روابط تجاری ایران و جمهوری آذربایجان در یکسال گذشته رشد زیادی یافته است بطوری که صادرات ایران به این کشور از ۱۳۲ میلیون دلار در ۶ ماهه سال گذشته به بیش از ۳۰۰ میلیون دلار رسیده است.
به گزارش خبرنگار مهر، اتصال ایران به اروپا و رونق کریدور شمال - جنوب یکی از اولویتهای مهم تجاری ایران در روابط با منطقه به شمار میرود و در سالهای گذشته دولت برنامههای زیادی را در این خصوص پیاده سازی کرده تا ترانزیت ایران به اروپا و صادرات به منطقه از روشهای مختلف رونق پیدا کند.
در این رابطه در سه سال گذشته تلاشهایی در بخشهای مختلف حمل و نقل انجام گرفت تا علاوه بر رونق ترانزیت جادهای، بخش ریلی هم توسعه یافته و خطوط راه آهن از کشورهای شمالی ایران به خلیج فارس متصل شود.
سیاستهای توسعهای ایران در بخش صادرات و ترانزیت در سالهای اخیر موجب شده که ارتباط میان ایران و کشورهای آسیای میانه گسترش زیادی پیدا کند که این همکاریها پس از مشکلاتی که در ترانزیت جادهای ایران با کشور ترکیه به وجود آمد، قوی تر هم شد.
براین اساس، ایران برای توسعه ترانزیت به اروپا قراردادهایی را با جمهوری آذربایجان، گرجستان و بلغارستان به امضا رساند تا به رشد و توسعه ترانزیت ایران کمک کند. ضمن آنکه این کشورها هم میتوانند از عواید این ترانزیت سود ببرند. اما در کنار ترانزیت، رشد صادرات به این کشورها هم از جمله اهدافی است که از سوی دولت ایران همواره مورد توجه قرار داشته است.
یکی از کشورهای مهمی که ایران قصد دارد تا روابط تجاری خود را با آن افزایش دهد، جمهوری آذربایجان است که به واسطه اشتراک فرهنگی زیاد میان دو کشور و قرار گرفتن در مسیر ترانزیت به اروپا یک مزیت بزرگ برای این امر محسوب میشود ضمن آنکه برای کشور آذربایجان نیز، همکاری با دومین اقتصاد بزرگ منطقه یک مزیت است.
از سوی دیگر جمهوری آذربایجان یک مسیر مناسب برای صادرات محصولان ایران به روسیه است و ایران برنامههای زیادی را برای گسترش صادرات به این کشور دنبال میکند. در واقع همکارهای تجاری میان ایران و کشور آذربایجان در بخش های مختلف تعرفهای و گمرک میتواند به کاهش قیمت تمام شده کالاهای ترانزیتی ایران بینجامد.
در حال حاضر کشور آذربایجان یازدهمین شریک تجاری ایران محسوب میشود بطوریکه در ۶ ماهه نخست امسال بیش از ۳۰۰ میلیون دلار صادرات ایران به این کشور بوده است که این رقم در ۶ ماهه سال گذشته ۱۳۲ میلیون و ۸۳۵ هزار دلار بود. براین اساس در این مدت ۷۷۱ هزار تن کالا از ایران به این کشور صادر شد که این رقم در مدت مشابه سال گذشته ۳۱۰ هزار تن بوده است.
کاهش قیمت نفت و ارزش پول ملی آذربایجان در سال ۲۰۱۶ باعث شده که بسیاری از کالاهای ایرانی با برندهای خارجی و حتی برندهای اروپایی قابل رقابت باشد و به علت قیمت رقابتی محصولات ایرانی میتواند توجه مصرف کنندگان آذری را به خود جلب کند.
جمهوری آذربایجان، یک کشور مصرف کننده به شمار می رود و اقلامی مانند مصالح ساختمانی، نساجی، لوازم خانگی، اتومبیل و قطعات وابسته به آن و حتی بسیاری از مواد غذایی را از خارج وارد میکند. بنابراین با توجه به قیمت و کیفیت مناسب محصولات کشاورزی و مصالح ساختمانی ایران، بازار مناسبی برای ایران است.
