افزایش قیمت محصولات روزمره مردم و اجارهخانه، سفرهای وزیر خارجه دولت سیزدهم و گمانهزنی درباره آینده برجام، زمزمههای تغییر رئیس سازمان بورس و مطرح شدن اسمهایی در شبکه اجتماعی توییتر و گمانهزنی کاربران درباره این افراد، در دستور کار قرار گرفتن طرح شفافیت آرا در مجلس شورای اسلامی و... از موضوعاتی بود که دیروز در فضای کلی توییتر فارسی و جمع توییتری بورسیها درباره آنها صحبت میشد.
با گذشت چند روز از انتصاب رئیس جدید بانک مرکزی، در فضای توییتر همچنان صحبت درباره علی صالحآبادی ادامه دارد. چهرههایی که درباره او مینویسند حالا غیر از تبریک و آرزوی موفقیت، راهکارها و اولویتهایی را برای سکاندار جدید بانک مرکزی در صفحههای خود پیشنهاد میکنند. یکی از این افراد که دیروز توییتی در این رابطه منتشر کرد، سیدمحسن دهنوی، نماینده مجلس شورای اسلامی بود. او در صفحه شخصی خود و در دو توییت چند پیشنهاد را خطاب به علی صالحآبادی نوشت که بهتر است در صدر اولویتها قرار بگیرد؛ «کنترل حجم خلق نقدینگی به وسیله شبکه بانکی، خصوصا بانکهای خصوصی؛ تجمیع تمامی فرآیندهای مرتبط با اعطا و بازپرداخت تسهیلات در شبکه بانکی در سامانه متمرکز اعطای تسهیلات؛ استفاده از نشانگرهای فعالیت اقتصادی مولد در اعتبارسنجی متقاضیان تسهیلات؛ مدیریت سپردههای بانکی و اعمال محدودیتهایی بر سپردههای سرمایهگذاری مانند حذف ابزار پرداخت و تعیین فاصله زمانی تاریخ درخواست و امکان برداشت از حساب و تعیین نرخ موثر شکست سود در برداشت پیش از موعد.» حسین سلاحورزی، نایب رئیس اتاق بازرگانی ایران اما برخلاف اکثر کاربران توییتر و چهرههای فعال در حوزه اقتصاد و بورس که پیشنهادها و نظراتی در رابطه با شروع به کار رئیس جدید بانک مرکزی در صفحههایشان مطرح میکردند، پرسشی را با کاربران در میان گذاشت که رئیس جدید بانک مرکزی چه کارهایی را نباید انجام بدهد.
هرچند پرسش او آنطور که باید و شاید در فضای توییتر فارسی دیده نشد و کاربران کمی به آن پاسخ دادند. سلاحورزی در صفحه شخصی خود در توییتر نوشته بود: «در مورد آنچه رئیس جدید بانک مرکزی باید در جهت کمک به شکوفایی تولید و سرمایهگذاری انجام دهد، زیاد صحبت میشود.
سوال اما اینجاست در کشوری مبتلا به تورم مزمن و بدخیم، دکتر صالحآبادی چه کارهایی را نباید انجام دهد تا نظام پولی از دستبرد مالی دولت مصون بماند؟» در حاشیههای صحبت از رئیس جدید بانک مرکزی، عباسعلی حقانینسب، تحلیلگر امور مالی و اقتصادی در توییتر خود نوشت: «بانکها خلق نقدینگی را به بانک مرکزی و تورم را به مردم تحمیل میکنند. بانک مرکزی عاجز از نظارت و کنترل!» او در ادامه توییتش نوشت: «بانکها اول نقدینگی چندبرابری خلق میکنند و بعدا در قالب بدهی به بانک مرکزی پایه پولی کشور افزایش مییابد. الان هم بالغ بر ۲هزار میلیارد تومان نقدینگی خلق و فریز کردهاند.» با این حال همچنان بازار توصیه و پیشنهاد به رئیس جدید بانک مرکزی داغ است و اکثر کاربرانی که درباره این مساله مینویسند، از هشتگ بانک مرکزی برای نوشتههایشان استفاده میکنند.
