یک پژوهشگر ریسک گفت: تحریم آمریکا علیه اقتصاد ایران درست درک نشده است. تحریم آمریکا بخشی از پروسه جهانی سازی مالی است و ارتباطی هم با رفتار ایران ندارد.
به گزارش تسنیم، محمدحسین ادیب، یک پژوهشگر ریسک و از تحلیلگران حوزه اقتصاد بین الملل است که در مصاحبه اخیر خود از پیش بینی هایی خبر می دهد که همگی قابل بحث و تأملند: از آغاز دهه ملی گرایی اقتصادی و فعال شدن اختلافات قومی در جهان تا رو به افول بودن جهانی سازی اقتصاد و پایان عصر بانکداری ملی و استقرار نهایی جهانی سازی مالی.
او بر این باور است که چین به زودی به اولین قدرت اقتصادی جهان تبدیل می شود و در عین حال آمریکا تمام همت خود را به کار گرفته تا مانع از این اتفاق شود.
ادیب معتقد است آنچه پیش از این رخ داد جهانی شدن اقتصاد آمریکا بود و حالاستراتژی ترامپ تمرکز بر اقتصاد ملی و فاصله گرفتن از جهانی شدن اقتصاد است.
وی از عدم توان آمریکا برای رقابت با چین سخن می گوید و معتقد است که باید ارزش دلارمورد بازنگری قرار گیرد تا آمریکا توان این رقابت را بیابد.
ادیب از همچنین بر این باور است که دهه آینده بیشتر از آنچه که بر جهانی شدن اقتصاد تاکید شود بر ملی گرایی اقتصادی تمرکز خواهد شد.
او معتقد است که جهانی سازی اقتصاد رو به افول بوده و جهانی سازی مالی در حال استقرار نهایی است . وی همچنین از پایان عصر بانکداری ملی خبر می دهد.
ادیب بر این مدعاست که هنوز کمتر از ده کشور بانک ملی دارند مثل ایران؛ استراتژی آمریکا، حذف بانکداری ملی در این ده کشور است به همین خاطر بانکداری ایران در معرض حمله است.
او با تأکید بر اینکه راهبرد جدید آمریکا بر یک جانبه گرائی است معتقد است ترامپ برای له کردن مفهوم چند جانبه گرایی از برجام خارج شد.
او همچنین معتقد است، تحریم آمریکا علیه اقتصاد ایران درست درک نشده است. تحریم آمریکا بخشی از پروسه جهانی سازی مالی است و ارتباطی هم با رفتار ایران ندارد. ما اگر رفتار دیگری هم داشتیم بانکها در معرض هجوم بودند. بانکداری ده کشوری که هنوز بانکداری ملی دارند همزمان مورد حمله است.
دیگر نظرات وی را در خصوص آینده اقتصاد جهان، اروپا، عربستان، ایران و... را در ادامه در گفت وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم بخوانید.
چین به زودی به اولین اقتصاد جهان تبدیل می شود
استراتژی آمریکا مهار چین است
استراتژی اقتصادی ترامپ را چگونه ارزیابی می کنید ؟
اگر چین با همین فرمان پیش برود بزودی چین به اولین قدرت اقتصادی جهان تبدیل می شود و آمریکا به قدرت درجه دو ، استراتژی آمریکا مهار چین است.
جهانی شدن رقابت، آمریکا را به قدرت درجه دو تبدیل می کند
قضیه به مهار چین تقلیل می یابد ؟
آنچه که آمریکا را به قدرت درجه دو تبدیل می کند چین نیست، جهانی شدن رقابت است که به آن می گویند جهانی شدن اقتصاد و دو دهه گذشته دوران استقرار آن در جهان بود.
مشکل اصلی آمریکا جهانی شدن اقتصاد است ؟
ابتدا می گفتند جهانی شدن اقتصاد یعنی آمریکایی شدن اقتصاد اما در عمل اقتصاد جهان، آمریکایی نشد اقتصاد آمریکا، جهانی شد.
* استراتژی ترامپ تمرکز بر اقتصاد ملی و فاصله گرفتن از جهانی شدن اقتصاد است
* با جهانی شدن اقتصاد آمریکا چه اتفاقی افتاد ؟
چین به جهان بیکاری صادر می کند، مهم ترین صادرات چین به آمریکا بیکاری است. بخش های تولیدی آمریکا بازنده جهانی شدن اقتصاد بودند و بیست سال گذشته دوران ادغام اقتصاد آمریکا در اقتصاد جهانی بود و استراتژی ترامپ تاکید بر اقتصاد ملی به جای اقتصاد جهانی شده است. استراتژی ترامپ تمرکز بر اقتصاد ملی و فاصله گرفتن از جهانی شدن اقتصاد است.
