کریدور حمل و نقل بین المللی شمال - جنوب ایران ارتباط کشورهای اروپایی، آسیایی میانه، روسیه و منطقه قفقاز را با خلیج فارس و هند فراهم خواهد کرد و بندر آستارا در آن کریدور به عنوان نقطه اتصال خط ریلی ایران و جمهوری آذربایجان، دروازه تجاری ایران با اوراسیا خواهد بود.
بر اساس توافق مسئولان ایران و جمهوری آذربایجان، طرح اتصال راه آهن آستارا - آستارا بین این دو کشور به امتداد دو کیلومتر در خاک ایران و هشت کیلومتر در خاک آذربایجان در حال اجراست و با ساخت پل ریلی مشترک بر فراز رودخانه مرزی آستاراچای، اتصال آهنین دو کشور فراهم خواهد شد و همچنین با ایجاد بارانداز در سطحی بیش از40 هکتار در آستارای ایران، بخش مهمی از کریدور حمل و نقل بین المللی شمال و جنوب کشور تکمیل خواهد شد.
اجرای راه آهن قزوین - رشت به عنوان بخش دیگری از پازل کریدور یادشده نیز توسط مسئولان امر پیگیری می شود و مطابق برنامه زمانبندی شده، برای تکمیل این طرح تا پایان سالجاری جهت اتصال به راه آهن آستارا تلاش می شود.
اهمیت کریدور حمل و نقل بین المللی شمال - جنوب ایران به عنوان مسیر اتصال و ارتباط کشورهای حوزه خلیج فارس به خزر، آن گاه آشکارمی شود که بدانیم درحال حاضر مدت زمان رفت و آمد کشتی های تجاری از هند به آسیای میانه از مسیر مومبای - کانل سوئز- مسکو به طول 16 هزار و 129 کیلومتر، 40 روز طول می کشد، اما بعد از تکمیل کریدور شمال - جنوب فقط 14 روز زمان نیاز خواهد داشت و هزینه های حمل و نقل نیز به حد چشم گیری کاهش خواهد یافت.
با این اوصاف شهرستان مرزی بندر آستارا به لحاظ داشتن ویژگی هایی نظیر 18 و نیم کیلومتر مرز آبی و 38 و نیم کیلومتر مرز خاکی با جمهوری آذربایجان و اتصال ریلی با آن کشور، سومین مرز پر تردد کشوربا 750 هزار تردد مرزی در سال، رتبه نخست صدور محصولات کشاورزی کشور و مقام اول تجارت چمدانی با 22 میلیون دلار صادرات در سال به عنوان نقطه اتصال کریدور شمال - جنوب به اوراسیا بیش از این خواهد درخشید.
از یک سو روسیه بازار پرمنفعتی برای کالاهای غیرنفتی ایران محسوب می شود و از سوی دیگر بیشترین سهم تجارت آن کشور با اتحادیه اقتصادی اوراسیا را انرژی تشکیل می دهد؛ بنابراین از ترانزیت کالا در کریدور حمل و نقل بین المللی شمال - جنوب ایران و صدور انرژی از کشورمان، سود سرشاری عاید خواهدشد و بندر آستارا نیز که از سابقه تجارت بین المللی در گذشته های دور برخوردار است به عنوان گلوگاه تغذیه آن کریدور، مسیر ترقی و توسعه را طی خواهد کرد.
هرچند از ایجاد بندر آستارا زمان زیادی نمی گذرد اما قابلیت آن برای تبادل و تجارت بین المللی باعث شد منطقه ویژه اقتصادی آستارا در سال 93 به تصویب هیات دولت برسد؛ جمهوری اسلامی ایران به لحاظ داشتن دریاهای خزر و خلیج فارس در شمال و جنوب برای ترانزیت کالاهای کشورهای عضو اتحادیه اوراسیا بهترین موقعیت را دارد و بندرآستارا نیز به مثابه گلوگاه تجارت خارجی در شمال ایران خواهدشد.
باتوجه به ارزش بالای مبادلات تجاری ایران و روسیه (نزدیک به یک میلیارد و 700 دلار در سال 2014) تکمیل خط آهن آستارا - آستارا و بارانداز بندر آستارا، سطح روابط تجاری ایران با کشورهای اوراسیا را افزایش داده و موقعیت های اقتصادی و تجاری استان گیلان را متحول خواهد کرد.
همچنین با گسترش مبادله کالا در کریدور حمل و نقل بین المللی شمال - جنوب، خون تازه ای در شاهرگ های اقتصادی و حیاتی کشور جریان خواهدیافت.
تقویت تجارت بین المللی در بندر آستارا با برنامه های اقتصاد مقاومتی نیز منطبق است و همچنین تدبیر و امید دولت در احیای آن، نشانگر لحاظ عدالت در توزیع ثروت و امکانات در کشور از سوی دولت است و اکنون که افق مناسبات اقتصادی ایران با جهان در پسابرجام روشن شده است، انتظار می رود بیش از این، برای تامین و تقویت زیرساخت های بندرآستارا با دورنگری لازم، برنامه ریزی و اقدام شود./ایرنا