بانکهای مرکزی در سراسر جهان از سال 2010 از فروشندگان بزرگ طلا به خریداران بزرگ این فلز تبدیل شدند و سال گذشته مجموعا 483 تن طلا خریدند که دومین خرید بزرگ سالانه از زمان پایان استاندارد طلا بود.
به گزارش ایسنا، روسیه و چین بزرگترین خریداران در میان بانکهای مرکزی بودند. طبق گزارش شورای جهانی طلا، در نیمه دوم سال 2015 هم روند خرید طلا قوی ماند. رشد تقاضا چندان تعجب آور نبود زیرا عمده خریدها زمانی انجام گرفت که طلا تحت تاثیر دورنمای افزایش نرخهای بهره در آمریکا با کاهش قیمت قابل توجهی روبرو شده بود. قیمت هر اونس طلا در اواسط دسامبر به پایین 1050 دلار افت کرد که پایینترین قیمت از اکتبر سال 2009 بود.
البته همه بانکهای مرکزی خریدار طلا نبودند به عنوان مثال بانک مرکزی کانادا تقریبا همه طلایی که در اختیار داشت را به شکل سکه فروخت و نقد کرد. در حالیکه ونزوئلا برای پرداخت بخشی از بدهی خود به فروش ذخایر طلا متوسل شد. ذخایر طلای این کشور عضو اوپک سال گذشته نزدیک به یک سوم کاهش پیدا کرد و طبق آمار صندوق بین المللی پول، بیش از 40 تن از ذخایرش را در ماههای فوریه و مارس امسال فروخت. طلا اکنون 70 درصد از کل ذخایر ونزوئلا را که تا هفته گذشته به 12.1 میلیارد دلار کاهش پیدا کرد تشکیل می دهد.
اما بیشتر بانکهای مرکزی جهان در حال افزایش ذخایر با بازگرداندن آنها از خارج کشور هستند. طبق آمار شورای جهانی طلا، بانکهای مرکزی جهان تا ماه جاری 32754 تن طلا یا حدود 17.4 درصد از کل طلایی که تاکنون ضرب شده است را در اختیار داشتند.
باید خاطرنشان کرد که علاقه به افزایش خرید طلا از سوی بانکهای مرکزی جهان با افزایش سیاستهای پولی غیرمرسوم شامل برنامههای خرید گسترده اوراق قرضه، چاپ سریع پول و نرخهای بهره نزدیک به صفر و در بعضی موارد نرخهای بهره منفی پس از بحران مالی سال 2008 همزمان شد. اگرچه همچنان بحث درباره کارآمدی این سیاستها ادامه دارد اما به نظر می رسد بانکهای مرکزی برای حفاظت در برابر سیاستهای خودشان طلا خریداری می کنند. سرمایه گذاران هم در شرایطی که اعتماد به کارآمدی بانکهای مرکزی متزلزل شده است، برای حفاظت سرمایه در برابر تورم منفی و وخامت اوضاع اقتصادی همین شیوه را برگزیده اند.
پایگاه خبری بیزنس اینسایدر به معرفی 10 کشوری پرداخته که صاحب بزرگترین ذخایر طلا هستند:
1- آمریکا
ذخایر رسمی طلا: 8133.5 تن
سهم طلا در ذخایر خارجی: 74.9 درصد
آمریکا با داشتن بزرگترین ذخایر طلای جهان مدعی است که به اندازه مجموع ذخایر سه کشور بعدی این فهرست طلا دارد. همچنین پس از تاجیکستان دومین کشوری است که طلا از نظر درصدی، بزرگترین سهم را در ذخایر خارجی اش دارد. دونالد ترامپ، نامزد ریاست جمهوری حزب جمهوریخواه اخیرا با این ادعا که "ما طلا نداریم" خبرساز شد. اما در واقع عمده ذخایر طلای آمریکا در فورت ناکس کنتاکی و باقی آن در ضرابخانه فیلادلفیا، ضرابخانه دنور، ضرابخانه سانفرانسیسکو و انبار طلای وست پوینت نگهداری می شود.
2 - آلمان
ذخایر رسمی طلا: 3381 تن
سهم طلا در ذخایر خارجی: 68.9 درصد
آلمان هم مانند هلند در حال بازگرداندن ذخایر طلای خود از خارج این کشور شامل نیویورک و پاریس است. بانک مرکزی آلمان سال گذشته 210 تن طلا را منتقل کرد و قصد دارد کل 3381 تن طلا را تا سال 2020 به کشور بازگرداند.
3- ایتالیا
ذخایر رسمی طلا: 2451.8 تن
سهم طلا در ذخایر خارجی: 68 درصد
ایتالیا سالهاست که ذخایر طلایش را حفظ کرده و در میزان آن تغییری نداده و از حمایت ماریو دراگی، رییس بانک مرکزی اروپا برخوردار است. وی که رئیس سابق بانک مرکزی ایتالیاست، در سال 2013 به خبرنگاری که درباره نقش طلا در ذخایر یک بانک مرکزی پرسیده بود، چنین پاسخ داد که این فلز یک ذخیره مطمئن است و از دارایی در برابر نوسانات احتمالی ارزش دلار حمایت می کند.
