بانكداري ايراني -بانکها طبق دستور العمل بانک مرکزی و سازمان بورس برای شفاف سازی باید نرخ حق الوکاله خود را به سپرده گذاران و مشتریان خود اعلام کنند تا هم بانکداری بدون ربا عملی شود و هم سهامداران و سپرده‌گذاران از عملکرد بانک آگاهی داشته باشند.
بانكداري ايراني -بانکها طبق دستور العمل بانک مرکزی و سازمان بورس برای شفاف سازی باید نرخ حق الوکاله خود را به سپرده گذاران و مشتریان خود اعلام کنند تا هم بانکداری بدون ربا عملی شود و هم سهامداران و سپرده‌گذاران از عملکرد بانک آگاهی داشته باشند. به گزارش بانکداری ایرنی ، نرخ حق الوکاله از شهریور سال 94 با مصوبه هیات مدیره هر بانک و بر مبنای بسته سیاستی نظارتی بانک مرکزی از رقم 2.5 درصد به 3 درصد اقزایش پیدا کرد اما این افزایش 0.5 درصدی اهمیت چندانی ندارد بلکه آنچه مهم است عملکرد بانکها در این حوزه است.
در واقع حق الوکاله مبلغی است که بانک ها در چارچوب بانکداری اسلامی و بدون ربا در قبال بکارگیری منابع سپرده‌گذاران از آنان دریافت می کنند. و حق وکالت بانک در مورد حساب های سپرده گذاران است. دریافت 3 درصد حق الوکاله بابت هزینه هایی است که بانک برای عملیات بانکی انجام داده و به صورت درصدی از متوسط سپرده های سرمایه گذاری بدست می آید که این سقف این درصد توسط شورای پول و اعتبار مشخص می شود.
موضوع این است که حق الوکاله در صورت های مالی بانک ها نشانگر بخش درآمدی آنهاست.هر چقدر در صورت های مالی یک بانک رقم حق الوکاله مثبت و رقم بالاتری درج شده باشد، به این معنی است که میزان حق الوکاله قانونی خود را تقریبا تا حد ممکن دریافت کرده اند.
اما بانک هایی که نرخ موثر حق الوکاله آنها پایین باشد سهم کمتری از آنچه که به عنوان حق الوکاله از درآمد های مشاع مستحق دریافت آن هستند را می گیرند که این خود نشان دهنده این است که بانک ها در مدیریت تسهیلات و سرمایه گذاری ها و ... خوب عمل نکرده و نتوانسته است با توجه به منابعی که داشته سود مشاع کافی بدست بیاورد.
برخی بانک ها نیز ممکن است در صورت های مالی خود کمترین میزان نرخ حق الوکاله موثر و منفی ارایه کرده باشند که منفی بودن این نرخ به این معناست که این بانک ها هیچ مبلغی را برای حق الوکاله خود از درآمد های مشاع دریافت نکردند. بلکه بخشی از درآمد سهم مشاع خود را از دست داده است.
چنانچه بانکی بیشتر از سود قطعی به سپرده گذاران سود پرداخت کرده باشد. در این صورتحق الوکاله موثر پدید می آید. با توجه به اینکه حق الوکاله به عنوان درآمد بانک ها محسوب می شود، حق الوکاله واقعی که بانک دریافت می کند را حق الوکاله موثر می گویند.
حال برای روشن شدن مساله و به عنوان مثال از عملکرد بانکها در سال 92 که نرخ حق الوکاله 2.5 درصد بود جدولی تهیه شده است تا مشخص شود که بانکها از همه امکانات خود استفاده نمی کنند.
در جدول بالا تنها 4 بانک حق الوکاله خود را بطور کامل دریافت کردند ، اما بانک هایی که نرخ موثر حق الوکاله آنها پایین می باشد سهم کمتری از آنچه که به عنوان حق الوکاله از درآمد های مشاع مستحق دریافت آن هستند را می گیرند که این خود نشان دهنده این است که بانک ها در مدیریت تسهیلات و سرمایه گذاری ها و ... خوب عمل نکرده و نتوانسته است با توجه به منابعی که داشته سود مشاع کافی بدست بیاورد.
برخی از بانکها نیز در سال 92 که به عنوان مثال ارائه شده دارای حق الوکاله موثر منفی هستند که منفی بودن این نرخ به این معناست که این بانک ها هیچ مبلغی را برای حق الوکاله خود از درآمد های مشاع دریافت نکردند. بلکه بخشی از درآمد سهم مشاع خود را از دست داده است.
نظر شما
