بانکداری ایرانی ـ رانندگان خودروهای باری سنگین معتقدند بخش مهمی از مشکلات این قشر با اجرای نظارت دقیق تر بر پایانه های بار و شرکت های حمل و نقل برطرف خواهد شد.
گزارش میدانی مهر از اعتراضات اخیر رانندگان نشان می دهد مطالبات این افراد به چند دسته تقسیم می شود که بخشی از آنها زیرمجموعه اختیارات سازمان راهداری و وزارت راه و شهرسازی، بخشی زیرمجموعه سازمان تأمین اجتماعی و وزارت تعاون کار و رفاه اجتماعی، برخی دیگر جزء اختیارات شورای اقتصاد، برخی هم در ید دولت و چند خواسته معدود نیز در ذیل فرآیندهای بازار آزاد و خارج از اختیارات نهادها و دستگاه های عمومی یا دولتی است. تعدادی از مطالبات هم میان دستگاهی است و چند مجموعه مختلف باید برای آن تصمیم گیری کنند.
عمده ترین مشکلات صنف رانندگان خودروهای باری سنگین به موضوعات چون کرایه حمل، قیمت لوازم یدکی و لاستیک و روغن، بیمه راننده ها، جزء مشاغل سخت و زیان آور بودن، کمیسیون های نامتعارف شرکت های باربری، عدم نظارت بر پایانه های بار و ... به شمار می رود.
به عنوان مثال یکی از مهم ترین خواسته های رانندگان، کم بودن کرایه حمل و نقل است که اگرچه تعیین کننده نهایی تعرفه حمل و نقل، سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای و وزارت راه و شهرسازی است، اما رفته رفته مطالبات رانندگان از افزایش کرایه حمل بار به سمت محاسبه بر اساس تن ـ کیلومتر تغییر یافته است.
به افزایش ۲۰ درصدی کرایه حمل راضی نیستیم
در همین خصوص مسعود ع راننده کامیون از استان اصفهان به خبرنگار مهر گفت: اعتراضات رانندگان کامیون و فعالان حمل و نقل جاده ای کالا در روزهای اخیر حول محور خواسته های صنفی می چرخد که اخیرا اعلام شده است تا زمان رسیدن به فرمول محاسبه هزینه کرایه بر اساس تن ـ کیلومتر، کرایه حمل ۲۰ درصد افزایش یابد.
وی افزود: این افزایش کرایه در بیشتر پایانه های اصلی بار اعمال شده است اما همچنان رانندگان دست از اعتراضات خود برنداشته اند و اعلام کرده اند تا زمان ابلاغ کامل بخشنامه نحوه محاسبه کرایه حمل کالا بر اساس تن ـ کیلومتر، به اعتراضات خود ادامه می دهند.
انعام تخلیه!
محمدجواد الف از رانندگان خراسان جنوبی نیز در گفت وگو با خبرنگار مهر درباره اصلی ترین مشکلات رانندگان اظهار داشت: بخش مهمی از اعتراضات رانندگان به موضوع معیشت آنها مربوط است. به عنوان نمونه رانندگان مجبورند در هنگام تخلیه و بارگیری علاوه بر پولی که به شرکت باربری و پایانه باری می دهند، انعام تخلیه و بارگیری نیز به نیروهای حاضر در پایانه ها پرداخت کنند که اسم آن انعام است ولی مبلغ آن بسیار بالاست و اگر راننده ای از پرداخت انعام تخلیه طفره برود، پایانه مقصد از پذیرش آن ممانعت می کند.
برای شکایت از اضافه کمیسیون باربری ها به چه ارگانی مراجعه کنیم؟
حسن ت. راننده کامیون در گفت وگو با خبرنگار مهر درباره نظارت بر شرکت های حمل و نقل جاده ای بار گفت: اگر راننده ای بخواهد در خصوص اضافه کمیسیونی که برخی شرکت های باربری و حمل و نقلی می گیرند، شکایت کند، باید به چه فرد یا نهاد و دستگاهی مراجعه کند؟ آیا سازوکار قانونی برای نظارت بر شرکت های باربری وجود دارد یا سازمان راهداری صرفا مجوز تأسیس این شرکت ها را صادر کرده و آنها را به حال خود رها می کند؟
کرایه های توافقی نفس راننده ها را بریده است
حبیب ک. راننده کشنده ۱۸ چرخ نیز در خصوص کرایه های توافقی حمل کالا به خبرنگار مهر گفت: تا زمانی که کرایه های حمل بار بر اساس تن ـ کیلومتر محاسبه نشود، وضعیت رانندگان به همین منوال است. کرایه های توافقی از یک سو و محدودیت بازار حمل و نقل از سوی دیگر اجازه هیچ گونه اعتراضی به کارفرما از سوی رانندگان را نمی دهد.