آمریکا می خواهد میز جهانی شدن اقتصاد را وارونه کند
بیشتر توضیح دهید ؟
دهه گذشته دهه جهانی شدن رقابت در حوزه اقتصاد بود و در این رقابت آمریکا جا ماند اکنون می خواهد میز جهانی شدن اقتصاد را وارونه کند.
آمریکا قادر به رقابت با چین نیست
ارزش دلار باید مورد بازنگری قرار گیرد
ارزش دلار بالا تعیین شده تا این تغییر نکند چیز زیادی تغییر نمی کند
آمریکا در مهار چین موفق می شود ؟
ببینید صادرات چین نسبت به سال 2000 بیش از ٩ برابر شده و صادرات آمریکا فقط دو برابر شده است و طی دوران ترامپ این روند تغییر نکرده است. مشکل آمریکا با چین متفاوت است. دلار بیش از حد بالا تعیین شده است تا ارزش دلار کاهش نیابد. آمریکا قادر به رقابت با چین نیست در سال 96 میلادی ٢ یوآن یک دلار به ٨ یوآن یک دلار کاهش یافت و با این سقوط ارزش یوآن ، آمریکا بازی را واگذار کرد. ارزش دلار باید مورد بازنگری قرار گیرد. دلار بالا تعیین شده تا این تغییر نکند چیز زیادی تغییر نمی کند.
آغاز عصر ملی گرایی اقتصادی
به زبان شما عصر ملی گرایی اقتصادی شروع می شود ؟
دهه آینده بیشتر از آنچه که بر جهانی شدن اقتصاد تاکید شود بر ملی گرایی اقتصادی تمرکز خواهد شد.
عصر جهانی شدن پایان نمی یابد
جهانی سازی مالی استقرار نهایی می یابد
یعنی به پایان عصر جهانی شدن رسیده ایم ؟
نه ، از پایان سال 2005 جهانی سازی مالی شروع شده است و اکنون جهانی سازی مالی در حال استقرار نهایی است.
جهانی سازی اقتصاد رو به افول بوده و جهانی سازی مالی در حال استقرار نهایی است
یعنی جهانی سازی اقتصاد رو به افول است و جهانی سازی مالی در حال استقرار نهایی است ؟
بله ، و ویژگی شاخص آن ، پایان عصر بانکداری ملی است، همه پول ها به بانکهای انگلیس و آمریکا می رود و دوباره از آنجا توزیع می شود.
استراتژی آمریکا، حذف بانکداری ملی در این ده کشور است
بانکداری ایران در معرض حمله است
بیشتر توضیح دهید ؟
بانکهای ملی در دنیا اکنون سه گونه اند ، یا مدل مکزیکی اند یا مدل روسی و یا مدل ایرانی ، در مکزیک شما به ندرت یک شعبه بانک مکزیکی می بینید همه مستقیم شعبه بانکهای خارجی اند. در روسیه به سختی شعبه بانک غیر روسی می بینید اما روسیه 600 میلیارد دلار بدهی خارجی دارد که 550 میلیارد دلار آن به بانکهای روسی تعلق دارد. در روسیه بانکهای روسی از بانکهای آمریکا و انگلیس وام گرفته اند و به مردم خود وام می دهند . در واقع در مدل روسی و مکزیکی تامین مالی به وسیله بانکهای آمریکا و انگلیس صورت می گیرد . هنوز کمتر از ده کشور بانک ملی دارند مثل ایران؛ استراتژی آمریکا، حذف بانکداری ملی در این ده کشور است به همین خاطر بانکداری ایران در معرض حمله است.
تحریم آمریکا علیه اقتصاد ایران درست درک نشده است
تحریم آمریکا بخشی از پروسه جهانی سازی مالی است و ارتباطی هم با رفتار ایران ندارد
بیشتر توضیح دهید ؟
تحریم آمریکا علیه اقتصاد ایران درست درک نشده است. تحریم آمریکا بخشی از پروسه جهانی سازی مالی است و ارتباطی هم با رفتار ایران ندارد. ما اگر رفتار دیگری هم داشتیم بانکها در معرض هجوم بودند. بانکداری ده کشوری که هنوز بانکداری ملی دارند همزمان مورد حمله است.
