نمره نهادهای امنیتی در مهار داعش، عالی است. تروریست ها با این اقدامات می خواستند پیروزی بزرگ ملت ایران و مشارکت بی نظیر اهل سنت در انتخابات را تحت تأثیر قرار بدهند.
روزنامه ایران در گفت وگو با حجت الاسلام علی یونسی دستیار ویژه رییس جمهوری، نوشت: نمره نهادهای امنیتی در مهار داعش، عالی است. تروریست ها با این اقدامات می خواستند پیروزی بزرگ ملت ایران و مشارکت بی نظیر اهل سنت در انتخابات را تحت تأثیر قرار بدهند.
در گزیده ای از این گفت وگو آمده است: حوادث تروریستی 17 خرداد تهران، نخستین اقدام جدی داعش در ایران بوده است؛ آن هم پس از سال ها تلاش بی وقفه و اعزام گروه های متعدد که هر یک در تور نیروهای امنیتی و نظامی گرفتار آمده اند. اما حجت الاسلام علی یونسی، معتقد است که حوادث تروریستی تهران، نه به لحاظ نظامی و نه تبلیغاتی، واجد ارزشی نبوده است. وزیر اطلاعات دولت اصلاحات، با اشاره به حملات 11سپتامبر، معتقد است که نیروهای امنیتی و اطلاعاتی ایران، کارنامه به مراتب ممتازی در تأمین امنیت کشور و شهروندان خود دارند که حوادث اخیر نمی تواند بر آن خدشه ای وارد کند. یونسی که اکنون دستیار ویژه رئیس جمهوری در امور اقوام و اقلیت های دینی و مذهبی است، درباره رویکرد اهل سنت ایران نسبت به وقایع منطقه و تهران نیز معتقد است ریشه پیوندهای اجتماعی، ملی، مذهبی و دینی در ایران عمیق‌تر و پایدارتر از آن است که داعش بتواند خللی در آن ایجاد کند. آنچه در ادامه می‌خوانید، بخش نخست گفت‌و‌گو با حجت‌الاسلام یونسی در تحلیل حوادث تروریستی اخیر است. تحلیل‌های او درباره رویکرد اهل سنت ایران نسبت به وقایع منطقه و حوادث تروریستی اخیر را در شماره آتی خواهید خواند.
** واکنش ها به حوادث تروریستی اخیر نشان می دهد که مردم انتظار چنین رویدادی را نداشتند. به نظر شما ریشه های حیرت یا غافلگیری مردم چیست؟
مردم همیشه از اتفاقاتی که رخ داده می پرسند، اما از آنچه که رخ نداده، چیزی نمی پرسند. واقعیت این است که تروریست ها بسیار تلاش می کردند برنامه هایی به مراتب مهم تر از این دو حادثه را در ایران انجام دهند که به همت نیروهای امنیتی و اطلاعاتی، همه آنها خنثی می شد. این طور نیست که عملیات داعش در ایران حالا شروع شده باشد، بلکه تلاش ها برای ضربه به مردم ایران از چند سال پیش شروع شد. حتی پیش از داعش، گروه های تروریستی بین المللی وابسته به جریان کلان تکفیری و وهابی همچون القاعده یا گروه هایی چون جندالله و فرقان، تلاش کردند حوادث تروریستی در ایران انجام دهند. به عبارت دیگر جریان های تروریستی تکفیری بدون استثنا ضد جمهوری اسلامی بودند و همه آنها یا عملیات مهمی انجام دادند، یا می خواستند عملیات مهمی انجام بدهند و موفق نشدند. عملیاتی که موفق به انجام آن نشدند، به مراتب مهم‌تر از عملیاتی بود که موفق به انجام آن شده‌اند. داعش هم به نوبه خود یک پدیده متصل به این جریان و مولود آن است.
