وام خودرو و آلودگی هوا

رکود حاکم بر صنعت خودرو می‌توانست به اهرم فشاری برای بهینه شدن صنعت خودرو و به تبع آن کاهش آلودگی منجر شود اما متأسفانه نشد و فناوری و سطح آلایندگی خودروها به همان وضعیت باقی ماند تا تنها یک صنعت قدیمی نجات پیدا کند و نفس شهرها همچنان گرفته بماند.

به گزارش خبرگزاری تسنیم، این روزها با تشدید آلودگی هوا در تهران و شهرهای بزرگ همه در به در به دنبال مقصر می‌گردند تا کاسه کوزه‌های آلودگی را سر آن بشکنند و البته همه می‌دانند که بخش اعظمی از این آلودگی مربوط به خودروهاست و بیشتر این خودروها از تکنولوژی صنعتی سه دهه پیش و حتی بیشتر از آن برخوردارند.

عده ای در این میان مقصر را سازمان محیط زیست می‌دانند که تدابیر لازم را برای کاهش آلایندگی صنعتی در شهرهای بزرگ به خرج نداده، عده‌ای هم به معاینه فنی خودروها و مکانیزم آن و نقش عدم اجرای مناسب آن در تشدید آلایندگی تأکید دارند، برخی‌ از طرح‌های متعدد تردد خودروها در سطح شهرها و کلان شهرها یاد می‌کنند و برخی نیز پلیس را مقصر می دانند که چرا خودروهای دودزا را آن طور که باید متوقف نکرده و کار به اینجا رسیده است. بگذریم که برخی نیز به امید این هستند که باد و بارانی بیاید و صورت مسئله را پاک کند و مسئله آلودگی و رسیدگی به آن به زمان دیگری موکول شود.

صرفنظر از این واقعیت غیرقابل انکار که همه موارد ذکر شده در بالا دست به دست هم داده‌اند تا آلایندگی در کشور به این وضعیت بحران برسد، اما در سال‌های گذشته فرصت‌سوزی‌های متعددی هم پیش آمده که مشکل آلایندگی به حال خود بماند.

فرصت به روز کردن صنایع آلاینده، تقویت قوانین مربوط به تصفیه میزان آلایندگی‌ها در صنایع کشور، به خرج دادن سخت‌گیری برای اجرای قوانین موجود جلوگیری از تولید گازهای آلاینده در صنعت کشور، دور کردن صنایع از کلان‌شهرها، اجرای طرح‌های ترافیکی مدرن و متنوع، نظارت‌های مناسب در اجرای معاینه فنی خودروها و راهکار تشویق مردم برای انجام این کار و فرهنگ‌سازی مناسب برای ترغیب مردم به استفاده کم‌تر از خودرو و تقویت ناوگان عمومی یا نوسازی این ناوگان در راستای کاهش آلایندگی هوا.

اما در این میان و در نمونه اخیر این فرصت‌سوزی‌ها ارایه وام 25 میلیونی خودرو بود. در ماه‌های گذشته وضعیت صنایع خودروسازی کشور به حالتی رسیده بود که دولت را وادار به ارایه تسهیلات 25 میلیونی کرد تا از یک سو این صنعت را نجات دهد و از سوی دیگر خودروهای تولید شده به نوعی از دست خودروسازان خارج شوند اما واقعیت این است که آن وضعیت هر چند نامطلوب، فرصت مناسبی بود که شوکی به تولیدکنندگان ایجاد شده و جهشی در صنعت خودروسازی ایجاد شود و مردم و کشور و محیط زیست از خودروهای با فناوری دو تا سه دهه گذشته خلاص شوند.

به عبارتی دیگر، خودروساز با مشاهده این حمایت‌ها نیازی نمی‌بیند که به فکر فناوری جدید باشد چه برسد به کاهش آلایندگی. معنی این حرف آن است که اگر هم همه خودروهای موجود هم معاینه فنی داشته باشند با سطح قدیمی فناوری خودروها چه باید کرد. وقت اساس آن خودرو آلاینده است، معاینه فنی کمک چندانی نمی ‌کند.

این وام شاید بتواند به طور موقت مشکل تعدادی خودروساز را حل کند اما مشکلی از کلیت وضعیت این صنعت و به تبع آن مشکلات ناشی از آن صنعت کم نمی‌کند. اگر فناوری به روز نشود، صرفنظر از دیگر مزیت‌های صنعت روز دنیا، کشور با همان استانداردهای آلایندگی سه دهه گذشته اداره خواهد شد، این در حالی است که صنایع روز دنیا اکنون به «صنایع سبز» معروف هستند و در اجلاس اخیر تغییرات آب و هوایی در پاریس بر تقویت آن‌ها تاکید شد.

به این ترتیب حتی ایران نیز قادر نخواهد بود سهم خود را در کاهش کلی آلایندگی و گازهای گلخانه‌ای در دنیا و در نهایت کاهش 2 درجه از گرمایش زمین بازی کند.

اگر توضیح دولتمردان برای این ناکامی‌ها تحریم‌های ضدایرانی و دیگر محدودیت‌ها است، پیشنهاد این است که مصوبه اخیر کشورهای دنیا مبنی بر به کمک به کاهش گازهای گلخانه و تخصیص میلیاردها دلار برای کمک به کشورهای در حال توسعه برای کاهش تولید گازهای گلخانه ای می‌تواند بهانه مناسبی برای فشار به قدرت‌های دنیا برای فراهم آوردن امکان ورود صنایع روز به ایران در همه زمینه‌های صنعتی از جمله صنایع آلاینده و خودروسازی باشد.

به کار گیری دیپلماسی مناسب و استفاده از نشست‌های بین‌المللی در این راستا برای نیل به هدف بهینه سازی صنعت کشور در راستای کاهش آلودگی راهگشای مناسب مشکلات کنونی کشور باشد.