« پاسداری و نگهداری از زبان، مانند پاسداری از وطن است. سرزمین‌ها تنها با شمشیر به تصرف درنمی‌آیند؛ با زبان نیز می‌توان کشورگشایی کرد.»
استاد زبان فارسی دانشگاه بلگراد می‌گوید: در صربستان زبان فارسی در دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی نفوذ قابل توجهی داشته و اکنون مرزهای فرهنگی کشورمان در این دیار رو به گسترش است.
سعید صفری در یادداشتی که در اختیار ایسنا گذاشته نوشته است: استفان نمانیا، موسس سلسله پادشاهی نمانیچ در صربستان و کسی که به کمک برادرش، ساوا، کلیسای مستقل ارتدوکس صربی را در قرن دوازدهم در این منطقه مستقر کرد، وصیت‌نامه‌ای دارد که در بخشی از آن با عنوان «امانت زبان» به موضوع اهمیت حفظ، نگهداری و گسترش «زبان» می‌پردازد. او با مقایسه «جنگ» و «زبان»، پیروزی و شکست در میدان نبرد را به وضعیت زبان نیز مرتبط می‌داند و معقتد است، کسی از میدان نبرد پیروز بیرون می‌آید که زبان ملی‌اش را در هر شرایطی حفظ کند و برای پیروزی نهایی و جاویدانه، آن را در بین سایر ملل جاری و متداول کند. وی در بخشی از این وصیت‌نامه می‌نویسد: « پاسداری و نگهداری از زبان، مانند پاسداری از وطن است. سرزمین‌ها تنها با شمشیر به تصرف درنمی‌آیند؛ با زبان نیز می‌توان کشورگشایی کرد.»
هرچند این وصیت‌نامه ملی مخاطب خاص خودش (ملت صرب) را دارد، اما به واقع سخن حکیمانه و جامعی است و بازتعریف امروزی «کشورگشایی با زبان» را می‌توان در مفهوم گسترش «مرزهای فرهنگی» یافت. امروزه دیگر کسی منکر قدرت زبان در انتقال فرهنگ و جریان‌سازی فرهنگی نیست و شاید به جرات بتوان گفت، مطمئن‌ترین و ماناترین محمل برای انتقال و تاثیرگذاری فرهنگی، زبان است.
نگاه تخصصی به امر آموزش زبان فارسی در سال‌های اخیر، امیدهای روشنی را برای گسترش هدفمند زبان فارسی در جهان ایجاد کرده است. در صربستان نیز در همین سال‌ها، زبان فارسی در دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی نفوذ قابل توجهی داشته و اکنون مرزهای فرهنگی کشورمان در این دیار رو به گسترش است. تصویر زیر از جلسه آزمون ترم یک دانشگاه بلگراد است و گروه نسبتا بزرگی از دانشجویانی را نشان می‌دهد که درس زبان فارسی را به عنوان واحد اختیاری انتخاب کرده‌اند. در این دانشگاه ۳۴ زبان زنده و باستانی تدریس می‌شود و دانشجویان می‌توانند از بین همه این‌ها، زبانی را برای واحد اختیاری برگزینند. رقابت با سایر زبان‌ها برای جلب نظر دانشجویان در انتخاب زبان فارسی کار دشواری است: زبان و خط فارسی برای‌شان کاملا ناآشنا و بیگانه است و تمایل اکثریت ایشان عمدتا انتخاب زبان‌های اروپایی است که یادگیری آن برای‌شان ساده‌تر و کم‌زحمت‌تر است، با این حال، اقبال بیش از ۱۵۰ دانشجو از رشته‌های مختلف به زبان فارسی، بیانگر گیرایی و جذابیت نهفته در زبان فارسی است. همچنین حامل این پیام نیز هست که خاک این سرزمین برای کاشتن و به ثمر رساندن بذر زبان و فرهنگ و ادب فارسی حاصلخیز است. می‌باید قدر آن را دانست و در جهت تقویت آن به‌جد کوشید. تاسیس کرسی زبان فارسی در دانشگاه بلگراد، نقطه عطفی در نفوذ زبان فارسی و گسترش مرزهای فرهنگی ما در بالکان و شرق اروپا خواهد بود.
نظر شما
