امنیت هوایی و صنعت گردشگری

 «گردشگری علاوه بر اینکه بزرگ ترین و پررونق ترین صنعت جهان است گسترده ترین صنعت خدماتی و مهم ترین صنعت اشتغالزای دنیا نیز محسوب می شود.» این مطلب سرآغاز یادداشتی در روزنامه فرهیختگان است.

در ادامه این مطلب که در شماره سه شنبه 19 مرداد به قلم فرشید کریمی کارشناس گردشگری انتشار یافت، می خوانیم: در گستره فعالیت های این صنعت سازمان ها و شرکت های بسیاری در بخش های گوناگون حمل ونقل، اقامت و پذیرایی، فروشگاه ها و شرکت های عرضه کننده مواد غذایی حضور دارند و به نوعی استخوان بندی این صنعت را تشکیل می دهند. با این حال توسعه این صنعت به فاکتورهای متعددی نیاز دارد که از مهم ترین آنها که باید مورد تاکید قرار گیرد، «امنیت» است.

امروزه امنیت به عنوان مهم ترین و زیربنایی ترین اصل در تدوین استراتژی توسعه گردشگری در سطح جهان به شمار می رود. «امنیت» و «گردشگری» دو مقوله وابسته به یکدیگرند که در مناسبات داخلی و بین المللی در ارتباط تنگاتنگ قرار دارند و در تعامل دوجانبه، هم می توانند تاثیر افزایشی بر یکدیگر داشته باشند و هم تاثیر کاهشی. به عبارتی میزان امنیت یک منطقه است که رونق یا رکود گردشگری در آن منطقه را رقم می زند. آنچه امنیت گردشگری نامیده می شود تامین امنیت در تمام حوزه های وابسته به این صنعت همچون سیستم حمل ونقل، بوروکراسی در تشریفات روادید، بیمه و نحوه فعالیت اصناف است.

در این میان حمل ونقل قلب صنعت گردشگری و خط اتصال میان مبدا و مقصد و سایر خدمات موجود است؛ کارایی و امنیت این سیستم، تعیین کننده نوع تجربه و کیفیتی است که از سفر به دست می آید. گردشگری عمدتا در مناطقی توسعه یافته که شبکه های وسیع حمل ونقل به ویژه حمل ونقل هوایی در آن وجود داشته و با نظامی قانونمند در راستای تسهیل حمل ونقل مسافران توام با تامین امنیت آنان فعال بوده اند.

امنیت پروازی مهم ترین موضوع در مبحث حمل ونقل هوایی است و در این راستا هواپیماهای مسافربری باید از همه نظر از استانداردهای لازم برخوردار باشند تا از این طریق ریسک سوانح هوایی و رویدادهای بزرگ به حداقل برسد. این در حالی است که صنعت حمل ونقل هوایی برخی از کشورهای جهان به ویژه پاره ای از کشورهای آسیایی و آفریقایی دارای مشکلات ساختاری فراوانی است؛ از جمله این مشکلات می توان به فرسودگی ناوگان هوایی اشاره کرد که باعث افزایش ضریب خطرپذیری مسافران شده و افزایش میزان تاخیر پروازها یا لغو آنان را به دنبال دارد.

مشکل تامین قطعات و لوازم یدکی هواپیماها به دلیل مقرون به صرفه نبودن برای برخی شرکت های هواپیمایی یا تحریم های اعمال شده برای پاره ای دیگر از کشورها از سوی کشور سازنده هواپیما در کنار نداشتن برنامه پروازی ثابت برای تمام شهرهای یک کشور یا تمام مقاصد اصلی سایر کشورها از دیگر دلایل ضعف صنعت حمل ونقل هوایی است که بعضا سوانح ناگواری را نیز رقم می زند. آخرین نمونه از سوانح هوایی را روز چهارشنبه 13 مرداد شاهد بودیم. 

سانحه ای که در خطوط هوایی امارات به عنوان یکی از معتبرترین و پرترافیک ترین خطوط هوایی در عرصه بین الملل رخ داد و در جریان آن نقص فنی یک فروند بویینگ 777 هواپیمایی امارات با 275 سرنشین که هند را به مقصد دبی ترک کرده بود منجر به فرود اضطراری و البته بدون چرخ هواپیما در فرودگاه دبی شد. اگرچه خوشبختانه این سانحه خطر جانی برای مسافران و کادر پرواز به دنبال نداشت، بنابر آنچه خبرگزاری های رسمی مخابره کردند این سانحه ترافیک فرودگاه دبی را به عنوان یکی از پرازدحام ترین فرودگاه های خاورمیانه به مدت چندین ساعت تعطیل کرد و منجر به لغو 237 پرواز ورودی و خروجی این فرودگاه شد و طبعا برنامه کاری و تفریحی تعداد زیادی از تجار، گردشگران و دانشجویان را در سطح دنیا تحت تاثیر قرار داد.

این رویداد و سایر رویدادها و سوانح مشابه از دلایلی است که موجب شده بیشتر مسافران تمایل به استفاده از پروازهایی داشته باشند که علاوه بر خدمات کیفی استاندارد و مطلوب از بیشترین ضریب ایمنی نیز برخوردارند. ناوگان هواپیمایی ایمن، ساختارهای زیربنایی استاندارد و نیازسنجی مخاطبان از عمده ترین عوامل تاثیرگذار در کاهش وقوع چنین سوانحی است.

مدیریت برنامه ریزی، کنترل، امداد و نجات مکمل همه موارد فوق است. شرکت های هوایی که به این فاکتورها توجه دارند و در این راستا با برنامه ریزی مناسب و هزینه کرد لازم خدمات ایمنی را به مسافران خود ارائه می دهند، موفق شده اند بیشترین تعداد گردشگران را به ویژه در سال های اخیر به خود اختصاص دهند و از این طریق به درآمدزایی از این صنعت نیز دست پیدا کنند.

*منبع: روزنامه فرهیختگان