روزنامه فرهیختگان در گفت و گو با حسین عاشوری معاون شرکت راه آهن به بررسی مسایل مربوط به حمل و نقل و ترانزیت کالا در دوران پسابرجام پرداخت و نوشت:حمل و نقل از جمله حوزه هایی است که بیش از سایر بخش های اقتصادی در دوران پسابرجام محل رفت و آمد خارجی ها بوده است، از امضای قراردادهای خارجی در بخش ناوگان هوایی و راه سازی گرفته تا خرید واگن و توسعه بنادر خشک.
در ادامه این گفت و گو می خوانیم: حالا هم بعد از بستن قراردادهای کوچک و بزرگ در این حوزه، این بار شرکت راهآهن در حال مذاکره با خارجیهاست تا از این طریق ناوگان ریلی توسعه یابد.
حسین عاشوری، معاون بهره برداری شرکت راه آهن با بیان اینکه از ابتدای دولت یازدهم تاکنون که دوران پسابرجام نام گرفته، اتفاقات زیادی در حوزه حملونقل ریلی افتاده، میگوید که در این مدت علاوهبر افزایش سهم حمل بار و توسعه حمل داخلی، میزان ترانزیت کالا نیز که در دوران تحریم کاهش یافته بود، بار دیگر رونق گرفته است.
او درگفت و گو با «فرهیختگان» با این توضیح که مذاکره با کشورهای خارجی و جذب سرمایهگذاری نیز از جمله دستاوردهای برجام بوده، اضافه میکند که با اتفاقاتی که رخ داده پیشبینی میشود هم سرمایه خارجی بیشتری در این حوزه جذب شود و هم قراردادهای بیشتری در این حوزه با خارجیها بسته شود.
** حوزه حمل و نقل ریلی در طول فعالیت دولت یازدهم دستخوش چه تغییر و تحولاتی شد؟
یکی از نکات مهم در این سالها رسیدن به سهم 30درصدی در حوزه حملونقل ریلی بود. در ابتدای دولت یازدهم سهم راهآهن در حمل بار 9 درصد بود اما با تلاشهایی که در طول سه سال گذشته صورت گرفت، این سهم افزایش یافت و پارسال این سهم به 12 درصد رسید. البته برای رسیدن به هدف30درصدی باید گامهای زیادی برداشته شود.
بحث دیگر مربوط به توسعه حملونقل داخلی است؛ بارهایی که بخشی از آن مربوط به صاحبان صنایع فولاد و سیمان و بخشی دیگر مربوط به بارهای معدنی است. در این سه سال با توجه به رکود موجود در اقتصاد توانستیم با جلسات مداومی که با صاحبان بار داشتیم، با تخفیفاتی که به تعرفهها داده شد، سهم حمل بار را افزایش دهیم.
برای همین هم در 6 ماهه اول امسال در این بخش رشد 9 درصدی را نسبت به پارسال شاهد بودیم. موضوع دیگر استفاده از موقعیت استراتژیک کشور در بحث کریدورهای شمالی جنوبی و غرب به شرق بود.
در ماههای گذشته به دلیل مشکلاتی چون تحریم، حجم مبادلات خارجی بهشدت کاهش یافته بود و به دلیل اینکه انتقال پول امکانپذیر نبود، بخشی از خارجیها کالاهایی را که از طریق ایران ترانزیت کردند، قطع کرده بودند. در چند سال اخیر تلاش شد با مذاکرات مختلف و شرایط جدید پیشآمده میزان ترانزیت کالا افزایش پیدا کند. برهمین اساس در سال 93 رشد 50 درصدی و در سال 94 رشد 100 درصدی را شاهد بودیم. امسال هم رشد 50درصدی را هدفگذاری کردیم و به دنبال تحقق آن هستیم.
