بدون شک یکی از راههای عملی جهت تقویت تولید و صنعت کشور، فراهم کردن زمینههای لازم جهت افزایش بهبود شرایط برای تولیدکنندگان و صنعتگران است و نقش بانکها و موسسات مالی در تحقق این هدف غیر قابل انکار است.این مهم نه تنها به ایجاد فرصتهای جدید شغلی منجر خواهد شد بلکه به موجب آن رونق و رشد اقتصادی و همچنین رفاه و آسایش برای عموم آحاد جامعه فراهم خواهد شد.
در این بین نقش بانکهای توسعهای در تحقق این اهداف نیز بیشتر به چشم میخورد، بانکهای تخصصی به دلیل ماهیت و رسالتی که از ابتدا داشتهاند، کمتر از بانکهای تجاری به فکر منافع شخصی خود هستند و تلاش میکنند که در بخش توسعهای کشور حمایتهای لازم را از فعالیتهای اقتصادی داشته باشند. اما دراین بین تقویت توان مالی و اعتباری بانکها از جمله بانکهای توسعهای جهت پاسخگویی به نیازهای بنگاههای اقتصادی و حمایت صحیح و درست از تولید که اولویت اجتنابناپذیر کشور در شرایط سخت اقتصادی فعلی است، یک نیاز مبرم تلقلی میشود.
موضوعی که مدیرعامل بانک صنعت و معدن بر آن تاکید دارد و معتقد است تقویت بنیه بانکهای توسعهای از جمله بانک متبوعش، باید در صدر اولویتهای دولت قرار گیرد و مجلس همکاری لازم را برای افزایش سرمایه بانک صنعت و معدن انجام دهد. علی اشرف افخمی میگوید: از دولت و مجلس این انتظار میرود با توجه به نوع فعالیت بانکهای توسعهای و برای این که آهنگ و شتاب پروژهها بیشتر شود، سرمایه این نوع بانکها افزایش یابد.
مشروح این گفتوگو را در ادامه میخوانید:
- با توجه به فعالیت تخصصی بانک صنعت و معدن در بخش صنعت و تولید، این بانک چه اقداماتی در جهت حمایت از این بخشها انجام داده است ؟
بانک صنعت ومعدن به عنوان یک بانک توسعهای همواره سعی کرده تا بتواند نقش مهمی در بخش صنعت و معدن کشور ایفاکند و گرهای از مشکلات فعالان این بخش باز نماید. در همین راستا با ورود به پروژههای مختلف از جمله تولید، صنعت ،زیرساختها، نیروگاهها، شبکههای ریلی و فرودگاهی و... اقدام به تامین مالی این بخشها کرده است. ضمن این که با ادامه همین روند ، بانک صنعت ومعدن در تلاش است در دوران پساتحریم، با ، شرایط را برای حمایت هر چه بیشتر از فعالان بخشهای تولیدی و صنعتی فراهم کند و درهمین راستا به دنبال تقویت ارتباطات بانک در عرصه بینالمللی است. این بانک مصمم است با این رویکرد، کمبود منابعی که درحالحاضر وجود دارد را از طریق منابع خارجی پوشش دهد. به عبارتی در راستای توسعه فعالیتهای بانک صنعت و معدن، در بخش بینالمللی به منظور تجهیز منابع، با ایجاد تعامل بیشتر، بانکها و سرمایههای خارجی را به سمت کشور جذب کنند تا از منابع خارجی برای فعالیتهای مولد کشور استفاده شود. به هر حال بانک صنعت و معدن به دنبال تعامل سازنده بین بانک و سرمایهگذاران است تا از این طریق بتواند به درآمدزایی صنایع در کشور با رویکرد صادراتی کمک کند. ضمن این که یکی دیگر از برنامههای این بانک این است که منابعی که دراختیار دارد را به سمت فعالیتهای ارز آور هدایت کند. بنابراین تامین مالی بخشهای تولیدی و پروژه هایی که بتوانند از ظرفیت صادراتی بهره لازم را ببرنند در اولویت حمایتهای مالی بانک صنعت و معدن خواهد بود.
البته این به این معنا نیست که سایر صنایع که تولیدات داخلی دارند و محصولاتشان را در داخل کشور عرضه میکنند مورد حمایت بانک قرار نمیگیرند، بلکه این دسته از صنایع هم در زمره بخشهایی هستند که بانک نگاه ویژهای به انها دارد اما با توجه به شرایط خاص کشور رویکرد و اولویت این بانک، با صنایعی است ظرفیت صادراتی دارند و میتوانند به بنیان و توسعه کشور کمک کنند.
-رویکرد بانک صنعت و معدن در جهت حمایت از صنایع کوچک و متوسط به چه صورت است، لطفا در خصوص معاونتی که در این رابطه در بانک راهاندازی شده است توضیحاتی ارائه کنید؟
یکی دیگر از برنامهها و اولویت هایی که در بانک صنعت و معدن وجود دارد توجه ویژه به صنایع کوچک و متوسط است. هر چند که این بانک در بخش حمایت از صنایع بزرگ اقدامات بسیاری انجام داده است اما در بخش صنایع کوچک و متوسط به دلیل دسترسی سخت و محدودی که به منابع دارند، تلاش کردهایم که نگاه ویژه تری به این بخش داشته باشیم. البته این شرایط فقط مختص به ایران نیست و در سایر کشورها هم صنایع کوچک و متوسط از دسترسی سخت تری به منابع برخوردار هستند و به همین دلیل است ، بانکهایی با عنوان صنایع کوچک و متوسط راهاندازی کردهاند. به هر حال در ایران هم به دلیل همین شرایط و نبود بانکی به عنوان صنایع کوچک و متوسط، بانک صنعت و معدن، برای پر کردن این خلا، معاونتی را با همین عنوان در بانک راهاندازی کرده است تا بتواند از این طریق دستیابی به اهداف سرمایهگذاری در صنایع کوچک و متوسط را محقق کند. این معاونت که از اردیبهشت امسال کار خود را آغاز کرده است، تمام توجهش را معطوف به این بخش کرده و در تلاش است در یک بسته حمایتی کامل چه مدیریتی، قانونی، آموزشی ، مشاوره و تامین مالی، فعالان این بخش را زیر چتر حمایتی خود قرار دهد و باعث کارامدی بیشتر دراین بخش شود.
