نسل کشی مسلمانان روهینگیا و نقش «بن لادن» بودایی ها

تابناک در گزارشی آورده است:«هیچ ملتی تاکنون این گونه در میان این همه خونسردی و سکوت بین المللی و بی خیالی دولت داخلی سرکوب نشده بود». این ها سخنان «شیخ عبدالله المعروف» روحانی مبارز اهل میانمار است. بر اساس اطلاعات دریافتی گروه‌های تندرو بودایی با حمایت دولت اتحادیه جمهوری میانمار، دسته دسته مسلمانان را قتل عام کرده ، آتش می زنند و به دریا می‌اندازند.

به گزارش تابناک، حوادث و نسل کشی اخیر در میانمار ادامه ظلم و ستم هایی است که اقلیت مسلمان میانمار در سکوت جامعه جهانی متحمل می شوند.

سازمان ملل در جدید ترین گزارش خود اعلام کرد که با افزایش خشونت ها و کشته ها از روز 20 آگوست تاکنون 146 هزار مسلمان از روهینگیا به بنگلادش فرار کردند.

میانمار (Myanmar) کشوری است در آسیای جنوب شرقی. میانمار از شمال شرقی با چین، از شرق با لائوس، از جنوب شرقی با تایلند، از غرب با بنگلادش و از شمال غربی با هند مرز مشترک دارد و از جنوب غربی با خلیج بنگال و از جنوب با دریای آندامان محصور است. 

میانمار با مساحت ۶۷۸۵۰۰ کیلومتر مربع دومین کشور بزرگ آسیای جنوب شرقی است. این کشور ۱۹۰۰ کیلومتر مرز آبی دارد. در سال ۱۸۲۴ برمه (Burma) توسط بریتانیا اشغال و ضمیمه حکومت هند، مستعمره بریتانیا شد. در سال ۱۹۳۷ بریتانیا برمه را به همراه منطقه «آراکان» (Arakan) که اکنون به آن راخین (Rakhine) نیز می‌‎گویند، مستعمره‌ای جدا از حکومت هند خواند و آن را برمه بریتانیا نام نهاد. تا اینکه در سال ۱۹۴۸ بریتانیا اجازه داد تا برمه استقلال یابد و از آن زمان به «میانمار» تغییر نام یافت. 

میانمار طبق آخرین آمار بدست آمده از جمعیتی بالغ بر ۵۵ میلیون نفر برخوردار است. ۷۰درصد میانمار بودایی هستند. در سال ۱۹۸۲ قانون حقوق شهروندی به تصویب رسید که به واسطه این قانون از میان ۱۴۴ اقلیت موجود در میانمار ۱۳۵ اقلیت حق شهروندی دریافت کردند و ۹ دسته از اقوام اقلیت از حق شهروندی محروم شدند که بزرگ‌ترین این اقلیت‌ها، قوم روهینگیا (Rohingya) است. روهینگیا ۴% جمعیت میانمار را تشکیل می‌دهند و بیشتر در ایالت راخین در سواحل غربی میانمار ساکن هستند. آمار رسمی جمعیت روهینگیا ۶ میلیون نفر است اما طبق آمار غیر رسمی جمعیت این قوم که صد در صد آن‌ها مسلمان هستند به ۸ میلیون نفر می‌رسد.

تقریبا تمام مردم روهینگیا در استان راخین واقع در ساحل غربی میانمار ساکنند. استان راخین یکی از محروم‌ترین استان‌های میانمار است و اغلب مسلمانان روهینگیا در اردوگاه‌ها زندگی می کنند و بدون اجازه دولت مرکزی اجازه خروج از استان راخین و سفر را ندارند.

به باور تاریخ دانان و گروه های فعال روهینگیا، آنان از قرن ۱۲ میلادی در مناطق فعلی اشان در میانمار ساکن شده اند.

اغلب مسلمانان روهینگیا اما حدود یکصد سال پیش بین سالهای ۱۸۲۴ تا ۱۹۴۸ در زمان حاکمیت بریتانیا بر منطقه از هند و بنگلادش به کشوری که اکنون میانمار شناخته می شود برای کار مهاجرت کردند.

در آن زمان میانمار استانی از هندوستانی محسوب می شد که تحت سیطرۀ بریتانیا بود و مهاجرت روهینگیا هم مهاجرتی داخی محسوب می شد.

