روزنامه مردم سالاری با درج گزارشی نوشت: مهمترین فستیوال سینمایی جهان در حالی دیروز برندگان خود را شناخت که فیلم «فروشنده» اصغر فرهادی توانست جایزه بهترین فیلم خارجی زبان اسکار را بدست آورد. اسکار خود به تنهایی یکی از مهمترین رویدادهای هنری جهان است و حضور و دریافت جایزه بهترین فیلم از سوی یک هنرمند ایرانی یک اتفاق مهم در عرصه دیپلماسی فرهنگی و انتقال فرهنگ و هنر ایرانی به جهانیان است.
در ادامه این گزارش می خوانیم: اما اوج هنرمندی اصغر فرهادی در نقش آفرینی مثبت در جهت دیپلماسی فرهنگی همزمان شدن دریافت جایزه اسکار و حضور ده هزار نفر از مردم لندن برای تماشای فیلم فروشنده در میدان ترافالگار لندن بود.فیلم فروشنده امسال بهتر از هر ابزار دیگری توانست در مقابل سیاست های نژادپرستانه دولت ترامپ بایستد و افکار عمومیجهان را علیه ترامپ بشوراند.
بدون شک هوش و ذکاوت فرهادی و عوامل فیلم فروشنده در تصمیمات آنها مبنی بر عدم حضور در مراسم اهدا جوایز اسکار و بعد از آن معرفی دو دانشمند ایرانی مقیم آمریکا مشهود است. از آنجایی که امسال این مراسم به دلیل سیاستها و اقدامات دونالد ترامپ رییسجمهور جدید آمریکا بیش از سالهای پیش درگیر حواشی سیاسی شده است عدهای به اشتباه برنده شدن اسکار اصغر فرهادی را نیز سیاسی عنوان میکنند در حالیکه این افراد تفاوت «انتخاب سیاسی» و «انتخاب براساس سیاستهای اسکار» را درک نمیکنند و دست به تشویش اذهان عمومیمیزنند. هر چند عدهای از کارشناسان به حق یا به ناحق، اسکارِ فروشنده را تحت تاثیر فضای سیاسی آمریکا میدانند اما آنچه برای سینمای ایران اهمیت دارد، ماندگار شدن نام فروشنده و اصغر فرهادی در تاریخ اسکار و سینمای جهان است. با این حال این نکته را نیز باید در نظر گرفت که فروشنده سال گذشته و ماهها پیش از آنکه دونالد ترامپ پیروز انتخابات ریاست جمهوری آمریکا شود، توانسته بود در جشنواره کن دو جایزه از آن خود کند و همچنین انتخاب کاندیدای اسکار نیز قبل از اقدامات نژادپرستانه دولت ترامپ بوده که اینها جملگی نشان از ارزش هنری و فنی این اثر در جوامع هنری و در میان اصحاب سینما دارد.
در اوایل بهمن امسال، نامزدهای جوایز هشتاد و نهمین آکادمیاسکار اعلام شدند و بهترین فیلمهای سال 2016، در بخشهای مختلف نامزد شدند و در این بین فروشنده در بخش بهترین فیلم خارجی زبان کاندیدا شد.
** واکنش فرهنگی به اقدام ضد فرهنگی ترامپ
چند روز پس از معرفی کاندیداهای اسکار 2017 ترامپ رئیس جمهوری آمریکا دستوری مبنی بر تعلیق ورود شهروندان ایران و شش کشور با جمعیت عمدتا مسلمان به آمریکا را صادر کرد.
ترانه علیدوستی بازیگر نقش اول زن فیلم فروشنده با انتشار پستی در صفحه توییترش از این اقدام ترامپ انتقاد کرد و نوشت:«این اقدام ترامپ نژادپرستانه است و این طرح چه این رویداد فرهنگی را در بر بگیرد و چه نگیرد من به نشانه اعتراض درآن شرکت نخواهم کرد».
