بانكداري ايراني - روزنامه جام جم با بیان اینکه به دنبال زلزله غرب کشور، موجی از همدلی ایران را فرا گرفت، در گزارشی نوشت: هیاهوی یک روز شلوغ به پایان رسیده و سکوت سنگین شبانگاه بر آسمان شهرها و روستاها سایه انداخته بود.آسمان صاف بود و شب آرام. چراغ خانهای روشن بود و سفره شام، اهل خانه را دور هم نشانده بود.
در ادامه این گزارش می خوانیم: زندگی سنگین و آرام اما با رخوتی شبانه جاری بود، در تکتک خانهها، در روستاها و شهرها... عقربههای ساعت اما وقتی به 21 و 48 دقیقه رسید، زمین لرزید، زمان لرزید، سقفها تکانتکان خوردند و دیوارها فروریخت، شب فرو ریخت، آه و شیون جای همهمه و شادی نشست. خوابها آشفته و رویاها تعبیرنشده زیر آوار ماند و دفن شد. زندگی پرکشید و گرد مرگ از آسمان بارید.
به گزارش جامجم، زلزله آمده بود؛ در شامگاه یکشنبه، 21 آبان، با قدرتی به بزرگی 7.3 ریشتر، در بخشهای وسیعی از غرب کشورمان. کرمانشاه را اما بیش از هرجای دیگری تکان داد. کانونش جایی بود حوالی روستای ازگله کرمانشاه، در 30کیلومتری شمال غرب سرپل ذهاب در ایران و 32 کیلومتری جنوب غرب حلبچه در عراق. با این حال قدرت بالای آن باعث شد بیش از 150 میلیون نفر در دو کشور ایران از مازندران گرفته تا تهران و عراق و بخشهایی از ترکیه، اردن، جمهوری آذربایجان، ارمنستان و گرجستان آن را احساس کنند. زمین لرزهای که آمدنش را به رخ میلیونها نفر در چند کشور همسایه کشید، زهرش را اما فقط در چند شهر کوچک کشورمان ریخت؛ در سرپل ذهاب، قصرشیرین، ازگله ثلاث باباجانی، اسلامآباد غرب، کرمانشاه، کرند و جوانرود.
اتفاق تلخی که طبق آمار پزشکی قانونی ایران، هزاران کشته و مصدوم برجا گذاشت و پرچم سه روز عزای عمومی را در آسمان کرمانشاه برافراشت.
البته خبری که در رسانهها بازتاب چندانی نداشت، اما مردم کرمانشاه درباره آن به جامجم گفتند؛ وقوع زلزلهای با قدرت 4.5 ریشتر پیش از زلزله 7.3 ریشتری بود که باعث وحشت اولیه مردم و خروج بسیاری از آنها از منازل شد تا زلزله بزرگ 7.3 ریشتری، درد و داغ کمتری بر سینه هموطنان بگذارد.
با این حال تخریبها عمیق بود و گسترده؛ بویژه آن که وقوع صد پس لرزه (به گفته مقامات شبکه لرزهنگاری کرمانشاه) تا ظهر دیروز، جای نفس کشیدن برای شهرها و سکونتگاهها باقی نگذاشت؛ پسلرزههایی که گفته شده تا سه ماه دیگر کرمانشاه و تن مردمانش را خواهد لرزاند.
** گرد مرگ پاشیده شد
تخریب گسترده، روز گذشته مدارس و دانشگاههای کرمانشاه را هم (مثل ایلام و کردستان) به تعطیلی کشاند، اما در سرپلذهاب، قصرشیرین، دالاهو و ثلاث باباجانی نهتنها مدارس و دانشگاهها که حیات و زندگی از جریان افتاد.
سرپل ذهاب به خاطر نزدیکی به کانون زلزله، بیشترین حجم تخریب و تلفات انسانی را داشت. فرهاد تجری، نماینده مردم سرپل ذهاب در مجلس که داغدار جان باختن و زیرآوار ماندن بیش از 15 نفر از اعضای خانواده خویش است، از تخریب تنها بیمارستان این شهرستان و مدفون شدن بیماران و پرسنل آن در زیر آوار خبر داد و تعداد کشتهشدگان این شهرستان را بسیار بیش از آنچه رسانهای شده، اعلام کرد.
