به نام مردم، به کام ایرلاین‌ها

گرچه ایجاد بازار رقابتی و ارتقای کیفیت خدمات پروازی به‌عنوان مزیت‌های طرح آزادسازی نرخ بلیت هواپیما اعلام شده اما در عمل این گونه نشده و به نظر می‌رسد "آزادسازی" به نام مردم و به کام شرکت‌های هواپیمایی تمام می‌شود.

به گزارش  تسنیم، شاید بتوان از آزادسازی قیمت بلیت هواپیما به‌عنوان تابوی صنعت حمل‌ونقل هوایی نام برد، طلسمی که با تاخیری چند ساله سرانجام دوشنبه هفته گذشته سازمان هواپیمایی کشوری به‌طور رسمی از اجرای آن خبر داد.

تا پیش از این چند رئیس سازمان هواپیمایی کشوری در صدد آزادسازی قیمت‌ها در بخش حمل‌ونقل هوایی کشور بودند اما این کار به دلایلی از جمله ضرورت متنوع‌سازی نرخ در این بخش به تعویق افتاده بود.

حمیدرضا پهلوانی رئیس وقت سازمان هواپیمایی کشوری خردادماه سال 92 در این‌باره به تسنیم گفته بود: در حال حاضر سوخت هواپیما به نوعی یارانه‌ای است که دولت به ایرلاین‌ها می‌دهد، از این رو در ازای این یارانه دولت بلیت هواپیما را بر اساس نیازها و شرایط جامعه تعیین می‌کند.

وی با اشاره به این‌که این مسئله نیز باعث شده در روند اجرا با مشکلاتی مواجه شویم، تصریح کرد: به‌طور قطع چنانچه آزادسازی بلیت انجام شود این مشکل نیز برطرف خواهد شد. البته برنامه آزادسازی قیمت بلیت برای اجرا باید از طریق مجلس و دولت به سازمان هواپیمایی کشور ابلاغ شود.

وی سه ماه بعد یعنی در شهریور 92 با بیان این‌که پروسه آزادسازی قیمت‌ها ظرف چهار ماه عملیاتی خواهد شد، گفت: یکی از اهداف اصلی آزادسازی قیمت‌ها ارتقای سطح خدمات‌دهی به مسافران خواهد بود.

پهلوانی افزود: بر اساس تکلیف قانون برنامه پنجم دولت مکلف به آزادسازی قیمت بلیت هواپیما در سال سوم این برنامه است، برای این کار پارامترهایی وجود دارد و کارهای مربوط به سازمان هواپیمایی انجام شده و در حال تکمیل است.

وی با اشاره به این‌که آزادسازی قیمت‌ها در یک پروسه کوتاه کمتر از چهار ماه عملیاتی می‌شود در پاسخ به تسنیم مبنی بر این‌که این اقدام چه‌ سودی به حال مصرف‌کنندگان دارد، تصریح کرد: قطعاً مهم‌ترین هدف از این کار ایجاد یک محیط رقابتی برای فعالیت ایرلاین‌هاست و در این صورت کیفیت خدمات پروازی نیز به‌طور قطع افزایش خواهد یافت.

زمستان 92 وزیر راه و شهرسازی از اجرایی شدن متنوع سازی و آزادسازی قیمت بلیت هواپیما از اردیبهشت سال 93 خبر داد و به تسنیم گفته بود: ماده 161 قانون برنامه 5 ساله پنجم (آزادسازی و متنوع سازی قیمت‌ها) قرار بوده در سال اول برنامه یعنی سال 90 متنوع‌سازی به نتیجه برسد اما هنوز این برنامه اجرا نشده و به تأخیر افتاده است.

آخوندی با تاکید بر این که تمام محاسبات این کار را انجام داده‌ایم اظهار کرد ماده 161 قانون برنامه پنجم توسعه اردیبهشت سال آینده (93) آغاز خواهد شد.

این در حالی بود که حدود یک ماه بعد دبیر وقت انجمن شرکت‌های هواپیمایی با اعلام این‌که آزادسازی قیمت بلیت هواپیما به ایرلاین‌ها ابلاغ نشده به تسنیم گفته بود: این موضوع هنوز به‌ صورت رسمی به ما ابلاغ نشده، اما ایرلاین‌ها آمادگی آزادسازی قیمت‌ها را دارند.

غوابش با بیان این‌که ضرورت تسهیل و کاهش مقررات و تعیین مدل‌های کسب و کار توسط مدیران ایرلاین‌ها آزادسازی قیمت بلیت هواپیماست، افزود: الزامات قبل و بعد از آزادسازی قیمت بلیت هواپیما تفاوتی با هم ندارند و وقتی آزادسازی انجام می‌شود انتظار داریم سطح و گسترش فعالیت‌ها ایجاد شود.در نتیجه باید متناسب با این کار سطح نظارت‌ها هم ارتقا یابد. این موضوع اساسی‌ترین الزام مربوط به آزادسازی قیمت بلیت هواپیماست و سازمان هواپیمایی کشوری باید آمادگی لازم را داشته باشد تا با توسعه صنعت نظارت‌ها را هم توسعه دهد.

وی تأکید کرد: آزادسازی در جهت کاهش موانع انجام می‌شود و به معنای کم کردن قوانین دست‌و پاگیر برای ایرلاین‌های داخلی است.

