اعلام نظر درباره پرونده فوت "عباس کیارستمی" در حالی به ارایه گزارش بالینی فرانسه منوط شده که هنوز پاسخ به سوال "چه کسی جواز دفن را صادر کرد؟" در هالهای از ابهام است.
به گزارش ایسنا، چندی پیش اظهارنظرها درباره "جواز پرواز به فرانسه" و پس از آن "صدور مجوز دفن" مرحوم کیارستمی، واکنش فرزند وی را به دنبال داشت و نهایتا نیز وی در اظهاراتی از کارشناسان امر خواست تا زمان اعلام نظر سازمان نظام پزشکی درباره روند درمان پدرش در ایران، دندان روی جگر گذارند؛ اما دو نکتهای که اخیرا از سوی برخی مقامات مسوول به آن پرداخته شده و شاید بتواند پاسخی برای پرونده پزشکی مرحوم کیارستمی باشد، عبارتند از اینکه اولا پزشک صادر کننده مجوز دفن کیست؟ و مهمتر آنکه علت فوتی که در آن مجوز آمده، چیست؟
به هر حال روال مرسوم در خاکسپاریها بر آن است که مجوز دفن را یا پزشکی قانونی صادر میکند یا یک پزشک که البته صدور مجوز از سوی پزشک خارج از پزشکی قانونی، از شرایط خاص خود برخوردار است. اما نکته این ماجرا، علتی است که در مجوز دفن برای فوت نوشته میشود و این موضوع در پرونده مرحوم کیارستمی همچنان ابهام دارد. ناگفته نماند که حضور پزشک صادر کننده مجوز دفن در جلسات کارشناسی نظام پزشکی، قطعا میتوانست در رسیدن پرونده به حقیقت، راهگشا باشد.
مساله دیگر آن است که در روند معمول، انتقال جسد تا محل دفن، پس از طی مراحل قانونی و صدور مجوزهای مربوطه، از طریق آمبولانسهای آرامستان صورت میگیرد، اما یکی از نکات مبهم دیگری که کارشناسان در این پرونده بیان میکنند آن است که مشخص نیست پیکر مرحوم کیارستمی آیا از مسیر بهشت زهرا (س) به لواسان منتقل شده یا خیر؟
در هر حال پرونده پزشکی مرحوم کیارستمی دو قسمت دارد؛ بخشی مربوط به روند درمان وی در ایران و بخشی هم درمان و سرانجام آن در فرانسه که هنوز ابعادش برای نظام پزشکی ایران و کارشناسان بررسی این پرونده، مشخص نیست.
اظهارات نماینده ناظر رسیدگی به پرونده مرحوم کیارستمی
دکتر سیامک مرهصدق، نماینده کمیسیون بهداشت و درمان مجلس و نماینده ناظر رسیدگی به پرونده مرحوم کیارستمی نیز در گفتوگو با ایسنا، مشخص نبودن صادر کننده مجوز دفن مرحوم کیارستمی را از نکات مبهم این پرونده میداند و میگوید: برای من یک چیز مشخص است و آن هم اینکه اگر آقای کیارستمی به این سفر نمیرفتند به احتمال قریب به یقین الان زنده بودند چون تقریبا تمام عوارض عمل در روزهای آخر درمانشان در ایران کنترل شده بود.
ناظر مجلس در پرونده کیارستی با بیان اینکه موارد مطرح شده در مورد این پرونده نظر شخصیام به عنوان ناظر است، تاکید میکند: بنده به عنوان ناظر کمیسیون بهداشت مجلس در این پرونده به نتایجی رسیدهام و گزارشی طی هفته آینده به صورت محرمانه به رئیس کمیسیون ارائه خواهم کرد، چون هنوز مراحل قانونی در حال پیگیری است، اگر هم گزارش روند درمان ایشان از فرانسه به دست ما برسد گزارش دیگری ارائه خواهم کرد.
