بانكداري ايراني - وقتی از بانکداری الکترونیک سخن می‌گوییم هنگامی است که یک عملیات بانکی را انجام می‌دهیم. پرداخت الکترونیک هم زمانی است که یک کالا یا خدمتی گرفتیم و در مقابل آن می‌خواهیم یک پرداخت الکترونیک را انجام می‌دهیم.
بانكداري ايراني - گاهی اوقات کلمه بانکداری الکترونیک مترادف با پرداخت الکترونیک به کار گرفته می شود. در حالیکه این دو واژه مترادف هم نیستند و تفاوت های زیادی با هم دارند.
به گزارش بانكداري ايراني ، نمی‌توانیم مرز مشخصی میان بانکداری و پرداخت الکترونیک در نظر بگیریم. تجربه نشان داده است آنچه را که تاکنون بانک‌ها به عنوان فناوری اطلاعات به کار گرفته‌اند تا بتوانند عملیات بانکی را از حالت کاغذی جدا کرده و خدمات بانکی را به صورت اینترنتی یا تلفنی انجام داده‌اند، بانکداری الکترونیک تلقی کردند. وقتی تکنولوژی وارد شد بانک‌ها تصمیم گرفتند اتوماسیون بانکی تشکیل دهند. با این وضعیت همان برنامههایی را نوشتند که بانکداری سنتی انجام می‌داد. در نتیجه بعد از مدتی بانک‌ها به این فکر افتادند که در مبادله پول هم فعالیت داشته باشند و از اینجا فرهنگ پرداخت الکترونیک به وجود آمد.
ارائه خدمات مختلف در بازار الکترونیکی و سهولت دستیابی به اطلاعات موردنیاز، زمینه‌ساز اصلی بانکداری الکترونیک بوده است.
وقتی از بانکداری الکترونیک سخن می‌گوییم هنگامی است که یک عملیات بانکی را انجام می‌دهیم. پرداخت الکترونیک هم زمانی است که یک کالا یا خدمتی گرفتیم و در مقابل آن می‌خواهیم یک پرداخت الکترونیک را انجام می‌دهیم.
مرزبندی میان بانکداری و پرداخت الکترونیک بسیار سخت است. بانکداری و پرداخت الکترونیک زمانی اتفاق می‌افتد که ما از انتقال ارزش حرف می‌زنیم؛ حال ممکن است این ارزش پول باشد یا طلا و خدمت و حتی یک لایکی که در شبکه‌های اجتماعی برای دوستانتان ارسال می‌کنید. بنابراین پرداخت به معنای انتقال هر نوع ارزش از یک NTT به یک NNT دیگر است. بانکداری هم آن مرجعی است که انتقال ارزش‌ها را مدیریت می‌کند.
جالب است بدانید در دنیا تفاوت میان پرداخت و بانکداری الکترونیک اهمیتی ندارد. به عنوان مثال، در آمریکا فدرال رزرو هم در حوزه بانکداری الکترونیک و هم در حوزه پرداخت الکترونیک قانونگذاری می‌کند. بنابراین هر شخصی می‌خواهد در این دو حوزه فعالیت کند، می‌داند که با فدرال رزرو سر و کار دارد. در استرالیا هم مانند آمریکا یک نهاد مشخص- یعنی بانک مرکزی- برای همه بخش مربوطه قانونگذاری می‌کند. در ایران اما اینطور نیست و جریان بسیار متفاوت است.
در حال حاضر دو بانی برای بانکداری و پرداخت الکترونیک وجود دارد. برای فعالیت در بانکداری الکترونیک باید با بانک مرکزی گفت و گو داشته باشید و تابع قوانین این نهاد باشید، برای پرداخت الکترونیک باید با شاپرک در ارتباط باشید. جایی که از کارت اعتباری استفاده می‌کنیم پرداخت الکترونیک و جایی که شماره حساب استفاده می‌کنیم، بانکداری الکترونیک است. البته باید گفت عده‌ای به اشتباه تجارت الکترونیک را با پرداخت و بانکداری الکترونیک یکسان می‌دانند. وقتی می‌خواهید ارزشی را انتقال می‌دهید راه‌هایی پیش رو دارید؛ مثلا باید از اطلاعات کارت اعتباری در درگاه‌های پذیرش استفاده کنید- حال این درگاه می‌تواند موبایل باشد یا بانک یا خودپرداز.
