نشست چالشهای اجرای بانکداری اسلامی برگزار شد

نشست تخصصی چالش های اجرای بانکداری اسلامی به میزبانی  دانشکده اقتصاد  دانشگاه الزهرا و س با حضور دانشگاه المنار تونس و مؤسسه اعتباری عسکریه برگزار شد.

این نشست با حضور دکتر فتحی سلواتی رییس و استاد اقتصاد دانشگاه المنار تونس، حجت السلام سید امین جوادی مدیرعامل مؤسسه اعتباری عسکریه، دکتر کامران ندری عضو هیأت علمی گروه اقتصاد دانشگاه امام صادق (ع)، دکتر بیژن لطیف استاد اقتصاد دانشگاه الزهرا و دکتر حمید کردبچه عضو هیأت علمی گروه اقتصاد دانشگاه الزهراء به دعوت دانشکده اقتصاد دانشکاه الزهرا برگزار شد.

در این مراسم، حجت الاسلام سید امین جوادی مدیرعامل مؤسسه اعتباری عسکریه با اشاره به اینکه بانکداری به شکل کنونی منشاء غربی دارد، افزود: کشورهای اسلامی از این روند تقلید و بانکداری به شکل امروز را تاسیس کردند که صنعتی بسیار خوب و اگر بانک‌ها به وظایفشان درست عمل کنند، یکی از عوامل بسیار ارزشمند برای رشد اقتصادی است. 

مدیرعامل مؤسسه اعتباری عسکریه با بیان اینکه در اکثر کشورهای دنیا بانک‌ها بسیار کاربردی هستند، تشریح کرد: اگر صنایع کشوری رشد کند بانک هم در کنار آن یکی از صنایع محوری و زیربنایی است. همچنین در بعضی کشورها مانند ایران اقتصاد بانک محور است. به عبارتی دیگر از زمانی که انقلاب اسلامی به رهبری معمار انقلاب اتفاق افتاد، مسئولین به این فکر افتادند که بانکداری ربوی که یکی از معضلات بزرگ کشورمان بود جای خود را به بانکداری اسلامی بدهد. 

به گفته وی، ربا در قرآن مجید و احادیث واقعا تکان دهنده توصیف شده است چون سود یک طرفه است و اسلام همیشه افراد را به شراکت و به سود بردن از مشارکت در فعالیت اقتصادی دعوت می کند .

حجت الاسلام جوادی با اشاره به اینکه بانکداری اسلامی به این معنی است که بانک واسطه وجوه بین سپرده گذاران و سپرده پذیرها باشد و نظارت دقیقی بر توزیع سود حاصله طبق قراداد داشته باشد، اظهار کرد: عمده مشکل بانکداری ایران بزرگنمایی است.به این ترتیب که ما امروزه در فرهنگ ایران اسلامی هنوز نتوانسته ایم جا بندازیم که بین معاملات شرعی و معاملات ربوی تفاوتی جز قبول آن عقد نیست و درشکل ظاهر تفاوتی وجود ندارد. 

وی در همین خصوص افزود:به عنوان مثال در مشارکت مدنی در عقود بانک باید با کسی که عقد را اجرا می کند شریک شود و با دقت در حسابداری سود به دست آمده را طبق قرارداد تقسیم کند. اما متاسفانه هم سرمایه پذیر و هم واسطه وجوه مقاومت می کنند. چون بدنه بانکها هنوز توجیه نشده اند. همچنین مرابحه نیز یکی از عقود مجاز در اسلام است که از همان ابتدا با شرایط و مکانیزم خاصی سود را مشخص می کند و اگر شرایط رعایت شود، اشکالی به وجود نمی آید. اما متاسفانه مکانیزم آن به درستی انجام نمی شود.

مدیرعامل مؤسسه اعتباری عسکریه با بیان اینکه ما عقودی در اسلام داریم که درست تفهیم نشده است، ابراز کرد: قانون فعلی بانکداری اسلامی از قوانین مترقی و مباحث مدیریتی است که بسیار دقیق مهندسی شده و بسیاری از کشورهای اسلامی از آن الگو برداری کرده اند. به طور مثال مبدا عقد مرابحه ایران است و مالزی با اجرای آن توانست در اجرای فرودگاه کوالامپور 20 میلیارد دلار در دو روز جذب کند. به این دلیل که این عقد را بدرستی اجرا کرد و پول‌های جهان اسلام را به سمت خود سوق داد . 

حجت الاسلام جوادی ادامه داد: اگر در ایران مشکل مدیریتی حل شود مشکل بعدی بحث تحریم‌های اقتصادی است که باعث شد تجهیز منابع بانک‌ها از خارج از مرزها قطع شود و به داخل کشور منحصر شود. همچنین به دلیل وجود تورم بالا در مقطعی چون بانک‌ها اجازه نداشتند، برابر تورم سود علی الحساب پرداخت کنند پول کشور در جاهای دیگر جذب شد و تخریب‌هایی بوجود آورد.به این ترتیب در زمانی هم که می توانستند، چون آمادگی نداشتند سود را برابر تورم بپردازند با مشکلات فراوانی رو به رو شدند.

وی در خاتمه با بیان اینکه، طبق آمارگیری 3 کشور ارزانترین پول را ارایه می دهند که ایران بعد از بلاروس رتبه دوم را دارد و رتبه سوم از آن کویت است، اضافه کرد: این آمارگیری بر اساس تورم کشورهاست. در واقع اگر بخواهیم بانک‌ها از این وضعیت خارج شوند، نباید سودی را به سیستم بانکی تحمیل کنیم و سیستم بانکی باید خودش را با استاندارد جهانی مطابقت دهد. همچنین نظام بانکی  باید کارکنان خود را آموزش دهد تا مفهوم بانکداری اسلامی را با تمام ظرایف بپذیرند. به این صورت در جامعه اسلامی فرهنگ سازی می شود و سرمایه پذیرها به این امر واقف می شوند که باید مسایل شرعی را رعایت کنند، در این صورت یک بانکداری به روز و ارزشمند خواهیم داشت.