بانکداری ایرانی - یک کارشناس بانکی گفت: مسئله حذف چهار صفر از پول ملی، نیازمند بررسی و مطالعه عمیق علمی و میدانی و امکان سنجی اجرای موفق آن است و باید بررسی و مطالعه بیشتری در این طرحها که داراییها و معیشت مردم را تحت الشعاع قرار میدهد، صورت بگیرد.
علی نظافتیان در گفتوگو با ایسنا، با اشاره به مطرح شدن موضوع حذف چهار صفر از پول ملی و عزم سیاسگذار پولی برای تحقق این موضوع با هدف بازآرایی تصور پول ملی گفت: اخیرا یکی از سیاستهای جدید بانک مرکزی، حذف چهار صفر از پول ملی با هدف بازآرایی تصویر پول ایران در سطح جهانی است و آنگونه که رئیس کل بانک مرکزی گفته در حالی که واحد پول ملی کشور ریال است، اما در عمل مردم کلمه «تومان» را به کار میگیرند و در معاملات و محاورات خود ریال به کار گرفته نمیشود، بنابراین قرار است واحد پول ملی تومان و واحد خرد آن قِران باشد.
وی افزود: سیاستگذار پولی کشور معتقد است که با افزایش تورم و کاهش ارزش پول ملی در حاضر نسبت ارزش پول ملی به ارزهای خارجی به صورت وحشتناکی افت کرده و این مسئله باعث افت غرور ملی شده است؛ بنابراین لازم است که صفرهای اضافه از پول ملی حذف شود.
دبیر کمیسیون حقوقی کانون بانکها ادامه داد: همانگونه که رئیس کل بانک مرکزی اعلام کرد؛ در اینکه با افزایش تورم و کاهش ارزش پول ملی در حال حاضر نسبت ارزش پول ملی به ارزهای خارجی به صورت وحشتناک افت پیدا کرده است، بحثی نیست و واقعیت را نمیتوان انکار کرد.
نظافتیان با اشاره به کاهش ارزش پول ملی در شرایط تورمی طولانی مدت گفت: متاسفانه قدرت خرید ریال با افزایش مستمر تورم به شکل شدیدی کاهش یافته است. دو دهه پیش مردم میتوانستند با ۱۰۰ ریال یک نان خریداری کرد. اما امروز با ۲۰۰ هزار ریال یا ۲۰ هزار تومان میتوان، نان خرید یا در دهه ۶۰ با ۴۰۰ یا ۵۰۰ تومان میشد یک اتومبیل خریداری کرد، اما در حال حاضر همان اتومبیل بیش از چند صد میلیون تومان قیمت دارد. این یعنی ریال دیگر توان همراهی با بازار را ندارد.
وی اظهار کرد: از سوی دیگر، هزینه چاپ و نشر اسکناسهای خرد بالا است و در نهایت با افزایش تورم و کاهش ارزش پول ملی، مردم دیگر از عبارت ریال در معاملات خود استفاده نمیکنند و جای ریال از تومان استفاده میکنند و ظاهرا منطقی است که ریال کنار رفته و یک واحد پولی پر قدرت جدید جای آن را بگیرد.
نظافتیان با اشاره به تغییر نسل در نظام پولی و بانکداری در سطح جهانی خاطر نشان کرد: تا چند دهه پیش، اسکناس حرف اول را در گردش نقدینگی میزد؛ به همین جهت مقررات بسیار ستخنگیرانهای در مورد چاپ یا انتشار آن وضع شده بود. اما با پیشرفت اقتصاد و صنعت بانکداری و رواج پولهای الکترونیکی وضعیت به گونهای متفاوت تغییر پیدا کرده است ... پول کاغذی در مقابل پولهای الکترونیکی تا حد زیادی از حضور در معاملات اقتصادی به ویژه معاملات روزمره و خرد مردم معاف شده و سهم غالب بازار و نقل و انتقال پولی بین مردم را تراکنشهای بانکی و پول اعتباری، تشکیل داده است.
این کارشناس حوزه بانکی افزود: اما از نظر مبانی اقتصادی و بانکی و همچنین باور قلبی مردم به جایگزینی تومان به جای ریال در کنار حذف چهار صفر از اسکناس، ممکن است تبعات منفی داشته باشد و در شرایط تورمی فعلی ممکن است طرح منهتی به کاهش شدید داراییها و سپردهگذاریها شود. به بیان دیگر وقتی نظام بانکی چند صفر از داراییهای بانکی شما را کاهش میدهد؛ بازار نیز باید به همان نسبت قیمتها را تعدیل کند تا در کنار کاهش میزان اسمی داراییها، قدرت اقتصادی مردم حفظ شود.
نظافتیان گفت: آخرین اخبار از وضعیت لایحه پیشنهادی دولت برای حذف چهار صفر از پول ملی حاکی از آن است که کمیسیون اقتصادی مجلس با کلیت لایحه حذف چهار صفر از پول ملی موافقت کرده است، اما باید تغییراتی در جزئیات لایحه صورت بگیرد تا با سایر قوانین که اخیرا تصویب شده، تعارضی نداشته باشد و آنگونه که اعلام شده، قرار است از دو سال دیگر این سیاست اجرا شود و تا پایان سال ۱۴۰۹ پول جدید کاملا جایگزین پول فعلی شود.
وی در پایان خاطر نشان کرد: اگر همراه با حذف چهار صفر از پول ملی، اقتصاد و بازار با مصوبه قانونگذار همراهی نکند و قمیتها همچنان مسیر تورمی خود را ادامه میدهد آن گاه باید پیش بینی کرد که چه کنیم. بنابراین اصلاحات پولی-بانکی و اقتصادی نیازمند بررسی و مطالعه عمیق علمی و میدانی و امکان سنجی اجرای موفق آن است و پیشنهاد میشود بررسی و مطالعه بیشتری در این گونه طرحها که داراییها و معیشت مردم را تحت الشعاع قرار میدهد، صورت بگیرد.