقاومتی از جمله موارد اشاره شده در این برنامه است.
قاسمی در ادامه با اشاره به سیاستهای کلی برنامه ششم توسعه در ارتباط با کارآفرینی تأکید کرد: اتخاذ برنامهها و اقدامات اجرایی جهت توسعهی روستایی کشور برای تثبیت جمعیت و تشویق مهاجرت به مناطق روستایی و عشایری کانون تولید و ارزشآفرینی با برنامهریزی و مدیریت بهینه در سطح ملی، منطقهای و محلی، تعیین سهم واقعی در توزیع منابع و ارتقاء شأن و منزلت اجتماعی، ایجاد فرصتهای جدید اقتصادی و حمایتهای ویژه از فعالیتهای کارآفرینی و اشتغالزایی با مزیت بومی و مقاومسازی تأسیسات و زیرساختها و اماکن روستایی با تأکید بر بند ۹ سیاستهای کلی کشاورزی از جمله امور اقتصادی مطرح شده در این برنامه هستند.
وی گفت: نرخ مشارکت در مقطع فوق دیپلم رشد داشته و در مقطع لیسانس و فوق لیسانس نیز به مراتب بیشتر شده است؛ این نشانگر آن است که سطح توقعات این افراد از بازار کار بیشتر است.
وی در رابطه با علل بیکاری در کشور اذعان داشت: وجود شرایط رکودی در کشور که باعث تعطیلی برخی از واحدهای تولیدی و زیر ظرفیت کارکردن بخش مهمی از واحدهای اقتصادی کشور شده است از جمله این علل است. البته برخی واحدهای تولیدی به این علت که به روز نبوده و نتوانستند خود را با بازار هماهنگ کنند باید تعطیل میشدند.
به گفته قاسمی؛ عدم بازسازی و نوسازی واحدهای تولیدی، عدم توجه و حمایت از واحدهای کوچک و متوسط متناسب با نیاز بازار و همچنین عدم رقابتی بودن تولیدات از جمله دیگر عوامل بیکاری در کشور است.
وی با بیان اینکه وجود موانع کسب و کار از دیگر علل بیکاری در کشور است؛ اذعان داشت: عمدتاً در مسیر اخذ مجوز، ثبت مالکیت موانعی وجود دارد. علاوه بر این موارد؛ عدم تطابق بین رشتههای دانشگاهی و نیازهای بازار کار، حمایت مالی ناکافی از طرحهای نوآورانه و اشتغالزایی اندک برخی از بخشها از جمله دیگر عوامل مهم بیکاری در کشور هستند.
قاسمی با اشاره به تعریف کارآفرین نیز گفت: وی فردی است که با تکیه بر نوآوری، تشخیص فرصتها و پذیرش مخاطره، ارزش اقتصادی یا اجتماعی جدیدی در سطح بنگاه، سازمان، بازار و یا در سطح جهان به وجود میآورد.
رییس دانشگاه خاتم در ادامه به برخی ویژگیهای کارآفرین اشاره کرد و اظهار داشت: داشتن انگیزه و علاقه، توانایی در نوآوری، ریسک پذیر بودن، اعتماد به نفس، سخت کوشی، منضبط و فداکار بودن از ویژگیهای فرد کارآفرین محسوب میشود.
مدیرعامل بانک پاسارگاد در رابطه با اهمیت کارآفرینی در اقتصاد ادامه داد: ایجاد اشتغال از طریق ایجاد کسب و کارهای جدید، یاری رساندن به دولت از طریق پرداخت مالیات ناشی از فعالیتهای کارآفرینی، ایجاد تقاضا برای مواد و کالاهای اولیه با هدف تولید محصولات جدید، معرفی فنآوریهای جدید در حوزه فعالیت خود، تقویت و تحریک اقتصاد و ایجاد ثروت نشانگر اهمیت کارآفرینی در اقتصاد است.
وی در ادامه به موانع کارآفرینی در ایران اشاره کرد و گفت: نامناسب بودن فضای کسب و کار رتبه 118 در سال 2015 در بین 189 کشور در شاخص سهولت فضای کسب و کار، پایین بودن میزان نوآوری در کشور، مشکلات ناشی از دستیابی به منابع مالی لازم و فقدان مهارت کافی و تخصصی برای انجام دادن پروژههای مهم و ریسک بالای اقتصاد از جمله موانع محسوب میشوند.