-میزان تسهیلات دهی بانک صنعت و معدن از زمان راهاندازی این معاونت به بخش صنایع کوچک و متوسط چقدر است؟
از آنجا که طرح هایی که درخواست خود را به این معاونت ارائه میدهند باید از لحاظ داشتن توجیه اقتصادی طرح و اهلیت متقاضیان مورد ارزیابی و بررسی قرار گیرد، بنابراین بانک صنعت و معدن به طرح هایی تسهیلات پرداخت میکند که این ویژگیها را دارا باشد. در همین راستا هم سال گذشته و از زمان فعالیت آزمایشی این معاونت، بیش از سه هزار واحد کوچک و متوسط توسط این معاونت تامین مالی شد که رقمی معادل ۵ هزار میلیارد تومان بوده است.
کل تسهیلات پرداختی این بانک در سال گذشته در بخش صنعت و معدن چه میزان بوده است؟
بانک صنعت و معدن به عنوان یک بانک توسعهای تلاش کرده تا بتواند تمامی منابعی که در اختیار دارد را در پروژههای صنعتی و معدنی کشور هزینه کند که در همین راستا در سال گذشته رقمی حدود ۵ میلیارد دلار گشایش اعتبار انجام داده که حدود ۲۵ درصد از ان در قالب ریالی و ۷۵ درصد را به صورت ارزی صورت گرفته است.
-در سالهای اخیر به دلیل مشکلات و رکود حاکم بر اقتصاد، بسیاری از بنگاههای اقتصادی قادر به پرداخت بدهیشان به بانکها نبودهاند، بانک صنعت و معدن به عنوان بانک تخصصی این بخش، چه سیاستهای حمایتی را برای حمایت از بنگاههای بدهکار انجام داده است؟
سیاست این بانک تعامل هرچه بیشتر با واحدهایی است که به دلیل وجود تحریمها و مشکلات اقتصادی، زیانده شدهاند و توان بازپرداخت بدهیشان را ندارند. دراین جهت با مذاکراتی که با این بنگاهها انجام داده ایم، با انها به تعامل رسیدیم که با بررسی مشکلات هریک از این واحدها برای هریک از آنها درمانی بیابیم که نتایج بسیار مثبتی حاصل شد. به این ترتیب بانک، با بررسیهایی که انجام داده، برای واحدهایی که با مشکل مواجهاند و این مشکلات خارج از کنترل خودشان بوده راهکارهایی همچون طولانی کردن بازپرداخت بدهی، پرداخت تسهیلات دوباره و در اولویت آخر گاها تملک دارایی واحد تولیدی را در نظر گرفتهایم.
-شما در ابتدا اشارهای داشتید به اهمیت بانکهای توسعهای در توسعه بخشهای اقتصادی، به نظر شما افزایش سرمایه این نوع بانکها تا چه اندازهای میتواند به رونق تولید و صنعت در کشور کمک کند؟
از آنجا که بانکهای توسعهای دولتی هستند و منابعشان از سوی دولتها تامین میشود، از این رو از دولت این انتظار وجود دارد با توجه به نوع فعالیت بانکهای توسعهای و برای این که آهنگ و شتاب پروژهها بیشتر شود، سرمایه این نوع بانکها افزایش یابد. بانک صنعت و معدن هم به عنوان یک بانک توسعهای پیشنهاد افزایش سرمایه را به دولت ارائه کرده است، البته دولت و بانک مرکزی موافق این موضوع هستند اما هنوز مجلس موافقت خود را دراین زمینه اعلام نکرده است. این خواسته و مطالبه اصلی ما در بانک است و امیدواریم مجلس یک گام جدی در این زمینه بردارد.نمایندگان مجلس باید به این موضوع نیز توجه داشته باشند که یکی از راههای خروج از رکود و بحران اقتصادی هم چنین ایجاد اشتغال در کشور، تقویت بنیه مالی بانکها به خصوص بانکهای توسعهای است و باید دراین زمینه هرچه سریعتر اقدام جدی صورت گیرد.
اهمیت این حمایتها هم از این جهت است که بانکهای توسعهای در خدمت توسعه کشور هستند، به طوری که اگرچه تنها ۱۶ درصد از کل سپردههای نظام بانکی در اختیار بانکهای توسعهای است اما بیش از ۳۴ درصد تسهیلات توسط این بانکها به بخشهای اقتصادی اعطا شده است، یعنی دوبرابر منابعی که در اختیار داشتهاند. این به این معناست که این بانکها از حداکثر ظرفیت خودشان استفاده کردهاند و گاهی بیش از این ظرفیت هم تسهیلات پرداخت کردهاند. بنابراین با توجه به نقش موثری که این بانکها در اقتصاد کشور ایفا میکنند، تقویت بنیه مالیشان امری ضروری است که باید در دستور کار مجلسیها قرار بگیرد. بانک صنعت و معدن امیدوار است تا بتواند گرهای از مشکلات بخش صنعت و معدن کشور بردارد و کمی به توسعه اقتصاد کشور کند، اما به این شرط که حمایت دولت و مجلس در این راه فراموش نشود.