دنیای اقتصاد : روز گذشته قیمت دلار به سطح ۱۹ هزار و ۹۹۰ تومان رسید، اگرچه این بازار دو نیمه متفاوت را ثبت کرد. در نیمه نخست بازار، قیمت دلار حتی تا سطح ۲۰ هزار و ۵۰۰ تومان نیز بالا رفت، اما برخی سیگنالها در بازار باعث شد که در نیمه دوم بهای دلار کاهشی شود و به کانال ۱۹ هزار تومانی برود. بررسیها نشان میدهد در حالحاضر دو عامل باعث فشار بر حواله درهم و متناسب آن افزایش بهای دلار میشود.
موضوع نخست، صف تقاضای فعالان اقتصادی برای ورود به سامانه نیما و تهیه ارز است. موضوع دوم نیز تمایل نداشتن برخی صادرکنندگان برای ارائه یورو و جانشین کردن آن با درهم است. این موضوع باعث شده که فشار برای تهیه ارز در بازار آزاد افزایش یابد. در مقابل سیاستگذار در نظر دارد با تنظیم سیاستهای سمت عرضه، معادله بازار را در روزهای آینده تغییر دهد.
رفت و برگشت دلار
بازار ارز در ابتدای روز گذشته با هیجان شروع به فعالیت کرد، اگرچه هرچه زمان گذشت، این هیجان کاذب فروکش کرد و رفتار منطقی معاملهگران در بازار حکمفرما شد. بهای دلار که روز شنبه در سطح ۱۹ هزار و ۷۰۰ تومان قرار داشت، به یکباره تا سطح ۲۰ هزار و ۵۰۰ تومان نیز رشد کرد، اما پس از آن یک روند نزولی در بازار حکمفرما شد، تا در نهایت شاخص بازار ارز در سطح ۱۹ هزار و ۹۹۰ تومان قیمتگذاری شود. بهنظر میرسد انتشار خبر عرضه ارز در هفته گذشته نیز بر انتظارات کاهشی اثرگذار بود. روز گذشته اعلام شد که در هفته قبل رکورد بالاترین میزان فروش ارز در سامانه نیما به ثبت رسید. رقم عرضهشده ارز در سامانه نیما در هفته قبل ۴۲۹ میلیون یورو بود که رشد ۹۲ درصدی را نسبت به هفته قبل از آن ثبت کرد. سیاستگذار با اعلام این خبر اعلام کرد ورودی بازار در هفته گذشته به خوبی تقویت شد و انتظار عکسالعمل قیمتی آن در بازار وجود خواهد داشت. روز گذشته قیمت سکه نیز متناسب با افزایش قیمت ارز روند افزایشی به خود گرفت تا به سطح ۸ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان برسد. البته قیمت سکه نیز کمی بالاتر از این سطح قیمتگذاری شده بود که با تصحیح قیمتی در انتهای بازار روبهرو شد.
دو عامل فشار در بازار ارز
اگرچه گزارشها نشان میدهد عرضه ارز در بازار تقویت شده، اما بهنظر میرسد دو عامل در هفتههای اخیر باعث فشار بر قیمتها میشود. گزارشها حاکی از آن است که در حالحاضر تامین ارز برای واردات، با موانعی برای فعالان اقتصادی همراه شده است. در سامانه نیما، هم عرضه ارز صورت میگیرد و هم تقاضا برای تامین ارز وجود دارد. بهنظر میرسد در حالحاضر، صفی از متقاضیان ارز در سامانه نیما به وجود آمده و ورود به سامانه نیما برای تامین ارز با یک وقفه زمانی همراه شده است. در نتیجه برخی از فعالان تصمیم گرفتند بخشی از منابع خود را از بازار آزاد تامین کنند و این موضوع باعث ایجاد فشار بر قیمتها شده است.
البته این امکان وجود دارد که با تقویت ورودی سامانه نیما، این مانع در روزهای آینده برطرف شده و در نتیجه سرعت تامین ارز واردکنندگان بیشتر شود. نکته دیگر این است که در حالحاضر برخی از صادرکنندگان بهجای اظهار ارز یورویی بهخصوص یورو در اروپا، سعی میکنند درهم را جایگزین آن کنند زیرا بهنظر میرسد ارزش یوروی اروپایی تا ۵ درصد بالاتر از ارزش آن در بازار باشد. در نتیجه این موضوع باعث افزایش تقاضا برای تامین درهم شده و سطح قیمتی آن را افزایش داده است. در نتیجه بررسیها نشان میدهد قیمت معادل حواله درهم بالاتر از نرخ نقدی دلار است و این موضوع فشار را بر افزایش بهای دلار نگه داشته است. البته باید توجه داشت که در حالحاضر، بازارهای جهانی با توجه به شیوع کرونا با کاهش تقاضا روبهرو شدند و این موضوع نیز باعث اثرگذاری بر صادرات کشور در ماههای اخیر شده است. اما با توجه به کاهش محدودیت و بهبود روند صادراتی، به مرور عرضه ارز نیز شدت گرفته و این موضوع میتواند موانع تامین ارز وارداتی را در کشور کاهش دهد. بنابراین این احتمال وجود دارد که در هفتههای آینده، فشارهای افزایشی بر قیمت ارز به مرور کمرنگتر از گذشته شود.