آثاری که هرچند در برداشته شدن تحریمهای اقتصادی، ظهور بیشتری یافت اما در مهمترین وجه خود به لغو تحریمهای سیاسی رسید. در فاصله ١٠ ساله بین سالهای ٨٤ تا ٩٤، ایران طبق ماده ٤١ منشور ملل متحد قبل از اینکه تحریمهای اقتصادی را به روی خود ببیند مورد تحریم سیاسی قرار گرفت. گرچه از اول پیروزی انقلاب همواره ایران مورد تحریم سیاسی و اقتصادی قرار میگرفت اما در مدت ١٠ سال گذشته اتفاقاتی روی داد که منجر شد مراودات و روابط بینالمللی به شکل خیلی مشخص و چشمگیری محدود شود تا راه هرگونه مذاکره، گفتوگو و همکاری با بسیاری از کشورهای دنیا ببندد.
از این نظر نخستین اثر توافق هستهای را باید برداشته شدن تحریمهای سیاسی دانست که به دنبال آن تحریمهای اقتصادی که از درجه اهمیت کمتری برخوردار است پدید آید. آن چیزی که از سوی جمهوری اسلامی ایران در شرایط حاضر رصد میشود این است که در پرتو برداشته شدن تحریم سیاسی، رهبران کشورها استقبال خوبی از رفت و آمد با ایران داشتهاند.
این استقبال که هم در قالب دعوت رییسجمهور ایران به آن کشورها و هم در سفرهای مقامات بلندپایه خارجی به کشور ما انجام میشود و طی ١٠ روز ایران را میزبان دو روسای دو کشور پاکستان و چین کرده است نوید سفرهای دیگری را نیز در آیندهای نزدیک میدهد. حال سفر حسن روحانی به ایتالیا را میتوان در چارچوب لغو تحریمهای سیاسی دانست. ایتالیا به عنوان عضو اتحادیه اروپا همواره نقش مثبت و همراهی را با کشور ما داشته است.
نقشی که حتی در دوره اعمال تحریمهای اقتصادی علیه ایران به خوبی از سوی این کشور ایفا شد. ایتالیا نه فقط در زمینه منافع مشترک بلکه در برخی مصالحی که برای کشورمان لازم و ضروری بوده قدم گذاشته است. از این نظر میتوان ایتالیا را از جمله کشورهای اروپایی دانست که پیشقراولی برای ایجاد رابطه با ایران بوده است. حتی در دوران میکونوس هم که منتهی به سفر سید محمد خاتمی به عنوان رییسجمهور ایران در سال ٧٦ شد و تحریمهای سیاسی که اروپا علیه ایران وضع کرده بود برداشته شد.
ایتالیا یکی از نخستین کشورهایی بود که توانست شرایط را برای ایران زودتر از سایر کشورها به حالت عادی برگرداند. بدین جهت نگاه ایران به ایتالیا در اتحادیه اروپا به شکل ویژهای است. ایتالیا همچنین به عنوان مقر واتیکان بر علایق بین دو کشور افزوده است تا در مرحله بعد همکاریهای اقتصادی، صنعتی، علمی و تکنولوژیک نیز به خوبی رقم بخورد.
ایتالیا در اتحادیه اروپا اگر چه نه به اندازه آلمان و فرانسه ولی به میزان پیشرفتهایی در تکنولوژی نوین میتواند برخی احتیاجات ایران را تامین کند. اینک سفر رییسجمهور ایران گام محکمی در استحکام علایق ایران با ایتالیا و به خصوص واتیکان محسوب میشود. در شرایط حاضر استحکام روابط با ایتالیا میتواند راه را برای برقراری ارتباط با کشورهای عضو اتحادیه اروپا به تدریج باز کند.
علی خرم