بی تابی فروشندگان در بورس

در این گزارش که در شماره دوشنبه سوم آبان 1395 خورشیدی به قلم هاشم آردم منتشر شده است، می خوانیم: کارشناسان معتقدند شاخص بورس تهران برای گذر از محدوده 78 تا 79 هزار واحدی دچار دشواری هایی است. ادامه رشد بازار از محدوده فعلی نیازمند محرک هایی فراتر از پوشش مرزی بودجه شرکت هاست. به عبارت دقیق تر برای عبور از محدوده فعلی، شرکت ها باید عملکرد بسیار بهتری در مقایسه با عملکرد دوره کنونی داشته باشند.

شاخص بورس تهران طی معاملات روز گذشته پس از سه روز رشد متوالی، با افت اندکی مواجه شد. بر این اساس نماگر بورس تهران دیروز با 17 واحد افت به عدد 78 هزار و 370 واحد رسید. این در حالی بود که شاخص در نیمه ساعات معاملاتی دیروز تا عدد 78 هزار و 512 واحد نیز رشد کرده بود. در واقع با عرضه صف های خرید و انجام معاملات در سفارش های خرید بالا در همان ابتدای کار، قیمت پایانی در بسیاری از سهم ها رشد کرد و به تبع آن شاخص کل نیز رشد نشان داد. اما پس از آن با جذب سفارش های خرید در بازار، رفته رفته فشار فروش افزایش یافت تا در پایان ساعات معاملات نه تنها شاخص کل رشد نکند، بلکه کاهش نشان دهد.

**غلبه قدرت فروشندگان سهام

همانطور که در گزارش های پیشین «دنیای اقتصاد» اشاره شده بود، شاخص بورس تهران برای گذر از محدوده 78 تا 79 هزار واحدی دچار دشواری هایی است. ادامه رشد بازار از محدوده فعلی نیازمند محرک هایی فراتر از پوشش مرزی بودجه شرکت هاست. به عبارت دقیق تر برای عبور از محدوده فعلی، شرکت ها باید عملکرد بسیار بهتری در مقایسه با عملکرد فعلی داشته باشند. نباید این نکته را از نظر دور داشت که شرکت های بورسی طی 18 ماه گذشته و از ابتدای سال 94، به کرات پیش بینی درآمد هر سهم خود را کاهش داده اند. در بسیاری از شرکت ها سودآوری نسبت به سال های گذشته کاهش معناداری داشته است بنابراین پیش بینی ها به طور مرتب کاهش یافته است. 

بودجه شرکت ها برای سال مالی 95، به خودی خود کاهش یافته بود بنابراین پوشش بودجه در شرایط فعلی نمی تواند دستاورد درخشانی برای شرکت های بورسی تلقی شود. شرکت ها برای ارتقای سودآوری خود در 6 ماهه ابتدای سال، با موانع متعددی مواجه بودند و نمی شد از شرکت ها انتظار داشت که در شرایط رکودی معجزه کنند. به عبارت بهتر، عملکرد شرکت ها در 6 ماه نخست سال 95 نمی توانست بهتر از آن چیزی باشد که صورت های مالی 6 ماهه نشان می دادند. در این زمینه نمی توان شرکت ها را مقصر دانست، اما از آنجا که به دلیل وجود خوش بینی به آینده بازار سرمایه و شرکت های حاضر در آن، قیمت سهام شرکت ها نسبتا بالاست، انتظار رشد شاخص بورس و پا گذاشتن آن در محدوده هایی فراتر از محدوده فعلی خوش بینانه به نظر می رسد.