4- فرانسه
ذخایر رسمی طلا: 2435.7 تن
سهم طلا در ذخایر خارجی: 62.9 درصد
بانک مرکزی فرانسه طی چند سال گذشته اندکی از ذخایرش را فروخت با اینهمه درخواستهایی برای توقف این روند وجود دارد. ماری لوپن، رئیس حزب جبهه ملی راستگرای فرانسه خواستار توقف فروش ذخایر طلای این کشور و بازگرداندن طلا از انبارهای خارجی شده است.
5-چین
ذخایر رسمی طلا: 1797.5 تن
سهم طلا در ذخایر خارجی: 2.2 درصد
بانک مرکزی چین در تابستان سال 2015 انتشار آمار ماهانه خرید طلا را برای نخستین بار از سال 2009 آغاز کرد. در ماه دسامبر یوان به عنوان یکی از ارزهای ذخیره صندوق بین المللی پول به دلار، یورو، ین و پوند پیوست و این کشور ملزم شد ذخایر طلایش را افزایش دهد. طلا تنها 2.2 درصد از ذخایر خارجی چین را تشکیل می دهد از این رو انتظار می رود خرید بیشتری از سوی پکن در پیش باشد. چین که بزرگترین تولیدکننده طلای جهان است با هدف افزایش نفوذ در قیمت گذاری طلا، در آوریل سیستم قیمت گذاری طلا به یوان را معرفی کرد.
6- روسیه
ذخایر رسمی طلا: 1460.4 تن
سهم طلا در ذخایر خارجی: 15 درصد
روسیه در چند سال گذشته به طور مداوم ذخایر طلایش را افزایش داده است. این کشور در سال 2015 بزرگترین خریدار طلا بود و در پی تیرگی روابط با غرب در بحران الحاق شبه جزیره کریمه اوکراین و با هدف متنوع کردن ذخایرش و کاهش سهم دلار در این ذخایر، 206 تن طلا به ذخایرش اضافه کرد. روسیه برای تهیه پول خرید این میزان طلا درصد بالایی از اوراق خزانه آمریکا را که در اختیار داشت فروخت.
7- سوییس
ذخایر رسمی طلا: 1040 تن
سهم طلا در ذخایر خارجی: 6.7 درصد
سوییس در جایگاه هفتم قرار دارد اما در واقع بزرگترین سرانه ذخایر طلای جهان را در اختیار دارد. این کشور در دوران جنگ جهانی دوم به عنوان یک کشور بی طرف، مرکز تجارت طلا در اروپا شد و معاملات هر دو گروه متحدین و متفقین را انجام داد. امروزه بیشتر معاملات طلای سوییس با هنگ کنگ و چین انجام می شود. بانک مرکزی سوییس در سه ماهه گذشته 5.9 میلیارد دلار سود گزارش کرد که عمدتا حاصل ذخایر طلای قابل توجه این بانک بود.
8- ژاپن
ذخایر رسمی طلا: 765.2 تن
سهم طلا در ذخایر خارجی: 2.4 درصد
ژاپن سومین اقتصاد بزرگ جهان و صاحب هشتمین ذخایر طلای بزرگ جهان است. ذخایر طلای ژاپن در سال 1950 تنها شش تن بود و بانک مرکزی این کشور برای نخستین بار در سال 1959 با خرید 169 تن طلا، اقدام به افزایش قابل توجه این ذخایر کرد. بانک مرکزی ژاپن یکی از سرسخت ترین مدافعان سیاست پولی آسان است و در ماه ژانویه نرخهای بهره را به پایین صفر کاهش داد که به رشد تقاضا برای طلا در سراسر جهان کمک کرد.
9- هلند
ذخایر رسمی طلا: 612.5 تن
سهم طلا در ذخایر خارجی: 61.2 درصد
بانک مرکزی هلند در حال حاضر که سرگرم نوسازی انبارهای طلایش است به دنبال مکان مناسبی برای نگهداری طلاست و با توجه به اینکه این بانک اخیرا میزان زیادی از ذخایر طلایش را از آمریکا برگردانده، کمی عجیب به نظر می رسد.
10- هند
ذخایر رسمی طلا: 557.7 تن
سهم طلا در ذخایر خارجی: 6.3 درصد
تعجبی ندارد که بانک مرکزی هند یکی از بزرگترین ذخایر طلای جهان را در اختیار دارد. زیرا این کشور 1.25 میلیارد نفر جمعیت دارد که یکی از دو مصرف کننده بزرگ طلا در جهان و موتور رشد تقاضای جهانی برای این فلز ارزشمند هستند. جشنواره های مذهبی و مراسمهای عروسی هند که معمولا در فاصله اکتبر تا دسامبر برگزار می شوند، رونق بزرگی به تجارت طلا می بخشند.