با این وجود دستورالعمل کارت به کارت بانک مرکزی معادلات را بر هم می‌زند. به عبارت ساده‌تر جالب است بدانید بانک مرکزی نهادی است که دستورالعمل تراکنش انتقال کارت به کارت را برای بانک‌ها تدوین کرده است! یعنی اینکه همه ما ابتدا تصور می‌کنیم برای انتقال وجه و کارت به کارت باید با شاپرک گفت و گو کنیم، اما باید به سراغ بانک مرکزی برویم. همچنین ATMها نیز بسیاری از معادلات را بر هم می‌زند؛ یعنی سرویس بانکی به حساب می‌آمد اما برای هر عملی باید از کارت استفاده می‌کردیم. دوباره اگر بخواهیم تعریف درستی ارائه دهیم باید بگوییم که هر گاه با پول سر و کار داریم بانکداری الکترونیک است و هر جایی که اطلاعات کارت وارد می‌شود پرداخت الکترونیک است. قطعا این تعریف کامل نیست، اما آنچه وجود دارد همین سیگنال را به ما می‌دهد که اینطور تعریف کرد. ممکن است بگوییم شاپرک همان بانک مرکزی است، اما در عمل با هم متفاوت هستند. گاهی اوقات دعواهای نظارتی و اجرایی دارند و گاهی اوقات تضاد و تناقض منافع گریبان گیرشان است.
به طور کلی گاهی اوقات پرداخت و بانکداری الکترونیک با یکدیگر هم پوشانی دارند و یک سری ابزارها و کانال‌ها در آن مشترک هستند. در حال حاضر کارت ابزار مشترکی میان پرداخت و بانکداری الکترونیک به حساب می‌آید.
اگر پرداخت الکترونیک را از شاپرک جدا کنیم ابزارهایی به وجود می‌آید. برای مثال، در تهران، مشهد، اصفهان و کرمان کارت شهروندی وجود دارد و در بعضی مناطق موبایل‌‍‌های NFC هم جایگزین شده است. حتما در آینده‌ای نزدیک پرداخت از کارت‌ها جدا خواهد شد. در حال حاضر سبک زندگی طوری است که ارزش انسان‌ها به کارت اعتباری شان است که در آینده‌ای نزدیک ارزش انسان‌ها به حضورشان ارتباط دارد.
پیشرفت تکنولوژی باعث از بین رفتن کارت خواهد شد. در 8 تا 10 سال آینده NFC را خواهیم داشت. وقتی میزان سرمایه‌گذاری‌های که شرکت‌هایی مانند اپل، گوگل و سامسونگ را بررسی می‌کنیم، نتیجه این است که آنها در 10 سال پیش رو روی ابزار پرداخت NFC سرمایه گذاری خواهند کرد. به طور کلی ما باید NFC را کارت بدانیم. در آینده‌ای نزدیک بخشی از پرداخت‌‌های را شیوه پرداخت مستقیم پوشش خواهد داد و علاوه بر آن هوش مصنوعی‌ها هم به زودی وارد گود پرداخت‌ها می‌شوند
به نظر می رسد با توجه به پیشرفت هایی که در سالیان اخیر در صنعت بانکداری و پرداخت الکترونیک اتفاق افتاده است دیگر نمی توان در خیلی از موارد تفاوت زیادی بین این دو واژه قائل شد.
بانکداری الکترونیک هنگامی اتفاق می افتد که کاربر اقدامی مانند انتقال وجوه یا دریافت موجودی انجام دهد و پرداخت الکترونیک هنگامی است که کاربر در ازائه دریافت سرویس و خدمتی هزینه ای را پرداخت کند.
در سال های اخیر ابزاری مانند کارت ها و اخیراً موبایل تبدیل به ابزاری مشترک بین بانکداری الکترونیک و پرداخت الکترونیک شده اند و همین موضوع موجب ایجاد هم پوشانی بین کانال های بانکداری الکترونیک و ابزار پرداخت الکترونیک شده است.
دستگاه های خود پرداز هم از آن جمله ابزار هستند که طبق تعریف بالا هم در زمره ابزار پرداخت الکترونیک می گنجند و هم جز کانال های بانکداری الکترونیک هستند.
نظر شما