صحبت از عرضههای اولیه در بورس هم از دیگر سوژههای دیروز در جمع توییتری بورسیها بود. کاربران زیادی به روند عرضههای اولیه آن و نگاه مسوولان به بورس و سرمایهگذاری در نوشتههایشان اشاره میکردند. در همین رابطه حسن کاظمزاده، تحلیلگر بازار سرمایه در صفحه توییتر خود نوشت: «عرضه اولیه آینه تمامنمای نگاه مردم به بورس است. به محض تعادل تا آخرین نفر هم سهم را میفروشد و میرود. این نگاه مردم به بورس است؛ جایی که باید سود سریع را بگیری و بروی.» او در پایان نوشته خود خطاب به مسوولان نوشته بود که «سیاستگذار عزیز این موضوع را در نظر بگیر.» در قسمت نظرات، کاربران نگاه تند و تیزتری به مسوولان و آنچه که کاظمزاده آن را سیاستگذار خوانده بود، داشتند. خیلی از افراد یا در قسمت نظرات یا در توییتهای شخصی خود به این مساله پرداخته بودند که چطور میشود از مسوولانی که در زیرزمینهای سازمانها رمزارز استخراج میکنند، انتظار داشت که به فکر بازار سرمایه و جلب اعتماد سرمایهگذاران باشند. آنها همچنین به این موضوع میپرداختند که طی سالهای گذشته بارها چه در توییتر و چه در جلسات به این موضوع پرداختهاند که سیاستها باید تغییر کند اما گوش شنوایی نبوده و در بر همان پاشنه سیاستهای آزمون و خطایی که سالهاست در حوزههای مختلف کشور در حال اجرا شدن است، میچرخد.
کاظمزاده همچنین در توییت دیگری درباره حال و هوای بورس در روزهای آینده نوشت: «وضعیت متغیرهای تاثیرگذار روی قیمت سهمها طوری است که باید شاهد شروع یک روند صعودی در هفته پیش رو باشیم ولی معاملات یه مدلی بیحال است که آدم به خودش شک میکند. الان سوال این است اگر روند صعودی شروع نشد چه کنیم؟!» در جمع سهامداران خرد که در توییتر حضور دارند اما نه زمزمههای تغییر رئیس سازمان بورس جایی داشت و نه انتصاب رئیس بانک مرکزی، آنها دغدغه پرتفوی خود را داشتند و درباره وضعیتی که دچار آن شدهاند مینوشتند و با یکدیگر ابراز همدردی میکردند. خیلی از این کاربران به این نکته میپرداختند که خیلی هوشمندانه وضعیت بورس به شکلی درآمده که یکی دو روز مثبت است و بعد یکی دو روز منفی میشود و این وضعیت هفتههاست که در جریان است.
به اعتقاد آنها در این خرید و فروشها که سهامداران خرد برای اندکی سود انجام میدهند، بیشترین سود را دولت و کارگزاریها میبرند که کارمزدی به آنها تعلق میگیرد. برخی از این کاربران در نوشتههایشان به این موضوع میپرداختند که دولت با استراتژی خاصی درصدد است فضای بورس را به این شکل نگه دارد چون هیچ چشمانداز روشنی پیش روی فضای اقتصادی کشور نیست و برای اینکه اعتراضات و گلایههای مردم زیاد نشود و مثل گذشته در مقابل مجلس تجمع نکنند، با این روند دو روز مثبت، دو روز منفی در تلاش است تا فضا را آرام نگاه دارد.
اما نگاه دیگری هم در این میان و در بین سهامداران خرد که در توییتر حضور دارند، وجود داشت. این نگاه ریزش دیروز بورس را به انتخاب علی صالحآبادی به ریاست بانک مرکزی ربط میداد و به این مساله میپرداخت که گروهی انگار قصد ندارند دست از سر فضای بورس بردارند و میخواهند همانطور که در دولت دوازدهم سود زیادی به جیب زدند، در دولت سیزدهم هم سود کنند و این دولت را هم بدنام کنند. مسالهای که مطرحکنندههای این نگاه به آن اشاره میکردند و آن را انگیزهای برای بدنامی دولت سیزدهم و وزیر اقتصاد آن نزد افکار عمومی معرفی میکردند، استخراج رمزارز در شرکت بورس بود که سهامداران خرد این وضعیت را از چشم دولت سیزدهم میدانند و اینطور برداشت میکنند که این دولت هم میخواهد در حوزه بورس راه دولت گذشته را ادامه بدهد و در مقابل، برخی هم با خیال راحت در حال کسب درآمد و سود و ماهیگیری از آب گِلآلود اقتصاد کشور هستند.