الزامی شدن مشاوره پیش از ازدواج مدت‌هاست که ازسوی مسئولان این امر مطرح می‌شود، طرح ابتدایی این موضوع چند سال پیش با همکاری سازمان ملی جوانان و نظام روان‌شناسی و مشاوره آماده شد تا چند روز پیش وزیر ورزش و جوانان از الزامی شدن این طرح رونمایی کند.
روزنامه جام جم در گفت و گویی با کارشناسان، نوشت: الزامی شدن مشاوره پیش از ازدواج مدت‌هاست که ازسوی مسئولان این امر مطرح می‌شود، طرح ابتدایی این موضوع چند سال پیش با همکاری سازمان ملی جوانان و نظام روان‌شناسی و مشاوره آماده شد تا چند روز پیش وزیر ورزش و جوانان از الزامی شدن این طرح رونمایی کند.
در ادامه این گفت وگو می خوانیم: هرچند دکتر عباسعلی اللهیاری، رئیس سازمان نظام روان‌شناسی و مشاوره کشور چند ماه پیش گفته بود که به دنبال تصویب طرح اجباری کردن مشاوره قبل از ثبت ازدواج در مجلس شورای اسلامی هستیم، اما سمیه محمودی عضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی به جام‌جم آنلاین گفت: این طرح هنوز در کمیسیون اجتماعی مطرح نشده است هر چند با مطرح شدن این طرح احتمالا خیلی سریع و با قدرت تصویب خواهد شد.
**50 سال زندگی ارزش چند ساعت مشاوره را دارد
به نظر می‌رسد کفه ترازوی موافقان این طرح نسبت به مخالفانش سنگینی می‌کند، هرچند براحتی می‌توان متوجه شد که اندک مخالفان این طرح هم از طیف جوانانی باشند که در پشت سد ازدواج مانده‌اند و این طرح را مانعی دیگر برای رسیدن به وصال خود می‌دانند.
دکتر مژگان نیکنام، متخصص روان‌شناسی بالینی درباره الزامی شدن مشاوره‌های پیش از ازدواج نظرهای متفاوت و شنیدنی دارد. او معتقد است که بحث مشاوره پیش از ازدواج از دیرباز مطرح بوده است. او با اشاره به آمار طلاق به جام‌جم آنلاین می‌گوید: با توجه به این‌که آمار تعارضات زناشویی و اختلافات خانوادگی خیلی زیاد بوده و اینها شاید لایه‌های پنهان است، به همین جهت به نظر من الزامی شدن مشاوره پیش از ازدواج، کاری بسیار مثبت است.
وی تصور رایج و اشتباه درباره مشاوره پیش از ازدواج را یکی از دلایل سرباز زدن زوج‌ها در انجام مشاوره‌ها می‌داند و می‌گوید: منظور ما از مشاوره پیش از ازدواج این نیست که ما به زوج‌ها بگوییم شما به درد هم می‌خورید یا نه. وقتی یک زوج با یکدیگر به هر طریقی آشنا می‌شوند، تفاوت‌های فرهنگی، اقتصادی، خانوادگی و تحصیلات بسیاری دارند و البته قابل تائید است، چراکه ما باید با این تفاوت‌ها با هم باشیم و هنر در انعطاف‌پذیری رفتار افراد است، اما در وهله اول مهم‌ترین چیزی که برای ما در مورد ازدواج مهم بوده و خیلی از آمار طلاق را دربر می‌گیرد، مساله اختلال‌های روانی است.
به گفته وی، این خیلی مهم است که در همان مرحله اول که مصاحبه انجام می‌شود ما بتوانیم انواع اختلال‌های روانی مثل اختلال شخصیتی یا اختلال‌های بالینی دیگر را در این زوج‌ها ردیابی کنیم. اگر این مساله غربال و رد شد، تست‌ها و تکنیک‌هایی وجود دارد که می‌توان تشخیص داد. بعد از آن بحث تناسبات است، بحث مسائلی که در دراز مدت تجربه می‌گوید خودش را در فرآیند زندگی نشان می‌دهد .
این روان‌شناس بالینی مشکلات الزامی شدن این طرح را برمی شمارد. به اعتقاد او در این مسیر دو مشکل وجود دارد که اولی از لحاظ زمانی است. «اولین نکته وقتگیر بودن ماجرا و شاید وقفه افتادن در روند ازدواج است. این‌که زوج‌ها مشاوره‌های پیش از ازدواج را وقتگیر می‌دانند. بدیهی است که این مورد به نفع زوج‌هاست. زندگی یک آزمون نیست، زندگی قرار نیست یکسال باشد. زندگی قرار است برای 50 سال باشد. پس اگر ازدواجی نامناسب رقم بخورد و در این 50 سال سردی عاطفی، طلاق روانی و... داشته باشیم، بدون شک ارزش دارد که فقط چند ساعت از وقتمان بگذریم و بدانیم که طرف مقابلمان کیست؟»
اما دومین مانع برای مشکل‌ساز بودن الزامی شدن مشاوره‌ها تصوری اشتباه است که زوج‌ها از این نوع مشاوره دارند. مژگان نیکنام به جام‌جم آنلاین می‌گوید: مشکل بعدی در الزامی شدن این طرح ترس زوجین از شنیدن جواب منفی است. کسی که روبه‌روی ما می‌نشیند تازه وقتی که به مشاورها اعتماد می‌کند، می‌گوید از این که جواب مشاوره ازدواج منفی باشد، می‌ترسد.»
