توجه به تأثیر غفلت از باطن دین در پیدایش خشونت و افراط‌گرایی به نام دین و نیز، راههای جلوگیری از آن برای دستیابی به جهانی عاری از خشونت و تروریسم یک ضرورت است.
پایگاه خبری خبرآنلاین در یادداشتی نوشت: توجه به تأثیر غفلت از باطن دین در پیدایش خشونت و افراط‌گرایی به نام دین و نیز، راههای جلوگیری از آن برای دستیابی به جهانی عاری از خشونت و تروریسم یک ضرورت است.
این نوشتار به قلم ابوذر ابراهیمی ترکمان در ادامه می افزاید: غفلت به معنای عدم توجه به هر چیز موجود و حاضر است و در منطق قرآن کریم، غفلت از باطن دین به عنوان علت عدم پای‌بندی به دین و در نتیجه عدم انجام اعمال صالح ذکر شده که سبب جهالت مدرن می‌شود.
منشأ پیدایش جهالت مدرن ناباوری به آموزه‌های عقل و خرد و خرد داشتن و شدن است و دین از بشر، شدن به معنای با خبر شدن، هوشیار شدن؛ عادل شدن؛ پرهیزگار شدن؛ دوستدار بشریت شدن؛ صالح شدن و شدن‌های دیگر را انتظار دارد.
راهی که امروز افراط‌گرایان طی می‌کنند به شدن منتهی نمی‌شود، بلکه این مسیرها به داشتن قدرت برای پیشگیری از شدن منتهی می‌گردد و این جدال نه تنها به صلح نمی‌انجامد بلکه فاصله تا صلح را افزایش می‌دهد و افراط گرایان را دچار توهم خود خداپنداری کرده است که خود را مالک جان انسان‌ها دانسته و چنین پنداری جهالت مدرن است.
خود مطلق‌انگاری یکی از مظاهر جهالت مدرن و احترام به اندیشه دیگر شرط ضروری دستیابی به صلح و ثبات، محور دیگر سخنان رییس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی بود.
انسان خود مطلق‌انگار، خود را جای خدا می‌نشاند و قضاوت‌های قطعی خود را مقدس شمرده و انجام آنها را فریضه می‌پندارد و جایی برای نیاز و احترام به اندیشه دیگران باقی نمی‌گذارد که در چنین وضعیتی صلح، از دایره انگاره‌های فرد خود مطلق‌پندار بیرون می‌رود.
متأسفانه جاهلیت مدرن به سلاح علم و دانش مجهز شده و سرعت تخریبی آن بیش از دوران جاهلیت بدوی که تنها به خود فرد، اطرافیان و تا حدودی در منطقه کوچکی محدود می‌شد فراتر رفته است و جهان را در کام خود فرو برده است.
افراط‌گرایان به مقدس‌سازی چنین خشونت‌هایی روی آورده‌اند و خود را در بازستادن حق حیات دیگران، جای خدا می‌نشانند و لذا، چنین پنداری نتیجه جهالت مدرن است و باید کوشید تا از نهادینه شدن و استقرار جاهلیت مدرن جلوگیری کرد.
مهم‌ترین ویژگی عقل، شناخت حقایق و تشخیص حق از باطل است و بروز اندیشه‌های افراط‌گرایانه در بدترین شکل آن که با تکیه بر تفاسیر ناصحیح از دین شکل گرفته است، ضرورت توجه به عقلانیت را بیش از پیش نمایان می‌کند.
البته افراط‌گرایی‌های امروز، برگ‌هایی هستند که بر شاخه‌های تفکر و اندیشه‌های ناصحیح و کج فهمی‌های دینی دیروز روئیده است. این نشان می‌دهد که افکار غلط اندیشمندان دینی تا چه میزان می‌تواند به افعال ناصحیح پیروانشان منجر شود.
امروز که منازعات فرقه‌ای - مذهبی به خشن‌ترین منازعات عصر حاضر تبدیل شده، جای خردورزی در این میان به شدت خالی است و نیاز به بازگشت به عقلانیت و خردگرایی در میان اندیشمندان و رهبران دینی به ضرورتی انکار‌ناپذیر تبدیل شده است.
اکنون شرایط تروریسم جهانی به گونه‌ای است که انگیزه خشونت‌ها به سمت مشروعیت بخشی سوق داده شده‌اند تا تشخیص بزه بودن و جنایت آمیز بودن آن را مشکل سازند. متأسفانه امروزه با تکیه به رضایت‌خاطر تصنعی که از عمل به فرامین دینی حاصل می‌شود، خشونت‌ها را مقدس جلوه می‌دهند و تنها عقل و خرد است که می‌تواند از مشروع جلوه دادن انگیزه‌های نامشروع جلوگیری کند و از جلوه دادن انگیزه‌های بزه کارانه به شکل انگیزه‌های مقدس جلوگیری کند.
روایتی داریم از پیامبر گرامی اسلام (ص) که فرمودند: همه خوبیها با عقل شناخته می‌شوند و کسی که عقل ندارد، دین ندارد . برای هوشیار کردن غافلان هیچگاه به دلیل نیاز نیست، بلکه به علت نیاز است و غفلت زدگی نوعی بیماری است که باید داروی آن را یافت و علاج کرد که از این‌رو، وظیفه اندیشمندان، رهبران و متنفذین این است که به زدودن جهالت از پندار و کردار جوامع بیاندیشند و راههای عملی برای برون رفت از چنین وضعیتی را تبیین کنند.
*منبع: پایگاه خبری خبرآنلاین/3 آذر 95
نظر شما