روهینگیایی‌ها شهروند میانمار نیستند -در۱۹۶۲ نظامیان از طریق یک کودتا قدرت را در میانمار به دست گرفتند. همه شهروندان ملزم به داشتن کارت شناسایی ملی شدند اما به روهینگیایی‌ها فقط کارد هویتی داده شد که آنان را «خارجی» معرفی می کرد و در نتیجه امکان تحصیل و کار آنان را محدود می کرد. 

قانون شهروندی جدیدی در ۱۹۸۲این وضعیت را اسف بار تر کرد و روهینگیایی‌ها حتی جزو ۱۳۵ گروه قومی میانمار به رسمیت شناخته نشدند. قانون جدید، تسلط به یکی از چند زبان رسمی را همراه با ارائه مدارکی که نشان بدهد آنان قبل از ۱۹۴۸ در میانمار اقامت داشته اند شرط شهروندی قلمداد کرد. خیلی از روهینگیایی‌ها چنین مدارکی نداشتند چون در مراحل قبلی موفق به گرفتن آن نشده بودند. 

نتیجه اینکه از حق تحصیل، کار، مسافرت، ازدواج، دسترسی به خدمات درمانی، وهمچنین انجام مراسم و مناسک دینی محروم شدند. حتی روهینگیایی هایی که توانستند امتحان شهروندی را بگذرانند و تابعیت میانمار را کسب کنند هنوز شهروند دست دوم تلقی شده و از برخی حقوق شهروندی محروم بودند. برای مثال نمی توانند پزشک یا حقوقدان بشوند و یا اینکه به عضویت قوای سه گانه در آیند.

تقریبا هیچگاه همزیستی صلح آمیزی بین مسلمانان و غیر مسلمانان در راخین وجود نداشت. از دهه ۱۹۷۰ در چندین مرحله خشونت‌ها علیه روهینگیایی‌ها فزونی گرفت و سبب شد گروههایی از آنان از میانمار فرار کرده و به کشورهای همسایه مانند بنگلادش، مالزی، تایلند، و سایر کشورهای جنوب شرقی آسیا پناهنده شوند. بسیاری از آنان در حال فرار از میانمار مورد اذیت و آزار، تجاوز، و شکنجه ماموران امنیتی میانمارقرار گرفته و یا کشته شدند.

پاکسازی قومی - در سال ۲۰۱۶ در یک درگیری بین نیروهای پلیس مرزی و روهینگیایی‌ها ۹ نفر پلیس مرزی کشته شدند و متعاقب آن بود که مردان مسلح به روستاهای محل اقامت روهینگیایی‌ها حمله کردند. در نوامبر ۲۰۱۶ برای اولین بارجان مک کیسیک رئیس سازمان پناهندگان سازمان ملل متحد دولت میانمار را به «پاکسازی قومی» مسلمانان روهینگیایی متهم و کمیساریای عالی حقوق بشر از دولت میانمار به رهبری خانم آن سان سوچی به دلیل شیوه رفتار با اقلیت مسلمان روهینگیا به شدت انتقاد کرد. 

قبلاً و بخصوص از سال ۲۰۱۳ فعالان سازمان دیده بان حقوق بشر میانمار را متهم به پاکسازی قومی کرده بودند وکشتار‌ها را جنایت علیه بشریت نامیده بودند ولی تاکید سازمان ملل بر پاکسازی قومی نشان دهنده اوج گرفتن کشتار دسته جمعی بود.

گروههای حقوق بشر دهها مورد از به آتش کشیدن نقاط مختلفی ازایالت راخین و یا تیر اندازی مستقیم به سمت مردم غیر مسلح را به صورت مستند ثبت و گزارش کرده اند.

کشتار مردم مسلمان روهینگیا چاره ای جز مهاجرت برای آن ها باقی نگذاشته است. به طوری که، از سال ۲۰۱۲ دست کم ۱۶۸۰۰۰ روهینگیایی از میانمار فرار کردند. به دنبال خشونتی که سال گذشته در گرفت، بنا بر گزارش سازمان بین المللی مهاجرت، ۸۷۰۰۰نفر از آنان بین اکتبر ۲۰۱۶ تا ماه ژوئیه ۲۰۱۷ به بنگلادش پناهنده شده اند.

