«قانونی برای راستی آزمایی»، «از «جمشید بسم الله» تا دولت»، «قاتل نیمه های دوم سال»، «فلسفیدن با نگاتیو» و «درباره مشکل «مشکل گیتی»!» از مهم ترین موضوع های اختصاصی روزنامه ابتکار در شماره سه شنبه هفتم دی است.
**قانونی برای راستی آزمایی
موافقت مجلس با راهاندازی سامانه ثبت حقوق مقامات را میتوان اقدامی درجهت شفافسازی و برگرداندن اعتماد مردم نسبت به دستگاههای دولتی دانست. این اقدام در حالی صورت گرفت که چند ماهی است که پرونده حقوقهای نجومی برخی مدیران دولتی دستخوش موضعگیریهای جناحی قرار گرفته است تا جایی که تعدادی از رسانههای اصولگرا برای دفاع از هر گونه انتقادی که نسبت به جناح متبوعشان صورت گرفته از موضوع حقوقهای نجومی بهعنوان راه گریز برای خود استفاده کردهاند. دایره انتقادات علیه دولت با استفاده از این موضوع تاجایی تنگ شد که نه تنها دولت مجالی برای اثبات حقانیت خود نیافت بلکه دستاوردهای مثبتی نیز که در طول 4 سال گذشته بهدست آورده بود با این بهانه زیرسوال رفت.
حقوقهای نجومی صحن مجلس را هم بارها به میدانی برای جدالهای سیاسی بین نمایندگان مخالف دولت و دولتمردان تبدیل کرده و به این بهانه سوال پشت سوال، راهروهای مجلس را به محلی برای رفت و آمدهای مکرر اعضای هیات دولت تبدیل کرد. جدای از برخی نمایندگان مخالف دولت فضای مجازی نیز زمینهای برای مخالفان دولت ایجاد کرد تا بهراحتی بتوانند با اطلاعرسانی در سطح کلان اعتماد عمومی نسبت به دولتمردان را سلب کنند. هرچند دولت تلاش کرد با شناسایی و معرفی مدیران متخلف به دستگاه قضایی کشور از موج این بیاعتمادیها بکاهد اما هر بار مخالفان دولت بر این آتش دمیدند. تعدادی از قانونگذاران معتقدند که اقدام مجلس درجهت راهاندازی سامانه ثبت حقوق مقامات که در برنامه ششم توسعه بدان پرداختهاند شاید به نظر اقدام مثبتی بیاید اما بیتردید تر و خشک را با هم میسوزاند.
** از «جمشید بسم الله» تا دولت
دون شک یکی از مهمترین دستاوردهای اقتصادی دولت یازدهم در سه سال گذشته تثبیت نرخ ارز و نوسان کم در این بازار بود. دستاوردی که این روزها با بالا رفتن قیمت در مرز هشدار قرار گرفته است. یکی از مسائل مورد نکوهش در دولت قبل بازی با نرخ ارز و جبران کسری بودجه با آن بود که تبعات سنگینی برای اقتصاد مردم به همراه داشت و همچنان اثرات آن بر معیشت مردم دیده می شود. اما افزایش 20 درصدی نرخ دلار طی دو ماه گذشته باز هم شائبه اقدام مشابه دولت در زمینه تامین کسری بودجه را به وجود آورده است. اقدامی که هر چند از جهاتی برای وضعیت فعلی قابل درک است اما این جبران کسری با نرخ ارز به طور قطع بازنده ای جز مردم و تولید کنندگان نخواهد داشت.