قاسمی در ادامه سخنان خود تأکید کرد: ایجاد ثبات اقتصادی در سطح کلان و کاهش ریسک اقتصادی کشور، داشتن برنامه مشخص و منسجم دولت در زمینه حمایت از کارآفرینان، ارتقاء کیفیت آموزش در کلیه مقاطع، لزوم فرهنگسازی در زمینه کارآفرینی مواردی هستند که باید به آنها پرداخته شود.
رییس جمعیت توسعه علمی ایران: صنعت برای دانشگاههای خارج اشتغال ایجاد کردهاست
جعفر توفیقی، رییس جمعیت توسعه علمی ایران و مشاور عالی وزارت علوم تحقیقات و فناوری در چهارمین همایش پیشرفت و توسعه علمی کشور که در دانشگاه خاتم برگزار شد، عنوان کرد: یکی از وظایف رهبران هر کشور خلق چشماندازهایی است که بسیار دور از دست یافتن باشد تا موجب انگیزش مردم شده و همچنین وحدت ملی را ایجاد کند و البته هدایت و حمایت لازم از مردم در دستیابی به آن افق ارائه شود .
توفیقی با یادآوری سخن بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران که فرمودند؛ ایران را دانشگاه کنید و کاری کنید که برای تحصیل از خارج به ایران بیایند، افزود: به عقیده من ایران را باید به یک جامعهی یادگیرنده و یاد دهنده تبدیل کنیم که تمام مردم در حال یادگیری و یاددهی باشند، و ابزار این کار آموزش است .
مشاور عالی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ایران تصریح کرد: امروزه در سرتاسر دنیا اقتصاددانان و برنامهریزان توسعه سرمایه انسانی را بزرگترین سرمایه میدانند. مثالهای بسیاری وجود دارد که کشورها از منابع طبیعی برخوردار نیستند ولی با استفاده از نیروی فعال و خلاق به پیشرفتهای چشمگیری رسیدهاند .
وی ادامه داد: آموزش، توانمند ساز است و قابلیت های انسانی را افزایش میدهد . هرچه که سطحش بالاتر باشد ارزش افزوده آن نیز بیشتر خواهد بود. در ایران سرمایه انسانی شکل گرفته است اما نکته اینجاست که چه زمانی میتواند ارزش افزوده ایجاد کند؟ پاسخ این است که «زمانی که نیروی انسانی جذب ساختارهای اشتغال و صنعتی شده و ارزش افزوده ایجاد کند»
وی در پایان اشاره کرد: تصور من این است که مشکل اشتغال در کاهش آموزش نیست، بلکه در کیفیتسازی آن است.
معاونت پژوهش و فناوری وزارت علوم: بیشترین نقش در فرهنگسازی توسعه علمی بر عهدهی انجمنها است
دکتر احمدی معاونت پژوهش و فناوری وزارت علوم، هدف از برگزاری این همایش را تبیین نقش اساسی و برجسته انجمنهای علمی در برنامهریزیها، طوفانهای مغزی و تصمیمگیریهای کشوری دانست.
وی گفت: در خصوص فرهنگسازی مشکل عمده، فرهنگ و مبانی فکری است. بهعنوان نمونه وقتی صحبت از اقتصاد مقاومتی یا دانش بنیان میشود، در بسیاری از موارد افراد تفاوت اقتصاد مقاومتی و ریاضتی را درک نمیکنند. احمدی افزود: تعداد مقالات و ارجاعها، میزان تولید نوآوری، آموزش عالی، ارتباطات بینالمللی، شرایط توسعه اقتصادی در حوزهی نوآوری، همگی مباحث توسعه علمی هستند و در بحث اینکه چه کسی میتواند با تقلب و تخلف علمی برخورد کند نباید فقط به بخشنامهها اکتفا کرد . "اصل این است که قبح تقلب علمی حفظ شود ". وی یکی از برنامههای اصلی وزارت علوم از 4 پروژه اقتصاد مقاومتی را اینگونه عنوان کرد: بازنگری و اصلاح نظام آموزش عالی در جهت ارزشآفرینی و کارآفرینی، طراحی و پیادهسازی نظام آمایش، تبدیل 5 دانشگاه و پژوهشگاه علمی به مراکز برتر در تراز بینالمللی، طراحی الگوی تغییر و ارتقای دانشگاهها در حل مشکلات کلان در اقتصاد کشور.
