چاقی و اضافه وزن ایرانی‌ها را تهدید می‌کند

مدیرکل دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت ضمن هشدار نسبت به روند افزایشی چاقی در کشور، مهم‌ترین علت چاقی را مصرف منابع مواد قندی خواند و گفت: برای پیشگیری از اضافه وزن و چاقی، کل قند و شکر مصرفی در برنامه غذایی روزانه باید کمتر از شش قاشق چایخوری باشد که این مقدار، قند پنهان در مواد خوراکی را نیز شامل می‌شود.

دکتر زهرا عبداللهی در گفت‌وگو با ایسنا، در این خصوص اظهار کرد: بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت،‌ از سال 1980 تا سال 2014 شیوع چاقی در جهان دو برابر شده است. در حدود دو میلیارد نفر در جهان دچار اضافه وزن یا چاقی هستند. همچنین شیوع چاقی در کودکان و نوجوانان نیز از 42 میلیون نفر در سال 2013 به 70 میلیون نفر در سال 2025 می‌رسد.

وی افزود: بر اساس همین گزارش، در سال 2014 بیش از 1.9 میلیارد بزرگسال 18 سال و بالاتر اضافه وزن داشتند که از این تعداد بیش از 600 میلیون نفر چاق بودند. کودکان چاق در بزرگسالی شانس بیشتری برای ابتلا به دیابت نوع 2، بیماری‌های قلبی – عروقی، سرطان کولون، سرطان پستان و بیماری‌های مفصلی استخوانی دارند. در افراد بزرگسال چاق نیز خطر ابتلا به دیابت نوع 2، سرطان پستان، سرطان کولون، مشکلات عاطفی، روانی و اجتماعی مثل استرس، اعتماد به نفس پایین و افسردگی بیشتر است.

به گفته عبداللهی، بر اساس بررسی‌های انجام شده در کشور، بیش از نیمی از مردان و زنان بزرگسال دچار اضافه وزن و چاقی هستند و باید اعلام کرد که روند اضافه وزن و چاقی در کودکان و دانش آموزان کشور نیز رو به افزایش است.

مدیرکل دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت ضمن تاکید بر خطر اضافه وزن و چاقی و ارتباط آن با بسیاری از بیماری‌ها، تاکید کرد: قند و شکر، انواع شیرینی، شکلات، نوشابه‌های گازدار، آب میوه‌های صنعتی حاوی قند افزوده، شیرهای طعم‌دار، شیرکاکائو و شیر شکلات، پاستیل، بستنی یخی، کیک و کلوچه و بیسکویت از مهم‌ترین منابع مصرف مواد قندی هستند. برای پیشگیری از اضافه وزن و چاقی، کل قند و شکر مصرفی در برنامه غذایی روزانه باید کمتر از شش قاشق چایخوری باشد که این مقدار شامل قند پنهان در مواد خوراکی مثل عسل، مربا، بستنی، نوشابه و آب میوه، شیرینی و شکلات هم می‌شود.

 به گفته وی، مصرف  هر روز یک قوطی نوشابه 300 میلی لیتری به مدت یک سال، منجر به افزایش وزن به میزان هفت کیلوگرم در سال می‌شود.

عبداللهی در ادامه، با بیان اینکه مصرف بیش از حد قند و شکر و به طور کلی مواد قندی و شیرین باعث افزایش فشار خون و اضافه وزن می‌شود، ادامه داد: هر دو این عوامل باعث ابتلای مردم به بیماری‌های قلبی – عروقی هستند. مطالعات نشان داده است خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی – عروقی در افرادی که 20 درصد انرژی روزانه خود را از قند و شکر تامین می‌کنند در مقایسه با گروهی که کمتر از 10 درصد انرژی روزانه خود را از قند و شکر تامین کرده‌اند، 38 درصد بیشتر است. در نتیجه خطر مرگ ناشی از بیماری‌های قلبی و عروقی در افرادی که 21 درصد یا بیشتر از کالری روزانه خود را از مواد قندی و شیرین تامین می‌کنند، به میزان 2 برابر بیشتر است.

وی در ادامه بیان کرد: اثرات مصرف زیاد قند و شکر موجب کاهش کلسترول خون در بدن می‌شود و در صورتی که بیشتر از 20 درصد انرژی روزانه از قند و شکر (ساکارز) تامین شود، موجب بالا رفتن تری گلیسیرید خون نیز می‌شود. همچنین مصرف منظم نوشیدنی‌های شیرین به میزان هفت وعده یا بیشتر در هفته نیز با افزایش خطر بیماری قلبی – عروقی همراه است.

مدیرکل دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت در ادامه زمان مناسب برای پیشگیری از این بیماری‌ها را از دو سالگی عنوان کرد و افزود: محدودیت مصرف قند و شکر، مواد قندی و شیرین در همه دوران‌های زندگی ضروری است. با توجه به ارتباط مستقیم مواد قندی و شیرین با افزایش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی – عروقی و مرگ و میر ناشی از آن، کمتر از 10 درصد کل انرژی دریافتی روزانه باید از قندهای ساده مانند قند و شکر تامین شود. برای دستیابی به این نکته مهم، زنان در روز نباید بیش از 100 کالری معادل شش قاشق چایخوری و مردان نباید بیش از 150 کالری برابر با 9 قاشق چایخوری شکر مصرف کنند. منظور از این میزان، شکر استفاده شده در کل مواد غذایی مصرف شده در طول روز است.