دولت یازدهم توانست طی سه سال گذشته علی رغم تکانه هایی مانند کاهش قیمت نفت و تبعات سوء مدیریت دولت گذشته در بازار ایجاد آرامش کند. دولت روحانی در حالی دولت را تحویل گرفت که بررسیها و روند قیمتی دلار در بازار براساس گزارشهای رسمی دولت نشان میدهد که دلار طی 8 سال دولت های نهم و دهم 298.5 درصد گران شد، بنابراین در سال پایانی دولت یازدهم انتظار می رفت روند گذشته به هر سختی ادامه پیدا کند. حدود سال 91 بود که انفجار قیمت ارز به اوج خود رسید در این زمان بود که دولت وقت تقصیر افزایش در بازار را به دست سفته بازان انداخت و از جمشید بسم ا... به عنوان مخل بازار نام برده شد. این در حالی است که کارشناسان بسیاری در آن زمان معتقد بودند دولت نقش آفرین اصلی در آشفته بازار ارز است که کسری بودجه خود را با آن پر کرده است.
**قاتل نیمه های دوم سال
بی رنگ وبی بو است و همین دو ویژگی کارش را راحت تر کرده. قاتل خاموش به راحتی جان می گیرد بی آنکه کسی کاری به کارش داشته باشد و همین هم آمارقربانیانش را بیشتر کرده است. هر سال موضوع مرگ و میر بر اثر گاز منواکسید کربن با آغاز فصل سرما خبرساز می شود. موضوعی که با وجود تکراری بودن خبر و هشدارهای پس از آن تاثیر چندانی در افکار عمومی ندارد. این ادعا را آمارهایی که هر سال در این باره منتشر می شود تایید می کند.
آمارها نشان می دهد هر سال تعداد مرگ و میر ناشی از استنشاق گاز منواکسید حاصل از بخاری های خانگی بیشتر از سال گذشته است. در جدیدترین آماری که پزشکی قانونی درباره مرگ های ناشی از گاز منواکسید کربن گزارش کرده است 7.20 درصد تلفات مسمومیت با گازمنوکسیدکربن از ابتدای فروردین تا پایان آبان ماه امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته بوده است. آماری که می گوید با افزایش رسانه های جمعی و با همه هشدارهایی که در این زمینه وجود دارد مردم کمترین توجه را به آن داشته اند. گزارش سازمان پزشکی قانونی کشور نشان می دهد در هشت ماهه امسال،274 تن بر اثر مسمومیت با گاز منوکسید کربن جان خود را از دست دادند از کل تلفات مسمومیت با گاز منوکسید کربن 199 تن مرد و 75 تن دیگر زن بودند. همچنین در این مدت استان های تهران با 61، آذربایجان شرقی و فارس هر کدام با 22 و اصفهان با 19 فوتی بیشترین تلفات مسمومیت با گاز منوکسیدکربن را داشته اند، این در حالی است که آمار تلفات گازگرفتگی در تعداد قابل توجهی از استان ها کمتر از 10 تن گزارش شده است.
**فلسفیدن با نگاتیو
صد و بیست و یک سال پیش در چنین روزی لویی لومیر با پخش چند صحنه از وقایع روزمره و نمایشهای کمدی کوتاه، تحولی ژرف و بزرگ را در یک سالن کوچک در پاریس موجب شد. گرچه اختراع سینماتوگراف نزدیک به یک دهه پیش از او در آمریکا به ثبت رسیده بود، اما مخترع آن ادیسون، گویا وقت زیادی برای این اختراعش صرف نکرد و ترجیح داد به دیگر امور علمی مشغول شود. سده نوزدهم میلادی مشهور و معروف به سده طلایی اختراعات و اکتشافات است. در این قرن بود که بیشترین تحقیقات و جهشهای علمی به وقوع پیوست و نوابغ بزرگی پای به عرصه علم و دانش گشودند. نوابغی که هر یک جسورانه و شجاعانه خرق عادت کردند تا فضاهایی تازه و بدیع را فراروی آدمی بگشایند.در میان همه اینها اما سینما از جنس دیگری بود. سینمایی که تنها اندکی بعد از تصاویر ساده و بیآلایش لومیر، پای به عرصههایی بسیار جدی گذاشت و بخش قابل توجهی از علوم را به چالشی خودخواسته کشاند.
