همشهری آنلاین نوشت: یک بررسی جدید نشان میدهد که نوشیدن آب به مقدار کافی ممکن است برای حفظ وزن سالم اهمیت داشته باشد.
به نوشته لایوساینس در میان افراد شرکتکننده در این بررسی که نتایج آن در ژورنال سالنامههای پزشکی خانواده منتشر شده است، هر چه آب بدن افراد کمتر بود، با احتمال بیشتری شاخص توده بدنی (BMI) بیشتری داشتند.
پژوهشگران میگویند که این یافتهها نشان میدهند که نوشیدن آب «ممکن است در پژوهشهای کنترل وزن و راهبردهای بالینی در این باره شایان توجه بیشتری باشد.»
با اینکه اغلب به افراد توصیه میشود برای کمک به کاهش وزن آب بنوشند، پژوهشهای دانشمندان درباره نقش مایعات در وزن فرد نتایج متناقضی داشته است. برای مثال، برخی از بررسیها نشان دادهاند که نوشیدن آب بیشتر با وزن کمتر همراهی دارد، در حالیکه بررسیهای دیگر نشان دادهاند که افراد چاق آب بیشتری مینوشند.
رابطه چاقی با میزان مایعات بدنی
پژوهشگران در این بررسی جدید بر دو مجموعه دادهها مربوط به ۹۵۰۰ نفر از «تحقیق بهداشت ملی و بررسی تغذیه» (NHANES) ،تحقیق مداوم انجامشده بوسیله پژوهشگران مراکز کنترل و پیشگیری بیماریهای آمریکا، متمرکز شدند که از این لحاظ که مصاحبهها و معاینههای جسمی را ترکیب میکردند، منحصر بهفرد بودند.
یک مجموعه دادهها مربوط به نظرخواهی سالهای ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۰ و دیگر مربوط به نظرخواهی سالهای ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۲ بود.
مشارکتکنندگان در این نظرخواهی نمونههای ادرارشان را به عنوان بخشی از معاینه جسمی در اختیار قرار داده بودند و پژوهشگران با اندازهگیری «اسمولالیته ادرار» یا به عبارت دیگر «میزان غلظت ادرار» ،چگونگی وضعیت مایعات بدنی یا هیدراتاسیون این افراد را تعیین کردند. غلظت بالاتر ادرار به معنای کمتر بودن مایعات بدنی افراد بود.
پژوهشگران NHANES از سال ۲۰۰۹ شروع به اندازهگیری اسمولالیته ادرار کردند، زیرا با این کار ارزیابی دقیقتری از چگونگی وضعیت مایعات بدن به دست میآید تا اینکه از افراد بپرسید چه مقدار آب میتوان نوشید. عوامل دیگری به جز تعداد لیوانهای مایعی که فرد میتواند بنوشد، میتواند بر میزانهای آب یا هیدراتاسیون بدن تاثیر بگذارد، از جمله محتوی آب موجود در غذاها.
پژوهشگران در این بررسی جدید از اسمولالیته ادرار برای تعیین این موضوع استفاده کردند که آیا شخص «به اندازه کافی دارای مایعات بدنی هست» یا «مایعات بدنی به حد کافی ندارد.»
آنان دریافتند که افرادی که مایعات بدنی در حد کافی ندارند، به طور میانگین نسبت به افرادی که مایعات بدنی کافی دارند، شاخص توده بدنی بالاتری دارند. به علاوه افراد با میزان مایعات ناکافی بدنی با احتمال تقریبا ۶۰ درصد بیشتر نسبت به افرادی که میزان کافی مایعات بدنی داشتند، دچار چاقی بودند.
البته این بررسی فقط یک «همراهی« میان میزان مایعات بدنی یا هیدراتاسیون و وزن افراد را نشان داد؛ این یافتهها ثابت نمیکند نوشیدن آب بیشتر میتواند به افراد کمک کند که وزن کم کنند.
دکتر تامی چانگ، متخصص پزشکی خانواده در دانشگاه میشیگان و نویسنده اصلی مقاله این پژوهش گفت: «افرادی که با BMI بالاتری دارند با احتمال بیشتری کمبود مایعات بدنی دارند که ممکن است به خاطر انواع و مقدار غذاهایی باشد که میخورند یا نوشابههایی که مینوشند.»
برای مثال غذاهای غنی از آب میزان کمتری کالری دارند و غذاهای پر از چربی که میزان آب کمتری دارند، عموما کالری بیشتری دارند.
یک توضیح دیگر این است که افرادی که مایعات بدنی کافی دارند، همچنین رفتارهایی را انجام میدهند که به محافظت آنان در برابر چاقی کمک میکند.
گرسنه یا تشنه؟
چانگ میگوید گرچه توصیههای رایج کاهش وزن اظهار میکنند که افراد ممکن است تشنگی را با گرسنگی اشتباه بگیرند و نوشیدن بیشتر آب ممکن است به تلاشها برای کاهش وزن کمک کند، در واقعیت روشن نیست که واقعا چه اتفاقی میافتد.
چانگ گفت: «در طبابتم، بیمارانم میگویند اغلب مطالبی را در اینترنت در این باره میخوانند که در مواردی که تشنگی را با گرسنگی اشتباه گرفته میشود، باید پیش از غذا خوردن آب نوشید.» و این پژوهشگران مینویسند در واقع متخصصان بالینی گاهی به بیماران توصیه میکنند که هنگامی میل به خوردن احساس میکنند، آب بنوشند، زیرا تصور میشود که بیشتر از آنکه گرسنه باشند در حقیقت تشنه هستند.
اما به گفته چانگ، بسیار مشکل است که به طور عینی تشنگی و گرسنگی را اندازه گرفت، چرا که هر شخصی این احساسات را به طور متفاوت تجربه میکنند و افراد تحت تاثیر عوامل دیگری فراتر از نیازهای فیزیولوژیک خود نیز قرار دارند.