سپس اصغر فرهادی در یادداشتی که در نیویورک تایمز منتشر شد حضورش در مراسم اسکار را تحریم کرد و در این یادداشت آمده است:
«متاسفم که از طریق این نوشته اعلام میکنم در مراسم اسکار امسال در کنار دیگر اهالی سینما شرکت نخواهم کرد. در روزهای گذشته علیرغم شرایط غیرمنصفانهای که برای ورود مهاجران و مسافران چند کشور به ایالات متحده پیش آمد، همچنان تصمیمم بر حضور در این مراسم بود و ابراز نظراتم به رسانهها درباره این شرایط و به هیچ عنوان قصد عدم حضور و یا تحریم مراسم را به نشانه اعتراض نداشتم چون آگاهم که بسیاری از اهالی سینمای آمریکا و اعضای آکادمیمخالف افراطیگری و تندرویهایی هستند که این روزها بیش از گذشته در حال اعمال است و همانگونه که روز اعلام نتایج آکادمیبه پخش کنندهام در آمریکا اعلام کردم به همراه مدیرفیلمبرداریام در این مراسم حضور خواهیم داشت، همچنان تصورم همراه بودن در این اتفاق بزرگ فرهنگی بود. اما امروز به نظر میآید که این امکان حضور با اما و اگرهایی همراه است که برایم به هیچ عنوان پذیرفتنی نیست حتی اگر برای سفر من به آمریکا استثنایی قایل شوند. پس مایلم آنچه را که قرار بود در فرصت سفرم بیان کنم در اینجا ابراز نمایم.
تندروها علیرغم جنگها و دعواهای سیاسیشان در همه جای دنیا، بسیار شبیه به هم به جهان مینگرند. آنها برای درک جهان چارهای ندارند جز تقسیم آن به دو بخش ما و دیگران تا همواره با ساختن تصویری هولناک از دیگران، مردم کشورشان را دچار ترس از آنها بکنند. این فقط محدود به آمریکا نیست. در کشور من نیز تندروها اینگونهاند. سالهاست در دو سوی اقیانوس عدهای تندرو تلاششان بر آن است تا از مردم کشور مقابل تصویری غیرواقعی و هولناک بسازند و از تفاوتهای بین ملتها و فرهنگها اختلافات، و از اختلافات دشمنیها و از دشمنیها ترس ایجاد کنند. ترس مردم ابزار مهمیست برای توجیه افراطیگری و تندروی صاحبان ذهنهای بسته. حال آنکه من باور دارم شباهت های بین انسانها در روی این کره خاکی در سرزمینها، فرهنگها و ادیان مختلف بسیار گستردهتر از تفاوتهاست. من باور دارم ریشه بسیاری از خشونتهای امروز جهان در میان ملتها را باید در تحقیرهای دو سویه دیروزشان جستجو کرد و تحقیرهای امروز ملتهای دیگر به یقین بذری ست برای خشونتهای فردا. تحقیر ملتهای دیگر به بهانه حفظ امنیت مردم یک کشور پدیده تازهای در جهان نیست و همواره خود زمینهای برای ایجاد شکاف و دشمنی در آینده بوده است.
من از این طریق انزجار خود را از شرایط تحمیل شده ناعادلانهای که برای ورود قانونی بعضی از هموطنانم و همچنین مردم شش کشور دیگر به ایالات متحده در حال اعمال است ابراز میکنم و امیدوارم این شرایط منجر به شکاف بیشتر بین ملتها نشود».
** معرفی نمایندگان «فروشنده» در فستیوال اسکار
البته این به معنای تحریم مراسم اسکار نبود و با این که اصغر فرهادی در این مراسم شرکت نکرد، «انوشه انصاری» و «فیروز نادری» رابه نمایندگی از خودوفیلم «فروشنده» برای شرکت در این مراسم معرفی کرد.
انوشه انصاری، ایرانی مقیم آمریکا واولین زن فضانورد ایرانی است که به فضا سفر کرده است. اوهمچنین چهارمین گردشگرفضایی است که هزینه سفربه فضا راخود پرداخت کرده است. پروفسور فیروزنادری ایرانی دیگرسرشناش درجهان، مدیرعمومیاکتشافات منظومه خورشیدی در ناسا و معاون قبلی مدیر عمومی تنظیم بهرهبرداری آزمایشگاه پیشراندن جت در این سازمان آمریکا است.
