صنعت بیمه در ایران، علی‌رغم نقش حیاتی‌اش در حمایت از مردم و کسب‌وکارها در مواجهه با ریسک‌های مختلف، با چالش‌های جدی روبه‌رو است. اگرچه بیمه به عنوان یکی از ارکان اساسی اقتصاد هر کشوری به حساب می‌آید، اما در ایران مشکلات ساختاری و عملیاتی خاصی وجود دارد که توانایی این صنعت را در ارائه خدمات موثر و کارآمد محدود می‌کند. در این گزارش به یک موضوع جدید و کمتر مورد توجه قرار گرفته در این زمینه، یعنی "کمبود نوآوری در طراحی محصولات بیمه‌ای" می‌پردازیم.
این در حالی است که صنعت بیمه در دنیا در حال ایجاد شگفتی‌های خاصی است . حق بیمه تولیدی ، انواع محصول، خلاقیت و نوآوری و استفاده از هوش مصنوعی صنعت بیمه را در سطح جهان متفاوت تر از قبل کرده است اما صنعت بیمه در ایران از ایجاد شگفتی ناتوان است.
به گزارش بانکداری ایرانی؛ گزارش های بیمه مرکزی نشان می دهد که بازدهی شرکت های بیمه با توجه به رشد قابل توجه شرکت ها همچنان پایین است. بر اساس گزارش بیمه مرکزی، مبالغ حق بیمه تولیدی و خسارت پرداختی نسبت به ۶ ماهه اول سال گذشته به ترتیب ۵۹.۷ و ۵۴.۷ درصد رشد داشت. اما در مقابل بیمه درمان رشدی بیش از 43 درصد و بیمه شخص ثالث هم نزدیک به 50 درصد رشد داشته است. اما بیمه زندگی تنها 12 درصد رشد داشت.
عدم تنوع محصولات بیمه‌ای و ناتوانی در پوشش ریسک‌های جدید
یکی از انتقادات مهم به صنعت بیمه ایران، عدم تنوع کافی در محصولات بیمه‌ای است. در حالی که در کشورهای توسعه‌یافته، شرکت‌های بیمه به سرعت خود را با تغییرات اقتصادی، اجتماعی و فناوری وفق داده و محصولات جدیدی برای پوشش ریسک‌های نوظهور طراحی می‌کنند، در ایران این روند بسیار کند پیش می‌رود. برای مثال، با افزایش استفاده از فناوری‌های دیجیتال، ریسک‌های مرتبط با امنیت سایبری به شدت افزایش یافته‌اند. با این حال، بیمه‌نامه‌های موجود در ایران عمدتاً به پوشش‌های سنتی مانند بیمه‌های خودرو، درمان و حوادث محدود شده و برای پوشش ریسک‌های جدید مانند حملات سایبری یا سرقت داده‌ها، محصولات مناسب و تخصصی وجود ندارد.
این فقدان نوآوری باعث می‌شود بسیاری از کسب‌وکارهای دیجیتال در ایران بدون پوشش بیمه‌ای مناسب باقی بمانند و در مواجهه با حوادث سایبری یا از دست دادن داده‌ها، دچار خسارات مالی جدی شوند. در حالی که شرکت‌های بیمه‌ای در کشورهای دیگر با ارائه محصولات متنوع در زمینه‌های مختلف، از جمله بیمه‌های زیست‌محیطی، بیمه‌های مبتنی بر هوش مصنوعی و حتی بیمه‌های مخصوص اقتصاد دیجیتال، توانسته‌اند سهم بازار خود را افزایش دهند، صنعت بیمه ایران همچنان به روش‌های سنتی خود پایبند است.
ناکارآمدی در ارائه خدمات دیجیتال
یکی دیگر از مشکلات صنعت بیمه ایران، عقب‌ماندگی در ارائه خدمات دیجیتال است. با وجود اینکه استفاده از فناوری‌های دیجیتال و اپلیکیشن‌های موبایل در بسیاری از حوزه‌های اقتصادی ایران رایج شده، صنعت بیمه هنوز نتوانسته است خود را به طور کامل با این تحولات هماهنگ کند. بسیاری از شرکت‌های بیمه هنوز از روش‌های قدیمی و کاغذی برای انجام امور خود استفاده می‌کنند و فرآیندهای اداری طولانی و پیچیده، تجربه مشتری را تحت تأثیر منفی قرار داده است.
این در حالی است که بیمه‌گذاران جوان و تکنولوژی‌محور به دنبال راه‌حل‌های سریع و آسان هستند و انتظار دارند که خدمات بیمه‌ای نیز به شکل آنلاین و در دسترس ارائه شود. شرکت‌های بیمه در ایران، اگرچه برخی تلاش‌ها برای دیجیتالی کردن فرآیندها را آغاز کرده‌اند، اما هنوز تا رسیدن به استانداردهای جهانی فاصله زیادی دارند. این مسئله باعث شده است تا بهره‌وری شرکت‌ها کاهش یابد و نارضایتی مشتریان افزایش یابد.
ناتوانی در استفاده از داده‌های بزرگ (Big Data)
یکی دیگر از زمینه‌های مهم که در صنعت بیمه ایران کمتر به آن پرداخته شده، استفاده از داده‌های بزرگ (Big Data) برای بهینه‌سازی فرایندهای ارزیابی ریسک و مدیریت خسارت است. در حالی که شرکت‌های بیمه بین‌المللی از فناوری‌های پیشرفته برای تحلیل داده‌های گسترده و بهبود تصمیم‌گیری‌های خود استفاده می‌کنند، شرکت‌های بیمه ایرانی همچنان به تحلیل‌های سنتی و ناکارآمد تکیه دارند. این موضوع باعث می‌شود که ارزیابی ریسک‌ها با دقت کمتری انجام شود و قیمت‌گذاری محصولات بیمه‌ای به درستی منعکس‌کننده واقعیت‌های بازار نباشد.
نتیجه‌گیری
صنعت بیمه ایران برای بقا و رشد در دنیای امروز نیاز به تغییرات اساسی دارد. نوآوری در طراحی محصولات بیمه‌ای، دیجیتالی شدن فرآیندها و استفاده از فناوری‌های پیشرفته مانند داده‌های بزرگ، از جمله راهکارهایی است که می‌تواند این صنعت را به سطح جهانی نزدیک‌تر کند و باعث افزایش رضایت مشتریان و کارایی شرکت‌های بیمه شود. بدون این تغییرات، صنعت بیمه ایران ممکن است از تحولات سریع دنیای امروز عقب بماند و نتواند به نیازهای روزافزون جامعه پاسخ دهد.