به گفته وی، مشاوره پیش از ازدواج قرار است این بینش را به طرف‌ها بدهد که آیا در آینده شما مسائلی برایتان پیش می‌آید به خاطر تفاوت‌ها یا خیر؟ ما هیچ وقت حق نداریم بگوییم شما به درد همدیگر می‌خورید یا نه. هر جور که بخواهیم فکر کنیم مشاوره پیش از ازدواج واقعا ارزشش را دارد که الزامی بشود.
**انتخاب عاقلانه؛ زندگی عاشقانه
دکتر حسن فدایی، استاد دانشگاه الزامی شدن این طرح را منوط به طی شدن سازوکار قانونی اش می‌داند. هر چند این وکیل خانواده هم معتقد است که مشاوره پیش از ازدواج ارزش آن را دارد که الزامی باشد. او به جام‌جم آنلاین می‌گوید: «یکی از نوآوری‌های قانون خانواده از ماده 16 در سال 92 بحث رجوع مشاوره و کسب مشورت از کارشناسان و خبرگانی بود که مشخص کرده بودند. این افراد هم متشکل بودند از گروه‌های مختلف. تشکیل خانواده و بحث‌های مربوط به آن، مختصر و محدود به یک بعد نیست و باید از جنبه‌های مختلف بررسی شود.»
به گفته وی، مطلب مورد اشاره وزیر ورزش و جوانان درباره الزامی شدن مشاوره الزام‌آور نیست، چیزی که بخواهد قانونی شود طبعا باید مجاری قانونی را طی کند، اما درباره تاثیرات الزامی شدن مشاوره در وضعیت آمار طلاق باید بگوییم که اگر اساس ازدواج‌ها، ملاک‌ها و معیارها واقعا براساس ملاک‌ها و معیارهای منطقی و عقلانی باشد و احساسی و گذرا نباشد، ما شاهد این نوع انحلال‌ها و اضمحلال و فروپاشی در خانواده نیستیم. این نشان‌دهنده این است که خیلی از این تشکیل خانواده دادن‌ها ناشی از احساسات زودگذر و عشق‌های رنگی است و براساس ملاک‌های تنزل یافته‌ای رقم خورده که اساس زندگی را دچار تزلزل می‌کند. طبیعی است اگر دو زوج با کسب مشاوره اقدام کنند شاهد این نوع اختلاف‌ها نخواهیم بود.
دکتر فدایی با اشاره به اهمیت مشاوره پیش از ازدواج می‌گوید: «طبعا افرادی که می‌خواهند شریک دنیوی و اخروی همدیگر شوند، بهتر است با شناخت کافی وارد این شراکت شوند. در بعضی پرونده‌های طلاق که ریشه‌یابی می‌کردیم، متوجه شدیم که در این پرونده‌ها تحقیقات کافی انجام نشده است. بعضی از خانواده‌ها نیز بر این باور بودند که مهر سنگین می‌گیریم تا نیازی به تحقیقات نداشته باشیم؛ زیرا اگر آدم بدی بود مهر را به اجرا می‌گذاریم!»
به اعتقاد حسن فدایی وقتی شما عشق ظاهری و صوری پیدا می‌کنید، به قول معروف این علاقه شما را کور می‌کند. دیگر شما به ابعاد و زوایای شخصیتی طرف مقابلتان نگاه نمی‌کنید. در ابتدا سعی کنید با چشمان باز و تیزبین یا به تعبیری «عاقلانه» انتخاب کنید و «عاشقانه » زندگی کنید، در صورتی که عکس این قصه مشکلاتی را پیش می‌آورد، بسیاری انتخابشان را «عاشقانه» انجام می‌دهند و بعد از بروز مشکلات تصمیم می‌گیرند که با تعقل زندگی را ادامه دهند.
به گفته وی، کسب مشورت پیش از ازدواج قطعا می‌تواند بسیاری از مشکلات زندگی زناشویی را کمتر کند اما این که بخواهد الزامی شود، سازوکار قانونی خود را طلب می‌کند.
*منبع: روزنامه جام جم 1395.11.25
نظر شما