** اصغر فرهادی:سینماگران میتوانند زمینه همدلی را فراهم کنند
با این حال مراسم اسکار دیروز در دالبی تیه تر لس آنجلس برگزار شد و برندگان خود را شناخت که در این بین فیلم فروشنده بهترین فیلم خارجی زبان شد. انوشه انصاری نماینده فیلم فروشنده به هنگام دریافت جایزه به نقل از فرهادی فرمان مهاجرتی دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا را محکوم کرد و گفت:برای احترام به مردم کشورم در مراسم اسکار شرکت نکردم.
این فضانورد ایرانی شالی را منقش با عکسهای ناسا پوشیده بود به گفته خودش این شال بخصوص متعلق به زادگاهش مشهد است و عکسهای آن متعلق به ناسا است.
در بیانیه اصغر فرهادی که انصاری آن را خواند، آمده است:
«افتخار بزرگی است که برای دومین بار این جایزه با ارزش را دریافت میکنم. از اعضای آکادمی، گروهم در ایران، تهیهکنندهام الکساندر مالهگی و پخشکنندگانم کوهن مدیا و آمازون تشکر میکنم. همچنین سپاسگزارم از همبستگی دیگر کاندیداهای بهترین فیلم خارجی.
متاسفم که امشب در کنار شما نیستم. من به احترام مردم کشورم و شش کشور دیگر که با قانون غیر انسانی منع ورود مهاجران مورد بیاحترامیواقع شدند به آمریکا نیامدم.
تقسیمبندی جهان به ما و دشمنان ما توسط سیاستمداران افراطی باعث ترس میشود؛ ترسی که توجیهی است دروغین برای خشونتها و جنگها؛ جنگهایی که مانع بزرگی بودهاند برای رسیدن به دموکراسی و رعایت حقوق بشر در کشورهایی که مورد تهاجم واقع شدهاند.
سینماگران می توانند با چرخش دوربین هایشان به مشترکات انسانی، کلیشههایی که از ملیتها و ادیان مختلف ساخته شده است را بشکنند و زمینه همدلی و به دنبال آن همبستگی مردمان جهان را فراهم کنند. همدلی چیزی است که ما امروز بیشتر از هر زمان به آن نیازمندیم».
همچنین انوشه انصاری در نشست خبری درباره عدم حضور «فرهادی» و دریافت جایزه از سوی کارگردان «فروشنده» گفت:«به نظرم او میخواست کنار مردمیبایستد که تحت تاثیر فرمان ممنوعیت ورود به آمریکا قرار گرفتند و قادر نیستند به دیدار دوستان و اعضای خانوادهشان بروند و لحظات مهم زندگیشان را با هم شریک شوند بنابراین او نتوانست اینجا باشد و جایزهای را بگیرد که برایش بسیار اهمیت داشت».
فیروز نادری نیز دلیل این انتخاب را شغل خود و پیشینه فضانوردی «انصاری» دانست و گفت:«انوشه انصاری فضانورد است و به ایستگاه فضایی بینالمللی سفر کرده و من برای «ناسا» کار میکنم و مدیریت برنامه مریخ «ناسا» و منظومه شمسی را برعهده داشتهام. به نظرم دلیلش این است که اگر از جو زمین خارج شوید و به زمین نگاه کنید، اثری از مرزها نمیبینید و آنچه پیش روی شماست، یک زمین زیبا است. «فرهادی» ما دو تن را انتخاب کرد تا این پیام را منتقل کند».