طبق آخرین اطلاعاتی که شرکت بورس منتشر کرده است، متوسط نسبت P/ E سهام شرکت های حاضر در بورس به محدوده 7.5مرتبه رسیده است. این در حالی است که شرکت بورس این نسبت را بدون در نظر گرفتن شرکت های زیان ده محاسبه می کند. با در نظر گرفتن شرکت های زیان ده و ذخایری که بانک ها باید در حساب های خود لحاظ کنند، متوسط P/ E به محدوده های بالاتر از 9 صعود می کند. به عبارت دیگر، چنانچه شرایط فعلی شرکت ها از نظر سودآوری ثابت فرض شود، دوره بازگشت سرمایه گذاری در بورس تقریبا به 9 سال رسیده است. این در حالی است که حتی اگر نرخ 15 درصد سود سپرده های بانکی به عنوان هزینه فرصت پول در نظر گرفته شود (گزینه های سرمایه گذاری بدون ریسک با بازدهی 18 درصد نیز در دسترس است)، نسبت P/ E بازار پول در حال حاضر 6.66 مرتبه است. به عبارت دقیق تر سرمایه گذاران با سپردن منابع مالی خود به بانک ها، می توانند در عرض 6 سال و نیم سرمایه خود را دو برابر کنند. از آنجا که با گزارش های 6 ماهه فعلی، نمی توان چشم انداز مناسبی برای سودآوری شرکت ها داشت، بعید است که خریداران با ورود در قیمت های فعلی باعث افزایش قیمت ها شوند.

به این ترتیب انتظار می رود رفته رفته از قدرت خریداران کاسته شده و فروشندگان سمت و سوی بازار را به سمت نزول ببرند.شواهد نشان می دهد بازار سهام، این روزها با کمبود نقدینگی مواجه نیست. گواه این موضوع ارزش معاملات قابل قبول روزانه است که به رغم متوقف بودن نمادهای بانکی، حول عدد 200 میلیارد تومان می گردد. روند معاملات در روز گذشته نشان داد که رفته رفته ریسک بازار افزایش یافته است و فعالان بازار، حالا با احتیاط بیشتری معاملات خود را انجام می دهند. شاخص کل در سال جاری سه مرتبه در این محدوده قرار گرفته و هر سه بار در عبور از این سطح موفق نبوده است. حتی اگر شاخص بتواند به نحوی از این محدوده عبور کند، مقاومت روانی 80 هزار واحد و همچنین سقف میان مدت 81 هزار و 500 واحد را در راه خواهد داشت.

**کانال دردسرساز 78 هزار واحدی

از ابتدای سال جاری، این سومین بار است که شاخص بورس با محدوده 78 هزار واحدی درگیر می شود. پس از رشد قابل توجه شاخص کل در سه ماه پایانی سال گذشته و رسیدن آن به سطح 82 هزار واحد، اصلاح انتظارات و انعکاس آن در قیمت سهام آغاز شد. در این مدت (از اواسط فروردین ماه) شاخص بورس تقریبا 4 هزار واحد (معادل 3.8 درصد) افت کرده است. در اولین موج اصلاحی، شاخص کل تا محدوده 77 هزار و 500 واحد عقب نشست. پس از آن طی چند جلسه معاملاتی، نماگر بازار در تاریخ ششم اردیبهشت، به نیمه کانال 78 واحد بازگشت. 

این اولین درگیری شاخص با محدوده 78 هزار واحدی در سال جاری بود. پس از آن، شاخص پس از پیمودن دو موج نزولی تا سطح 72 هزار واحد تنزل کرد. با آغاز رونق نسبی معاملات بورس در تیرماه (فصل مجامع) قیمت ها در بورس رو به فزونی گذاشت و در میانه های خرداد ماه، شاخص دوباره به محدوده 78 هزار واحد رسید. این بار هم با فرارسیدن شهریور ماه و تسویه اعتبارات، شاخص رو به افول گذاشت و با افتی تقریبا پیوسته به کانال 75 هزار واحدی رسید. پس از پایان سال مالی کارگزاری ها و برگشت اعتبارات به بازار، رونق بورس از سر گرفته شد. در این مدت (از ابتدای مهر ماه تا کنون) شاخص بورس بیش از 2 درصد رشد نشان داده و حالا برای سومین بار به محدوده 78 هزار واحدی رسیده است. به توجه به آنکه گزارش های 6 ماهه شرکت ها چندان درخشان نیست، احتمالا شاخص باز هم به این محدوده مقاومتی واکنش نشان خواهد داد.

**نگاهی به آمار معاملات

طی معاملات روز گذشته شاخص بازار اول با 0.7 واحد کاهش به رقم 54 هزار و 907 واحد رسید و شاخص بازار دوم با 102 واحد کاهش رقم 170 هزار و 986 واحد را تجربه کرد. در مجموع دیروز یک میلیارد و 136 میلیون ورقه بهادار به ارزش 263 میلیارد تومان در 75 هزار و 508 نوبت دست به دست شد. از این میزان 195 میلیارد تومان به معاملات خرد سهام و حق تقدم اختصاص یافت. این میزان نسبت به روز ماقبل، 8 درصد رشد نشان می دهد.