اکنون موج جدیدی از کشت و کشتارها آغاز شده که موجب فرار دسته جمعی روهینگیایی گردیده است. یکی از پر مخاطره‌ترین مسیرها برای روهینگیایی‌ها عبور با قایق و کشتی از خلیج بنگال و دریای آندامان برای رسیدن به مالزی است. بین ۲۰۱۲ و ۲۰۱۵ بیش از ۱۱۲۰۰۰ نفر این مسیر خطرناک را طی کرده اند. 

علاوه بر آن گزارش‌های سازمان ملل حاکی از آن است که ۴۲۰۰۰۰ پناهنده روهینگیایی در آسیای جنوب شرقی و بیش از ۱۲۰۰۰۰ نفر در داخل میانمار مجبور به ترک خانه و زندگی خود شده اند. در آخرین موج فرار بیش از ۱۰۰۰۰ نفر در یک قطعه زمین به صاحب مرزی که تحت هیچ حاکمیتی نیست گیر کرده اند.

همانند رویداد ۲۰۱۶، در آخرین هفته ماه اوت در یک درگیری جدید بین روهینگیایی‌ها که در حال فرار از مرز بودند ۱۲ نفر از نیروهای امنیتی میانمار کشته شدند. واکنش فوری پلیس موجب کشته شدن ۷۷ نفر روهینگیایی شد و این واقعه موج جدیدی از نسل کشی همراه با فرار دسته جمعه روهینگیایی را دامن زد. در همان زمان سخنگوی وزارت خارجه آمریکا از میانمار خواسته بود از هرگونه انتقامجویی خودداری کند. تا اول ماه سپتامبر تعداد کشته شدگان به چهارصد نفر رسید.

آن سان سوچی که ۱۵ سال از عمرش را در زندان نظامیان حاکم بر میانمار گذرانده بود در سال ۲۰۱۰ از زندان آزاد شد. وی که برنده جایزه صلح نوبل است ۵ سال پس از آزادی در انتخابات ۲۰۱۵ توانست ۸۰ درصد کل آرا را به دست آورد و ۳۴۸ کرسی در دو مجلس میانمار را از آن حزب خود -لیگ ملی برای دموکراسی- کند. اما نظامیان هنوز ۲۵ درصد کرسی‌های پارلمان را در دست دارند. 

نقش خانم سان سو چی با رئیس جمهوری برابری می کند اما طبق قانون، وی نمی تواند رئیس جمهور شود و نظامیان هنوز بسیاری از اهرم‌های قدرت را در اختیار دارند.

اکنون با اوج گرفتن درگیری ها، گزارشگر ویژه سازمان ملل در مورد میانمار خانم آن سان سوچی برنده جایزه صلح نوبل را مورد انتقاد قرار داده و گفته است او در مورد روهینگیایی‌ها کوتاهی کرده و وقت آن رسیده است که پا پیش بگذارد و قضیه را حل کند. 

با این حال، سان سو چی، رهبر «دو فاکتوی» میانمار، چهار ماه پیش در گفتگویی با خبرنگار بی‌بی سی اتهام تصفیه قومی را مردود شمرده و ادعا کرده بود که میانمار با آغوش باز روهینگیایی را که بر گردند خواهد پذیرفت!. خانم سان سوچی ادعا کرده بود که «فکر نمی کنم تصفیه قومی در حال انجام شدن باشد. به نظر من کار برد اصطلاح تصفیه قومی برای آنچه در حال وقوع است بسیار شدید است.»

به عقیده ی بسیاری، خانم سو چی جدا از وظیفه ی اخلاقی انسانی برای حمایت از مظلومان، باید به عنوان یک شخصیت حقوقی که خود ظلم دیده و با حمایت مردم موفق به کسب جایزه نوبل صلح شده، نسبت به وقایع میانمار سکوت نکند.

وی برنده جوایزی همچون جایزه صلح نوبل (۱۹۹۱)، لژیون دونور (فرمانده)، جایزه ساخاروف، نشان افتخار آزادی رئیس جمهوری، جایزه بین المللی سیمون بولیوار (از دولت ونزوئلا)، جایزه جواهر لعل نهرو را به منظور تفاهم بین المللی از دولت هند (۱۹۹۲) و جایزه اولاف پالمه شده است.

