نیما رضایی - کارشناس ارشد صنعت بیمه؛ بگذارید سخن را اینگونه آغاز کنیم. «صنعت بیمه ایران، صنعتی غیر مولد از بعد پرورش نیروی انسانی است.» صنعتی که همواره چشم به خروجی دانشگاه‌هایی دارد که معتقد است فارغ التحصیلانی از آن به بازار کار معرفی می‌شوند که علاوه بر عدم داشتن تجربه کاری و مهارت، متاسفانه با حقیقت کسب و کار بیمه در کشور نیز بیگانه‌اند.
به گزارش بانکداری ایرانی، شاید در برخورد اول انگشت اتهام به سمت نظام آموزش عالی گرفته شود که نه تنها در رشته بیمه، بلکه در سایر رشته‌ها نیز صرفا دانش آموختگانی به بازار کار ایران معرفی می‌کند که برای ورود و اشتغال نیاز به آموزش‌های جدید عملی داشته و از دانشی که در طول 4 سال یا بیشتر کسب کرده‌اند استفاده حداقلی خواهند کرد. هرچند که این انتقاد به سیستم آموزشی کشور عزیزمان وارد است اما صنایع ایران خصوصا صنعت بیمه برای حل این معضل و رویارویی با این چالش چه کرده است؟ تقریبا میتوان گفت هیچ.
بگذارید نگاهی کلی و گذرا به فرآیند جذب نیرو در شرکتهای بیمه بیاندازیم. فرآیند جذب (در هر دو حوزه کارشناس و نماینده) از انتشار آگهی در روزنامه و یا سایتهای کاریابی آغاز گردیده و با جمع آوری و بررسی رزومه‌های ارسالی که طبیعتا فارغ التحصیلان دانشگاه‌های طراز اول و کارشناسان ناراضی شرکتهای رقیب (به سبب داشتن سابقه کار) در اولویت بالاتر آن قرار گرفته ادامه یافته و پس از مصاحبه‌های اکثرا غیرتخصصی از منظر حرفه‌ای منابع انسانی پایان می‌یابد.
اما آیا این روند تاکنون ثمربخش بوده است؟ پاسخ اینکه تا حدی. اگر بخواهیم با صداقت به این موضوع نگاه کنیم علاوه بر این موارد نظر شخصی فرد مصاحبه‌کننده و وجود معرف در شرکت (یا همان پارتی) از عوامل موثر دیگرند که این موارد یقینا پروسه جذب را از حالت علمی و قانون‌مند به سوی روندی سلیقه‌مدار سوق می‌دهد.
از اثرات مخرب اینگونه جذب‌ها، بی انگیزه شدن کارشناسان قدیم، اتلاف وقت بیش از حد کارشناسان خبره در مدت آموزش نیروهای جدید، عدم انطباق تواناییهای پرسنل جدید با کار تعریف شده، جذب نیروهای ناراضی رقبا (که معضلات خاص خود را دارد) و در بسیاری موارد پیدا نکردن نیروی مناسب برای شغل مورد نظر و قانع شدن به استخدام فردی ضعیف و بصورت کلی صرف وقت و هزینه مالی با ریسک بالاست. هزینه‌ای که منجر به صدور بیمه‌‌نامه‌های بد، پیدایش مشتریان ناراضی، رسوب مدیران ناکارآمد در شرکتها و انتقال اتوبوسی از شرکتی به شرکت دیگر است.
تا بدین جای سخن بیان معضلی بود که کم و بیش از آن آگاهی داشتیم. اما پرسش این است که چرا صنعت بیمه در اندیشه کنترل ریسک جذب نیروی انسانی نیست؟ آیا کنترل ریسک صرفا باید در صدور بیمه نامه باشد؟ چرا صنعت بیمه کمتر اقدامی عملی مدون در این خصوص انجام داده و می‌دهد؟ آیا برگزاری سالانه آزمون صلاحیت حرفه‌ای که در اغلب شرکتها رواج پیدا کرده و نتیجه آن هم هیچ تاثیری در بهبود شرایط نداشته، ثمر بخش بوده است؟ آیا اصولا ملزومات پیش از برگزاری آزمون فراهم شده است یا با جابجایی مدیر منابع انسانی و یا مدیر آموزش شرکت بیمه‌ای رقیب به دیگری، همان سیکل معیوب در شرکتی دیگر آغاز می‌شود؟
پرسش مهمتر اینکه آیا بیمه مرکزی بعنوان نهاد ناظر و متولی اصلی صنعت در این مهم هیچ رسالتی برای خود متصور نیست و اگر هست چه تمهیدی اندیشیده و چه برنامه‌ای در این خصوص اجرا کرده و یا در دست برنامه‌ریزی دارد؟
آیا وقت آن نرسیده که بیمه مرکزی نقش پدرانه خود را پررنگ‌تر کرده و با همکاری شرکتها نسبت به تاسیس دانشگاه تخصصی بیمه اقدام نموده تا براساس روند موجود در صنعت نیروی متخصص آماده کار تربیت نماید؟ (بله، همگان می‌دانیم که شاید وظایف بیمه مرکزی چیز دیگری است اما وقتی سالهاست چالشی وجود دارد که گریبان صنعت را می‌فشارد، نباید برای نجات صنعت از سوی نهاد بالادستی اقدامی صورت پذیرد؟) آیا نمی‌توان از وجود برخی مدیران صنعت که خود استادان وزینی در دانشگاه‌های فعلی هستند در این دانشگاه بهره برد که ضمن شناسایی دانشجویان مستعد و بکارگیری آنها در همان زمان تحصیل، پتانسیل دانشجویان دیگر را نیز به ظهور برسانند؟ آیا چنین دانشگاهی نمی‌تواند بعنوان یکی از بهترین موسسات آموزشی کشور در خصوص جذب فارغ التحصیلانش آن هم با درصد بالا مطرح گردد؟ چنین دانشگاهی یقینا متقاضی بالایی خواهد داشت و یک مدال افتخار بر سینه صنعت بیمه خواهد بود.
برای رسیدن به چنین آرمانی شرکتها باید با در نظر گرفتن منافع بلند مدت وارد عرصه فعالیت شده و نهالی بکارند تا میوه‌های آن نه تنها فردای صنعت را تامین کند بلکه شجره‌ای باشد در تامین آتیه جوانان و آینده‌سازان فردای ایران.