خشم زمین در کنار فرو ریختن و بلعیدن بیمارستان و منازل مسکونی و مدارس، ساختمانهای مسکن مهر، ساختمان حوزه علمیه سرپل ذهاب، بخشی از پادگان قرهبلاغ سرپل ذهاب و برخی آثار تاریخی این شهرستان و همچنین قصرشیرین را هم آوار کرد و جان عدهای را در این بناها گرفت؛ مثل جان چهار سرباز پادگان قرهبلاغ. فرماندار دالاهو هم اعلام کرد، بعضی روستاهای این شهرستان کاملا ویران شده است.
** شبی تلخ و سرد
شامگاه یکشنبه، سرپل ذهاب و قصرشیرین و شهرستانهای اطراف، سختترین روزگار خود را پشت سر گذاشتند؛ در میان حجم عظیمی از آوار، اجساد بر زمین مانده، نالههای برخاسته از سر درد و جراحت و بیپناهی و بیسرپناهی؛ در شبی سرد و تاریک، بدون آب و برق و امکانات و ارتباطات، آن طور که یکی از ساکنان سرپل ذهاب روایت کرده: «منزل ما ساختمانی چهار طبقه بود که بر اثر زلزله فروریخته و پدر و مادرم زیر آوار ماندند.»
نبود امکانات و نرسیدن نیروهای دولتی و هلالاحمر برای ساماندهی امور مردم از یک سو و دستبرد زدن عدهای سودجو در این بحبوحه به مال و اموال مردم از دیگر سو، سختی شامگاه یکشنبه را برای مردم نجیب شهرهای مرزی کرمانشاه، دوچندان کرده بود. مردم چارهای نداشتند جز آن که خود مراقب مال و اموالشان باشند و مچ «شبزنان» را بگیرند و با چشمانی زار و خونبار و کمری خمیده، عزیزان خود را از زیر خروارها خاک و آوار بیرون کشیده و دوباره به خاک سپارند.
** آفتاب زندگی تابید
تنهایی هموطنان کرمانشاهی اما دیری نپایید و صبح دیروز که آفتاب برآمد و امکان امداد و نجات و پرواز بر آسمان استانهای مرزی فراهم شد؛ جمعیتهایی از سپاه و بسیج و ارتش و هلالاحمر و... به همراه محمولههایی از آب و غذا و پتو و امکانات بهداشتی درمانی به سوی کرمانشاه گسیل شدند. نیروی قضایی کرمانشاه هم وارد عمل شد و ضمن ممنوع اعلام کردن هرگونه اسبابکشی منزل به منظور کاهش از سرقت اموال مردم، به سارقان هشدار داد منتظر عقوبتی سخت باشند.
نیروهای امداد و نجات هلالاحمر که اولین نوزاد را از زیر آوارهای سرپل ذهاب زنده بیرون آوردند، برق امید در این شهر جرقه زد.
تا ظهر دیروز محمولههای زیادی از آب و غذا و دارو در سطح شهرستانهای کرمانشاه توزیع و اقدامات زیادی برای ساماندهی شهرهای زلزلهزده و راحتی حال مردمانشان انجام شد، با این حال به گفته خبرنگاران حاضر در منطقه و مسئولان محلی، کمبودها همچنان زیاد است و بسیاری از مردم موفق به دریافت محمولههای آب و غذا نشدند. حضور نیروهای امدادی در منطقه هم اندک گزارش شده است.
مسئولان محلی از نیاز بیش از 70 هزار نفر در سرپلذهاب، جوانرود و قصرشیرین به اسکان اضطراری خبر داده و مردم نیز برای دریافت چادر سرگردانند.
سازمان انتقال خون نیز از دارندگان گروه خونی O منفی خواست برای کمک به مناطق زلزلهزده خون اهدا کنند.
دومین اعلامیه را (پس از دستگاه قضایی کرمانشاه مبنی بر ممنوعیت اسبابکشی)، پزشکی قانونی کرمانشاه صادر کرد و از مردم مناطق زلزلهزده خواست از دفن خودسر اجساد خودداری کنند، زیرا این کار قانونی نیست.
کولیوند، رئیس اورژانس کشور هم از نیروی انتظامی کرمانشاه خواست که حضور نیروهایش در مناطق زلزلهزده چون سرپل ذهاب را بیشتر و پررنگتر کند.
** مشکلات زیرساختی
علیرضا تختشاهی، مدیرکل آبفای کرمانشاه با اشاره به قطع بودن آب در سرپل ذهاب، قصرشیرین، تازه آزاد هرسین، دالاهو و گیلانغرب، از کدر شدن آب در سایر شهرستانهای کرمانشاه گفت و به مردم این مناطق اطمینان خاطر داد که آبرسانی با تانکر و بطری آب معدنی در این مناطق در حال انجام است و جای نگرانی از این بابت وجود ندارد.
