تاکنون هرگاه از جنگ تجاری آمریکا سخن به میان میآمد، مقابله این اقتصاد بزرگ با همتای دیگرش، چین، مد نظر بود. حالا اما به نظر میرسد با به قدرت رسیدن دونالد ترامپ، آتش جنگ تجاری آمریکا دامن اقتصادهای دیگری را هم میگیرد؛ اقتصادهایی که همه در یک ویژگی مشترک هستند: آمریکا در تجارت با آنها دچار کسری تجاری است. آرایش تجاری جدید آمریکا با اصلیترین شرکای آسیاییاش بر اساس مازاد تجاری آنها شکل گرفته و فهرست این مغضوبان تجاری جدید اینگونه اولویتبندی شده است. «دنیای اقتصاد» نگاهی دارد به این فهرست.
دنیای اقتصاد- رفیعه هراتی: هندوستان، اندونزی، مالزی و ویتنام از نگاه غضبآلود دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا، به تجارت در امان ماندهاند. اما احتمالا بهتدریج توجه او علاوه بر چین به این کشورها هم جلب خواهد شد. آمریکا با همه این کشورها کسری تجاری دارد و این کسری در برخی موارد بسیار زیاد است.به گزارش بلومبرگ، خروج ترامپ از توافقنامه«شراکت ترانس-پاسیفیک»، انتقاداتش نسبت به سیاستهای تجاری ژاپن، چین و کرهجنوبی و تلاش جمهوریخواهان برای اصلاحات مالیاتی که به موجب آن بر کالاهای وارد شده از همه کشورها به آمریکا مالیات وضع خواهد شد، این نگرانی را بهوجود آورده است که عصر حمایتگرایی به رشد اقتصادی لطمه وارد خواهد کرد. کشورهایی که آمریکا با آنها کسری تجاری دارد در معرض حمله خواهند بود. پیتر ناوارو، رئیس شورای تجارت ملی ترامپ و ویلبر راس، نامزد وزارت تجارت، سال گذشته یادداشتی را تنظیم کردند و در آن شکاف تجاری آمریکا را عامل «غوطهور شدن در کندی رشد» عنوان کردند. دبورا المز، مدیرعامل مرکز تجارت آسیا، میگوید: «تقریبا تمام کشورهای آسیایی صادراتی بسیار زیاد و زیاد به آمریکا دارند. کسری تجاری یک مشکل محسوب میشود. هر لحظه ممکن است دونالد ترامپ خشمگین به سراغ این کشورها بیاید یا توییتهای خود را نثار آنها کند. آیا دیگر کشورها از این مشکل آگاه هستند؟ احتمالا نه.» به گزارش «دنیای اقتصاد» بلومبرگ آرایش تجاری آمریکا با اصلیترین شرکای آسیایی این کشور را بر اساس اندازه مازاد تجاریشان به این ترتیب اعلام کرده است:
چین
مسوول نظارت بر تجارت: قوانین سازمان تجارت جهانی
چین اصلیترین هدف در کمپین انتخاباتی ترامپ بود. ترامپ تهدیدهای فراوانی را از وضع تعرفههای تنبیهی گرفته تا افشای دستکاری در نرخ ارز، نثار چین کرد. اما تاکنون اقدامی علیه این سومین بازار بزرگ صادراتی آمریکا انجام نداده است. شاید نگران این هشدار شی جینپینگ، رئیسجمهوری چین است مبنی بر اینکه جنگ تجاری به هر دو طرف آسیب وارد خواهد کرد.
ژاپن
مسوول نظارت بر تجارت: قوانین سازمان تجارت جهانی
شینزو آبه، نخستوزیر ژاپن، فعالترین رهبر آسیا است که تلاش میکند تهدیدهای ترامپ را دفع کند و از زمان پیروزی او در انتخابات ریاستجمهوری دو بار به آمریکا سفر کرده است. او در تاریخ 10 فوریه در واشنگتن با ترامپ دیدار کرد و آن دو توافق کردند در مورد تجارت و سرمایهگذاری مذاکرات جدیدی را آغاز کنند. ترامپ از دسترسی اندک به خودروهای آمریکایی در ژاپن آزرده خاطر شده است. آبه میگوید شرکتهای آمریکایی تلاش چندانی نمیکنند.
ویتنام
مسوول نظارت بر تجارت: قوانین سازمان تجارت جهانی و توافقنامه چارچوب تجارت و سرمایهگذاری
ویتنام برای رسمی کردن روابط تجاری با آمریکا روی تصویب توافقنامه شراکت ترانس-پاسیفیک حساب کرده بود. مازاد تجاری حدود 15 درصد از اقتصاد ویتنام را تشکیل میدهد که از صادرات پوشاک بافتنی، مبلمان و لوازم خواب ناشی میشود. از سال 2010 صادرات به آمریکا بیش از دو برابر شده است، زیرا بسیاری از کارخانههای چینی به دلیل پایین بودن دستمزدها به ویتنام نقل مکان کردهاند.