احمدی با اشاره به اینکه ملاک کارآفرینی در دانشگاهها، تربیت افراد کارآفرین است، ادامه داد: در مأموریتگرا کردن آموزش عالی تلاش بسیار شدهاست. بطوری که با وزارت نفت، کشاورزی، ارتباطات، دفاع و پروژههای جاری فراوانی در جریان است. به عنوان مثال پژوهشهای 20 میدان نفتی به 9 مرکز پژوهشی و دانشگاهی واگذار شدهاست.
وی در پایان یادآوری کرد: در کلیه مجموعهها چه در سطح کلان و چه در سطح تصمیمگیریهای خرد، حضور انجمنهای علمی ضروری است.
عضو هیئت مدیره انجمن کیفیت ایران: ارتباط صنعت و دانشگاه کلید توسعه صنعت و بنگاه اقتصادی است
مهندس رستمیان عضو هیئت مدیره انجمن کیفیت ایران در برنامه چهارمین همایش پیشرفت و توسعه علم کشور پیشنهاد کرد: شورای عالی ارتباط صنعت و دانشگاه به شکل مستقل شکل بگیرد به طوری که با تغییر دولتها خللی در برنامههای این شورا ایجاد نشود. در این صورت موجب موفقیت همگرایی دولت، صنعت و دانشگاه خواهد شد.
رستمیان با بیان اینکه ارتباط دولت، صنعت و دانشگاه مقولهی جدیدی نیست، گفت: همیشه این دغدغه برای فارغالتحصیلان وجود داشتهاست که اگر میخواهند وارد صنعت شوند چگونه باید مسیر آکادمی خود را انتخاب کنند و چگونه باید وارد صنعت شوند. از سال 1348 که بنده در دانشگاه بودم، تاکنون تغییری در این ارتباط ایجاد نشده است.
عضو هیئتعلمی دانشگاه تربیتمدرس: لزوم کاهش نقش دولت در اقتصاد به 20 درصد
در اولین نشست از چهارمین همایش "پیشرفت و توسعه علمی کشور" که با محوریت همگرایی دولت، صنعت و دانشگاه در پیشرفت توسعه علمی کشور برگزار شد، دکتر رسایی، عضو هیات علمی بیوشیمی بالینی دانشکده علوم پزشکی دانشگاه تربیتمدرس به موضوع چگونگی افزایش تأثیر علم بر فناوری و نوآوری پرداخت.
رسایی در تلاش جهت ارائه راهکارهایی در رابطه با موضوع گفت: یکی از راههای بررسی تاثیر مقالات علمی بر نوآوری و خلاقیت علمی مواردی چون میزان بکارگیری آن در تولیدات علمی بخشهای تحقیق و توسعه صنایع وزن 30، بکارگیری آن در تولید اختراعات یا نوآوری 30، مشارکت دانشگاه و صنعت در پروژههای تحقیقاتی 10 و مشارکت با صنایع خارج از مرزهای ملی 30 است.
وی یکی از راهکارهای عملی در کشور را اعتماد به نیروهای دانشگاهی به عنوان پیش برنده برنامه توسعه متوازن مبتنی بر دانش و مشارکت دادن آنان در کلیه تصمیمسازیها و اقدامهای منتهی به عمل دانست و ادامه داد: از دیگر راهکارهای عملی، ایجاد هستههای کار آفرین چابک و کوچک متشکل از دانشآموختگان در قالب شرکتهای دانشبنیان و حراست از آنان در دوران جنینی و نوزادی حداقل 5 سال به ترتیبی که واحدهای پرسشگر جامعه فناوران از سطوح پایین جامعه تشکیل و سطوح بالاتر جامعه را وادار به توجه و پاسخگویی نماید. هدفگذاری ایجاد 25 هزار واحد فناور که حداقل ظرف مدت یک برنامه بتواند 2.5 میلیون شغل ایجاد کند امری شدنی است که به استحکام دائمی ساخت ملی اقتصاد خواهد انجامید و دارای ماهیتی زایشی بوده و بصورت تصاعد هندسی و خودبهخودی افزایش و ترمیم میشود.
