آیا شما با سامانه ثبت چک صیادی آشنایی دارید؟ اگر چه از حیث تاریخی از تاسیس این سامانه زمان زیادی می‌گذرد؛ ولی به دلیل اجباری شدن ثبت چک در آن یعنی سال ۱۴۰۰، هنوز هم برای برخی افراد جدید و ناشناخته است.
سامانه ثبت چک صیادی، از طریق سایت‌های بانکی و اپلیکیشن‌های معتبر پرداختی، قابل دسترس است و نحوه ثبت چک در همه آن‌ها، از یک روند مشابه پیروی می‌کند. اگر می‌خواهید در رابطه با ضرورت وجود این سامانه بیشتر بدانید، مطالعه این مقاله را از دست ندهید.
معرفی سامانه صیاد
با توجه به حجم وسیع مبادلات صورت‌گرفته با چک، قانون‌گذار دولت به‌منظور مدیریت و نظم‌دهی به این معاملات، قوانین جدید را تصویب کرد تا طی آن، مقررات مرتبط با چک را بهبود ببخشد. سامانه ثبت چک صیادی، مهم‌ترین تغییر در رابطه با قوانین اصلاحی صدور چک بود.
سامانه صیاد یا به عبارتی دیگر، صدور یکپارچه دسته‌چک، در سال ۱۳۹۶، از سوی بانک مرکزی و با هدف تشدید نظارت بر روند صدور دسته‌چک برای متقاضیان و معاملات مرتبط با این برگه‌ها راه‌اندازی شد.
قبل از راه‌اندازی این تغییر، خیلی از افراد، حتی آن‌هایی که نسبت به قوانین کیفری چک آگاهی نداشتند، اقدام به گرفتن دسته‌چک و صدور آن می‌کردند. در آن زمان، تعداد چک‌های برگشتی زیاد بود و حکم حبس برای افراد زیادی صادر شده بود. این‌گونه بود که بانک مرکزی وارد عملیات شد و با راه‌اندازی سامانه صیاد و تصویب آیین‌نامه اجرایی، سعی کرد اندکی از این جرایم بکاهد.
هدف از ایجاد سامانه ثبت چک صیادی
کارسازی چک‌های صیادی، منوط به ثبت صدور، دریافت و انتقال آن‌ها در سامانه صیاد است و این سامانه نیز با هدف کنترل معامله‌های مرتبط با این گواهی و کاهش پرونده جرایم اختصاص‌یافته به چک‌های برگشتی روی کار آمد. در واقع، مشخصات کامل این برگه در سامانه صیاد ثبت می‌شود و بدین واسطه، بانک‌ها نظارت بهتر و دقیق‌تری بر معاملات دارند.
با تاسیس شدن سامانه صیاد و اجازه صدور چک فقط از طریق همین سامانه، بانک مرکزی تشخیص می‌دهد که آیا فلان شخص، صلاحیت لازم را برای داشتن دسته‌چک دارد یا خیر؟ بنابراین، تحت‌نظارت مستقیم بانک مرکزی، به واسطه نظام صیادی و مطابق با مقررات جدیدی که وضع شد، فقط افرادی خاص، اقدام به گرفتن این برگه‌های بانکی خواهند کرد.
کدام چک‌‌ها باید در سامانه ثبت چک صیادی ثبت شوند؟
همه دسته‌چک‌هایی که از سال ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ صادر شده‌اند، در سامانه صیاد اعتبار دارند و طبق قوانین جدید چک ۱۴۰۱، درصورتی‌که در این سامانه به ثبت نرسند، با آن‌ها برخورد می‌شود. افراد در سیستم صیادی باید مبلغ، تاریخ دقیق و اطلاعات هویتی خود را وارد کنند.
همه‌گیر شدن ثبت‌نام در سامانه صیاد، زمان زیادی می‌برد چون هنوز کسانی هستند که همچنان از نوع قدیمی این برگه‌ها استفاده می‌کنند و هنوز اعتبار دارند. بانک مرکزی، طی یک اطلاعیه، از همه کسانی که دارای دسته‌چک‌های قدیمی هستند، درخواست کرد تا آن‌ها را تحویل دهند و گواهی‌های جدید و تاییدشده صیادی را دریافت کنند.
آموزش گام به گام کار با سامانه ثبت چک صیادی
احتمالا یکی از سوالات مطرح‌شده توسط مخاطبان، در رابطه با نحوه ثبت چک در سامانه صیاد است. خیلی‌ها به این منظور به بانک مرکزی مراجعه می‌کنند اما در کمال تعجب، می‌بینند که سامانه صیاد بانک مرکزی، این قابلیت را ندارد. در حال حاضر، شما می‌توانید به واسطه اپلیکیشن‌های معتبر یا به عبارتی، همراه بانک‌ها از این خدمات بهره‌مند شوید.
