روزنامه دنیای اقتصاد در گزارشی نوشت: روز گذشته، سیاستگذار با عرضه ارز با قیمتی نزدیک به قیمت بازار، فضای رانتی ایجاد شده از سوی دلالان را از بین برد. بازارساز با تغییر تاکتیک و خودداری از عرضه ارز ارزان به صفنشینی مقابل صرافیها خاتمه داد.
در ادامه این گزارش می خوانیم: این سیاست علاوه بر کاهش سفتهبازی موجب شد شاخص ارزی نیز از سقف قیمت ابتدای روز پایین آمد. دلار که در اوایل روز به محدوده 3 هزار و 890 تومان وارد شده بود، در نهایت با قیمت 3 هزار و 858 تومان به کار خود پایان داد. کارشناسان با تایید سیاست اخیر پیشنهاد میکنند بازارساز در روزهای آینده با دقت زیادی فضای بازار را رصد کند تا جوسازی احتمالی دلالان در شرایط جدید خنثی شود.
روز سهشنبه، بازارساز ریل حرکتی خود را تغییر داد تا صفهای شکل گرفته در مقابل صرافیها شکسته شود. در چهارمین روز هفته، بازارساز ارزی از حدود ساعت 12 ظهر، اقدام به عرضه دلار با قیمتی نزدیک به نرخ بازار کرد و در نتیجه صفها و تقاضای کاذبی که برای خرید ارز در کانال 3 هزار و700 تومان شکل گرفته بود، شکسته شد. به گفته فعالان، در ابتدای روز سهشنبه برای سومین روز متوالی در بازار صفهای نسبتا طولانی برای خرید دلار شکل گرفته بود.
همزمان شدت افزایش این ارز در بازار آزاد بالا رفته و قیمت به محدوده 3 هزار و 890 تومان وارد شده بود. با این حال، از ساعت 12 بعدازظهر بازارساز به موقع سیاست جدیدی را به کار گرفت که روند را تغییر داد. در حالی که در روزهای گذشته، شماری از صرافیها اقدام به عرضه دلار در حجم 5 هزار تایی و در کانال 3 هزار و 700 تومان کرده بودند، بازارساز از میانه روز سهشنبه عرضه ارز با قیمت نزدیک به نرخ بازار را در پیش گرفت. دلالان ارزی در ابتدا سعی کردند پیرامون این تغییر تاکتیک جوسازی کنند، ولی هر چقدر به ساعات انتهایی روز نزدیک شدیم، شدت نوسانات محدودتر شد. در نهایت روز سهشنبه، دلار با قیمت 3 هزار و 588 تومان به کار خود پایان داد که 2 تومان کمتر از روز دوشنبه بود.
××حمایت تحلیلی
شماری از تحلیلگران با حمایت از سیاست جدید بازارساز عنوان کردهاند، مسیر صحیح هم همین عرضه ارز به شیوه جدید است. در کنار این آنها اعتقاد دارند، بازارساز باید به جای کنترل قیمت با توجه به تحولات جهانی اقدام به مدیریت نوسانات کند. به گفته آنها تاکتیک جدید بازارساز موجب شد، سهمیهبندی عرضه دلار ارزان از سوی صرافیها از میان برود و افراد بتوانند بدون ایستادن در صف خاصی از صرافیهای بانکی اقدام به خرید دلار مورد نیاز کنند. در واقع، در این شرایط، تنها افرادی که نیاز به تهیه ارز دارند به صرافیها مراجعه خواهند کرد و تقاضاهای کاذب و رانتی از بازار خارج خواهند شد.
از ساعت 12 ظهر روز سهشنبه، بازارساز ارزی سیاستی را در پیش گرفت که به رانت ارزی دلار ارزان خاتمه داد. در حالی که در روزهای ابتدایی هفته جاری افراد عادی میتوانستند با ارائه کارت ملی و بانکی به شماری از صرافیهای منتخب مراجعه و اقدام به خرید دلار 70 تا 100 تومان زیر قیمت بازار کنند، از میانه روز سهشنبه این رانت با اقدام صحیح بازارساز از میان رفت.
به گفته فعالان، بهدلیل نبود شفافیت و ساز و کار مناسب راههای زیادی برای کسب سود از رانت خرید دلار ارزان شکل گرفته بود. به گفته آنها، برخی افراد سعی میکردند از طریق تقسیم سود با فروشنده دلار ارزان شانس خود را برای خرید بالاتر ببرند. از سوی دیگر، شماری از فروشندهها، با فروش صوری دلار به افراد مورد نظر، در مرحله بعدی خود ارز را در بازار آزاد به فروش میرساندند. به گفته شماری از کارشناسان، از میانه روز سهشنبه، بازارساز اقدام به عرضه دلار با قیمت نزدیک به نرخ بازار کرد. در این شرایط، هر فردی میتوانست برای خرید دلار به صرافیهای بانکی مراجعه کند و دیگر خبری از سهمیهبندی ارزی صرافیهای عادی نبود.
به این ترتیب، دو رانت کنار زده شد: رانت فروش ارز به افراد مشخص و رانت کسب سود حاصل از تفاوت قیمت. کارشناسان با تایید سیاست اخیر بازارساز، پیشنهاد میکنند بازارساز در روزهای آینده با دقت زیادی فضای بازار را رصد کند. به گفته آنها، ممکن است تعدادی از معاملهگران سعی کنند پیرامون سیاست جدید بازارساز جوسازی و زمینه را برای افزایش نوسان فراهم کنند.
*منبع: روزنامه دنیای اقتصاد، 1395.11.6