سال گذشته ملاله یوسف زای، دختر جوان پاکستانی که همانند خانم سان سوچی برنده جایزه صلح نوبل است به همراه ۱۱ نفر دیگر از برندگان جایزه صلح نوبل به خانم سان سو چی هشدار داده بودند که یک نسل کشی در راه است. در مقابل این نامه انبوهی از کابران رسانه‌های اجتماعی خواهان این شده بودند که جایزه صلح نوبل از خانم سان سوچی پس گرفته شود.

البته کمیته صلح نوبل نروژ نمی تواند و در هیچ موردی هم سابقه ندارد که جایزه صلح را از کسی پس بگیرد. توجیه کمیته این است که جایزه صلح نوبل یک تصمیم است و با اعلام آن و اعطای جایزه مسئولیت کمیته خاتمه می پذیرد. بنا بر این کمیته اختیار پس گرفتن جایزه را ندارد.

تحرکات بر ضد مسلمانان را راهبان بودایی رهبری می کنند، که می گویند اعمالشان مطابق با دستورات آیینشان است. جنبش 969 که اصلی ترین سازمان در مخالفت روهینگیا است، نام خود را از نه ویژگی بودا، شش ویژگی آموزه های او و نه ویژگی راهبان اخذ کرده است. رهبر این جنبش که راهبی به نام «آشین ویراثو» است، ظاهرا خود را «بن لادن برمه ای» خوانده است. او در یک مصاحبه گفته است که مسلمانان بسیار سریع افزایش نسل می دهند و بسیار خشن هستند. به اعتقاد او به این دلیل که «مردم برمه و بودایی ها هر روز به زحمت می افتند، از دین ملی باید محافظت کرد.»

این راهب افراط گرا یک «قانون ملی حفاظت نژادی» پیشنهاد داده است که طبق آن یک مرد غیر بودایی که خواهان ازدواج با یک زن بودایی است بایستی به آیین بودیسم درآید و از حکومت کسب اجازه کند. 

دیده‌بان حقوق بشر در بیانیه‌ای از دولت میانمار خواسته تا به ناظران بین‌المللی اجازه داده شود درباره علت این آتش‌سوزی‌ها و نقض حقوق بشر تحقیق کند.

آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل متحد نگرانی عمیق خود را از گزارش‌های مربوط به کشته شدن غیرنظامیان در میانمار ابراز داشته است. گوترش از بنگلادش خواسته تا کمک و پشتیبانی خود را از غیرنظامیانی که از خشونت‌های میانمار گریخته‌اند افزایش دهد. سازمان ملل می‌گوید ادامه برخورد نظامیان میانمار با مسلمانان می‌تواند به پاکسازی قومی منجر شود.

پاپ فرانسیس، رهبر کاتولیک‌های جهان نیز از خشونت‌هایی که مسلمانان روهینگیا را هدف قرار داده انتقاد کرده است.

این در حالی است که واتیکان در بیانه‌ای که روز دوشنبه منتشر کرده از دعوت مقام‌های میانمار از پاپ برای دیدار از این کشور در ماه نوامبر خبر داد. انتظار می‌رود پاپ با سفر به میانمار بتواند بر نحوه رفتار دولت این کشور با مسلمانان تاثیر بگذارد.

نذیر احمد حنیفی نماینده مردم در مجلس نمایندگان افغانستان در یک گفتگو با خبرنگاران گفت کشتار بی‌رحمانه مسلمانان در میانمار نمونه‌ای از نسل‌کشی‌ها و جنایات بر علیه بشریت است و سازمان‌های بین‌المللی نباید در برابر این جنایات سکوت کنند.

از سوی دیگر برخورد خشن نیروهای دولتی که مسلمانان روهینگیا می گویند در حق آنان روا داشته می شود می تواند به بستری برای افراط گرایی در استان راخین منجر شود و مورد بهره برداری گروه های افراطی اسلامگرا، نظیر طالبان قرار گیرد.

گروه طالبان با انتشار بیانیه‌ای و ضمن محکوم کردن کشتار مسلمانان در میانمار، خواستار موضع گیری جهان اسلام و نهادهای حامی حقوق بشر شد.