وی در ادامه با این توضیح که هنوز نظام پزشکی به نتیجهای برای اعلام رسمی نرسیده است، خاطرنشان کرد: سازمان نظام پزشکی باید مراحل انتظامی را طی کرده و سپس بعد از طی مراحل قانونی نتیجه را به صورت رسمی اعلام کند. در حال حاضر یک مرحله از بررسیهای نظام پزشکی تمام شده است و تا زمانی که گزارش روند درمان از فرانسه فرستاده نشود، نمیتوان نتیجه بررسیها را تمام شده تلقی کرد.
نظام پزشکی: از چگونگی صدور مجوز دفن "کیارستمی" مطلع نیستیم
در هر حال این سوالات در شرایطی است که سازمان نظام پزشکی نیز برای پاسخ به آنها اظهار بیاطلاعی میکند؛ به طوری که دکتر علیرضا زالی، رییس کل سازمان نظام پزشکی در گفتوگو با ایسنا، در پاسخ به برخی شبهات درباره جواز دفن عباس کیارستمی، میگوید: من مطلع نیستم که چه کسی جواز دفن را صادر کرده است، اما در مواردی که بحث شکایت حقوقی از یک فوت وجود دارد یا به دلایلی جزو مواردیست که علت اصلی فوت مبهم است، مسیر قانونی آن انجام اتوپسی (کالبدشکافی) است.
وی میافزاید: البته این کار به درخواست خانواده یا تیم پزشکی و یا به درخواست نهادهای حقوقی انجام میشود. باید توجه کرد که کشور فرانسه در این زمینه جزو پیشگامان است و من تعجب میکنم که چرا در این زمینه در فرانسه اتوپسی را انجام ندادند. البته ممکن است به دلیل عدم رضایت خانواده این اتفاق نیفتاده باشد.
زالی با بیان اینکه در مواردی که بحث شکایت از پروندهای وجود دارد، معمولا یافتههای اتوپسی میتواند بسیار کمککننده باشد، در حالیکه اکنون این یافتهها موجود نیست، ادامه داد: به نظر من اگر اوراق بالینی چند روزی که آقای کیارستمی در فرانسه بستری بودند، به طور کامل و تفصیلی در اختیارمان قرار گیرد، نیازی به انجام اتوپسی هم نیست و میتوان به اندازه کافی با بررسی آن پرونده، تصاویر و پرونده بالینی، به علت مرگ پی برد. بنابراین در صورتی که پرونده بالینی آقای کیارستمی در فرانسه در اختیار تیم کارشناسی قرار گیرد، نیازی به این مسائل نخواهد بود.
در عین حال دکتر محسن خلیلی، قائم مقام معاونت انتظامی سازمان نظام پزشکی هم درباره روند صدور جواز دفن به ایسنا، میگوید: در زمینه صدور جواز دفن، اگر نیاز به کالبدشکافی باشد، پرونده به پزشک قانونی ارجاع میشود. البته باید توجه کرد که در صورت رضایت خانواده جواز دفن در بیمارستان نوشته میشود. همچنین در صورتیکه قرار باشد، موضوع به پزشکی قانونی ارجاع شود، در صورت عدم رضایت خانواده انجام کالبدشکافی مانند گذشته الزامی نیست. بلکه دادپزشکان معتمد پزشکی قانونی با خانواده مصاحبه میکنند و الزامی هم به کالبدشکافی نیست؛ چرا که از نظر فرهنگی ممکن است خانوادهها تمایلی به این اقدام نداشته باشند.
خلیلی همچنین میگوید: مرحله سوم کار این است که خانواده از روند درمان رضایت نداشته و سیستم بیمارستانی هم مشکوک است. بنابراین در این موارد کالبدشکافی انجام میشود. البته باید توجه کرد که اگر پزشکی روزهای زیادی در بیمارستان و با بیمار بوده باشد و علت فوت را بداند، در این صورت میتواند جواز دفن را صادر کند.
در هر حال دو سوال که از سوی چند مقام مسئول رسانهای شده، همچنان بدون پاسخ ماندهاند؛ سوالاتی که بیتردید خانواده مرحوم کیارستمی میتوانند پاسخگوی آن باشند. البته بیتردید طرح این دو پرسش نافی رسیدگی هر چه سریعتر به پرونده مذکور و ارایه پاسخی روشن درباره روند درمان این هنرمند ارزشمند در زمان بستری در ایران نیست.