** تبریک ظریف و صالحی امیری به اصغر فرهادی
پس از اعلام نتایج اسکار ظریف در توئیت خود موفقیت اصغر فرهادی را تبریک گفت و در یادداشتی که در روزنامه ایران چاپ شد، آورد:
«دنیای امروز بیش از هر زمان دیگر به صلح، مدارا و امنیت نیاز دارد. در حالی که جمهوری اسلامیایران تمام همت خود را به کار بسته تا بحرانهای منطقهای و بینالمللی را که نقشی در پیدایش آنها نداشته، بی اثر و بر اهمیت تلاشهای بیشتر در ایجاد صلح تاکید کند، دولت جدید ایالات متحده آمریکا دست به اقداماتی غیر عقلانی نظیر ممنوعیت ورود اتباع هفت کشور مسلمان به این کشور زده که اگر چه فعلا ناکام مانده و متوقف شده است اما تصمیماتی از این قبیل تنها به ایجاد چالشها و بحرانهای تازه دامن خواهد زد.
هر چند جمهوری اسلامیایران و مسئولان آن همواره کوشیدهاند چنین تصمیمات نابخردانهای را بیثمر کنند اما در این میان علاوه بر دیپلماتهای کشور نقش هنر و رسالت واقعی هنرمندان را هم نباید در تحکیم و تقویت دوستی میان ملتها فراموش کرد.
اصغر فرهادی، فیلمساز شناخته شده کشورمان با ساخت آثار قابل تامل در چارچوب مقررات رسمیکشور نقشی انکارناپذیر در درخشش نام ایران در جهان داشته است. تصمیم او و سرکار خانم ترانه علیدوستی برای عدم حضور در مراسم اسکار امسال و نشان دادن اعتراضشان به دولتمردان آمریکا سبب شد تا اثر رفتار افراطیون آمریکایی برای بسیاری از هنرمندان و دیگر ملتها روشن شود.
دو هنرمندی که در ایران مشغول فعالیت هستند و به شکلی دیگر سخن ملت ما را که صلح، شرافت و غیرت ملی است، منعکس کردند. حالا اتحاد کمنظیری را در حمایت از فرهادی و مخالفت با اراده دور از منطق دولتمردان تازه روی کار آمده آمریکا شاهد هستیم که ظاهرا هنوز نمیدانند جهان امروز از ممنوعیتها و دیوار کشیدنها عبور کرده است.
اصغر فرهادی و دستاندرکاران فروشنده اسکار را به دستآورند یا نه، دستشان خالی نخواهد بود. آنها همان حرفی را زدند که سخن ماست و آن هم جستوجوی صلح و نفرت از کینهتوزی و جنگافروزی است. این صدا با صدای مردم جهان در برابر سیاستهای بدخواهان یکی شده است. آنها با اطمینان و ایمان ادعاهای گزاف دولت آمریکا را برای بسیاری از مردم جهان روشن کردند که این دستاورد کمینیست».
همچنین وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامیدر پی دریافت جایزه اسکار فیلم «فروشنده» اصغر فرهادی پیامیخطاب به وی صادر کرد. که در ادامه متن کامل آن آمده است:
«موفقیت جنابعالی را در کسب جایزه جهانی آکادمیعلوم و هنرهای سینما (اسکار) صمیمانه تبریک میگویم.
در جهان پرآشوب، ناامن و تاریک امروز، نوع دوستی و صلح طلبی، چراغ فروزانی است که انسانهای آزادی خواه و وجدانهای بیدار را گردهم میآورد و شما توانستید با زبان گویا و بیان رسای هنر، پیام صلح جویی ایران و ایرانی را فراتر از مرزهای جغرافیایی طنین انداز کنید.
حرکت نمادین غیبت جنابعالی در مراسم اهدای جوایز اسکار به نشانه اعتراض به سیاستهای تنگنظرانه و نژادپرستانه سیاستمداران تازه کار آمریکا در وضع قوانین غیر انسانی مهاجرتی، بسیاری از وجدانهای بیدار را در سراسر جهان حاضر کرد و نقاب از چهره دروغین کسانی که شعارهای حقوق بشری سر میدهند، برداشت.
و همزمان سیمای حقیقی ایرانیان فرهنگ دوست را به نمایش گذاشت. امروز جهان معترف است که «ایران هراسی» و «ایران گریزی» فریبی بیش نبود و شما نگاه ایرانیان به دردهای بشر عصر حاضر را به نگاه مشترک جهانیان گره زدید. پیام امروز شما پیام همدردی، همنوایی و همگرایی بود.
