سيده عصمت منصوري اظهار کرد: بيماري مزمن کليه که قبلا به آن نارسايي مزمن کليه گفته ميشد، نوعي بيماري است که در اثر تخريب پيشرونده و برگشتناپذير تعداد و عملکرد نفرونها توسط عوامل مختلف ايجاد ميشود و از جمله مهمترين اين عوامل، بيماريهاي ديابت، فشارخون، گلومرولونفريت و کليه پليکيستيک است.
وي افزود: در بيماران مبتلا به بيماري مزمن کليه بويژه در مراحل پيشرفته آن، عوارض متعددي از قبيل تهوع، استفراغ، بياشتهايي، هيپرکالمي، اسيدوز متابوليک، هيپرفسفاتمي، احتباس مايعات در بدن، اختلالات استخواني، اختلالات قلبي - عروقي و ريوي، اختلالات پوستي، اختلالات عصبي عضلاني، کمخوني، افزايش حساسيت به عفونت، اختلالات گوارشي، ناهنجاريهاي ليپيدي، التهاب و ... بروز ميکند.
اين کارشناس تغذيه با بيان اين که به طور کلي درمان بيماري مزمن کليه شامل سه مرحله است، ادامه داد: اولين مرحله، درمان محافظهکارانه است؛ در اين مرحله عواملي از قبيل ديابت، فشارخون، پروتئين آوري و غيره که موجب به وجود آمدن نارسايي کليه يا تشديد آن ميشوند را به وسيله دارودرماني و رژيمدرماني تحت کنترل دقيق قرار ميدهند.
وي گفت: مراحل ديگر، درمان از طريق دياليز و درمان از طريق پيوندکليه است. بايد توجه شود که ميزان انرژي و مواد مغذي مورد نياز اين بيماران به طور دقيق و توسط متخصصين تغذيه محاسبه شود؛ به طور کلي نيز ميتوان توصيههايي به منظور کنترل دريافت فسفر، پتاسيم، سديم و مايعات ارائه داد.
منصوري عنوان کرد: براي محدود کردن فسفر رژيم غذايي در هنگام تنظيم برنامه غذايي مواردي مانند حذف يا محدود کردن مصرف شير، ماست، پنير، دوغ، کشک، بستني، خامه و شيرکاکائو، حذف غلات کامل و نانهاي تهيه شده از غلات کامل و هر فراورده غذايي حاوي سبوس، حذف حبوبات از قبيل نخود، لوبيا، عدس، ماش، لپه، باقلا و سويا، حذف نوشابههاي کولادار، حذف مغزها از قبيل مغز بادام، پسته، گردو، فندق، کنجد، تخمه و کره بادام زميني، حذف دل، قلوه، جگر و مغز را بايد رعايت کرد.
وي افزود: گوشتها نيز بايد در حدي که متخصص تغذيه و رژيم درماني در رژيم غذايي قرار ميدهد، مصرف شوند و از مصرف بيش از حد آنها پرهيز کرد.
اين کارشناس تغذيه با اشاره به لزوم توجه به کنترل دريافت پتاسيم گفت: مواد غذايي که در گروه ميوهها، سبزيها، لبنيات و گوشتها قرار ميگيرند غني از پتاسيم هستند و در ميان محصولات لبني نيز کره و خامه حاوي کمترين پتاسيم هستند. غلات تصفيه شده حاوي پتاسيم کمتري نسبت به غلات کامل هستند، سبوس و جوانه غلات غني از پتاسيم هستند، همچنين ميوههايي که به صورت کمپوت هستند در صورتي که آب کمپوت مصرف نشود، ميزان پتاسيم آنها کمتر خواهد بود.
منصوري افزود: عدم مصرف آب سبزيهاي پخته نيز موجب کاهش پتاسيم موجود در رژيم غذايي ميشود. همچنين خيساندن حبوبات، سبزيجات و سيبزميني پوست کنده و برش داده شده در آب و ريختن آب آنها بويژه بعد از جوشاندن موجب کاهش پتاسيم آنها ميشود.
اين کارشناس تغذيه اظهار کرد: بيماران کليوي بايد بر مبناي احساس تشنگي، مايعات مصرف کنند. براي اين که در بيمار احساس تشنگي، کمتر شود بايد از غذاهاي حاوي سديم زياد اجتناب شود. همچنين بايد دهان را با آب شستوشو داد ولي از فرو بردن آب پرهيز شود؛ چرا که اين عمل موجب از بين رفتن احساس تشنگي به طور موقت ميشود. اين بيماران ميتوانند از آبنباتهاي سخت و ترش يا آدامس استفاده کنند.
وي گفت: بهتر است بخشي از مايعات به صورت يخ مصرف شود، زيرا يخ مدت زمان بيشتري در دهان باقي ميماند و احساس تشنگي را بهتر برطرف ميکند. همچنين ميوهها و سبزيهاي موجود در رژيم غذايي به صورت سرد مصرف شود؛ مايعات نيز در ليوانهاي کوچک مصرف شود.