روزنامه آفتاب یزد در گزارشی، نوشت: واپسین روزهای اسفند در حال سپری شدن است و این روزها بوی بهار دلانگیز به مشام میرسد، اما در این روزهای باقی مانده برخی از نوجوانان و جوانان با مواد محترقه و منفجره به استقبال نوروز و بدرقهکردن آخرین سهشنبه سال، پیش از فرا رسیدن آن رفتهاند.
گزیده ای از این گزارش را در ادامه می خوانیم: معضلی که بر اثر بیاحتیاطی، گاهی اوقات شادی نوجوانان و جوانان را به اندوه و درد تبدیل میکند. متاسفانه چند سالی است که جشن چهارشنبهسوری از حالت کهن خود خارج شده و بیشتر به چهارشنبهسوزی تبدیل شده است.
آمار قربانیان چهارشنبهسوری، فیلمها، عکسها و خبرها نمونه بارز این مسئله است که هیچگاه تمامی این اتفاقات درس عبرتی برای بسیاری نشده است. امسال هم پلیس و دیگر مسئولان همه را به رعایت احتیاط در این روز دعوت کردهاند و هشدارهای لازم را در این خصوص دادهاند. اما فارغ از این موضوعات چهارشنبه سوری امسال یک فرق کوچک با سالهای قبل دارد و آن هم نوع نگاه مسئولان و مردم جامعه به این مراسم سنتی است.
**عدم وجود نگاه سلبی
در گذشته بسیاری از مسئولان نگاه سلبی به مراسم چهارشنبهسوری داشتند و عدهای این مراسم سنتی و ملی را نفی و مخالف برگزاری آن بودند. این در حالی است که چنین نگاهی سبب انعکاس عملی بدتر از سوی برخی مردم شده و بهصورت وحشتناک و با استفاده از مواد محترقه به مراتب خطرناکتر و صدالبته با قربانیان زیاد، این روز را به پایان میرسانند.
اما امسال مسئولان تغییر محسوسی در دیدگاههای خود داشتهاند. آنها اکنون نیک میدانند که برخوردهای سلبی در این خصوص چارهساز نیست. از همین رو آنها بر این باورند که واقعیتهای چهارشنبهسوری را نمیتوان انکار کرد و با برگزاری چنین مراسمی البته با استفاده از وسایل کمخطر میتوان آن را به تجربهای برای یادگیری تبدیل کرد.
در این راستا سرپرست دفتر مرکزی انجمن اولیا و مربیان وزارت آموزش و پرورش با اشاره به ضرورت تقویت آیینها و سنتهای بومی و ملی گفته است: «نگاه ما به چهارشنبهسوری سلبی نیست، بلکه میتواند فرصتی برای کسب تجارب جدید برای دانشآموزان باشد. بهدنبال فرصتهایی هستیم که دانشآموزان ما یاد بگیرند، شاد باشند.»
نورعلی عباسپور با بیان اینکه همه تلاش ما یادگیری و تربیت دانشآموزان در مدارس است، گفت: «همه این آیینها میتواند به تجربهای برای یادگیری تبدیل شوند. به انجمنهای اولیا و مربیان توصیه کردیم که از فرارسیدن چهارشنبهسوری غمزده نشوند. بالای 90 درصد جامعه در این مراسم مشارکت دارند و صحنههای زیبایی خلق میشود.»
عباسپور ادامه داد: «البته در این میان اتفاقات ناخوشایندی ممکن است رخ دهد، اما تلاش میکنیم بیشتر بر زمینههای یادگیری دانشآموزان معطوف کنیم. نهادهای پیشگیریکننده نیز تلاش میکنند امنیت مردم حفظ شود و از بار اتفاقات ناخوشایند بکاهند.»
سرپرست دفتر مرکزی انجمن اولیا و مربیان وزارت آموزش و پرورش با بیان اینکه آموزش و پرورش هیچگاه نگاه سلبی نسبت به مراسم چهارشنبهسوری نداشته است، عنوان کرد: «واقعیت چهارشنبهسوری را نمیتوانیم انکار کنیم ولی باید این فرصت را غنیمت شماریم و از آن استفاده کنیم. اولیا باید در این روز از فرزندان خود مراقبت کنند و حتی آیینهایی از این دست باید در برنامههای درسی ما وارد شود و تکلیفی معین شود که چه برنامههایی میتوانیم برای شاد شدن در روز چهارشنبهسوری داشته باشیم و مهارت شادبودن را آموزش دهیم.» عباسپور با بیان اینکه متاسفانه در شهر ما فضای مناسبی برای فراهم شدن برگزاری این برنامهها وجود ندارد، گفت: «توصیه میشود از وسایل کمخطر استفاده شود تا بتوان این آیین را هدایت کرد. شادی یک امر درونی و داوطلبانه است و نمیتوان آن را تکلیف کرد. قطعا با استفاده دانشآموزان از مواد خطرناک مخالفیم و معتقدیم همراهی اولیا با دانشآموزان در این مراسم میتواند کمککننده باشد.»
**نگاه متفاوت مردم به چهارشنبهسوری
در همان روزهایی که پلاسکو تازه فروریخته بود و جستوجوها برای یافتن پیکرهای شهدای آتشنشان و شهروندان از زیر آوار ادامه داشت، گروهی از شهروندان فعالیت داوطلبانهای را آغاز کردند تا در روز چهارشنبه سوری امسال، آتشنشانان ماموریت کمتری داشته باشند؛ این فعالیت به کمپینی تبدیل شده به نام «نه_به_چهارشنبه_سوری_خطرناک».
این کمپین شعار چهارشنبهسوری بدون ترقه را به عنوان اصلیترین هدف خود انتخاب کرده و بهدنبال این است که اقشار مختلف جامعه بهخصوص کودکان، نوجوانان و جوانان را به پرهیز از استفاده از موادمنفجره ترغیب کند. تاکنون هنرمندان و ورزشکاران بسیاری به این کمپین پیوستهاند. از همین رو بهتر است به جای خرید مواد منفجره در چهارشنبهسوری، پول آن را هرچند کم صرف کمک به نیازمندان کنیم.
**نگاه جامعهشناس
عدم نگاه سلبی به مراسم چهارشنبهسوری و وجود چنین کمپینی این سوال را در ذهن ایجاد میکند که آیا واقعا چنین رویکردی در کاهش آسیبهای این روز مثمرثمر خواهد بود؟ یک جامعهشناس در این خصوص به آفتابیزد میگوید: درگذشته با برگزاری چهارشنبهسوری این رسم ایرانی برخورد میشد که اگر دلسوزی عدهای از مسئولان و حتی فشارهای مردم به برگزاری این مراسم نبود چهارشنبهسوری هم مانند بسیاری از آیینهای سنتیمان فراموش میشد.
سعید خراطها اظهارکرد: از سوی دیگر هیچگاه برخورد سلبی در هر زمینهای نتیجه خوبی نداشته و حتی نتیجه معکوس نیز در پی داشته است، بنابراین برخورد سلبی با جشنها و علایق مردم همچون چهارشنبهسوری اثرگذار نیست. در واقع چنین نگاهی جامعه را مقابل دولت قرار میدهد. این جامعهشناس گفت: بنابراین همراهی مسئولان دولتی با مراسم چهارشنبهسوری یکی از معقولانهترین کارهاست، چراکه حداقل موجب ایجاد شکاف اجتماعی نمیشود و حتی باب فرهنگسازی در این زمینه را باز میکند.
*منبع: روزنامه آفتاب یزد، 1395.12.19