تجارت هسته ای ایران

 پایگاه خبری امید ملی ایرانیان در یادداشتی نوشت: هواپیمای ایلوشین 76 روسیه که با شش خدمه برای انتقال تجهیزات و مواد خاص طراحی شده است، از هفتم تا نوزدهم بهمن ماه در ساعت مقرر(13:30 بعداز ظهر) به فرودگاه شهید بهشتی اصفهان آمد تا طی 4 مرحله، اولین محوله خریداری شده کیک زرد توسط ایران در دوره پسابرجام را تحویل دهد.

در ادامه این یادداشت به قلم حسن محمدی می خوانیم: روسیه نه چندان خوش قول نسبت به تعهدات خود در قبال ایران، آن هم در دوره تحریم ها و سختی های کشورمان، یک سالی است که پس از توافق هسته ای ایران با گروه 1+5 سعی می کند به گونه ای دیگر رفتار کند و حتی هواپیمای حامل مواد هسته ای خود را راس ساعت مقرر و تعیین شده به زمین می نشاند. 

کیک قدرت

اهمیت خرید کیک زرد توسط ایران را باید از دو منظر مورد بررسی قرار داد. اول اینکه؛ کیک زرد مهم‌ترین ماده اولیه از چرخه صنعت هسته ای است و به قول علی اکبر صالحی رییس سازمان انرژی اتمی،«اگر کیک زرد نداشته باشیم، مانند این است که بهترین خودرو را داریم ولی بنزین نداریم». 

دوم اینکه؛ با خرید این محموله( پس از فروش آب سنگین)جمهوری اسلامی ایران به یک بازیگر فعال و توانمند در بازار تجارت هسته ای تبدیل شده است و برخی ناظران سیاسی معتقدند که ورود اولین محموله خریداری شده کیک زرد،‌آن‌هم مدتی پس از گذشت یک سال از اجرایی شدن برجام، پیام روشن و جدی برای بازیگران فعال نظام بین الملل دارد، ایران با صدای رسا می‌گوید که خواهان حضور قدرتمند در صحنه های مختلف فعالیت های صلح آمیز اتمی است.خرید کیک زرد به عنوان یک کالای استراتژیک آن هم پس از 38 سال تحریم، بسیار حایز اهمیت است.

خاک معدنی اورانیوم که پس از گذراندن مراحل تصفیه و پردازش‌های لازم، از سنگ معدنی آن کیک زرد تهیه می شود، همچون طلایی است که متخصصان صنعت هسته ای از دل سنگ اورانیوم، آن را به دست می آورند و در حالی که ایران همواره گوشه چشمی به واردات این محصول دارد، حمایت از تولید داخل را نیز در دستور کار قرار داده است و به همین دلیل از کارخانه اردکان یزد،در ابتدای سال95 با ظرفیت تولید 30 تُن کیک زرد بهره برداری کرد. علی اکبر صالحی به نگارنده گفت:«افزایش ذخایر کیک زرد از نشانه های شتاب در فعالیت های هسته‌ای بوده و خرید این مواد از روسیه برای آن است که از تامین سوخت مورد نیاز نیروگاه های هسته ای خود مطمئن شویم».

اگرچه بارها مسئولان صنعت هسته‌ای کشورمان بیان کرده اند که منابع طبیعی ایران در حوزه سنگ اورانیوم با خلوص مناسب کم است و ایران جزو کشورهای کم برخوردار در این زمینه محسوب می‌شود، اما تا زمانی که دو نیروگاه اتمی دیگر که قرارداد آن با روسیه امضا شده است، ساخته نشود، این نیاز به صورت عمومی احساس نمی شود. متخصصان سازمان انرژی اتمی این ضرورت را در نظر گرفته و آن را، هم اقدامی فنی تلقی کرده و هم افزایش ذخایر این محصول استراتژیک را پیامی محکم و جدی به طرف مقابل قلمداد می کنند که به موجب آن، در صورت هرگونه نقض عهد یا ایجاد مشکلی در اجرای برجام، جمهوری اسلامی ایران می تواند با سرعت بسیار زیادی،با غنی سازی در مجتمع های موجود و با ماشین های سانتریفیوژ نسل جدید، ذخایر غنی شده خود را افزایش دهد.

اهرم چانه‌زنی

اصغر زارعان، دستیار ویژه رییس سازمان انرژی اتمی این نکته را به بیان دقیق تری مطرح کرده و گفته است: «افزایش ذخایر استراتژیک ایران قدرت چانه زنی کشورمان را در روند اجرای برجام و مذاکرات راهبردی افزایش می دهد».

به همین دلیل، جمهوری اسلامی ایران در دوره تحریم ها دست روی دست نگذاشت و با اقدامات ژئوفیزیک زمینی و هوایی به منابع خوبی دست یافته است، تا ظرفیت تولید داخل را هم افزایش دهد. البته عیار سنگ اورانیوم ایران حدود 300 یا 400 گرم در تُن خلوص دارد و یک سنگ معدنی با عیار متوسط در جهان محسوب می شود، اما کیک زرد روسیه یکی از بهترین محصولات این صنعت در جهان است و تا امروز این کشور هیچ‌گاه این محصول خود را به ایران نفروخته بود و 500 تُن کیک زرد هم که جزو ذخایر کشورمان است، قبل از انقلاب از آفریقای جنوبی خریداری شده بود.

تبادل مدبرانه

درحالی که ذخایر کیک زرد ایران در طول 38 سال اخیر به دلیل تحریم های ظالمانه افزایش نیافت، پس از توافق هسته ای ایران با گروه 1+5 در مرحله تبادل 11 تُن مواد هسته‌ای، به جای دریافت پول از طرف مقابل 200 تُن کیک زرد دریافت کرد و پس از آن نیز با ورود به عرصه تجارت هسته ای، یک سال پس از اجرایی شدن برجام 149 تُن کیک زرد از روسیه خریداری کرد. 

در همین راستا،علی اکبر صالحی خرید کیک زرد را دستاورد بزرگی می داند و می گوید:«همواره علاقه‌مندم درباره فعالیت های سازمان با فعل ماضی سخن بگویم و تلاش می کنیم پس از انجام کارها اطلاع‌رسانی انجام شود. امروز خوشحالم به قولی که داده بودم عمل کردم و نه تنها فعالیت های هسته ای ایران پس از برجام کُند نشد، که برخی از آن فعالیت ها شتاب بیشتری هم به خود گرفت و اکنون خرید 149 تُن کیک زرد پس از 38 سال یکی از همین دستاوردهای غیرقابل انتظاری بود که به همت همکاران من در سازمان انرژی اتمی میسر شد و بدون شک متخصصین این صنعت، اهمیت سخنان من را بیشتر درک می‌کنند».

در پایان اشاره کنیم، اگرچه هنوز سیستم بانکداری کشورمان نفع لازم را از برجام نبرده اما صنعت هسته ای، دستاوردهای بزرگی را به دست آورده است. حضور ایران در پروژه بزرگ و جهانی «ایتر»، فروش آب سنگین به روسیه و آمریکا، خرید کیک زرد از روسیه، حضور در نشست های مهم بین المللی دانش هسته‌ای ( که پیش از این از ایران دعوت نمی شد) و ارتباط فعال با سازمان بین المللی انرژی اتمی از جمله موارد دستاوردهای این صنعت است.

*منبع: پایگاه خبری امید ملی ایرانیان/20بهمن 95