با راه آهن های گرجستان، تاجیکستان، ازبکستان، ترکمنستان، قزاقستان، آذربایجان و روسیه جلسات مختلف و مداومی داشتیم تا بتوانیم کریدور شمالی جنوبی را توسعه دهیم و کریدور شمالی جنوبی را از طریق روسیه – آذربایجان به بندر عباس متصل کنیم. درباره کاهش تعرفه نیز در این مسیر توافق کردیم و بنا داریم اولین قطار بندرعباس به روسیه را به شهر مسکو راهاندازی کنیم.
همچنین با همکاری قزاقستان، قطار چین– قزاقستان- ترکمنستان به ایران را راهاندازی کردیم. همچنین مذاکراتی را با راهآهن آلمان به ترکیه برای راهاندازی قطار آلمان به تهران انجام دادیم و تا پایان سال شاهد راهاندازی این قطار خواهیم بود.
** شما در اظهارات خود از هدف 30 درصدی در حوزه حملونقل ریلی خبر دادید. برای تحقق این هدف به چه پیششرطها و مولفههایی نیاز دارید؟
برای رسیدن به سهم 30 درصدی لازم است هم زیرساختها توسعه یابد و هم ناوگان و هم شبکه فعالتر شود. در بحث زیرساختها، دوخطه کردن برخی مسیرها را که گلوگاه داشتیم، شروع کردیم چراکه این مسیرها قدیمی و سرعت قطار کند بوده است، برای همین هم بازسازی بهویژه در محور جنوب را انجام دادیم.
در حال حاضر نیز در حال انجام سایر مسیرها هستیم. علاوهبراین بحثهای مکانیزه کردن و ارتقای سیستمهای علائم ارتباطات را داریم تا بتوانیم از ظرفیتها و خطوط موجود بهره بیشتری ببریم. همچنین مشوقهایی برای خرید واگن و توسعه آن برای بخش خصوصی گذاشتیم.
** مثلا چه مشوقهایی؟
راهآهن حدود 30 درصد سرمایه گذاری بخش خصوصی را به سرمایه گذار برمیگرداند. عملا با این شکل بخشی از سرمایه هایی که شرکتها، به طورخصوصی انجام میدهد بازگردانده میشود تا به سرمایه گذاری آنها کمک شود. علاوهبراین وامهایی با نرخ سود پایین به بخش خصوصی داده میشود تا بتوانند ناوگان ریلی را توسعه دهند.
** برای جذب سرمایهگذاری خارجی در دوران پسابرجام چه اقداماتی انجام شده است؟
اولین نکته در بحث سرمایهگذاری خارجی اعتماد است. برای اینکه این اعتماد ایجاد شود لازم است در جلسات متعددی که با سرمایهگذاران داخلی و خارجی برگزار میشود به آنها اطمینان داده شود که سرمایهگذاری هم منافع اقتصادی دارد و هم تضامین لازم، تا نگرانی به جهت سرمایهگذاری نداشته باشند. با برگزاری همایشها و جلسات سعی کردیم اعتمادسازی را فراهم کنیم.
نمونه ای از اعتماد سازی، سرمایه گذاری ساخت و راهاندازی «بندر خشک آپرین» در فاصله ٢٠ کیلومتری شهر تهران بود که یکی از اولین قدمها در توسعه بنادر خشک بود تا بهعنوان حملونقل ترکیبی زمینه را برای توسعه جابهجایی بار بین بخش ریل و جاده انجام دهد و بهعنوان مکمل بتواند در زمینه حمل بار اقدام کند.
** با توجه به موارد گفته شده فکر میکنید چه مقدار سرمایهگذاری در این حوزه جذب شود؟
با چند شرکت اروپایی در حال مذاکره هستیم و پیشبینیمان این است که هرچه جلوتر میرویم روند سرمایه گذاری ها رو به رشد باشد.
** با چه کشورهایی وارد مذاکره شدید؟
با کشورهای اروپایی چون فرانسه، ایتالیا، اسپانیا و آلمان و با کشورهای آسیایی چون چین، روسیه و کره در دوران پسابرجام مذاکره کردیم و برخی از آنها نیز منجر به بستن قرارداد و توسعه همکاری با این بخش شده است.
*منبع: روزنامه فرهیختگان، 1395.11.3