فرامرز اکبری، فرماندار قصرشیرین اما از اسکان 10 درصد مردم زلزلهزده تا ظهر دیروز خبر داده و تاکید کرد به خاطر سرما و سرگردانی مردم، مشکل اسکان آنها را تا شب (شامگاه دیشب) حل خواهد کرد.
در این میان به تاسیسات و سازههای قطار شهری کرمانشاه هیچ آسیبی وارد نشده، خبری که سعید سلیمساسانی، مدیرعامل قطار شهری کرمانشاه آن را به رسانهها داده است. اقبال شاهنظری هم اعلام کرده که هیچ آسیبی به سازهای آبی و سدهای استان وارد نشده است.
روابط عمومی شرکت پخش و پالایش کرمانشاه هم ضمن اعلام توزیع 850 هزار لیتر بنزین و 164 هزار لیتر گازوئیل بین مردم و نبود هیچگونه مشکل سوخت، اعلام کرده است که اکیپهای مهندسی برای تعمیر تلمبههای آسیب دیده به سمت گیلانغرب، اسلامآباد غرب و قصر شیرین حرکت کرده و گروهی هم برای تعمیر جایگاههای سیانجی اعزام شدهاند.
خبر آسیب ندیدن بیستون کرمانشاه هم درحالی از سوی مدیرمیراث فرهنگی این استان رسانهای شد که برخی دیگر از آثار چون دژ منیژه، قلعه یزدگرد، امارت خسرو و... آسیبهایی را متحمل شدهاند.
** خدمات بهداشتی درمانی
با ویران شدن تنها بیمارستان سرپل ذهاب، مجروحان این شهرستان که شمارشان روبه فزونی است به بیمارستانهای مرکز استان، منتقل شدهاند. نبود کادر متخصص در سایر شهرستانهای استان هم دلیل دیگری برای انتقال مجروحان به شهر کرمانشاه است، موضوعی که مجتبی نیککردار، معاون عمرانی استانداری کرمانشاه به آن اشاره کرده است.
البته ساعد مدرسی، رئیس مرکز فوریتهای پزشکی استان کرمانشاه هم اعلام کرده بیمارستان صحرایی که ایام اربعین در قصرشیرین راهاندازی شد، اکنون آماده پذیرش مصدومان زلزله است.
روز گذشته بخش زیادی از مجروحان بدحال استان کرمانشاه هم از طریق هوایی به بیمارستانهایی در تهران منتقل شدند.
** اختصاص بودجه ویژه برای کرمانشاه
روز گذشته، جهانگیری، معاون اول رئیسجمهور خزانه را مکلف کرد که بودجهای ویژه برای کرمانشاه اختصاص دهد.
بیشک یکی از نیازهای مردمی که تمام هستیشان زیر آوار مانده، و شاید در نگاه اول هم به چشم نیاید، پول نقد است که البته علیرضا قیطاسی، دبیرکل شورای هماهنگی بانکهای دولتی طی اطلاعیهای یادآور شد به فکر این هموطنان هم هست. قیطاسی با بیان اینکه تمام بانکهای کرمانشاه به جز بانکهای سرپل ذهاب، فعال و آماده به خدمت هستند، اعلام کرد پول نقد با کامیونهای سیار به سرپل ذهاب ارسال خواهد شد. در این میان بانک سپه از اعطای وام 10 میلیونی (5 سال باز پرداخت) برای بازسازی واحدهای مسکونی با قید یک ضامن خبر داده است.
در نهایت اینکه با حضور برخی از وزیران همچون وزیر بهداشت و وزیر کشور در منطقه، وعدههای زیادی برای رفع مشکلات مردم مناطق زلزلهزده داده شده که با بالا آمدن آفتاب امروز، میزان تحقق وعدههای داده شده مشخص خواهد شد، اما نکته قابل توجه سخنی است که مجتبی نیککردار، معاون امور هماهنگی عمرانی استانداری کرمانشاه بر آن تاکید داشته و دارد و آن اینکه، در این استان به همه اقلام همچون آب، غذا، پتو، چادر، خون و... نیاز و ضروری است هموطنان در سایر استانها، مردم کرمانشاه و سایر استانهای غربی را فراموش نکنند. گفتنی است استانهایی چون ایلام و کردستان هم در این زلزله دچار خساراتی شدند.
*منبع: روزنامه جام جم؛ 1396،8،23