** این گروه‌ها در بسیاری از کشورهای منطقه، حتی کشورهایی که به نوعی از این گروه ها حمایت می کردند هم عملیات های گسترده ای انجام دادند. دلایل ناکامی های این گروه‌های تروریستی در ایران چیست؟
جمهوری اسلامی موفق ترین کشور در مقابله و مهار تروریسم است. این امر چند دلیل دارد؛ نخست اینکه جمهوری اسلامی برآیند انقلاب است، ثانیاً اینکه در یک جنگ گسترده و وسیع پیروز شده است، سوم اینکه جمهوری اسلامی برآیند پیروزی بر صدها گروه تروریستی داخلی است. جمهوری اسلامی، گروه‌های تروریستی را شکست داده و اکثر قریب به اتفاق گروه‌هایی که در داخل کشور فعال بودند، محو شده و اکنون به یک جریان تاریخی تبدیل شده‌اند. بنابراین، طبیعی است که سازمان های اطلاعاتی و امنیتی چنین کشوری با این تجربه گسترده، موفق ترین کشور در مقابله با تحرکات تروریستی باشند. هنگام وزارت من، بارها سازمان‌های امنیتی دنیا اعتراف می کردند که ایران قوی ترین سازمان ضدتروریستی را دارد و از ما کمک می‌خواستند. به همین دلیل وقتی که رئیس دولت اصلاحات به کشورهای فرانسه و آلمان سفر کردند، سازمان های اطلاعاتی و امنیتی آنان از ما کمک می خواستند که بتوانند امنیت میهمان را تأمین کنند.
** برخی معتقدند که داعش پس از وقوع بحران در سوریه متولد شد. نظر شما چیست؟
پس از خروج امریکا از عراق، این کشور عملاً در اختیار گروه‌های تروریستی قرار گرفت. داعش، محصول این گروه های تروریستی تجزیه طلب است که بعد از خروج امریکا، ابتدا در عراق و سپس در سوریه مستقر شدند. اما در این مرحله از حیات تروریسم، این گروه ها هدف اول خود را ایران قرار دادند، درحالی که در گذشته یعنی در اوج فعالیت القاعده، ایران هدف دوم آنان بود.
** چرا ایران به عنوان هدف نخست آنان مطرح شد؟
پس از آنکه این جریان تروریستی بخش زیادی از عراق را تصرف و بخش های زیادی از سوریه را هم تفکیک کرد، به سراسر جهان فراخوان دادند، گروه های تروریستی را در این مناطق جمع کردند و یک دولت تشکیل دادند. داعش که خود را «دولت اسلامی عراق و شام» می خواند، با این نیروها و با تکیه بر مناطقی که در آشوب عراق و سوریه تصرف کرده بود، یک خلافت اسلامی تشکیل داد و می رفت که کل خاورمیانه، عراق و سوریه و بعداً عربستان و جاهای مختلف را در اختیار بگیرد. در این مرحله، این ایران بود که در عراق و سوریه مقابل آنان محکم ایستاد؛ در حالی که عربستان کمک می کرد، حتی ترکیه در مقاطعی کمک می کرد یا بسیاری از کشورهای غربی به آنان کمک می کردند، اما بعد که متوجه اشتباه خود شدند، اینها را به زعم خود به گروه های میانه رو و تندرو تقسیم کرده و این بار به تروریست هایی که میانه رو می‌خواندند کمک می کردند.
** شما درحالی به جنگ ایران علیه داعش اشاره می‌کنید که برخی معتقدند عملیات داعش در ایران، نشان دهنده تغییر فاز این گروه تروریستی نسبت به ایران است، اما شما معتقدید که فاز از ابتدا همین بوده است.