راهبرد جدید آمریکا بر یک جانبه گرائی استوار است
سیاست خارجی آمریکابر چه اساسی استوار است ؟
سیاست خارجی آمریکا بر چند جانبه گرایی استوار بود و راهبرد جدید آمریکا بر یک جانبه گرائی ، فرجام نمونه آشکار چند جانبه گرایی بود و به وسیله ترامپ مورد حمله قرار گرفت
ترامپ برای له کردن مفهوم چند جانبه گرایی از برجام خارج شد
سیاست ترامپ در مورد برجام را چگونه تفسیر می کنید ؟
ترامپ برای له کردن مفهوم چند جانبه گرایی از برجام خارج شد.
قطع صادرات نفت ایران ربطی به تحریم ندارد
تحریم نفتی ایران را چگونه تفسیر می کنید ؟
تحریم نفتی ایران ربطی به اختلاف ایران و آمریکا ندارد. واردات نفت در دنیا نسبت به سال 2005 بالغ بر ٢٢ میلیون بشکه کاهش یافته است. نباید برای 15 سال قیمت نفت بالا نگهداشته می شد بالا بودن 15 ساله قیمت نفت ، مصرف نفت جهان را به شدت کاهش داد. در سال 2005 خالص واردات نفت و فرآورده های نفتی آمریکا ١٢ میلیون بشکه بود و در سال گذشته منفی 500 هزار بشکه ، آمریکا ١٢ میلیون و 500 هزار بشکه واردات نفت را کاهش داده است ژاپن و اروپا نیز 10 میلیون بشکه واردات خود را کم کرده اند ، بازار واردات نفت ٢٢ میلیون بشکه کوچک شد و ٢ میلیون بشکه سهم ایران از کوچک شدن بازار بود. قطع صادرات نفت ایران ربطی به تحریم ندارد.
سیاست داخلی ترامپ بر چه اساسی استوار است ؟
سیاست در آمریکا همیشه شخصی می شود و فرآیند ها نقد نمی شود بلکه اشخاص است که نقد می شوند . حالا هم همین گونه است. اشخاص رد و قبول می شوند و نه سیاست ها ، چیز خاصی اتفاق نیفتاده است . سیاست همچنان شخصی است.
راهبرد ترامپ ایجاد شکاف در ساخت اجتماعی و ساخت سیاسی آمریکاست
راهبرد ترامپ چند پاره کردن اردوگاه غرب است
تفاوت های سیاست داخلی ترامپ با قبلی ها در چیست ؟
استراتژی ترامپ قطبی کردن و ایجاد شکاف در ساخت اجتماعی و ساخت سیاسی آمریکاست. در سیاست خارجی راهبرد ترامپ ، قطبی کردن سیاست خارجی در اردوگاه غرب و چند پاره کردن آن است
با چند پاره کردن جامعه آمریکا اداره آن آسانتر می شود
بحران داخلی آمریکا را جدی نگیرید که طراحی خودشان است
ایجاد شکاف در ساخت اجتماعی آمریکا را چگونه تفسیر می کنید ؟
چند پاره کردن جامعه آمریکا احتمالا باعث می شود تا جامعه آمریکا آسان تر اداره شود ، طراحی خودشان است. بحران داخلی آمریکا را جدی نگیرید ، به همان سرعتی که آغاز شده فرومی نشیند.
نظم جدید سیاسی در بین الملل در حال شکل گیری است
اتحاد اردوگاه غرب چه می شود ؟
در غرب هر چهل پنجاه سال یکبار نظم سیاسی را دوباره تعریف می کنند، نظم سیاسی مبتنی بر پیمان ناتو دیگر منافع آمریکا را تامین نمی کند، نظم جدید سیاسی در بین الملل در حال شکل گیری است .
تحریم نفت عربستان به وسیله آمریکا به طور خاموش، نانوشته و در سکوت و فضایی پر از راز و رمز
اقتصاد عربستان را چگونه تفسیر می کنید ؟
صادرات روزانه یک میلیون و 200 هزار بشکه ای عربستان در ماه آوریل به آمریکا اکنون به یک کشتی در ماه گذشته تقلیل یافته است قطع صادرات نفت عربستان به آمریکا ، بهت آور است. سطح صادرات عربستان به آمریکا تا کنون تا این اندازه نازل نبوده است. آنچه که روی داده درست مثل تحریم اقتصاد عربستان به وسیله آمریکاست فقط اعلام نشده است .
