در ادامه توافقات نفتی ایران با خارجیها، مهمترین تفاهم نامه دیروز به امضا رسید و طی آن شرکت نفتی رویال داچ شل به صنعت نفت ایران بازگشت. با امضای این تفاهم نامه قرار است این شرکت هلندی – انگلیسی ظرف مدت 8 تا 9 ماه جهت حضور و سرمایه گذاری و اجرای طرح های جدید در صنعت پتروشیمی بررسی های فنی و اقتصادی خود را انجام دهد.
صنعت نفت ایران هفته پر رفت و آمدی را پشت سرگذاشت: از امضای نخستین قرارداد جدید نفتی با ستاد اجرایی فرمان امام که بگذریم امضای تفاهمنامههایی با شرکتهای نفتی "تاتنفت" روسیه، "سوجیتز" ژاپن و "رویال داچ شل" هلندی - انگلیسی درصدر اخبار نفتی قرار گرفت.
با توجه به این تحولات به نظر میرسد روزهای پر رفت و آمدی در انتظار نفت ایران است. فارغ از شرکتهای ایرانی که وارد مرحله استخراج و تولید شده اند، خارجیها نیز حضور پررنگ تری را بر سر میز مذاکرات به ثبت رسانده اند.
روس ها البته گوی سبقت را ربوده و تاکنون 3 تفاهم نامه در بخش های مختلف صنعت نفت امضا کردند که در آخرین آنها توسعه میدان دهلران به تاتنفت روسیه واگذار شد.
پیش از این نیز قرارداد محرمانگی با «ژابروژ نفت» و قرارداد فروش نفت با «لوک اویل»، بین ایران و روسیه به امضا رسید و این سومین قرارداد طی ۶ماه اخیر با این کشور به شمار می رود که به نوعی جمع شرکت های روسی در صنعت نفت ایران را کامل کرد.
همانگونه که اشاره شد هرچند پیش از این قراردادهایی با روس ها در میادین نفتی به امضا رسیده است اما قرارداد با تاتنفت نخستین قرارداد با این کشور است که بر افزایش ضریب بازیافت تاکید دارد.
پیش از این علی کاردر، مدیرعامل شرکت ملی نفت تاکید کرده بود که قراردادهایی که از این پس در صنعت نفت بسته میشود با تاکید بر افزایش تضریب بازیافت از میادین نفتی خواهد بود.حتی نخستین قرارداد جدید نفتی نیز که با ایرانیان به امضا رسید بر افزایش برداشت از میادین خوزستان تاکید داشت.
اما تنها توسعه میادین نفتی محور قراردادهای ایران با شرکت های خارجی در هفته گذشته نبود. صنایع پتروشیمی نیز روزهای پرکاری را پشت سر گذاشت.
در نخستین گام ژاپنی ها به ایران آمدند تا در روند تبدیل گاز ایران به پروپیلن همکاری کنند. ماسارو ساتو نماینده ارشد نفت، گاز و انرژی شرکت سوجیتز ،در رابطه با اهداف این شرکت برای همکاری با پروژه های صنعت پتروشیمی ایران گفت: ما امیدواریم با همکاری شرکت ملی صنایع پتروشیمی، یک مجتمع تولیدی در عسلویه احداث کنیم.
این شرکت ژاپنی که در حال حاضر در بیش از 50 کشور جهان در زمینه تولید محصولات پتروشیمی و انرژی سرمایه گذاری کرده است با توجه به منابع گسترده طبیعی و دانش و توان تخصصی، ایران را گزینه بعدی میداند که میتواند سرمایه گذاری و دستیابی به اهداف شرکت را تسهیل کند.
نماینده شرکت ژاپنی با اشاره به اینکه شرکتهای خارجی زیادی برای سرمایه گذاری در صنعت پتروشیمی ایران ابراز علاقمندی کردهاند اظهار امیدواری کرد تا بعد از امضای این تفاهم نامه، همکاری بین صنعت پتروشیمی ایران و ژاپن توسعه یابد و در پروژه های پتروشیمی ایران حضور پر رنگی داشته باشد.
اما مهمترین این تفاهم نامه ها دیروز به امضا رسید و طی آن شرکت نفتی رویال داچ شل به صنعت نفت ایران بازگشت. با امضای این تفاهم نامه قرار است این شرکت هلندی – انگلیسی ظرف مدت 8 تا 9 ماه جهت حضور و سرمایه گذاری و اجرای طرح های جدید در صنعت پتروشیمی بررسیهای فنی و اقتصادی خود را انجام دهد.
این تفاهم نامه که با حضور امیر حسین زمانی نیا، معاون امور بینالملل و بازرگانی وزیر نفت، سوزانا ترستال سفیر هلند در تهران و فندر، معاون سفیر انگلیس در ایران برای همکاری در صنعت پتروشیمی به امضا رسید زمینه را برای حضور بیشتر و قوی تر این شرکت در صنعت نفت فراهم خواهد آورد.
تا آنجا که نایکمپ، رئیس دپارتمان امور ایران در شرکت شل، این سند را چارچوبی دانست که امکان بحث های بیشتر با شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران را فراهم می کند.
وی پیش از امضای این تفاهم نامه، آن را نتیجه ماه ها مذاکره میان دو شرکت خواند و گفت: ما معتقدیم که میتوانیم با شرکت ملی صنایع پتروشیمی، پروژه های مشترکی در صنعت پتروشیمی داشته باشیم. شل قصد دارد تا پروژه های مختلفی را در ایران عملیاتی کند و با همکاری ایران ضمن ایجاد اشتغال، ظرفیت تولید محصولات مختلف پتروشیمی و پایین دست پتروشیمی را افزایش دهد.
با توجه به امضای این قراردادها و تفاهم نامه ها به نظر میرسد فضای جدیدی در دوران پسا برجام برای صنعت نفت ایران در حال گشوده شدن است و پس از آنکه با رفع تحریم ها فروش نفت خام و محصولات نفتی دیگر افزایش قابل توجهی داشته،اکنون شاهد حضور شرکت ها و سرمایه های خارجی در این حوزه خواهیم بود.
امیرحسین زمانی نیا، معاون امور بینالملل و بازرگانی وزیر نفت نیز در همین باره تاکید کرده است که پس از برجام، با مذاکراتی که در سطح صنعت نفت و به ویژه پتروشیمی انجام شد، موانع موجود جهت حضور فعال سرمایه گذاران خارجی به تدریج درحال برداشته شدن است.
بنابراین با توجه به تمامی این اتفاقات میتوان انتظار داشت این تفاهم نامهها مقدمهای برای حضور بیشتر و موثرتر شرکتهای خارجی به منظور انتقال سرمایه و تکنولوژی به صنعت نفغت ایران باشد تا با تکیه بر توان متخصصان داخلی و بهره مندی از تکنولوژی و منابع مالی خارجی ها، این صنعت بتواند در زمینه های مختلف به جایگاه قابل قبول خود بازگردد./آنا