مشاور ارشد امور مدیریت عملیات مهندسی در پروژههای فولاد کشور بررسی کرد: محورهای ناکارآمدی ارتباط دانشگاه و صنعت
مهندس منوچهر یاحید، مدیر پروژه و مشاور ارشد امور مدیریت عملیات مهندسی در پروژههای فولاد کشور در جریان نشست اول از چهارمین همایش "پیشرفت و توسعه" که با موضوع همگرایی دولت، صنعت و دانشگاه در پیشرفت توسعه علمی کشور برگزار شد، درباره دلایل ناکارآمدی ارتباط صنعت و دانشگاه در ایران سخنرانی کرد.
وی وضعیت فعلی ارتباط دانشگاه و صنعت را در سه محور ارتباط دانشگاه و صنعت از طریق انجام فعالیتهای پژوهشی و تحقیقاتی، ارتباط دانشگاه و صنعت از طریق تربیت نیروی انسانی متخصص مورد نیاز صنایع و ارتباط دانشگاه و صنعت از طریق مستندسازی و انتقال تجربیات حوزه صنعت به دانشگاه در قالب اجرای کارگاههای آموزشی مطرح کرد.
وی سپس به دلایل ناکارآمدی مرتبط به حوزههای دانشگاهی با توجه به سه محور بالا پرداخت و گفت: عدم تجربه و وجود ضعف در دانشگاهها و موسسات تحقیقاتی وابسته جهت انجام پروژههای کاربردی و اجرایی، بیانگیزگی اغلب استادان و پژوهشگران دانشگاهی و افزایش بیرویه حجم تدریس استادان از دلایل این ناکارآمدی محسوب میشود.
عضو هیأت علمی موسسه پژوهش و برنامهریزی آموزش عالی: لزوم ارتباط میان دانشگاه، صنعت و دولت
دکتر فراست خواه، عضو هیات علمی موسسه پژوهش و برنامهریزی آموزش عالی در این همایش به تحولات نسلی دانشگاه اشاره کرد و گفت: تصور میکنم نسبت میان دانشگاه، صنعت و دولت بحث برانگیز شده است و این موضوع علت نهادی و منطق جامعه شناختی دارد.
فراستخواه ادامه داد: در اساس دانشگاه یک نهاد اجتماعی است و همانطور که صنعت یک نهاد اجتماعی است. ما دچار یک گسیختگی نهادی و در هم ریختگی قاعده های بازی شدهایم.
وی با بیان اینکه حدود 800 سال پیش دانشگاه اجتماع خود تنظیم، خود راهبر و خود حکمران از دانشمندان تعریف شده است، اظهار داشت: دانشگاه یک نهاد اجتماعی است و با یک منطق اجتماعی و با یک هویت و چیستی کار میکند. همانطور که صنعت ادامه خلاقیت جامعه است، نهادینه شدن تولید و خلاقیت. دولت هم یک نهاد اجتماعی است و کار آن ایجاد بسترسازی فضاهای لازم برای بازیگران ملی است.
به گفته وی، امیدواریم با تلاش هایی که صورت میگیرد، بتوانیم اصلاحات نهادی، تنظیمات نهادی، بهبود بخشیدن به میدان بازیها و ریلگذاریها و تعریفهای درست را به وجود آوریم.
وی با اشاره به اینکه نسل سومی از دانشگاه این پرسش را دارند که آیا از مجموع آموزشها و تحقیقات دانشگاهی برای جامعه به طور خاص چه چیزی عاید میشود، اظهار داشت: روز به روز از نسل های جدید دانشگاهی، انتظارات بیشتری برای تاثیر اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، محلی، بومی، ملی و جهانی وجود دارد.
بیانیه پایانی چهارمین همایش پیشرفت و توسعه علمی کشور
ناصرپرتوی؛ بازرس شورای انجمنهای علمی ایران در همایش پیشرفت و توسعه علمی کشور ضمن جمعبندی مباحث مطروحه در همایش به قرائت بیانیه این همایش پرداخت:
منت خدای را که به همت شورای انجمنهای علمی ایران و با همکاری دانشگاه خاتم توفیق برگزاری همایش دیگری از سلسله همایشهای پیشرفت و توسعه علمی ایران در سوم آبان ماه ۱۳۹۵ میسر گردید.
