وجود ظرفیت سیاسی بالا، تحمل پذیری و نگاه مدرن مردم ایران به جهان پیرامونی، ایران را در بلند مدت به نقطه اتکایی برای جهان آزاد تبدیل خواهد کرد.
پایگاه خبری خبرآنلاین در یادداشتی نوشت: وجود ظرفیت سیاسی بالا، تحمل پذیری و نگاه مدرن مردم ایران به جهان پیرامونی، ایران را در بلند مدت به نقطه اتکایی برای جهان آزاد تبدیل خواهد کرد.
در ادامه این یادداشت به قلم متین مسلم، می خوانیم: می توانیم قبول نکنیم !و این عدم مقبولیت البته چیزی از واقعیت کم نمی کند. اما وجود ظرفیت سیاسی بالا، تحمل پذیری و نگاه مدرن مردم ایران به جهان پیرامونی، ایران را در بلند مدت به نقطه اتکایی برای جهان آزاد تبدیل خواهد کرد.
اهمیت انتخابات ریاست جمهوری جمعه گذشته ایران، تنها در نتیجه تقریبا قابل پیش بینی آن خلاصه نمی شود.بیش از اعلام موافقت مردم با تمدید اجاره 4ساله کاخ ریاست جمهوری توسط حسن روحانی، این تحولات و وقایع پیش از انتخابات بود که توجه بسیاری از تحلیل گران امور ایران را به سوی خود جلب کرد.کم نیستند ناظرانی که معتقدند وقایع اخیربه خوبی نشان میدهد جامعه ایرانی، آنهم در منطقه یی متفاوت و به شدت پر آشوب، در سطح و عمق دچار تحولی دمکراتیک و جهشی بنیادین شده که باید این تحول و جهش را جدی گرفت. آنهم در خاورمیانه یی که کوچکترین خواست اجتماعی و یا تحول سیاسی با خشونت سیستماتیک سرکوب می شود.در یک تحلیل موضعی و نه چندان دقیق شاید ظرفیت سیاسی و اجتماعی موجود در جامعه ایران و نتایج حاصله ازآن دقیقا منطبق با پاره یی معیار های جهان غرب نباشد.اما چنین برداشت غیر دقیق ونا مستندی اگر مفروضا به مبنایی برای ارزیابی این جامعه تبدیل شود! بی محابا و به غایت کاری اشتباه والبته شکست اخلاقی سختی را مرتکب خواهیم شد.
از نقطه نظر فهم استراتژی های پایداردر جامعه شناسی سیاسی ، میان تحولات دمکراتیک جامعه ایران در مقایسه با سنت های محافظه کارانه حاکم بر کشور های خاورمیانه عربی، شاید بتوان حکومت های منطقه (به ویژه خلیج فارس)را با معیار های کاملا کلاسیک نظام هایی با ثبات توصیف کرد.اما این پایداری و ثبات ؛ زمانی که به حوزه های عمومی و لایه های پنهان اجتماع عربی تسری معنایی و مصداقی پیدا می کند،نه احتمالا بلکه دقیقا شرایط و نتایج بسیار متفاوت و نگران کننده یی را در برابر همه ما قرار می دهد. شرایطی که هرگونه خوشبینی نسبت به ثبات آتی جهان عرب را با ناامیدی مواجه می کند. بیشتر به این دلیل که ایجاد امنیت و ثبات پایدار در جهان عرب با تکیه بر دو مولفه مدرن '1- خواست و اراده جامعه .2- ظرفیت و تحمل پذیری حاکمیت' تقریبا پدیده های شناخته شده و قابل قبولی تلقی نمی شوند. هیچ دلیل قانع کننده یی هم در دست وجود ندارد تا باور کنیم فرآیند چنین پذیرشی در نهاد های عمومی اعراب آغاز شده است.
یک مقام ارشد وزارتخارجه عمان و نزدیک به یوسف بن علوی و منتقد جهان عرب که مایل به افشای نام خود نیست می گوید' ما با پذیرش معکوس واقعیات از سوی رهبران عرب روبرو هستیم. بهار عربی برای طبقه حاکمه بیش از روشنگری به انسداد سیاسی جامعه، تزریق پول و نشان دادن اسلحه ختم گردید. ناراضایتی آشکارمردم به خشم پنهان آنها تبدیل شده و این بسیارخطر ناک است'.
دیدگاه این مقام عرب تا حد زیادی منعکس کننده واقعیت نهفته در امت عربی ست. فقدان 3 مولفه ی' ظرفیت پالایش دمکراتیک نهاد قدرت'؛ 'نبود زمینه افزایش ظرفیت مشارکت های عمومی ' و نهایتا 'ضعف روشنفکران و کنشگران در تحلیل چرایی گسست های سیاسی و اجتماعی ' شاید وضعیت نسبتا آرامی را موجب شده باشد اما به غایت جامعه ملتهب و نهان اعراب را به غایت خطرناک کرده است. اما آنچه این خطر را نگران کننده تر کرده، ترس غرب ازپذیرش هرگونه تحول در جهان عرب به دلیل بی ثبات شدن منطقه و عدم کنترل عواقب آن بر منافع غرب است. نگاهی که عملا به نوعی محافظه کاری کاسبکارانه و سیستماتیک در جهان عرب منجر شده است. گذر مسامحه گونه از فساد،خشونت و فضا ی بسته و غیر دمکراتیک خاورمیانه ، دیر یا زود همه ما را با بی ثباتی سیاسی شدید تری روبرو خواهد کرد که امروز از آن چشم پوشانده می شود.به قول آ ن مقام عرب' هیچکس قادر نیست هیچ چیز را تضمین کند'.
این مولفه های تئوریک به خوبی تفاوت های یک جامعه گسترده در خاورمیانه با جامعه ایرانی را نشان میدهد،واینکه چرا مردم ایران در مقایسه با سایر ملل همجوار همواره راهی متفاوت و شاید طولانی تر را برای فائق آمدن بر مشکلات خود برگزیده اند. می توانیم قبول نکنیم !و این عدم مقبولیت البته چیزی از واقعیت کم نمی کند اما وجود ظرفیت سیاسی بالا و تحمل پذیری جامعه ایرانی و نگاه مدرن مردم ایران به جهان پیرامونی، ایران را در بلند مدت به نقطه اتکایی برای جهان آزاد تبدیل خواهد کرد. گرچه این نگاهی امید وار کننده است،اما زمانی که درک واشنگتن از تحول در خاورمیانه محدود به دیدگاه های رئیس جمهورترامپ شده که صورتی وارونه از مدرنیسم و توسعه سیاسی ارائه می دهد، باید باور کنیم حتما یک جای کار عیب دارد.
متاسفانه ترامپ فارغ از مخاطرات سیاسی ناشی از عدم درک نتایج نبود آزادی های سیاسی و مدنی درکشور های خاورمیانه ،خطاب به رهبران عرب حاضر در نشست ریاض تلویحا و تصریحا اظهار داشت '' سبک زندگی شما برای ما مهم نیست. (که منظور او بیشتر فقدان دمکراسی و آزادی در جهان عرب است).درامارات ساختمان های زیبا از فولاد و شیشه وجود دارد و عربستان بیابان ها را سر سبز کرده. این تحولی بزرگ و خیلی خوب است!
*منبع: پایگاه خبری خبرآنلاین/2 خرداد 96
نظر شما