وی تأکید کرد: چند هفته قبل یک شرکت باربری اعلام کرد که یک شرکت تولید سیمان در یکی از شهرهای غرب کشور برای جابه جایی محصول به مرکز کشور با هدف اجرای یک پروژه بزرگ ساختمانی نیاز به ۲۰ دستگاه کامیون ۱۸ چرخ دارد که بر اساس هماهنگی میان شرکت تولیدکننده با شرکت حمل و نقلی، رقم پرداختی به هر تریلی تنها یک میلیون تومان بود. متأسفانه با توجه به اینکه تقاضای انتقال بار در کشور کم است و رانندگان اگر بخواهند در پایانه بار منتظر بمانند، باید نزدیک یک ماه خودروی آنها خواب داشته باشد، به سرعت همین تعداد ۱۸ چرخ برای انتقال بار با همین کرایه اندک اعلام آمادگی کردند.
سامانه سپهتن اجازه پیمایش نمی دهد
محمد ن. از رانندگان کامیونت های سوخت رسان نیز به خبرنگار مهر گفت: رانندگان این نوع خودروها از نظر کرایه های حمل کالا وضعیت بهتری نسبت به رانندگان کامیون و تریلی یا کشنده ها دارند چون عمدتا طرف مقابل آنها شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی است اما ما نیز در موضوع الزام به نصب سامانه سپهتن ـ سامانه پیمایش هوشمند تردد ناوگان ـ با دیگر رانندگان اعتراضات مشترک داریم.
به گفته این کامیوندار، رانندگان با سپهتن مشکل دارند به خصوص که ملزم به نصب دوربین در داخل کابین نیز هستند. این سامانه به بهانه خستگی راننده، اجازه پیمایش بیش از حد به رانندگان نمی دهد. در حالی که راننده به تجربه دریافته چه میزان نیاز به استراحت و تا چند ساعت توانایی رانندگی دارد.
بار تحویل می شود ولی کرایه را بعدا پرداخت می کنند
امیرپارسا ح. راننده کامیون ۱۰ چرخ نیز در گفت وگو با خبرنگار مهر درباره مشکلات معیشتی رانندگان تصریح کرد: اینکه صاحب بار و شرکت باربری نرخ کرایه حمل را به صورت توافقی میان خود تعیین کرده و سپس مبلغی به راننده پرداخت می کند، یک موضوع است اما موضوع مهم تر این است که زمان پرداخت کرایه مشخص نیست؛ حتی پیش می اید که تا چند ماه پس از سفر و حمل بار، رانندگان می توانند به دستمزد خود برسند.
به گفته این فعال صنعت حمل و نقل، این در حالی است که شرکت های حمل و نقل رقابت سنگینی میان خود دارند و به همین دلیل در رایزنی هایشان با صاحبان بار مرتبا نرخ ها را کاهش می دهند از آن طرف حاضر نیستند این کاهش مبلغ به زیان آنها باشد بلکه زیان وارده را به راننده تحمیل می کنند.
مسئولان پایانه های بار شهرستانها، به غیربومی ها نوبت نمی دهند
نصرالله م. راننده اهل استان مازندران نیز در خصوص مشکلاتی که برخی پایانه های بار ایجاد می کنند، گفت: یکی از موضوعاتی که مسئولان وزارت راه و سازمان راهداری باید آن را برطرف کنند، اصرار مسئولان پایانه های بار برخی شهرستانها به دادن کارت نوبت به رانندگان بومی آن شهر یا استان است. مثلا در استان آذربایجان شرقی عمدا نوبت بار را به همشهریانشان اعلام می کنند تا رانندگان غیر بومی نتوانند تقاضای دریافت حمل بار کنند. یا در پایانه بندرانزلی هم اعلام بار به گویش محلی است و هم کارت به غیر اهالی گیلان داده نمی شود. در پایانه بار مبارکه که چند مرکز تولیدی بزرگ دارد، مسئولان پایانه بار به غیر رانندگان استان اصفهان، کارت نوبت به سختی می دهند.
تعاونی ها و سهمیه لاستیک
علیرضا ج. راننده کشنده ۱۸ چرخ در گفت وگو با خبرنگار مهر درباره مشکلات لاستیک و روغن گفت: برخی شرکت ها تعاونی حمل و نقل سهمیه لاستیکی تولید داخل یا وارداتی دارند که از تحویل آنها به راننده ها و کامیونداران طفره می روند.
به گفته این راننده خودروی باری سنگین، لاستیک های سهمیه ای از سوی برخی شرکت های تعاونی حمل بار به خصوص در شهرهای کوچک به مراکز استان ها یا شهرهای بزرگ برده شده و در آنجا به فروش می رسد. توزیع کنندگان نیز لاستیک ها را احتکار می کنند تا با قیمت گزافی به راننده تک فروشی کنند.