بی تردید سینمای ایران که سهم جدی در ایجاد رونق فرهنگی و تقویت امنیت ملی دارد، میتواند با تکرار موفقیتهای خود در سطح بینالمللی، هنر فاخر این مرزوبوم را در تراز جهانی مطرح کند و امید و نشاط را برای شهروندان فرهنگ مدار ایران زمین به ارمغان بیاورد. از خداوند متعال استمرار توفیقات جنابعالی و سرفرازی ایران اسلامیرا خواستارم».
در این مراسم، اولین جایزه اهدا شده بهترین بازیگر نقش مکمل مرد بود.
بهترین بازیگر نقش مکمل مرد:
برنده: ماهرشالا علی / «مهتاب»
سایر نامزدها:
جف بریجز / «اگر از آسمان سنگ هم ببارد»
مایکل شانون / «حیوانات شبزی»
لوکاس هجز / «منچستر کنار دریا»
دو پتل / «شیر»
بهترین چهرهپردازی:
برنده:«جوخه انتحاری»
سایر نامزدها:
«مردی به نام اوه»
«پیشتازان فضا»
بهترین طراحی لباس:
کالین اتوود / «جانوران شگفتانگیز و زیستگاه آنها»
سایر نامزدها:
کانسولاتا بویل / «فلورنس فاستر جنکینز»
مادلین فونتین / «جکی»
جوانا جانستن / «متفقین»
مری زوفرس / «لا لا لند»
بهترین مستند بلند:
«او جی:ساخت امریکا» ساخته ازرا ادلمن
سایر نامزدها:
«سیزدهم» ساخته ایوا دوورنای
«آتش در دریا» ساخته جانفرانکو رزی
«من کاکاسیاه تو نیستم» ساخته رائول پک
«زندگی، متحرک» ساخته راجر راس ویلیامز
بهترین تدوین صدا:
«ورود»
سایر نامزدها:
«دیپواتر هورایزن»
«هکسا ریج»
«لا لا لند»
«سلی»
بهترین میکس صدا:
«هکسا ریج»
سایر نامزدها:
«ورود»
«سیزده ساعت:سرباز مخفی بنغازی»
«لا لا لند»
«یک نفر سرکش:داستانی از جنگهای ستارهای»
- کوین اوکانل صداگذار فیلم «هکسا ریج» بعد از 20 بار نامزدی، بالاخره اولین جایزه اسکار را به خانه برد.
بهترین بازیگر نقش مکمل زن:
وایولا دیویس / «حصارها»
بهترین فیلم خارجی زبان:
«فروشنده» / ایران
سایر نامزدها:
«سرزمین من» / دانمارک
«مردی به نام اوه» / سوئد
«تنا» / استرالیا
«تونی اردمان» / آلمان
بهترین انیمیشن کوتاه:
«جوجه کبوتر»
بهترین انیمیشن بلند:
«زوتوپیا» (دیزنی)
بهترین طراحی صحنه:
سندی رینولدز وسکو، دیوید وسکو / «لا لا لند»
بهترین تدوین:
جان گیلبرت / «هکسا ریج»
بهترین جلوههای ویژه بصری:
«کتاب جنگل»
بهترین مستند کوتاه:
«کلاه سفیدها»
بهترین فیلم کوتاه:
«آواز بخوان»
بهترین فیلمبرداری:
لینوس ساندگرن / «لا لا لند»
بهترین موسیقی:
جاستین هورویتز / «لا لا لند»
بهترین ترانه:
«لا لا لند» City of Stars
بهترین فیلمنامه غیراقتباسی:
«منچستر کنار دریا» / کنت لونرگان
بهترین فیلمنامه اقتباسی:
«مهتاب» / بری جنکینز، ترل الوین مککارنی
بهترین کارگردان:
دیمین شزل / «لا لا لند»
همانطور که پیشبینی میشد جایزه بهترین کارگردان به دیمین شزل سازنده «لا لا لند» رسید. شزل 32 ساله که حالا جوانترین کارگردانی است که تا امروز موفق به دریافت جایزه اسکار شده، با قدردانی از نامزدش گفت:«این فیلم درباره عشق است و من بسیار خوشاقبال بودم زمانی که مشغول ساخت آن بودم، عاشق شدم».
