ایجاد مؤسسه تأمین مالی صادرات مبتنی بر خرید دِین (فورفیتینگ)

بانكداري ايراني -در جهت حمایت از صادرات و مشارکت بخش خصوصی در تأمین مالی تجاری، گروه ارزش‌آفرینان پاسارگاد پیشنهاد و طرحی را مبنی بر تأسیس مؤسسه تهران فورفیتینگ (Tehran Forfaiting Association) به بانک توسعه صادرات و صندوق ضمانت صادرات ایران ارایه کرد که در نتیجه‌ی آن صبح روز شنبه مورخ 30 دی 1396 یادداشت تفاهمی سه‌جانبه بین مدیران‌ عامل این بانک، صندوق و همچنین شرکت گروه ارزش‌آفرینان پاسارگاد به امضاء رسید.

بر اساس این خبر، از اهداف امضای این تفاهم‌نامه، مشارکت در وام سندیکایی پروژه‌های صادراتی با حمایت بانک توسعه و صندوق و تلاش در جهت ارائه تسهیلات ارزان‌قیمت به صادرکنندگان، کمک به رشد و توسعه صادرات کشور در سطح کلان و همسو با بسته حمایت از صادرات سال 1396 است. همچنین جذب صادرکنندگان، تجار و سرمایه‌گذاران ایرانی و راهنمایی و تکمیل مدارک ایشان از دیگر خدمات این مؤسسه خواهد بود.

توسعه تأمین مالی صادراتی (Export finance) برای اعطاء تسهیلات اعتبار خریدار به کشورهای واردکننده کالا و خدمات از ایران با پوشش صندوق، جذب مشارکت دیگر بانک‌ها در تأمین مالی صادرات در قالب اعتبار فروشنده، ریفاینانس و تأمین سرمایه در گردش مورد نیاز صادرکنندگان با تضمین مؤسسه، استفاده از منابع بخش خصوصی در افزایش توان مالی صادرات غیر نفتی کشور و تسهیل و تأمین منابع با استفاده از شیوه‌های همسو با اقتصاد مقاومتی کشور از اهداف دیگر امضای این یادداشت تفاهم است.

همچنین از دیگر اهداف این تفاهم‌نامه می‌توان به افزایش جریان ورودی سرمایه‌گذاری خارجی به کشور، ارتقاء صادرات و صادرات مجدد Re-exporting از طریق تأمین منابع ارزی برای صادرکنندگان کالا و خدمات، بهره‌گیری از توان علمی و تخصصی مدیران با صلاحیت در افزایش ضریب نفوذ خدمات بانکی در شرایط فعلی و در نظر داشتن تغییر شرایط احتمالی آتی، گسترش شبکه توزیع خدمات و حفظ مشتریان فعلی و جذب مشتریان جدید و کسب منافع آتی برای طرف‌های قبل‌الذکر اشاره کرد. مدت این تفاهم‌نامه از تاریخ امضاء دو سال شمسی خواهد بود و قرار است با تعیین کمیته راهبری، این یادداشت تفاهم اجرایی شود.

ورود مؤسسات چند جانبه، با مشارکت بخش خصوصی، به مقوله تأمین مالی صادرات می‌تواند علاوه بر اگزیم بانک‌های دنیا و سازمان‌های اعتبار صادرات (Export Credit Agencies)، ظرفیت تأمین مالی و تضمین کل صادرات کشور را تقویت کند .فورفیتینگ یک گزینه دست‌یافتنی به تأمین مالی تجاری است که به صادرکنندگان، تأمین مالی منعطفی را در قالب ساختاری ساده پیشنهاد می‌کند و توانایی آنها را در موفقیت بازار رقابتی بین‌المللی افزایش می‌دهد که با دو روش تأمین مالی فروشنده و تأمین مالی خریدار (اعتبارخریدار) قابل انجام است. این مهم از طریق مؤسسات مشابه در کشورهای صادرکننده با بهره‌گیری از بررسی ریسک کشورها، بازارهای هدف، خریداران محصولات صادراتی، ارزیابی و تدوین اطلاعات خاص بازرگانی، اقتصادی و مالی انجام می­شود.

بر اساس این گزارش، در مراسم انعقاد این تفاهم‌نامه، دکتر مجتبی کباری مدیرعامل گروه ارزش‌آفرینان پاسارگاد با اشاره به اهمیت صادرات در اقتصاد کشور، تأسیس این مؤسسه را اقدامی مؤثر در جهت تسهیل تأمین مالی تجاری و صادرات عنوان کرد که جای خالی آن در نظام مالی و بانکی احساس می‌شد.

دکتر علی صالح‌آبادی مدیرعامل بانک توسعه صادرات نیز در جریان امضای این تفاهم‌نامه گفت: این تفاهم‌نامه شروع یک کار مهم است و به‌زودی مطالعات و اقدامات عملی مربوط به تشکیل مؤسسه فورفیتینگ (Forfaiting) انجام و با ارسال مستندات و مدارک به بانک‌مرکزی مجوزهای لازم برای تأسیس آن فراهم خواهد شد.

وی با اشاره به توجه دولت به مقوله صادرات و اجرای بسته حمایت از صادرات غیرنفتی سال 1396 دولت تصریح کرد: در حال حاضر تسهیلات ارزان‌قیمت به بانک‌هایی همچون بانک توسعه صادرات و چند بانک عامل دیگر داده می‌شود تا با نرخ‌های ترجیحی در جهت حمایت از صادرات به‌کار گیرند. پیش از این در تسهیلات ارزی نیز با نرخ شش درصد این تسهیلات پرداخت می‌شد که اخیراً در هیأت امنای صندوق توسعه ملی کاهش این نرخ نیز تصویب شده‌است.

در ادامه سیدکمال سیدعلی مدیرعامل صندوق ضمانت صادرات گفت: تأسیس مؤسسه فورفیتینگ طلیعه‌ای است که ضمن آشنایی با فضای بین‌الملل در حوزه تأمین مالی، شرایطی را فراهم کنیم که صادرکنندگان بتوانند از تسهیلاتی با کمترین نرخ سود بهره‌مند شوند .

سیدعلی ادامه داد: در آینده نزدیک پس از صدور مجوزهای مربوطه از طریق بانک‌مرکزی و هیأت ‌وزیران برای تأسیس مؤسسه یاد شده، خواهیم توانست این شیوه خدمت‌رسانی را در سیستم صادراتی پیش ببریم.

مدیرعامل صندوق ضمانت صادرات با اشاره سهم بالای صادرات غیرنفتی گفت: اگر با بازارهای بین‌الملل همگام شویم نرخ سود صادراتی در داخل کشور نیز کاهش پیدا می‌کند و با نرخ‌های 6 یا 7 درصد، خواهیم ‌توانست تسهیلات مناسبی را برای صادرکنندگان داشته‌باشیم.

علی افضلی مشاور ارشد گروه ارزش‌آفرینان پاسارگاد نیز در این زمینه گفت: بخش خصوصی باید برای تأمین مالی و به‌منظور کمک به نهادهای دولتی با هدف تأمین مالی صادرات حضور پیدا کند. وی با اشاره به لزوم راه‌اندازی مؤسسه فورفیتینگ خطاب به مدیران‌عامل بانک توسعه صادرات و صندوق ضمانت صادرات گفت: جای خالی تأمین مالی هنر در کشور حس می‌شود و آثار هنری نیز می‌توانند به‌عنوان وثیقه پذیرفته شوند.