این تغییر فاز آنان نیست، بلکه اتفاقاً فاز پایانی آنان است. داعش در سوریه و عراق نفس های آخر خود را می کشد و در حال تحمل شکست های نهایی خود از جمهوری اسلامی ایران است، می خواهند با این اقدامات به خودشان روحیه بدهند. طبیعی است که وقتی دغدغه ای به نام حفظ دولت خودخوانده خود نداشته باشند، در منطقه پخش شوند و برنامه ریزی آنان برای انجام عملیات تروریستی در ایران وسایر کشورها نیز بیشتر می شود. در این شرایط، ممکن است عملیات محدودی در مناطقی داشته باشند، اما این نشان دهنده شروع فاز جدید از سوی آنان نیست، بلکه نشان دهنده پایان کار آنان است.
** عملیات داعش در تهران، به لحاظ نظامی و سیاسی چه جایگاهی دارد؟
کار آنان از نظر نظامی هیچ اهمیتی ندارد. برخی می گویند آنان وارد مجلس شدند، درحالی که این طور نیست. آنان فقط وارد بخش اداری مجلس شدند که تردد به آن کار بسیار ساده ای است. اینکه نگهبان این بخش را به رگبار ببندند تا وارد شوند، برای هر تروریستی امکانپذیر است. نکته مهم اینکه در جریان به هلاکت رساندن این تروریست ها، حتی یک نفر از نیروهای امنیتی ما شهید نشد. همه شهدای این حادثه مربوط به لحظات اول است و بعد از اینکه نیروهای امنیتی وارد شدند، آنان نتوانستند کار دیگری از پیش ببرند، حتی موفق نشدند فرار کنند یا از نیروهای امنیتی ما شهید بگیرند تا در نهایت به هلاکت رسیدند. اگر مشابه این عملیات در هر جای دیگر دنیا اتفاق می افتاد، کل کشور متلاطم می شد، اما در این حادثه، با فاصله کمتر از صد متر از محل درگیری نیروها با تروریست ها، مجلس کار خود را انجام می داد. درباره عملیات حرم امام(ره) نیز باید گفت هر کسی می تواند به سادگی تا نزدیکی های حرم برود و اصلاً کسی بازرسی نمی شود. اما تروریست ها وقتی هم که نزدیک حرم شدند، نتوانستند کمربند انفجاری را وارد کنند و همان جا به هلاکت رسیدند. به گمان من، تروریست ها عملیات خود را برای 14 خرداد طراحی کرده بودند تا از مردم کشته بیشتری بگیرند و از مردم و امام انتقام بگیرند، اما اینکه چرا با تأخیر انجام دادند، شاید دلایل فنی داشته یا اشتباه محاسباتی داشتند. البته اینها سؤالاتی است که قطعاً سازمان‌های امنیتی برای آنها پاسخ دارند.
** اما مردم با توجه به اطمینانی که به نیروهای امنیتی داشتند، اصلاً انتظار وقوع چنین حوادثی را در تهران نداشتند.
اتفاقاً در صحنه حادثه تهران، شاهد بودیم که مردم خیلی عادی با موضوع برخورد کردند. سوابق نشان می دهد اگر هر جای دیگری از دنیا چنین حادثه‌ای افتاده، مردم آن مناطق با چه وحشتی روبه رو شده اند، اما در تهران جز شهروندانی که در صحنه بودند، سایرین واکنشی از خود که حاکی از نگرانی زاید باشد، نشان ندادند. ریشه این امر هم به این مسأله باز می گردد که اساساً ایران کشوری نیست که این مسائل برای شهروندانش تازگی داشته باشد. در گذشته مردم، رئیس جمهوری، نخست وزیر، رئیس قوه قضائیه و نزدیک به 15 هزار هموطن خود را در فعالیت ها و عملیات های تروریستی معاندین از دست دادند. عکس العمل مردم نشان داد که مردم به هیچ وجه نترسیدند، آن هم در شرایطی که هدف اصلی گروه های تروریستی ترساندن مردم و اعلام وجود و اعمال قدرت بود، اما آنان نتوانستند خللی به وضعیت عادی زندگی مردم و شهر وارد کنند.