زمانی که وارد سامانه صیاد می‌شوید، در قسمت پایین سمت چپ، این عبارت را مشاهده می‌کنید: «کارسازی این چک، منوط به ثبت صدور، دریافت و انتقال آن در سامانه صیاد است.» این عبارت بیان می‌کند که چک‌های صیادی بدون ثبت در سیستم، هیچ ارزش و اعتباری نخواهند داشت.
صادرکننده چک باید هویت گیرنده، مبلغ و تاریخ چک را در سامانه ثبت کند تا قادر به برداشت وجه از بانک باشد. شیوه‌هایی که در ادامه شرح می‌دهیم، نحوه کار با سامانه صیاد را به شما آموزش خواهند داد.
ورود به سایت، انتخاب نوع حقیقی و حقوقی صاحب چک و انتخاب نوع عملیات مد نظر
احراز هویت با استفاده از شماره موبایل و شماره ملی
وارد کردن کد پیامکی ارسال‌شده و ورود
ثبت اطلاعات کارت بانکی که چک صیاد را روی آن دریافت کرده‌اید
ثبت شناسه 16 رقمی صیادی درج‌شده روی برگه چک
ثبت شماره سریال/ سری چک، مبلغ، تاریخ سررسید و توضیحات
ثبت کد ملی و نام گیرنده چک
نمایش اطلاعات جهت بررسی صحت یا در صورت نیاز، ویرایش آن‌ها
نمایش اطلاعات چک و ثبت نهایی
روش‌های ورود به سامانه ثبت چک صیادی
ثبت، انتقال و وصول چک صیادی، با ۳ روش امکان‌پذیر است و صاحبان می‌توانند بسته به انتخاب خود، از یکی از روش‌های زیر اقدام کنند. البته بگوییم در همه روش‌ها، احراز هویت کامل و وارد کردن باقی اطلاعات که در عنوان قبلی خواندید، ضروری خواهد بود.
همراه بانک‌ها: اپلیکیشن‌ها یا همان موبایل بانک‌هایی که امروز همه ما نمونه‌ای از آن‌ها را روی گوشی خود نصب داریم، ثبت چک‌های صیادی را جزئی از خدمات اینترنتی خود قرار داده‌اند. شما می‌توانید به سایت بانک مورد نظر بروید و سپس با رفتن به سامانه صیاد، چک خود را ثبت کنید.
اپلیکیشن‌های اختصاصی سامانه صیاد: سیستم صیاد، اقدام به طراحی اپلیکیشن‌هایی مختص به خود کرده است که شما می‌توانید آن‌ها را از وب‌سایت صیاد دانلود و نصب کنید.
وب‌سایت سامانه صیاد: این وب‌سایت به نشانی bmi.ir، می‌تواند در عملیات ثبت چک، کارراه‌انداز باشد.
مزایای چک صیادی
چک‌های صیادی که همه دارای یک شکل و یک‌رنگ هستند، با هدف یکپارچه‌سازی و استانداردسازی طراحی شده‌اند و هویت اوراق بهادار پیدا کرده‌اند. با اجرایی‌شدن این برگه‌ها، چک‌های سفید امضا و صدور آن در وجه حامل، حذف می‌شوند و در مقابل، خطراتی مانند به‌سرقت‌رفتن آن، از بین خواهد رفت.
صدور برگه‌های صیادی باعث شد که سقف مبلغ چک توسط سامانه تعیین شود و از صدور چک با مبالغی بیش از توان مالی صادرکننده جلوگیری شود. در این صورت، آمار جرایم و زندانیانی که به این دلایل حبس می‌خورند، به‌طرز چشمگیری کاهش می‌یابد.
رفع مشکلات جرایم چک با سامانه صیاد
در شهریور سال ۱۳۹۶، بانک مرکزی تصمیم گرفت با راه‌اندازی سامانه ثبت چک صیادی، مشکلاتی که از جرایم برخی افراد در زمینه چک‌کشیدن نشات می‌گرفت، رفع کند. در تاریخ ۵ فروردین ۱۴۰۰، ثبت برگه‌ها در این سیستم، صورت اجبار به خود گرفت. شما با تکمیل اطلاعات هویتی و مالی خود در این سامانه، قادر به دریافت و انتقال وجه خواهید بود.
