شرکت های نفتی خارجی که در سال های تحریم به دلیل محدودیت های بانکی و مالی، قادر به پرداخت بدهی خود نبوده اند، تسویه بدهی خود را آغاز کرده اند؛ در میان آنها شل و اینوک امارات نسبت به سایر شرکت ها پیشگام هستند.
به گزارش ایرنا، در سال های تحریم شرکت های نفتی بین المللی که با ایران در بخش های مختلف همکاری داشتند از پرداخت بدهی های خود خودداری کردند.
شماری از این شرکت ها با تشدید روند تحریم ها، مبادله های مالی با ایران را متوقف کردند و بخشی دیگر نیز پس از افشای مراودات مالی و نفتی با ایران، ناچار به توقف مشارکت خود با ایران شدند.
به گفته مسئولان صنعت نفت، قرار بود فردای لغو تحریم ها این بدهی ها پرداخت شود، اما بعدها مشخص شد سازوکار رفع تدریجی محدودیت های بانکی، چنین امکانی را نمی دهد. اکنون با رفع محدودیت بانکی و برقراری مراودات مالی با بانک های خارجی، به تدریج روند پرداخت بدهی ها آغاز شده است.
** پرداخت یک میلیارد و ٧٧٠ میلیون یورو از بدهی های شل
شرکت شل (انگلیس) بیش از دو میلیارد دلار به ایران بدهکار است و به بهانه تحریم، سالها از پرداخت این بدهی به ایران خودداری می کرد اما با لغو تحریم ها پرداخت را شروع کرده است.
بر این اساس، خبرگزاری رویترز به نقل از شرکت شل، از پرداخت یک میلیارد و ٧٧٠ میلیون یورو از بدهیهای نفتی به ایران خبر داده است.
شرکت شل اعلام کرده برای تسویه بدهی های خود، یک میلیارد و ٧٧٠ میلیون یورو (معادل یک میلیارد و ٩٤٠ میلیون دلار) به شرکت ملی نفت ایران پرداخته است. این بدهی به دلیل محموله های نفتی دریافتی شل از ایران است.
پس از پایان تحریم های غربی و اجرای برجام، شرکت شل برای چگونگی پرداخت بدهی خود، با مسئولان ایرانی مذاکره و در طول سه هفته گذشته این بدهی را پرداخت کرد. با توجه به باقی ماندن تحریم های آمریکایی برای پرداخت های دلاری، شرکت شل وادار شد بدهی خود را با استفاده از ارز یورو بپردازد.
سخنگوی شرکت شل در بیانیه ای گفت: با توجه به پایان تحریم های مربوط به اتحادیه اروپا و آمریکا، اکنون می توانیم تایید کنیم که پرداخت های مربوط به بدهی شل به شرکت ملی نفت ایران انجام شده است.
این مقام شل گفت: برای محقق کردن نقش شرکت شل در توسعه ظرفیت های انرژی ایران، همچنان مشتاق هستیم.
گفته می شود تسویه کامل بدهی این شرکت تا پیش از پایان سال 94 انجام خواهد شد.
** تسویه نیمی از بدهی اینوک امارات
گزارش ها از شروع پرداخت شرکت اینوک امارات حکایت دارد به گونه ای که رئیس کل بانک مرکزی از پرداخت حدود سه میلیارد دلار از بدهی این شرکت به ایران خبر داده است.
شرکت اینوک امارات متحده عربی همچنین حدود 5.3 میلیارد یورو بابت دریافت میعانات گازی به ایران بدهکار است که به دلیل تحریم ها نمی توانست این پول را پرداخت کند؛ بنابراین این پول در حسابی مسدود شده بود.
پیش از این بیژن زنگنه وزیر نفت ایران درباره جزئیات این بدهی گفته بود: وزارت نفت در سال های پیش از روی کار آمدن دولت یازدهم، مقداری میعانات گازی را به شرکتی دولتی در امارات فروخته بود که این پول به دلیل تحریم بلوکه شد، اما از بین نرفت.