روابط آمریکا و عربستان را چگونه می بینید ؟
به طور خاموش، نانوشته و در سکوت و فضایی پر از راز و رمز، نفت عربستان توسط آمریکا تحریم شده است.
ترامپ مجددا انتخاب می‌شود ؟
ترامپ انتخاب بشود یا نشود راهبرد های فوق فرقی نمی کند ، ترامپ یک محلل است.
دهه آینده دهه فعال شدن اختلافات قومی است که با جهانی شدن مجددا سر درآورده است
پیش بینی شما از آینده اقتصاد سیاسی جهان ؟
همه اختلافات و گسل های نژادی ، قومی ، ملی ، مذهبی در پنج قاره که با جهانی شدن در حال رنگ باختن بود دارد فعال می شود . دهه آینده دهه فعال شدن اختلافات قومی است که با جهانی شدن مجددا سر درآورده است.
جایگاه اروپا نقد نشد ؟
اقتصاد اروپا باید رقابتی تر شود و وقتی می خواهد رقابتی تر شود افکار عمومی مقاومت خواهد کرد. حرکت در جهت رقابتی تر شدن بیشتر به معنای رفاه کمتر است و هر نوع حرکت برای رقابتی تر شدن بیشتر امکان به قدرت رسیدن ملی گراهای افراطی ضد جهانی شدن را بیشتر می کند.
تمرکز سیاست خارجی جدید آمریکا بر شرق آسیا است
شما در مصاحبه های قبلی می گفتید استراتژی آمریکا خروج از خاورمیانه است کرونا باعث تغییر آن نشده است ؟
آمریکا ١١ ماه دیگر از افغانستان خارج می شود و دارد جوری تنظیم می کند که پایان خروج از افغانستان به پایان عصری تبدیل شود که تمرکز سیاست خارجی آمریکا بر خاورمیانه بود. تا سال 2001 تمرکز سیاست خارجی آمریکا بر شرق آسیا بود بعد از سال 2000 این تمرکز از شرق آسیا به خاورمیانه منتقل شد و دوباره دارد به سیاست قبل از سال 2001 باز می گردد.
با خروج آمریکا از افغانستان، تمرکز سیاست خارجی آمریکا از ایران متوجه چین می شود
روابط ایران و آمریکا چه می شود ؟
تمرکز سیاست خارجی آمریکا در دهه گذشته بر ایران بود با خروج آمریکا از افغانستان، تمرکز سیاست خارجی آمریکا از ایران متوجه چین می شود.
ایران ظرف سه سال آینده نحوه تبدیل گاز به پول را یاد می گیرد
اقتصاد ایران را چگونه تحلیل می کنید ؟
به اندازه ای که در گذشته نفت تولید می کردیم اکنون گاز تولید می کنیم تولید گاز جایگزین تولید نفت شده است با یک تفاوت ، ما بلد بودیم نفت را به پول تبدیل کنیم و زیرساخت آن را داشتیم اما بلد نیستیم گاز را به پول تبدیل کنیم اما ظرف سه سال آینده یاد می گیریم.
تمایل دارید چه سئوالی از شما پرسیده نشود ؟
در خصوص بورس.
چرا ؟
دوران بازگشت سرمایه سپرده گذاری یکساله در بانکها شش سال است یعنی با سود سپرده پول فرد طی شش سال دوبرابر می شود دوران بازگشت سرمایه متوسط شرکتهای بورسی 50 سال است و مردم برای خرید سهامی که دوران بازگشت سرمایه آن 50 سال است سر و دست می شکنند البته نسبت سود خالص بورس به ارزش بازار ٢ درصد است اما به طور معدل اگر دوران بازگشت سرمایه شرکتهای بورسی را جمع بزنیم و تقسیم بر تعداد آن بشود دوران بازگشت سرمایه 275 است.
این را چگونه تفسیر می کنید ؟
ما در سطح سیاستگذاری و تصمیم گیری در دوره اخیر، در حوزه بانکداری شاهد ندانم کاری هایی بودیم که حالا باید بورس را نیز به آن اضافه کنیم.
گفت وگو از: مریم سلیمی
نظر شما