با عنایت به مباحث مطروحه و سخنرانیهای ارزشمند برای تبیین و واکاوی اصلی همایش چهارم موارد زیر جهت گنجاندن در برنامهها و سیاستهای آتی کشور مورد تاکید قرار گرفت؛
1. با توجه به گسترش کمی دانشگاهها هم از بعد افزایش ظرفیت پذیرش دانشجو و هم تأسیس دانشگاههای جدید، حرکت در راستای باز طراحی ساختاری با هدف توسعه کیفی با محوریت توجه به نیازهای کشور در افقهای علمی ترسیم شده پیش رو از ضرورتهای اجتنابناپذیر خواهد بود.
۲.حرکت به سمت اصلاح ساختار فعلی جذب دانشجو سیاست محوری کیفیسازی در نظام آموزش عالی توسط نهادهای قانونگذار و دولت محترم بیش از پیش مورد تاکید قرار بگیرد.
۳. خیل عظیم رو به گسترش فارغ التحصیلان جویای شغل در کنار عطش کارفرمایان صنایع مختلف به جذب نیروهای متناسب با نیاز. تاملی عملی و مبتنی بر ارتباط جدیتر صنعت و کشور را اجتنابناپذیر نموده است.
۴ .ضروری است با هدف توجه بیشتر بازار کار، رشتههای تحصیلی و واحدهای درسی مورد بررسی و بازنگری جدی قرار گیرد.
۵. ضرورت بازنگری در شاخصهای ارزیابی اعضای هیات علمی از تمرکز صفر بر مقالات آی اس آی به سایر شاخصهای متناسب کیفی و کمی مورد تاکید میباشد.
۶ .در راستای تجانس اهداف و بهرهمندی از هم افزایی انجمنها پیشنهاد میشود، کار گروههای مالیاتی بیمه مالی حسابداری، ثبت شرکتها و نظایر آنها با تمرکز بر آسیبشناسی مسایل مبتلا به کلیه انجمنهای علمی و به شناسایی راههای برون رفت از موانع موجود تشکیل گردد.
۷ .به جهت تسهیل ارتباط صنعت و دانشگاه پیشنهاد میشود از طریق انعقاد تفاهمنامهای مابین وزارت علوم، تحقیقات و فناوری وزارت صنعت، تجارت و معدن و انجمنهای فعال در هر رشته محور گامهای اجرایی مهم شود.
۸. با هدف تمرکز کانونی فعالیتها از وزیر محترم کشور و وزیر محترم علوم، تحقیقات و فناوری درخواست میشود، زمینه تشکیل خانه انجمنهای کشور یا پارلمان علمی کشور را اعم از انجمنهای دارای مجوز از وزارت کشور و انجمنهای دارای مجوز از وزارت علوم فراهم نماید.
۹ . در راستای فرهنگسازی عمومی و آشنایی دانشگاهیان و پژوهشگران با فعالیتهای توسعهای علم و فناوری با هدف جهتدهی، تربیت نسلهای آتی، مبتنی بر نیاز جامعه، شایسته است ضمن تعامل نزدیک با رسانه ملی، صدا و سیمای جمهوری اسلامی برنامهای مستمر، هفتگی برنامه ریزی و اجرا شود.
۱۰. از دولت محترم انتظار میرود برای تحقق مهمترین بند از سیاستهای کلی علم و فناوری مبتنی بر تامین بودجه ۴ درصدی تحقیق و توسعه کشور گامهای سریعتری بردارد.
۱۱. با توجه به عدم تحقق هدفهای اشتغال و کارآفرینی در برنامه چهارم و پنجم توسعه کشور از دولت محترم درخواست مینماید سیاستهای کلی مربوط به اشتغال وکارآفرینی را در برنامههای توسعه آتی کشور مصرانه به اجرا گذارد.
۱۲. تشکیل واحدهای سرمایهگذاری خطرپذیر و اتخاذ سیاستهای حمایت مالی توسط دولت ضروری است.
۱۳ تصویب قانون مالکیت فکری در جهت حمایت از کارآفرینان و مخترعان در دستور کار باید قرار گیرد.
۱۴. استمرار برگزاری این همایش در سالهای آتی با همت شورای انجمن های علمی مورد تاکید میباشد.