با وجود وعده‌های فراوان اما دوشنبه هفته گذشته بود که سازمان هواپیمایی کشوری در آستانه لغو احتمالی تحریم‌ها از آزادسازی قیمت بلیت هواپیما در 170 مسیر داخلی خبر داد.

هنوز چند ساعتی از این اعلام پر سر و صدا نگذشته بود که در نخستین‌ پس‌لرزه بلیت پرواز تهران ــ مشهد به‌طور اساسی به لرزه در آمد، به‌ طوری که نرخ این پرواز به حدود نیم میلیون تومان افزایش یافت.

اما یکی از نکات تعجب‌برانگیز آزادسازی قیمت بلیت هواپیما مربوط به عدم پذیریش تبعات آن (افزایش قیمت‌ها) از سوی شرکت‌های هواپیمایی و متولی حمل‌ونقل هوایی یعنی سازمان هواپیمایی کشوری است.

مدیر روابط عمومی سازمان هواپیمایی کشوری به تازگی با بیان این‌که اکثر شرکت‌های هواپیمایی تاکنون تغییر نرخی در راستای طرح آزادسازی نرخ بلیت هواپیما نداشته‌اند، گفت: بر اساس پایش کارشناسان سازمان، نرخ همه مسیرهای 170 گانه آزاد شده در حد قیمت‌های قبلی است.

شرفی افزود: در روزهای اخیر متعاقب ابلاغ دستورالعمل آزادسازی نرخ بلیت هواپیما در 170 مسیر پر تردد داخلی به شرکت‌های هواپیمایی، برخی اخبار منتشره در خصوص افزایش قیمت بلیت در مسیرهای داخلی متاثر از آزادسازی قیمت بلیت هواپیما صحت ندارد.

وی گفت: از آن‌جا که طبق معمول در طول سال بلیت‌های زمان اوج پروازها و زمان‌هایی که حجم متقاضیان سفر هوایی بالاست قبلا به فروش می‌رسیده است نرخ‌های موضوع اخبار منتشره فعلی در خصوص مسیر تهران مشهد در اربعین مشمول چنین شرایطی بوده و عمومیت نداشته است.

به گفته وی، بر اساس پایش کارشناسان سازمان، نرخ همه مسیرهای 170 گانه آزاد شده در حد قیمت‌های قبلی بوده و دسترسی متقاضیان به بلیت شرکت‌های هواپیمایی مختلف از طریق سایت شرکت‌ها یا دفاتر خدمات مسافرتی طرف قرارداد آن‌ها به سهولت فراهم است.

پس از این اظهارات مدیر عامل یکی از شرکت‌های هواپیمایی داخلی همین سخنان را به‌گونه‌ای دیگر بیان کرد.

اصغر عبدالله‌پور مدیر عامل و رئیس هیئت مدیره هواپیمایی تابان با بیان این‌که تاکنون به جمع‌بندی تغییر بلیت هواپیما نرسیده‌ایم، گفت: علی‌رغم ابلاغ دستورالعمل آزادسازی نرخ بلیت هواپیما در مسیرهای داخلی از سوی سازمان هواپیمایی کشوری در یک هفته گذشته هیچ گونه افزایش قیمتی در مسیر تهران ــ مشهد ــ تهران نداشته است.

وی با بیان این که نرخ های 400 تومان و 400 تومان به بالای مورد ادعای بعضی از رسانه‌ها نرخ‌های تعیین شده از طرف این شرکت نبوده است، گفت: محاسبات این شرکت در خصوص تغییر نرخ بلیت هواپیما تا کنون به اتمام نرسیده و در صورت جمع‌بندی و رسیدن به نتایج منطقی و اصولی در 170 مسیر داخلی که از طریق سازمان آزاد اعلام شده است‌، نرخ‌های مسیرهای پروازی این شرکت از طریق سایت هواپیمایی تابان در آینده اعلام خواهد شد و همه آژانس‌های طرف قرارداد این شرکت موظف به رعایت دقیق نرخ‌های اعلامی از طریق این شرکت خواهند بود.

خبرنگار تسنیم با یکی از شرکت‌های عرضه کننده بلیت پرواز تهران ــ مشهد تماس گرفت و دلیل گرانی نرخ بلیت این مسیر پروازی را جویا شد. کارمند این شرکت در پاسخ عنوان کرد که ما شرکت چارترکننده ایرلاین... هستیم و این شرکت هواپیمایی با همین قیمت (300 تا 400 هزار تومان) بلیت‌های تهران ــ مشهد را در اختیار ما قرار داده است.

به گزارش تسنیم، همواره ارتقای خدمات پروازی و رعایت حقوق مسافران یکی از اثرات مثبت آزادسازی قیمت بلیت هواپیما اعلام شده، حال با آزادسازی نرخ‌ها نه تنها خدمات پروازی بهبود نیافته بلکه در تاخیرات پروازی به‌عنوان یکی از گلایه‌های همیشگی مردم، وضعیت بدتر شده است.

تاخیر 9 ساعته پرواز نجف ــ تهران هواپیمایی کاسپین و پیاده نشدن مسافران از هواپیما تنها یکی از نمونه‌های پسرفت خدمات پروازی است، اتفاقی که تنها چند روز پس از آزادسازی قیمت بلیت هواپیما زائران عتبات عالیات را در فرودگاه نجف سرگردان کرد.

این‌گونه به نظر می‌رسد آزادسازی نرخ بلیت هواپیما به نام مردم اما به کام ایرلاین‌ها خواهد بود.