مزیتهای صادراتی ایران در بازار آذربایجان
در این خصوص محمدابراهیم نقی زاده، رایزن بازرگانی ایران در جمهوری آذربایجان در گفتگو با مهر با بیان اینکه کشور ایران در تمامی بخشها مزیت صادراتی به کشور آذربایجان دارد، گفت: در بخش مواد غذایی، محصولات پتروشیمی مانند پلاستیک و سایر گروههای کالایی پتروشیمی ما مزیت صادراتی زیادی به آذربایجان داریم.
وی با بیان اینکه در صادرات مواد شوینده و سایر کالاهای مصرفی هم کشور آذربایجان بازار خوبی برای محصولات ایران است، افزود: کالاهای صنعتی و تولیدی با ارزش افزوده بالا از حوزههایی است که ایران در آن پتانسیل بالایی دارد ضمن آنکه در حوزههای مرتبط با صنایع نفتی هم ما امکان همکاری زیادی را با این کشور داریم.
نقی زاده ادامه داد: صنایع نفتی، مخابرات، ماشین آلات با دانش فنی بالایی در ایران تولید میشود که میتوان برای صادرات اینها به کشور آذربایجان فعالیتهای زیادی انجام داد و ضروری است که تولیدکنندگان در این بخش اهداف صادراتی بیشتری داشته باشند.
رایزن بازرگانی ایران در جمهوری آذربایجان، بخش ساختمان را از دیگر مزیتهای ایران برای تجارت با آذربایجان دانست و گفت: در بخش مصالح ساختمانی و صدور خدمات فنی و مهندسی ایران پتانسیل بالایی برای کار در این کشور دارد و آذربایجان هم علاقه زیادی نسبت به این همکاری از خود نشان میدهد.
وی در خصوص اینکه استانداردهای مواد غذایی ایران برای صادرات به کشور آذربایجان مورد تایید مسئولان این کشور است، افزود: موضوع حلال بودن مواد غذایی از جمله مواردی است که میان دو کشور حل شده است زیرا ما دو کشور مسلمان هستیم همچنین همکاری بین نهادهای دو کشور در خصوص محصولات حلال و استاندارد بهداشتی هم مطرح است که هر دو طرف باید استانداردها را رعایت کنند.
نقی زاده با تاکید بر اینکه برای صادرات، هر دو کشور باید کد مخصوص را دریافت کنند، اظهار داشت: بنابراین در این حوزه هم مشکلی وجود ندارد و دو کشور با رعایت تمامی استانداردهای دوطرف صادرات را انجام می دهند.
رایزن بازرگانی ایران در جمهوری آذربایجان در خصوص موضوع ترانزیت و موقعیت استراتژیک این کشور برای ایران، گفت: جمهوری آذربایجان و ایران هر دو موقعیت استراتژیک دارند و هردو در مسیر کریدور شمال -جنوب قرار گرفته اند به همین دلیل مذاکراتی برای ترانزیت انجام شده که مهمترین آن اتصال شبکه راه آهن دو کشور است.
وی ادامه داد: فاز اول این اتصال در سال جاری باید انجام شود و راه آهن آذربایجان در مسیر صفر مرزی در آستارا به ایران متصل میشود و فاز بعدی تکمیل راه آهن آستارا -رشت است که از این طریق به راه آهن سراسری ایران متصل شده و به بندر عباس میرسد.
رایزن بازرگانی ایران در جمهوری آذربایجان با اشاره به اینکه تا ۵ سال آینده این مسیر تکمیل میشود، گفت: در حال حاضر همکاری ترانزیتی میان دو کشور به این صورت است که کالا از ایران به روسیه، اوکراین، بلاروس و گرجستان ترانزیت میشود و در عین حال دو کشور تلاش میکنند که مسیر حمل و نقل ریلی بین دو کشور ایجاد شود.
نقی زاده به قراردادهای مختلف در همه زمینهها بین دو کشور اشاره کرد و افزود: میزان سرمایه گذاری ایرانیها در کشور آذربایجان ۲.۶ میلیارد دلار است که بخش عمدهای از آن در بخشهای مرتبط با نفت و گاز بوده و مابقی به سایر کالاها اختصاص دارد.
به گفته وی ایران منتظر است تا بعد از اصلاحات اقتصادی و تدوین قانون جدید تجارت در این کشور مذاکره بر سر امضای تجارت ترجیحی بین دو کشور را به انجام رساند.