بهترین بازیگر نقش اول مرد:
کیسی افلک / «منچستر کنار دریا»
بهترین بازیگر نقش اول زن:
اما استون / «لا لا لند»
بهترین فیلم:
«مهتاب»
**حواشی اسکار 2017
شگفتیهای جوایز اسکار به عنوان ایستگاه پایانی فصل جوایز سینمایی از جمله ناکامی دور از انتظار فیلم «لالا لند» در کسب جایزه بهترین فیلم و اعلام اشتباه فیلم برنده اسکار از جمله حواشی است که تا سالها درباره آن صحبت خواهد شد.
به گزارش ورایتی، شوکهکنندهترین لحظه مراسم اسکار زمانی روی داد که فیلم «لالا لند» به اشتباه به عنوان برنده اسکار بهترین فیلم انتخاب شد اما تنها یک دقیقه بعد ورق کاملا برگشت و عوامل فیلم «لالا لند» در عین ناباوری و بهت مهمترین جایزه شب را به تهیهکننده فیلم «مهتاب» تقدیم کردند.
«جان هورویتس» تهیه کننده فیلم «لالا لند» پس از این که متوجه شد برنده به اشتباه اعلام شده گفت: افتخار میکنم که این جایزه را به دوستم از فیلم «مهتاب» تقدیم میکنم.
فیلمهای «شیر»، «چهره پنهان» و «اگر سنگ از آسمان بیارد» که به ترتیب در شش، چهار و سه بخش از جوایز اسکار نامزد بودند در نهایت مراسم اسکار 2017 را دست خالی ترک کردند.
«ماهرشالا علی» بازیگر فیلم «مهتاب» اولین بازیگر مسلمان تاریخ نام گرفت که توانسته جایزه اسکار بازیگری دریافت کند.
«دیمین شزل» در 32 سالگی به جوانترین برنده اسکار کارگردانی تاریخ جوایز سینمایی اسکار بدل شد. وی دو سال پیش نیز با فیلم «تازیانه» فرصت داشت این رکورد را به نام خود ثبت کند.
«کوین مکاوکانل» پس از 21 باز نامزدی توانست در نهایت برای اولین بار جایزه بهترین میکس صدا را برای فیلم «ستیغارهای» به خانه ببرد و به طولانیترین انتظار در تاریخ جوایز اسکار پایان داد.
«دمین شزل» کارگردان فیلم «لالا لند» دومین سینماگری پس از «وینسنت مینیلی» (کارگردان فیلم گیگی) است که با فیلمی موزیکال اسکار کارگردانی میگیرد.
«وایولا دیوس» بازیگر فیلم «حصارها» اولین زن سیاه پوستی نام گرفت که موفق به کسب جوایز اسکار، امی و تونی شده است.
پس از این که «دنزل واشنگتن» توانست جایزه انجمن بازیگران آمریکا را برای بازی در فیلم اقتباسی «حصارها» کسب کند، بسیاری او را امید اول اسکار بهترین بازیگر مرد میدانستند اما این جایزه در نهایت به «کیسی افلک» بازیگر فیلم «منچستر کنار دریا» رسید تا «واشنگتن» تنها برنده امسال جوایز انجمن بازیگران باشد که دستش به اسکار نمیرسد.
فیلم تحسین شده «منچستر کنار دریا» در شاخه بهترین بازیگر مرد و فیلمنامه اصلی رقبای بسیار قدرتمندی داشت که توانست با کنار زدن آنها این دو جایزه مهم را از آن خود کند.
فیلمهای «شیر»، «چهره پنهان» و «اگر سنگ از آسمان بیارد» که به ترتیب در شش، چهار و سه بخش از جوایز اسکار نامزد بودند در نهایت دست خالی مراسم را ترک کردند.
*منبع: روزنامه مردم سالاری، 1395.12.10