بیشترین تاثیر مثبت بر شاخص از سوی نماد شرکت های پالایش نفت اصفهان (شپنا)، سرمایه گذاری غدیر (وغدیر)، آسان پرداخت پرشین (آپ)، سیمان فارس و خوزستان (سفارس) رقم خورد. این نمادها جمعا شاخص کل را 130 واحد ارتقا دادند. در طرف مقابل بیشترین تاثیر منفی بر شاخص را شرکت های معدنی و صنعتی گل گهر (کگل)، ایران خودرو (خودرو)، فولاد مبارکه اصفهان (فولاد)، معدنی و صنعتی چادرملو (کچاد) و سرمایه گذاری صندوق بازنشستگی (وصندوق) به نام خود ثبت کردند.از میان گروه های 37 گانه بورسی، روز گذشته شاخص 15 صنعت با رشد مواجه شد. شاخص گروه های استخراج سایر معادن (با تک سهم کماسه)، سیمانی ها و زراعت (با تک سهم «زمگسا») به ترتیب 2.4، 2 و 1.9 درصد رشد نشان داد تا سهامداران این گروه ها خوش اقبال ترین فعالان بازار لقب بگیرند. همچنین روز گذشته 17 صنعت با افت شاخص خود مواجه شدند. شاخص گروه های استخراج کانه های فلزی، ساخت دستگاه های ارتباطی و انبوه سازی بیشترین افت را تجربه و بیشترین زیان روزانه را به سهامداران خود تحمیل کردند.

از سوی دیگر بیشترین حجم معاملات را، پالایش نفت اصفهان، زامیاد، سرمایه گذاری صنعت نفت، سرمایه گذاری سایپا، کمباین سازی ایران و حق تقدم سیمان شرق به نام خود ثبت کردند.در جریان معاملات دیروز نماد معاملاتی شرکت ایرانی تولید اتومبیل سایپا «خساپا» با توجه به تعدیل پیش بینی درآمد هر سهم و نماد معاملاتی شرکت تولیدی کاشی تکسرام، به دلیل ابهام در ارائه اطلاعات متوقف شدند. همچنین نماد معاملاتی شرکت بیمه دانا با توجه به ارائه اطلاعات پیش بینی سال مالی منتهی به 30 اسفند 95، با محدودیت نوسان قیمت بازگشایی شدند.نماد معاملاتی شرکت های گروه صنعتی بارز پس از برگزاری مجمع عمومی فوق العاده مبنی بر تصویب افزایش سرمایه و تعدیل پیش بینی درآمد هر سهم سال مالی منتهی به30 اسفند 95، تولیدی گرانیت بهسرام و آبسال با توجه به تعدیل پیش بینی درآمد هر سهم سال مالی منتهی به 30 اسفند 95 بدون محدودیت نوسان قیمت با استفاده از مکانیزم حراج تک قیمتی آماده انجام معامله بودند.

در بازار بدهی تعداد یک میلیون و دو هزار و 377 برگه اوراق توسعه ملی اصفهان (صملی 97091)، اوراق اجاره رایتل (صایتل9021)، گواهی سپرده لیزینگ رایان سایپا (رایان 5121)، اوراق مشارکت شهرداری مشهد سه ماهه18درصد (مشهد6121)، اوراق مشارکت شهرداری شیراز 1393(مشیر6121)، اوراق مشارکت شهرداری شیراز (مشیر97111)، اوراق مشارکت ملی نفت ایران3ماهه 21درصد (مغرب97121)، صکوک فولاد کاوه کیش (صکاوه 7061) و اوراق مشارکت سرمایه گذاری صندوق کارکنان نفت (منفت98101)به ارزش کل بیش 21 میلیارد ریال معامله شد. همچنین در بازار صندوق های قابل معامله تعداد 10 هزار واحد از صندوق شاخص 30 شرکت فیروزه – سهام (فیروزه 1) و تعداد150 واحد از صندوق سرمایه گذاری زمین و ساختمان نارون ( نارون1) به ارزش کل بیش از 12.7 میلیارد تومان مورد معامله قرار گرفت.

*منبع: روزنامه دنیای اقتصاد