«ذبیح‌الله مجاهد» سخنگوی طالبان در این بیانیه‌ اعلام کرد که طالبان از کشورها، سازمان، رسانه‌ها و شخصیت‌هایی که صدای خود را علیه این «جنایت» بلند کنند، حمایت می‌کند.

بوریس جانسون وزیر خارجه بریتانیا خواستار پایان خشونت ها شده و گفته است که رفتار با روهینگیا لکه ننگی برای میانمار محسوب می‌شود. وی از دولت این کشور و همچنین آنگ سان سوچی برنده جایزه صلح نوبل خواسته که در این زمینه وارد عمل شوند.

کریستیا فریلند وزیر امور خارجه و مری کلاد بیبو وزیر توسعه بین الملل کانادا نیز طی بیانیه مشترکی اعلام کردند: اقدامات خشونت آمیز علیه مسلمانان منطقه آراکان میانمار و نقض حقوق بشر در این منطقه را به شدت محکوم می کنیم.

کمیسیون حقوق بشر اسلامی انگلیس نیز روز سه شنبه با انتشار بیانیه ای، خواستار واکنش جامعه جهانی در حمایت از مسلمانان روهینگیا در میانمار شد.

هیئتی به سرپرستی کوفی عنان، دبیر کل اسبق سازمان ملل متحد نیز به تشدید خشونت ها در میانمار و بحران مسلمانان روهینگیا واکنش نشان داد. هیئت مذکور با انتشار بیانیه ای اعلام کرد: «میانمار باید به بحران جامعه مسلمانان روهینگیا بدون استفاده از خشونت و زور، واکنش نشان دهد».

کمیسیون کوفی عنان که سال گذشته از سوی آنگ سان سوچی، رهبر میانمار، انتخاب شد تا راهکارهایی برای پایان دادن به بحران روهینگیا پیدا کند، اعلام کرده است که عاملان اصلی نقض حقوق بشر علیه مسلمانان روهینگیا باید به مجازات برسند و پاسخگوی اعمال خود باشند.

رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری ترکیه گفت که کشتار مسلمانان میانمار را به شدت محکوم کرده و این رویداد تلخ را از مراجع بین المللی از جمله سازمان ملل پیگیری می کند.

وی روز سه شنبه در واکنش به خبر کشتار مسلمانان در میانمار افزود: متاسفانه جهان در قبال مساله جنایت علیه مسلمانان در میانمار ساکت مانده است و جهانیان این فاجعه را نه می بینند و نه می شنوند.

وی حادثه اخیر کشتار و اخراج مسلمانان میانماری در بنگلادش نیز حادثه ای بسیار دردناک دانست و بیان کرد: متأسفانه حدود سه هزار مسلمان در تنگنا قرار گرفته و حتی زمینه مرگ آنها به گونه ای فراهم شده است. 

وزارت امور خارجۀ افغانستان نیز کشتار مسلمانان را در میانمار نکوهش می‎کند و آن را جنایت بشری می‌داند.

همچنین، اتحادیه اروپا امروز ضمن درخواست برای دسترسی کامل به اقلیت مسلمان روهینگیا به منطور ارسال کمکهای بشردوستانه به آنها از دولت میانمار خواست تا به بدرفتاری و خشونت بر ضد مسلمانان پایان دهد.

خواجه محمد آصف، وزیر امور خارجه پاکستان حمایت خود را از درخواست سازمان همکاری اسلامی برای اقدامی سریع و موثر با هدف پایان دادن به نقض گسترده حقوق بشر علیه مسلمانان بی گناه و بی دفاع روهینجا اعلام کرد.

حسن روحانی رئیس جمهور کشورمان نیز در واکنش به کشتار مسلمانان در میانمار گفت: دولت میانمار به جنایات وحشیانه علیه مسلمانان پایان دهد.

این درحالیست که پخش تصاویر کشتار مسلمانان میانمار به دست بودائیان طی روزهای اخیر که به طرز مشکوکی از جانب رسانه‌های جریان اصلی جهان نادیده گرفته شده است لزوم توجه جدی و همت کشورها و سازمان‌های اسلامی برای حمایت از مسلمانان فراموش شده میانماری را می‌طلبد.

تابناک/15شهریور96