از علوم اجتماعی تا فلسفه و سیاست، از نکتهبینیهای اصحاب سینما دور نماند و این گروه با استفاده از ابزار دیداری و بعدها شنیداری سعی کردند تا همه آنچه باید را به بحث بگذارند. شاید سختترین رویکرد سینماگران به عرصه فلسفه مربوط باشد. پیچیدگیهای ماهیت فلسفه و فلسفی اندیشیدن، نظرگاه فلاسفه و... موجب میشد تا گروه سینماگران کمتر به عرصه فلسفه ورود و یا با احتیاط از کنار آن عبور کنند. اما به هر روی، جسارت اهالی سینما فلسفه را هم در امان نگذاشت و در میان آنها بودند کسانی که سینما را با فلسفه درآمیختند. بازخوانی پرونده برخی از این فیلمها در دستور کار این مجال است. در میان سینماگران از مل گیبسون تا ست مگفارلن،فدریکو فلینی تا ریدلی اسکات و البته هیچکاک همگی فیلمهایی ساختهاند که پیامهای خاص و گاه فلسفی خودشان در آن گنجانده شدهاست؛ از داستانگوییهای سمبولیک تا دیالوگهای زیرکانه و ظریف و هوشمندانه.
** درباره مشکل «مشکل گیتی»!
مسعود مشایخی راد: فیلم سینمایی «مشکل گیتی» به تهیهکنندگی و کارگردانی بهرام کاظمی هفته گذشته در پی صدور حکم قضایی از سوی دادستانی و به دستور وزارت ارشاد از چرخه اکران خارج شد. این خبر بار دیگر بحث پخش تیرزهای فیلمهای سینمایی از شبکههای ماهوارهای را به سر تیتر خبرها آورد. حکمی که این بار اعتراض جامعه صنفی تهیهکنندگان سینما و شورای عالی تهیهکنندگان سینما را در پی داشت.مشکل گیتی که اکرانش از اوایل آذرماه شروع بوده بود در پایان یک ماه نمایش خود با فروشی نزدیک به 600 میلیون تومان از روی پرده کنار رفت. این در حالی است که ماجرای پخش تیزر فیلمهای ایرانی از شبکههای ماهوارهای فارسیزبان اولین بار نیست که رخ میدهد. ماجرا از زمانی آغاز شد که شبکه ماهوارهای «جم» اقدام به پخش گسترده تیزر فیلمهای سینمایی روی پرده کرد. این شبکه همچنین به شکل رسمی اعلام کرد که آنونس فیلمهای سینمایی را به صورت رایگان پخش میکند.
تیزرهایی که با مدت زمانی مناسب مابین برنامههای این شبکه در طول روز به دفعات پخش میشد. اقدامی که اگرچه دردسرهای زیادی را به دنبال داشته اما به اعتقاد برخی تهیهکنندگان و صاحب نظران کمک قابل توجهی به فروش و دیده شدن فیلمهای روی پرده کردهاست. به عنوان نمونه فیلم «کوچه بینام» ساخته هاتف علیمردانی که در دو هفته ابتدای اکرانش فروش جالب توجهی نداشت بعد از اینکه تیزرهای مختلفی از آن در شبکههای ماهوارهای پخش شد توانست نزدیک به دو میلیارد فروش برسد. اما به راستی این حجم از سختگیریها و حساسیتها نسبت به پخش تیزرهای سینمایی از شبکه ماهوارهای چه علتی دارد؟ چرا یک فیلم که با صرف هزینه و زمان زیاد آن هم بعد از عبور از هفتخوان ممیزی و نظارت توانسته راه به پرده و نمایش ببرد باید با چنین محدودیتها و حواشیای رو به رو شود. سوال این است پخش تیزرهای فیلمی که همه سازوکارهای مجوزی لازم را طی کرده است از شبکههای ماهوارهای چه ایرادی دارد؟