توصیه ام به عنوان یک فردی که تجارب امنیتی دارد، به مردم این است که به شایعات توجه نکنند. مردم عزیز تردید نکنند این عملیات به دست دشمن ایران یعنی داعش و با هدف سلب امنیت و اعتماد ملی و عمومی انجام شده است. از سویی عملکرد سازمان های امنیتی، از قبیل وزارت اطلاعات، سپاه پاسداران، و نیروی انتظامی، در برخورد قاطع با تروریست های داعش، شایسته تقدیر است. به اعتقاد من اگر چنانچه این گروه تروریستی یعنی داعش، 100 عملیات تروریستی طراحی کرده باشد و نیروهای امنیتی ما 70 درصد آن را خنثی می کردند، نمره این سازمان های امنیتی عالی بود و این در حالی است که می بینیم در کشور، تاکنون بیش از 90 درصد علملیات های تروریستی این گروه های تروریستی خنثی شده است و لذا با این عملکرد، نمره نهادهای امنیتی ما واقعاً عالی است.
**در کشورهای دیگر داعش مراکز غیرسیاسی همچون فرودگاه ها یا میادین را انتخاب می کنند، اینجا در تهران مراکز سیاسی را انتخاب کردند؟ به لحاظ زمانی نیز، بفرمایید چرا این عملیات تنها چند هفته بعد از انتخابات صورت گرفت؟
آنان تاکنون ده ها گروه را برای کشتار مردم فرستاده اند، اما موفق نشدند. اما اینکه چرا این مکان‌ها و چرا این زمان؛ حرم جزو مراکز عمومی و عادی است. اما آن بخش مجلس که مورد حمله قرار گرفت؛ هم بخش اداری است که همیشه جمعیت زیادی در آن حضور دارد، هم ورود به آنجا راحت است و هم بازتاب زیادی دارد. مردم عادی از سراسر کشور در این سالن جمع می شوند تا با نمایندگان خود ملاقات کنند؛ چنانکه دیدیم کرد، لر و بلوچ در میان شهدا هستند. هرچند معتقدم که اگر ماه رمضان نبود که به طور طبیعی مسافرت مردم در این ماه کم می شود، جمعیت این بخش مجلس بیشتر می بود و شهدا نیز می توانست بیشتر باشد. بنابراین، این عملیات از نظر نظامی هیچ اهمیتی ندارد، فقط به دلیل اتصال به مجلس، به آن بخش هم مجلس گفته می شود، در حالی که آن بخش اداری است. برخی می گویند داعش توانست از مجلس ایران فیلم ارسال کند، درحالی که این، بخش اداری است که به دلیل اتصال به صحن پارلمان، اسم آن هم مجلس است، درحالی که امکان فنی وجود نداشت که بتوانند از موانع پیش بینی شده عبور کنند و وارد پارلمان شوند. ورود به این بخش به لحاظ نظامی اساساً اهمیت چندانی ندارد و نباید به پای قدرت تروریست ها نوشت.
** آینده داعش را چطور می بینید؟ آیا آنان می توانند اقدامات تروریستی دیگری در ایران انجام دهند؟
داعش به‌عنوان یک دولت خودخوانده، عملاً فروپاشیده و ماه های آخر حیات خود را در منطقه می گذراند. ضمن اینکه تجربه عراق و سوریه، برای همیشه منطقه را از تکرار چنین خلافت خودخوانده ای بیمه کرده است. اما ممکن است گروه ها و دسته های باقی مانده از آنان در جاهای دیگر آتش جنگ راه بیندازند. بنابراین، تا مدت ها نا امنی در منطقه خواهد بود. زیرا وقتی لانه زنبور متلاشی شد، زنبورهای تروریست همه جا پخش می شوند. اما در ایران، اوج اقدام داعش در کشور ما، همین بود که اتفاق افتاد.
*منبع: روزنامه ایران، 1396.3.22
نظر شما