به گفته زنگنه، این روال تا ابتدای سال گذشته ادامه داشت و از آن پس، با پیدا کردن راهکاری تازه و با حصول توافق، به راهی رسیدیم که بر مبنای آن پول خود را پیش از تحویل محموله دریافت می کنیم و به همین دلیل از اردیبهشت سال گذشته، دیگر به این رقم، بدهی جدیدی اضافه نشده است. این پول همانند پول های بلوکه شده در ژاپن یا هند است و هیچ خطری تهدیدش نمی کند.
پس از رفع تحریم، روند دریافت این بدهی نیز آغاز شده و قرار است تا پایان امسال این بدهی نیز تسویه شود.
ولی الله سیف، رئیس کل بانک مرکزی درباره جزئیات دریافت بدهی از اینوک گفت: شرکت اینوک امارات تاکنون ٥٠ درصد بدهی خود را پرداخت کرده و بقیه آن نیز به تدریج در حال دریافت است.
** اصرار هند به پرداخت بدهی به صورت روپیه
مشکلی که در دریافت طلب های نفتی از هند وجود دارد، اصرار این کشور به پرداخت بدهی به صورت روپیه است که ایران تمایلی به اجرای آن ندارد.
رئیس کل بانک مرکزی درباره بدهی های هند گفته است: پرداخت بدهی هند به دلیل تبدیل به ارز دیگر زمانبر است، ایران خواهان دریافت بدهی نفتی از این کشور با ارز یورو است درحالی که آنها علاقه مندند این بدهی را به روپیه پرداخت کنند.
رئیس کل بانک مرکزی افزود: ایران از روپیه در حد نیازهای مورد استفاده خود از هند استفاده خواهد کرد و بقیه بدهی نفتی را نیز به یورو دریافت می کند.
وی درباره واردات کالا از هند در ازای پرداخت بدهی نفتی این کشور نیز اظهار کرد: ایران در صورت نیاز و در شرایط رقابتی، از این کشور کالا دریافت می کند و این به معناست که هر نوع کالایی را از هند وارد نخواهیم کرد بلکه متناسب با نیاز خودمان درآنجا خرید می کنیم.
** تسویه بدهی شرکت های خارجی تا پایان امسال
هر چند سازوکار دریافت مطالبات نفتی از شرکت های بین المللی به دلیل لزوم برقراری مناسبات بانکی و مالی با همه کشورها زمان می برد، اما روند آن آغاز شده است.
بدین ترتیب دریافت مطالبات همه شرکت ها به تدریج در جریان است که بیشتر آنها تا پایان امسال به پایان می رسد.
پیش از این، اصغر هندی مسئول دریافت مطالبات وزارت نفت درگفت وگو با ایرنا درباره آخرین وضعیت دریافت بدهی از شرکت های بین المللی نفتی، گفته بود: شرکت های بزرگ نفتی، شروع به پرداخت بدهی کرده اند و طبق توافق این پرداخت انجام می شود.
وی با بیان اینکه پرداخت بدهی شرکت های نفتی خارجی به ایران آغاز شده است، تاکید کرده بود: با توجه به رفع موانع بانکی به احتمال زیاد تا پایان امسال، همه مطالبات از شرکت های نفتی دریافت می شود.
** استثنا شدن یونان
در میان این شرکت های بین المللی بدهکار به ایران، فقط پالایشگاه های یونانی هستند که به دلیل وضع وخیم اقتصادی در کشورشان، قرار شده است به تدریج بدهی خود را تسویه کنند.
براساس تفاهمی که در جریان سفر اخیر نخست وزیر این کشور به تهران حاصل شد، قرار شده است که صادرات نفت به پالایشگاه های یونان از سر گرفته شود اما بدهی ها به صورت تدریجی از این کشور دریافت شود.