کرهجنوبی
مسوول نظارت بر تجارت: از سال 2012 تاکنون توافقنامه تجارت آزاد کره-آمریکا
ترامپ این توافقنامه را «ازبین برنده مشاغل» نامیده است و جیمز کیم، رئیس اتاق بازرگانی آمریکا در کره، میگوید سئول با موانع غیرتعرفهای این توافقنامه را دور میزند. به گفته شورای سیاستگذاری خودروی آمریکا، بیش از 80 درصد از شکاف تجاری آمریکا با کره در سال 2016 مربوط به بخش خودرو بوده است. جو هیونگ هوان، وزیر تجارت کره، گفته است قصد دارد مزیتهای توافقنامه تجارت آزاد کره-آمریکا را برای دولت ترامپ شرح دهد.
هند
مسوول نظارت بر تجارت: قوانین سازمان تجارت جهانی، به همراه مجمع سیاستگذاری تجارت از سال 2005
از سال 2005 به بعد تجارت هند رشد کرده و از 29 میلیارد دلار به 65 میلیارد دلار در سال 2015 رسیده است. هند به دلیل صادرات خدمات تکنولوژی-اطلاعات، نساجی و سنگهای قیمتی دارای مازاد تجاری چشمگیری است. روابط ترامپ و نارندرا مودی، نخستوزیر هند، گرم است. مودی پنجمین رهبری بود که ترامپ پس از مراسم تحلیف خود با او تماس گرفت و به گفته مقامات کاخ سفید در این تماس تلفنی مسائل تجاری مطرح نشد.
مالزی
مسوول نظارت بر تجارت: قوانین سازمان تجارت جهانی
مذاکرات توافقنامه تجارت آزاد با آمریکا در ژوئن سال 2005 آغاز شد اما در سال 2009 به حالت تعلیق درآمد، زیرا مالزی به حمایت آمریکا از رژیم صهیونیستی در جنگ غزه اعتراض کرد. بعد از آن مالزی به مذاکرات شراکت ترانس-پاسیفیک پیوست. مصطفی محمد، وزیر تجارت مالزی،گفته است مالزی بر تجارت با 10 عضو اتحادیه کشورهای جنوب شرق آسیا(آسهآن) تمرکز میکند.
تایلند
مسوول نظارت بر تجارت: قوانین سازمان تجارت جهانی و توافقنامه چارچوب تجارت و سرمایهگذاری از سال 2002
مذاکرات توافقنامه تجارت آزاد با آمریکا در سال 2004 آغاز شد و در سال 2006 درپی کودتای نظامی در سال 2006 متوقف شد. کسری تجاری آمریکا با تایلند از ماشینآلات برقی و لاستیک ناشی میشود.
اندونزی
مسوول نظارت بر تجارت: قوانین سازمان تجارت جهانی و توافقنامه چارچوب تجارت و سرمایهگذاری از سال 1996
مازاد تجاری اندونزی با آمریکا از صادرات پوشاک بافتنی، لاستیک و کفش ناشی میشود. آمریکا نیز به اندونزی هواپیما، سویا و ماشینآلات صادر میکند. مقامات این دو کشور آخرین بار در آوریل 2016 با یکدیگر ملاقات کردند. در این ملاقات درمورد تجارت، ازجمله بهبود حمایت از مالکیت معنوی در اندونزی گفتوگو شد و طرحهایی برای همکاری در زمینه ماهیگیریهای غیرمجاز ارائه شد.
فیلیپین
مسوول نظارت بر تجارت: قوانین سازمان تجارت جهانی و توافقنامه چارچوب تجارت و سرمایهگذاری از سال 1989
به گفته مرکز کردیت سوئیس، فیلیپین نسبت به طرح «مالیات مرزی» آسیبپذیر است، زیرا این کشور به شدت به صادرات ابزار الکترونیکی و کالاهای سرمایهای وابسته است که به راحتی میتواند از سوی شرکتهای مستقر در آمریکا جایگزین شود. رودریگو دوترته،رئیسجمهوری فیلیپین، آسیا را در اولویت قرار داده است تا از فرصتهای تجاری و سرمایهگذاری در این منطقه بهرهمند شود.
سنگاپور
مسوول نظارت بر تجارت: توافقنامه چارچوب تجارت و سرمایهگذاری از سال 2004
سنگاپور میتواند کسری تجاری با آمریکا را به موقعیت خود بهعنوان یک قطب مالی نسبت دهد. سنگاپور دارای بانکهای بزرگ، شرکتهای مشاوره، شرکتهای حقوقی و حسابداری است که خدمات خود را میفروشند. شرکت هواپیمایی سنگاپور سفارشی 8/ 13 میلیارد دلاری برای هواپیماهای پهنپیکر به شرکت بوئینگ داده است که حدود یکچهارم ارزش کل تجارت دوجانبه سنگاپور و آمریکا است. لی هسین لونگ، نخستوزیر سنگاپور، از حامیان سرسخت توافقنامه شراکت ترانس-پاسیفیک است و سال گذشته گفت تصویب این توافقنامه آزمونی برای اعتبار آمریکا در آسیا است.
هنگکنگ
اولویت هنگکنگ پیمان تجاری با «آسهآن» است و مذاکرات آن سال گذشته آغاز شد
هنگکنگ که قطب مالی دیگری محسوب میشود، دارای بزرگترین کسری تجاری با آمریکا در آسیا است. فروش خدمات از سوی شرکتهایی که اکثریت سهام آنها متعلق به شرکتهای آمریکایی است در سال 2013 معادل 8/ 33 میلیارد دلار بود.